Τι έδειξε το… μικροσκόπιο των ελεγκτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Δεν κομίζουμε… γλαύκας εις Αθήνας. Είναι κοινό μυστικό, άλλωστε. Το γνωρίζουμε όλοι. Στην Ελλάδα, προ και μετά μνημονίων, κάποιοι έτρωγαν με χρυσά κουτάλια. Και ορισμένοι από αυτούς είχαν όνομα, ήταν γνωστοί ως «εθνικοί εργολάβοι». Αλλά να σου το πετάει στα μούτρα και το Ελεγκτικό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καταπίνεται πιο δύσκολα.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας, οι παραπάνω κύριοι αυξάνουν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς και η Ελλάδα αναδεικνύεται πρωταθλήτρια χώρα στις καθυστερήσεις για τις κατασκευές των αυτοκινητόδρομων. Επιπλέον, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις αλλαγές στις τιμές των υλικών πληρώνουν οι Έλληνες φορολογούμενοι, αλλά όχι οι Γερμανοί και οι Πολωνοί. Έτσι, ως παράδειγμα, ένα κομμάτι αυτοκινητόδρομου στη Βόρεια Ελλάδα κόστισε τελικά 100 εκατομμύρια ευρώ παραπάνω και η μέση καθυστέρηση παράδοσής του ήταν 16 μήνες! Και να σκεφτεί κανείς ότι το Ελεγκτικό Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ασχολήθηκε μόνο με έξι (6) ελληνικά έργα.
Για να δούμε τα πράγματα με τη σειρά, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Καθημερινής»: «Οι μεγαλύτερες καθυστερήσεις στην παράδοση αυτοκινητοδρόμων καταγράφονται στη χώρα μας, όπως προκύπτει από έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, για τη χρηστή διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων σε έργα οδοποιίας, που δόθηκε χθες (σ.σ. προχθές) στη δημοσιότητα. Η έκθεση επικεντρώνεται στις περιπτώσεις της Ελλάδας, της Γερμανίας, της Πολωνίας και της Ισπανίας. Σύμφωνα με τους Ευρωπαίους ελεγκτές, η μέση καθυστέρηση στην παράδοση αυτοκινητόδρομων στην Πολωνία ανέρχεται σε 3 μήνες, στη Γερμανία σε επτά μήνες, στην Ισπανία σε 11 και στην Ελλάδα σε 16 μήνες.
Οι καθυστερήσεις αυτές λειτουργούν προς όφελος των εργολάβων, αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης, αφού το κράτος αναθεωρεί τις συμβάσεις, ύστερα από αυξήσεις στις τιμές των υλικών και λόγω της παράτασης της λειτουργίας των εργοταξίων.
Αντιθέτως, στην Πολωνία, οι ανάδοχοι έχουν την αποκλειστική ευθύνη για την ανάληψη του κόστους τυχόν αυξήσεων τιμών στα υλικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο αυτοκινητόδρομος Ε75 (ΠΑΘΕ). Στο κομμάτι που ελέγχθηκε, ο αρχικός προϋπολογισμός του έργου ήταν 278 εκατομμύρια ευρώ. Τελικά, στοίχισε 378 εκατομμύρια. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα κατανεμήθηκε το δεύτερο μεγαλύτερο ποσό στην Ευρώπη (μετά την Πολωνία), από τις πολιτικές συνοχής, για την κατασκευή αυτοκινητόδρομων.
Ειδικότερα, η Ελλάδα έλαβε από την Ε.Ε., την περίοδο 2000-2013, 9 δισεκατομμύρια ευρώ για έργα οδοποιίας. Το αντίστοιχο ποσό ήταν 4,6 δισ. στη Γερμανία, 1,8 δισεκατομμύρια στην Ιταλία, 2,7 δισεκατομμύρια στην Πορτογαλία και 8,5 δισεκατομμύρια στην Ισπανία.
Παρά τις καθυστερήσεις και τις υπερβάσεις κόστους, το συνολικό κόστος για την κατασκευή αυτοκινητόδρομων στην Ελλάδα είναι σχετικά χαμηλό. Ωστόσο, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι το χαμηλότερο κόστος ανά χιλιόμετρο καταγράφεται στη Γερμανία.
Συγκεκριμένα, το μέσο συνολικό κόστος του έργου, ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, είναι 287.000 ευρώ στη Γερμανία, 357.000 ευρώ στην Ελλάδα, 445.000 ευρώ στην Πολωνία και 496.000 ευρώ στην Ισπανία. Οι διαφορές αυτές δεν μπορούν, φυσικά, να εξηγηθούν με βάση το εργατικό κόστος.
Οι Ευρωπαίοι ελεγκτές συμπεραίνουν, επίσης, ότι στην Ελλάδα, την Ισπανία και τη Γερμανία οι τροποποιήσεις των αρχικών συμβάσεων είναι συνηθισμένο φαινόμενο, γεγονός που συνεπάγεται συνήθως υπερβάσεις κόστους.
Επιπλέον, στην Ελλάδα και την Ισπανία, ο προϋπολογισμός του έργου αναφέρεται στην αρχική προκήρυξη και πάνω σε αυτήν την ενδεικτική τιμή οι υποψήφιοι ανάδοχοι παρέχουν εκπτώσεις. Αντιθέτως, στην Πολωνία και στη Γερμανία δεν υπάρχει αρχική τιμή έργου».
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
