Το όνομά του έχει συνδεθεί με τις έννοιες εκπαίδευση, Πανελλαδικές Εξετάσεις, συμπλήρωση Μηχανογραφικού Δελτίου και γενικότερα με ό,τι έχει να κάνει με την Παιδεία.
Ο λόγος για τον εκπαιδευτικό συντάκτη Χρήστο Κάτσικα.
Το «Θ» μίλησε μαζί του για όλα τα παραπάνω και σας παρουσιάζει τις ενδιαφέρουσες όσο και χρήσιμες απόψεις του:
-Αρχικά, πώς είδατε τα θέματα των φετινών Πανελλαδικών;
Είχαν αυξημένο βαθμό δυσκολίας και αυτό φάνηκε στα αποτελέσματα. Οι αριστούχοι ήταν λιγότεροι από κάθε άλλη φορά (από το 2000 και μετά), ενώ ένας στους τρεις υποψηφίους βρέθηκαν κάτω. Προφανώς η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία. Συνδέεται τόσο με τις επικείμενες αλλαγές στο σύστημα πρόσβασης όσο και με την πρόθεση της επαναφοράς της βάσης του 10.
-Το σύστημα εισαγωγής πιστεύετε ότι πρέπει να αλλάξει; Και αν ναι, τι θεωρείτε ότι πρέπει να γίνει;
Δε φτάνει να αλλάξει το σύστημα εισαγωγής. Πρέπει να αλλάξει η κατεύθυνση της εκπαίδευσης. Μια εκπαίδευση η οποία θα μαθαίνει τα παιδιά γράμματα, θα φροντίζει τα παιδιά των «τελευταίων θρανίων», θα έχει ως στόχο να μπορεί ο μαθητής να κατανοήσει την πραγματικότητα, για να μπορέσει να την αλλάξει σε όφελος των αναγκών της κοινωνίας. Και οι ανάγκες της κοινωνίας είναι να υπάρχει παραγωγή, εργασία για όλους, παιδεία, υγεία. Άρα, κοροϊδεύουν όσοι λένε ότι σήμερα αλλάζουμε το σύστημα εισαγωγής ή δημιουργούμε το νέο Λύκειο, καθώς δεν έχουν σκοπό να αλλάξουν την κατεύθυνση του εκπαιδευτικού συστήματος.
-Υπάρχουν σχολές που μπορούν να εγγυηθούν επαγγελματική αποκατάσταση;
Κανείς δε γνωρίζει, πλέον, τι θα γίνεται μετά από 4-5 ή έξι χρόνια, όταν δηλαδή ο σημερινός υποψήφιος θα ολοκληρώνει τις σπουδές, το μεταπτυχιακό ή το στρατιωτικό του και θα βγαίνει στην αγορά εργασίας.
Αν σας ρωτούσε ένας μαθητής, ποια σχολή να επιλέξει για να βρει μια δουλειά μετά, τι θα του απαντούσατε;
Δεν υπάρχει απάντηση στο ερώτημα. Θα του ανταπαντούσα να επιλέξει τη σχολή που είναι κοντινότερη στα ενδιαφέροντά του, να ασχοληθεί με το γνωστικό της αντικείμενο σε βάθος και να έχει στο μυαλό του ότι χρειάζεται μαζί με καλός επιστήμονας να είναι και πολίτης, δηλαδή πολίτης κατά την αρχαία έννοια, δηλαδή διεκδικητής μιας καλύτερης ζωής.
-Τι πιστεύετε για το Σχέδιο «Αθηνά»;
Επιχείρηση συρρίκνωσης της Ανώτατης Εκπαίδευσης και υποταγής της στην αγορά. Τα αποτελέσματα θα τα δούμε πολύ σύντομα: Συρρίκνωση των θεωρητικών επιστημών, δίδακτρα, βάση του 10, μείωση των εισακτέων κατά 30% τα επόμενα χρόνια.
-Ποια η γνώμη σας για τα σχέδια του υπουργείου Παιδείας σε σχέση με τους εκπαιδευτικούς;
«Κατασκευάζουν» πλεονάζοντες εκπαιδευτικούς για να νομιμοποιήσουν χιλιάδες μετακινήσεις και 5.000 απολύσεις
Ανακοινώθηκε τις προηγούμενες μέρες από το υπουργείο Παιδείας η εγκύκλιος υπολογισμού κενών και πλεονασμάτων εκπαιδευτικών, η οποία αναμένεται να κάνει άνω – κάτω τα σχολεία τη νέα σχολική χρονιά, την ίδια ώρα που ανοίγει το δρόμο για χιλιάδες μετακινήσεις καθηγητών και λιπαίνει το έδαφος για απολύσεις.
Και όλα αυτά, σε μια περίοδο κατά την οποία, με σχέδιο νόμου που κατατίθεται τις επόμενες μέρες στη Βουλή, προετοιμάζονται χιλιάδες απολύσεις και διαθεσιμότητες εργαζομένων, μέσα στο 2013 (μετά την ΕΡΤ σε Δήμους αλλά και σε οποιαδήποτε υπηρεσία του Δημοσίου), ενώ συγκροτείται μόνιμος μηχανισμός (Κυβερνητικό Συμβούλιο Μεταρρύθμισης) που θα προωθεί, με απλές Υπουργικές Αποφάσεις και Προεδρικά Διατάγματα καταργήσεις οργανικών θέσεων Νομικών Προσώπων και απολύσεις, άμεσα και στο μέλλον.
Όποιος έχει μάτια να δει και την τιμιότητα να πιστέψει στα μάτια του, αισθάνεται ότι το υπουργείο Παιδείας, σιγά και σταθερά, λιπαίνει το έδαφος για την «κατασκευή» εκπαιδευτικών χωρίς ωράριο, έτσι ώστε αμέσως μετά να νομιμοποιήσει στην κοινή γνώμη τα σχέδιά του για διαθεσιμότητες, αργίες και απολύσεις. Αυτό είναι το σκοτεινό μέλλον που «υφαίνει» το υπουργείο Παιδείας για τη δημόσια εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς με την ευκαιρία της οικονομικής κρίσης.
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ-ΛΑΙΜΗΤΟΜΟΣ ΓΙΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ
Με την Εγκύκλιο «Υπολογισμός κενών και πλεονασμάτων εκπαιδευτικού προσωπικού Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2013-2014» το υπουργείο Παιδείας ουσιαστικά «κατασκευάζει» με τεχνητό τρόπο πλεονάζοντες εκπαιδευτικούς.
Σύμφωνα με την Εγκύκλιο, για τον προ-υπολογισμό των κενών – πλεονασμάτων λαμβάνονται υπόψη: α) η αύξηση ωραρίου των εκπαιδευτικών Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, σύμφωνα με το Ν.4152/2013 (ΦΕΚ107τΑ/09.05.2013), β) οι τάξεις και τα τμήματα της φετινής σχολικής χρονιάς, γ) οι εκπαιδευτικοί που ανήκουν οργανικά στην εκάστοτε σχολική μονάδα.
Με βάση τους πίνακες αυτούς (και αφού προσθαφαιρεθούν όσοι πάρουν μετάθεση, βελτίωση, οργανική κ.λπ.) θα υπολογισθούν τα λειτουργικά κενά. Παράλληλα, οργανική θέση προβλέπεται πλέον με πάνω από 12 ώρες, ενώ το λεγόμενο Project θα ανατίθεται σε έναν μόνο εκπαιδευτικό (η συνδιδασκαλία θα καταργηθεί).
Οι συνέπειες των επιχειρούμενων ρυθμίσεων είναι τραγικές, καθώς σημαίνουν μόνιμη έξοδο 10.000 αναπληρωτών εκπαιδευτικών, αναγκαστικές μετακινήσεις τη νέα σχολική χρονιά περίπου 12.000 μονίμων εκπαιδευτικών, απολύσεις 5.000 εκπαιδευτικών διαφόρων ειδικοτήτων που δε «χωράνε» στους νέους σχεδιασμούς και μείωση κατά 10.000 των οργανικών θέσεων εργασίας στη σχολική εκπαίδευση (οργανικών θέσεων).
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που έγιναν από τις κατά τόπους Ενώσεις Καθηγητών, αλλά και από αιρετούς εκπαιδευτικούς των Υπηρεσιακών Συμβουλίων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, περίπου 12.000 μόνιμοι εκπαιδευτικοί χάνουν την οργανική τους θέση και σε πρώτη φάση βρίσκονται μπροστά στο φάσμα της μετακίνησής τους δεκάδες και εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τους τόπους μόνιμης κατοικίας τους, ενώ σε δεύτερη φάση απειλούνται με απόλυση.
Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι μόνο στην Ανατολική Αττική περίπου 700 καθηγητές χάνουν την οργανική τους θέση, ενώ συνολικά στο λεκανοπέδιο οι απώλειες οργανικών θέσεων υπολογίζεται ότι ξεπερνούν τις 5.000. Στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με ανακοίνωση των αρμόδιων οργάνων των εκπαιδευτικών, περίπου 2.000 καθηγητές χάνουν την οργανική τους θέση και το ίδιο συμβαίνει με το 25% των υπηρετούντων καθηγητών στο Ν. Ιωαννίνων (390 καθηγητές), με το 24% των υπηρετούντων καθηγητών στο Ν. Γρεβενών, με το 20% των καθηγητών που ανήκουν στη Διεύθυνση Α΄ Πειραιά, ενώ σε ορισμένους νομούς, με τα αυθαίρετα κριτήρια που εισάγει το υπουργείο, το ποσοστό των καθηγητών που πλεονάζουν ξεπερνά το 30% (Ν. Ηλείας), καθώς δε λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες των σχολείων και των ομάδων σχολείων σε κάθε περιοχή (μικρά νησιά, απομακρυσμένες περιοχές σε νομούς κ.λπ.).
Η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί ακόμη πιο πολύ στην αρχή της σχολικής χρονιάς, καθώς το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε ήδη το κλείσιμο πάνω από 64 σχολικών μονάδων σε Α/βάθμια και Β/βάθμια Εκπαίδευση, ενώ παράλληλα δημιουργεί συνθήκες ασφυξίας στις μαθητικές τάξεις στοιβάζοντας ολοένα και περισσότερους μαθητές.
Είναι φανερό ότι η προκρούστεια «λογιστική» του υπουργείου Παιδείας αντιμετωπίζει τους μαθητές ως αριθμούς και τους «πλεονάζοντες» εκπαιδευτικούς σαν περιπλανώμενο θίασο που θα τριγυρίζουν από σχολείο σε σχολείο κάνοντας μία, δύο ή και τρεις ώρες, όπου υπάρχουν κενά για να συμπληρώσουν το ωράριό τους.
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΜΗΧΑΝΟΓΡΑΦΙΚΟΥ
-Πόση σημασία έχει η σωστή συμπλήρωση του μηχανογραφικού και τι πρέπει να προσέξουν οι μαθητές;
Στο πλαίσιο της επιλογής τμημάτων ΑΕΙ – ΤΕΙ και συμπλήρωσης των μηχανογραφικών, συνοψίζουμε επτά βασικές συμβουλές-προτροπές για τους υποψηφίους και τους γονείς τους:
1. Ανεξάρτητα από το βαθμό πρόσβασης που έχουν οι υποψήφιοι, είναι συνετό να «σταυρώσουν» όλα τα τμήματα που ανήκουν στα επιστημονικά πεδία που έχουν επιλέξει.
Να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι αρκετοί υποψήφιοι δεν πέτυχαν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εξαιτίας κακών εκτιμήσεων, τόσο για τους βαθμούς πρόσβασής τους όσο και για τις βάσεις εισαγωγής των τμημάτων. Μάλιστα, κάποιες φορές, με τον πληθωρισμό των αριστούχων, από τη μια η υπερεκτίμηση του βαθμού πρόσβασης και από την άλλη η υποτίμηση των βάσεων εισαγωγής των τμημάτων, οδήγησαν αρκετούς υποψηφίους στο να σταυρώσουν ελάχιστα τμήματα στο μηχανογραφικό τους, με αποτέλεσμα να αποκλειστούν από την εισαγωγή τους, όταν οι βάσεις εισαγωγής, στο γιγάντωμά τους, ξεπέρασαν τα μόρια των υποψηφίων.
2. Να έχουν υπόψη τους οι υποψήφιοι ότι κανένα τμήμα δεν μπορεί να εγγυηθεί πλέον την πλήρη και άμεση απορρόφηση των πτυχιούχων του. Στους επίσημους και ανεπίσημους καταλόγους ανεργίας και ετεροαπασχόλησης συμμετέχουν, με μικρότερα ή μεγαλύτερα ποσοστά, όλες ανεξαιρέτως οι ειδικότητες στις οποίες παραπέμπουν οι σπουδές όλων των τμημάτων ΑΕΙ – ΤΕΙ.
3. Συμβουλεύουμε τους υποψηφίους να σημειώνουν πρώτα στα μηχανογραφικά τους δελτία τα τμήματα που πραγματικά προτιμούν, ανεξάρτητα από τις εκτιμήσεις για τις βάσεις εισαγωγής τους. Εξάλλου, η συμπλήρωση του μηχανογραφικού δε γίνεται με κριτήριο τη βάση εισαγωγής σε κάθε σχολή, αλλά τις επιθυμίες του παιδιού.
4. Είναι καλύτερο ο υποψήφιος να σπουδάζει στο τμήμα για το οποίο ενδιαφέρεται, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι οι 3 στους 4 φοιτητές που διακόπτουν τις σπουδές τους δηλώνουν ότι οι προσδοκίες και τα ενδιαφέροντά τους βρέθηκαν σε αντιπαράθεση με το αντικείμενο σπουδών και τα μαθήματα των τμημάτων στα οποία πέτυχαν την εισαγωγή τους.
Να σημειώσουμε εδώ ότι δεκάδες αριστούχοι που σπρώχτηκαν από γονείς και «κοινή γνώμη» σε τμήματα ΑΕΙ με αποκλειστικό κριτήριο την υψηλή τους βαθμολογία (π.χ. Ιατρική ή Η/Υ), χωρίς πραγματικά να τους ενδιαφέρει το αντικείμενο σπουδών, βρέθηκαν την επόμενη χρονιά στους καταλόγους της κατηγορίας του 10%, επιδιώκοντας εξαρχής την πρόσβασή τους σε τμήμα που πραγματικά τους ενδιαφέρει.
5. Επειδή η τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αποτελεί πλέον την οροφή των σπουδών, καθώς έχει ήδη δημιουργηθεί κι ένας παραπάνω όροφος μεταπτυχιακών σπουδών και εξειδίκευσης, ας επιλέγουν οι υποψήφιοι τμήματα με γερή και πλατιά γνωστική βάση, έτσι ώστε αργότερα, με το τέλος των πτυχιακών σπουδών τους, να μπορούν να συνεχίσουν για μεταπτυχιακές σπουδές. Π.χ. ένας υποψήφιος που θέλει να σπουδάσει νέες τεχνολογίες, μπορεί να το πετύχει με την εισαγωγή του σε κάποιο χαμηλόβαθμο τμήμα Μαθηματικών και στη συνέχεια να προχωρήσει σε μεταπτυχιακές σπουδές Η/Υ.
6. ΑΕΙ εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας ή ΤΕΙ κοντά στην περιοχή του υποψηφίου; Να ένα δίλημμα χιλιάδων υποψηφίων, που με τα μόριά τους πετυχαίνουν, π.χ., στο τμήμα Πληροφορικής Ιωαννίνων (ΑΕΙ) και στο Τμήμα Πληροφορικής του ΤΕΙ Αθήνας. Εδώ οι υποψήφιοι πρέπει να συνυπολογίσουν τον παράγοντα «κόστος σπουδών», καθώς η φοίτηση σε τμήμα εκτός τόπου μόνιμης κατοικίας επιβαρύνει την οικογένεια του υποψηφίου συνολικά πάνω από 30.000 ευρώ (για τα 4-5 χρόνια σπουδών), όπως και το γεγονός ότι, π.χ., από το τμήμα Μηχανολογίας του ΤΕΙ Πειραιά όσο και από το τμήμα Πληροφορικής του ΤΕΙ Αθήνας οι υποψήφιοι μπορούν είτε να περάσουν με κατατακτήριες μετά το τέλος των σπουδών τους σε αντίστοιχα πανεπιστημιακά τμήματα (π.χ. ο πτυχιούχος του ΤΕΙ Μηχανολογίας στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του ΕΜΠ) είτε να συνεχίσουν σε μεταπτυχιακές σπουδές.
7. Όποιος υποψήφιος δικαιούται μετεγγραφή, μπορεί να διεκδικήσει θέση και μέσω των θέσεων εισακτέων ειδικών κατηγοριών. Ωστόσο, δεν είναι γνωστό ακόμη αν θα δοθεί, συμπληρωματικά, η δυνατότητα σε κάποιες ειδικές κατηγορίες υποψηφίων να διεκδικήσουν μετεγγραφή, όπως έγινε το 2012/13.
ΒΑΣΕΙΣ
-Μια πρόβλεψη για το πώς θα κινηθούν οι βάσεις.
Το αρνητικό ρεκόρ αριστούχων από την έναρξη του τρέχοντος συστήματος πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση (από το 2000 μέχρι σήμερα) και το ποσοστό 35% υποψηφίων κάτω από τη βάση είναι τα δυο βασικά συμπεράσματα τα οποία εξάγονται από τα στατιστικά των βαθμολογιών των φετινών Πανελλαδικών Εξετάσεων που έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας.
Η ανακοίνωση των βαθμολογιών των 81.010 φετινών υποψηφίων, μαζί με το μικρότερο αριθμό αριστούχων (4.651 φέτος και 6.800 πέρσι), έφερε μαζί του και το μικρότερο, σε σχέση πάντα με πέρσι, αριθμό υποψηφίων που κατάφεραν να περάσουν πάνω από τη βάση (52.365 από 55.887 πέρσι).
Τα συμπεράσματα από αυτά τα πρώτα στοιχεία είναι δύο:
1. Αρκετά τμήματα ΤΕΙ και ΑΕΙ θα ανοίξουν τις πύλες τους με λιγότερο από 10.000 μόρια.
2. Το σύνολο των υψηλόβαθμων τμημάτων όλων των Επιστημονικών Πεδίων θα παρουσιάσουν πτώση στις βάσεις εισαγωγής τους.
Αναλυτικά:
1Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
Η μείωση των θέσεων στο 1ο Επιστημονικό Πεδίο (στοιχείο που σπρώχνει τις βάσεις ανοδικά) χάνει στην πάλη του με τις χαμηλότερες φετινές επιδόσεις των υποψηφίων. Τα υψηλόβαθμα τμήματα του πεδίου, όπως, π.χ., η Νομική Αθήνας και Θεσσαλονίκης θα κινηθούν οπωσδήποτε πτωτικά και η πτώση τους θα συμπαρασύρει και ένα μεγάλο μέρος μεσαίων κυρίως τμημάτων (Ψυχολογίες, Φιλολογίες κ.λπ.). Η πτώση των βάσεων εισαγωγής πριμοδοτείται, όχι μόνο από τη μείωση των φετινών αριστούχων του Πεδίου (από 3.100 το 2012 σε 2.211 το 2013), αλλά και από το γεγονός ότι στα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας (Αρχαία Ελληνικά και Ιστορία) έχουμε σαφώς χειρότερες επιδόσεις από πέρσι στην καθοριστική βαθμολογική κλίμακα 15-20. Βεβαίως, η πτώση δε θα αφορά στο σύνολο των τμημάτων του Πεδίου καθώς η μείωση των θέσεων εισακτέων επηρεάζει ένα μέρος των τμημάτων.
Το χαρακτηριστικό του 1ου Επιστημονικού Πεδίου είναι ότι θα έχει ίσως τα λιγότερα τμήματα σε σχέση με τα υπόλοιπα πεδία που θα ανοίξουν τις πύλες τους με κάτω από 10.000 μόρια.
2ο – 4ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΑ ΠΕΔΙΑ
Στα 2ο και 4ο Επιστημονικά Πεδία πτώση θα έχουν όλα τα υψηλόβαθμα τμήματα του ΕΜΠ και του Πολυτεχνείου Θεσσαλονίκης, τα οποία θα συμπαρασύρουν και τα μεσαίας βαθμολογικής απαιτητικότητας τμήματα τόσο των δυο μεγάλων αστικών κέντρων όσο και της περιφέρειας. Η μεγάλη σχετικά μείωση των αριστούχων της Τεχνολογικής Κατεύθυνσης (από 1.602 το 2012 σε 966 το 2013), που τροφοδοτεί τα 2ο και 4ο Επιστημονικά Πεδία, καθώς και η μεγάλη μείωση των αριστούχων στα Μαθηματικά (μάθημα αυξημένης βαρύτητας), θα ρίξουν συνολικά σχεδόν τις βάσεις στα Πανεπιστημιακά τμήματα (κυρίως στα υψηλόβαθμα και τα μεσαία) και αυτή η πτώση λιπαίνεται, βεβαίως, και από την αύξηση των θέσεων εισακτέων στα Πανεπιστημιακά τμήματα.
3Ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
Και οι επτά Ιατρικές θα υποχωρήσουν. Και μαζί τους θα υποχωρήσουν όλα σχεδόν τα υψηλόβαθμα τμήματα του Πεδίου που πέρσι απαιτούσαν πάνω από 18.000 μόρια. Το γεγονός ότι οι αριστούχοι του Πεδίου από 1.957 πέρσι γίνονται φέτος 1.384, καθώς και το γεγονός ότι στα μαθήματα αυξημένης βαρύτητας έχουμε φέτος χαμηλότερες επιδόσεις αναγκάζει τα Ιατρικά, Οδοντιατρικά και Φαρμακευτικά τμήματα να γίνουν λιγότερο απαιτητικά από πέρσι.
5ο ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΠΕΔΙΟ
Στο 5ο Επιστημονικό Πεδίο που «στρατολογεί» υποψηφίους από την Τεχνολογική και Θεωρητική Κατεύθυνση, η πτώση σε πολλά τμήματα θα κάνει εκκωφαντικό θόρυβο, καθώς στα δυο μαθήματα αυξημένης βαρύτητας οι επιδόσεις είναι φέτος εξαιρετικά χαμηλότερες από πέρσι. Στα μαθηματικά Γενικής Παιδείας, που οδηγούν τους υποψηφίους της Θεωρητικής Κατεύθυνσης στο 5ο Πεδίο, στις βαθμολογίες 15-20 έχουμε επιδόσεις σημαντικά χειρότερες από πέρσι, ενώ στο «στρατηγικό μάθημα», Αρχές Οικονομικής Θεωρίας, οι αριστούχοι (18-20) μειώθηκαν σχεδόν κατά 50%. Βεβαίως και σε αυτό το Πεδίο θα έχουμε τμήματα που θα δεχθούν υποψηφίους με βαθμολογία κάτω από 10.000 μόρια.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
