Της Βίκυς Βετουλάκη
Απρόσμενη κατάληξη είχε η υπόθεση του πλοίου AMADA μετά την έκδοση της απόφασης του προέδρου Πρωτοδικών Καλαμάτας, με την οποία και κηρύχθηκε απαράδεκτη η συζήτηση από το δικαστήριο, όπως μας ενημέρωσε ο νομικός σύμβουλος του Λιμενικού Ταμείου, Χρήστος Αρχοντής.
Υπενθυμίζουμε ότι το πλοίο από τις 19/11/2005 ναυλοχεί στο λιμάνι της Καλαμάτας, εξαιτίας κατάσχεσης της εταιρείας αλβανικών συμφερόντων «Marzipan SH.P.K.». Το Σεπτέμβριο του 2012, μάλιστα, παρουσίασε επικίνδυνη κλίση λόγω ρήγματος στη δεξιά πλευρά. Αυτό είχε ως συνέπεια να δημιουργηθεί μικρής έκτασης ρύπανση από σεντινόνερα στο λιμάνι, η οποία αντιμετωπίστηκε επιτυχώς με κοινή προσπάθεια της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Λιμενικού Ταμείου, του Λιμεναρχείου και του Δήμου Καλαμάτας, ενώ το ρήγμα αποκαταστάθηκε προσωρινά από τοπικό τεχνικό συνεργείο.
Ωστόσο, το AMADA εξακολουθεί να είναι μια «βραδυφλεγής βόμβα» στο λιμάνι και ανά πάσα στιγμή μπορεί να δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα.
Ευθύνες
Μετά το ατύχημα ξεκίνησαν νομικές διαδικασίες προκειμένου να αρθεί η δέσμευσή του και να απομακρυνθεί από το λιμάνι, με ευθύνη της πλοιοκτήτριας εταιρείας «Oriana Management S.A.».
Η υπόθεση έφθασε από το 2005 στο 2012 με ευθύνες και των δύο εταιρειών, αλλά και από το δυσκίνητο και αναποφάσιστο Ελληνικό Δημόσιο.
Η αλβανική εταιρεία που επέβαλε την κατάσχεση είχε απαίτηση από την πλοιοκτήτρια ποσού περίπου 208.000 ευρώ, ενώ είχε ασκήσει αγωγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Καλαμάτας. Ουδέποτε, όμως, ενδιαφέρθηκε για την ολοκλήρωση της υπόθεσης και τη διεκδίκηση των χρημάτων. Το δικαστήριο που δίκασε την αγωγή το 2008 ζήτησε γνωμοδότηση από το Ελληνικό Ινστιτούτο Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου, για διάφορα νομικά θέματα που αφορούσαν στο αιγυπτιακό κυρίως δίκαιο, αλλά και το δίκαιο θαλασσών.
Η αλβανική εταιρεία αμέλησε για τη σύνταξη της γνωμοδότησης από το Ινστιτούτο, με αποτέλεσμα η πλοιοκτήτρια να κρίνει ότι η απαίτησή της έχει παραγραφεί. Άλλος τρόπος απομάκρυνσης του πλοίου δεν υπήρχε, διότι το Ελληνικό Δημόσιο θα έπρεπε να κινήσει διαδικασία απομάκρυνσης και μεθόρμισης σε άλλο ασφαλές σημείο, επικαλούμενο λόγους που δεν είχαν ακόμα εμφανισθεί – το ατύχημα έγινε πρόσφατα λόγω διάβρωσης και ελλιπούς συντήρησης. Επίσης, μια τέτοια ενέργεια απαιτεί μεγάλα χρηματικά ποσά. Πιθανολογείται ότι θα ξεπερνούσε τα 70.000 ευρώ, ενώ θα έπρεπε να ακολουθηθεί διαδικασία δημόσιου διαγωνισμού. Παράλληλα, το Κεντρικό Λιμεναρχείο δεν μπορούσε να επιδώσει κανένα έγγραφο στην έδρα της αλβανικής εταιρείας, διότι σε αυτήν δεν έβρισκε κανέναν!
Ασφαλιστικά μέτρα
Το ατύχημα το 2012 αφύπνισε τους φορείς και σε σύσκεψη στο Λιμεναρχείο Καλαμάτας αποφασίσθηκε η δρομολόγηση απομάκρυνσης του πλοίου με τη διαδικασία της ανάκλησης από το Πολυμελές Πρωτοδικείο Καλαμάτας, με ασφαλιστικά μέτρα κατά της απόφασης που είχε επιβάλει την κατάσχεση.
Η εταιρεία του AMADA στις αρχές Οκτωβρίου του 2012 και για να προλάβει τον επερχόμενο χειμώνα, υπέβαλε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο της Καλαμάτας αίτηση ανάκλησης της απόφασης που είχε επιβάλει την κατάσχεση του πλοίου.
Η υπόθεση εκδικάσθηκε στις 13/11/2012 και σε αυτήν παρενέβη υπέρ της πλοιοκτήτριας, ως έχον άμεσο έννομο συμφέρον για την απομάκρυνση του πλοίου, και το Λιμενικό Ταμείο Καλαμάτας.
Το δικαστήριο, όμως, έδειξε αδυναμία στην έκδοση απόφασης και το θέμα άρχισε να περιπλέκεται. Έκρινε ότι οι διατάξεις των αιγυπτιακών νόμων που είχε προσκομίσει στο δικαστήριο η εταιρεία του AMADA δεν επαρκούσαν για να ερμηνεύσει εάν η ασφαλιζόμενη απαίτηση είχε παραγραφεί.
Κηρύχθηκε απαράδεκτη η αίτηση
«Το πρόβλημα αρχικά έδειχνε ήσσονος σημασίας, αφού μία γνωμοδότηση από το Ελληνικό Ινστιτούτο Διεθνούς και Αλλοδαπού Δικαίου πιθανόν να έλυνε το νομικό ζήτημα. Γι’ αυτό και αμέσως μετά τη δημοσίευση της απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Καλαμάτας η πλοιοκτήτρια απηύθυνε ερώτημα στο Ινστιτούτο για τα θέματα παραγραφής των ναυτικών απαιτήσεων. Το Ινστιτούτο άμεσα απάντησε ότι πράγματι οι απαιτήσεις της αλβανικής εταιρείας είχαν παραγραφεί.
Ανακουφισμένοι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, πίστευαν ότι το θέμα ήταν τυπικό και απαιτούσε επανάληψη της διαδικασίας με νέα αίτηση της πλοιοκτήτριας, η οποία συζητήθηκε στο ίδιο δικαστήριο στις 23/4/2013.
Άλλες, όμως, οι βουλές των δικαστών, καθότι το Δικαστήριο, αυτή τη φορά με άλλη σύνθεση, με ένα νομικό άλμα που δεν είχε προτείνει ούτε ο πληρεξούσιος δικηγόρος της αλβανικής εταιρείας που παρέστη στη δίκη, δεν εξέτασε καθόλου τα θέματα κατεπείγοντος ή δημοσίου συμφέροντος για την απομάκρυνση της επιπλέουσας “βόμβας” από το λιμάνι, κήρυξε την αίτηση απαράδεκτη και ασχολήθηκε με όλα εκείνα τα θέματα που είχε ζητήσει το ίδιο δικαστήριο να ελεγχθούν το 2008, χωρίς να λάβει καθόλου υπόψη του τη γνωμοδότηση του Ινστιτούτου.
Μάλιστα, προξενεί εντύπωση το γεγονός ότι, ενώ η συγκεκριμένη απόφαση θα έπρεπε να έχει εκδοθεί από το Πολυμελές Δικαστήριο, στην προμετωπίδα της αναγράφεται “Το Μονομελές Πρωτοδικείο Καλαμάτας”», τόνισε μεταξύ άλλων ο κ. Αρχοντής.
Το θέμα πλέον μετά από αυτή την αναπάντεχη εξέλιξη έχει περιπλακεί, δεδομένου πως η αλβανική εταιρεία για να κωλυσιεργήσει την υπόθεση έχει επαναφέρει την αρχική αγωγή της και αναμένεται να συζητηθεί – αν δεν αναβληθεί – το Νοέμβριο του 2013.
Η απομάκρυνση του πλοίου με άλλον τρόπο από το Ελληνικό Δημόσιο δε φαίνεται να μπορεί να γίνει, ενώ από την πλευρά του Λιμενικού Ταμείου είναι αδύνατη, λόγω έλλειψης πόρων. Μάλιστα, όπως πληροφορούμεθα, το Λιμενικό Ταμείο ετοιμάζει έγγραφες αναφορές προς όλα τα διάδικα μέρη, ώστε να αναλάβουν τις ευθύνες τους για τη μεθόρμιση του πλοίου και την αποφυγή νέου ατυχήματος.