ΤΟ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟ ΜΕΝΕΙ ΠΙΣΩ, ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΟ 2012
Οι οικονομικές εξελίξεις σπρώχνουν τους καταναλωτές σε φθηνότερες λύσεις
Επιμέλεια: Αντώνης Πετρόγιαννης
Οι επιτραπέζιες ελιές και όχι το ελαιόλαδο είναι, τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση, ο βασικός μοχλός ανάπτυξης και διεθνούς επέκτασης για τις επιχειρήσεις επεξεργασίας και τυποποίησης ελαιουργικών προϊόντων, που βελτίωσαν το 2012 τις επιδόσεις τους, σε αντίθεση με τους άλλους τομείς της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων.
Παρά τους ισχυρισμούς περί του αντιθέτου, ο επιχειρηματικός τομέας της τυποποίησης ελαιολάδου μάλλον εξασθενεί, παρά ενισχύεται, καθώς η εγχώρια οικονομική κρίση και η αβεβαιότητα που επικρατεί παγκοσμίως για τις οικονομικές εξελίξεις στρέφει ολοένα και περισσότερους καταναλωτές στα φθηνότερα του ελαιολάδου φυτικά έλαια.
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι ελληνικό, αλλά πανευρωπαϊκό και εκκινεί από τις ίδιες, τις μεγαλύτερες στον κόσμο καταναλώτριες ελαιολάδου χώρες, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα, όπως επισημαίνει ο διεθνής οργανισμός Oil World, που χαρακτηρίζει άνευ προηγουμένου τη στροφή αυτή του καταναλωτικού κοινού των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου στα σπορέλαια. Ειδικότερα για την ελαιοκομική περίοδο που λήγει στο τέλος Σεπτεμβρίου του 2013, η συνολική κατανάλωση ελαιολάδου στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμάται ότι θα είναι μειωμένη κατά 13%, παρουσιάζοντας πρωτοφανή εδώ και δεκαετίες πτώση.
Στις συνθήκες αυτές η ελληνική βιομηχανία επεξεργασίας, παραγωγής και τυποποίησης ελαιολάδου, πηρηνελαίου και επιραπέζιων ελιών φαίνεται να συνεχίζει, υπό δυσχερέστατους όρους, τις προσπάθειες να επεκταθεί εξαγωγικά, κυρίως σε χώρες που δεν πλήττονται ακόμη έντονα από την οικονομική κρίση, αποσπώντας μερίδια από τους κατά πολύ ισχυρότερους και πολλαπλάσιου μεγέθους αντίστοιχους επιχειρηματικούς τομείς της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Ο όγκος της επεξεργασίας, παραγωγής και τυποποίησης παρθένου ελαιολάδου στην Ελλάδα αυξήθηκε το πρώτο πεντάμηνο του 2013 κατά 8% (+69,6% τον Ιανουάριο, +4,5% τον Φεβρουάριο, -18,8% τον Μάρτιο, +2,7% τον Απρίλιο και -36,2% τον Μάιο), καθώς το 2012, σε ετήσια βάση, είχε παρουσιάσει μείωση άνω του 10%.
Αντιθέτως, η παραγωγή εξευγενισμένων ελαίων το πρώτο πεντάμηνο του 2013 μειώθηκε κατά 9,85% (+48,6% τον Ιανουάριο, -8,6% τον Φεβρουάριο, -20,0% τον Μάρτιο, -6,5% τον Απρίλιο και -37,2% τον Μάιο).
«Η χρηματοδοτική ασφυξία που πνίγει τις επιχειρήσεις και η αδυναμία ουσιαστικής προβολής και ανάδειξης του ελληνικού ελαιολάδου στις αγορές του εξωτερικού κάνουν πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα» αναφέρει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Γιώργος Ανδρεαδάκης, πρόεδρος του Συνδέσμου Τυποποιητών Ελαιολάδου Κρήτης, όπου λόγω ανομβρίας και ασθένειας των δένδρων η πρωτογενής παραγωγή ελαιολάδου την επόμενη ελαιοκομική σεζόν θα είναι σημαντικά μειωμένη, σε βαθμό που να πιθανολογείται η κάλυψη μέρους των αναγκών της εγχώριας αγοράς από εισαγόμενα ελαιόλαδα.
Επιπροσθέτως, σύμφωνα με τον Γιώργο Ανδρεαδάκη «οι Ιταλοί και Ισπανοί μεγαλέμποροι και μεταποιητές ελαιολάδου συνεχίζουν να υπονομεύουν με πολλούς τρόπους την ανάπτυξη του ελληνικού βιομηχανικού τομέα ελαιολάδου», ώστε να τον θέσουν εκτός μάχης στη διεθνή αγορά.
«Αντί να αναπτυχθεί διεθνώς, ο τομέας κινδυνεύει με συρρίκνωση», προσθέτει, επιβεβαιώνοντας ότι «όντως το καταναλωτικό κοινό στη χώρα μας, αλλά και αλλού, στρέφεται για οικονομικούς λόγους στα σπορέλαια». Η πλειοδοσία τιμών των Ισπανών και Ιταλών εμπόρων για την εξασφάλιση του ελληνικού ελαιολάδου φαίνεται να οδηγεί σε δυσβάστακτη αύξηση του μέσου κόστους της εγχώριας βιομηχανικής παραγωγής ελαιολάδου.
Οι εξελίξεις αυτές, οι οποίες ωστόσο ευνοούν μεσοπρόθεσμα την παραγωγή του φθηνότερου πυρηνέλαιου, που θεωρείται και «λάδι των φτωχών», οδηγούν ορισμένες βιομηχανικές επιχειρήσεις ελαιολάδου στην παραγωγή περισσότερων σπορελαίων εις βάρος του ελαιολάδου, αλλά και σε διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους στην διεθνώς λιγότερο ανταγωνιστική αγορά της επεξεργασίας και τυποποίησης επιτραπέζιων ελιών, όπου πράγματι ο ελληνικός επιχειρηματικός τομέας φαίνεται να αποκτά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Αρκετές επιχειρήσεις, ως γνωστόν, ενώ εστιάζουν στην παραγωγή ελαιολάδου ασχολούνται συγχρόνως με την παραγωγή σπορελαίων. Αυτές που έχουν βασικό αντικείμενο την παραγωγή επιτραπέζιων ελιών, πράγματι ισχυροποιήθηκαν σημαντικά το 2012, κατακτώντας μεγαλύτερα μερίδια σε ευρωπαϊκές και άλλες αγορές και ωθώντας ανοδικά τα συνολικά οικονομικά μεγέθη του τομέα. Ο όγκος της επεξεργασίας και τυποποίησης ελιών και των συναφών δραστηριοτήτων στην Ελλάδα εκτιμάται ότι αυξήθηκε κατά 5% το πρώτο πεντάμηνο του 2013.
Αναλυτικότερα, οι μεσσηνιακές επιχειρήσεις, που έχουν βασικό αντικείμενο την παραγωγή, επεξεργασία και τυποποίηση ελαιολάδου, πηρηνελαίου και επιτραπέζιων ελιών στην Ελλάδα, αλλά ασχολούνται συγχρόνως με την παραγωγή ή την εμπορία σειράς άλλων τροφίμων και άλλων προϊόντων, μη εξαιρουμένων των σπορελαίων, κατέγραψαν:
Η ΑΓΡΟ.ΒΙ.Μ. ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (στη Μεσσηνία επεξεργάζεται και τυποποιεί ελαιόλαδο και ελιές) έσοδα 26,41 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι εκείνων του 2011 (26,22 εκατ. ευρώ) κατά 0,6%, EBITDA 1,48 εκατ. ευρώ (0,86 εκατ. ευρώ το 2011), κέρδη προ φόρων 0,62 εκατ. ευρώ (-0,11 εκατ. ευρώ) και καθαρά κέρδη 0,375 εκατ. ευρώ (-0,64 εκατ. ευρώ), απασχολώντας συνολικά κεφάλαια 13,39 εκατ. ευρώ στο τέλος της χρήσης (ίδια κεφάλαια 1,16 εκατ. ευρώ). Η απόδοση του μέσου ενεργητικού της τη χρήση 2012 σε EBITDA είναι 11,1%.
Η ΔΡΑΓΩΝΑ Α. ΑΦΟΙ AE ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ (Μεσσηνία, ελαιόλαδο και ελιές) έσοδα 1,41 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι εκείνων του 2011 (1,88 εκατ. ευρώ) κατά 25,0%, EBITDA 0,15 εκατ. ευρώ (0,16 εκατ. ευρώ το 2011), κέρδη προ φόρων 0,03 εκατ. ευρώ (0,05 εκατ. ευρώ) και καθαρά κέρδη 0,01 εκατ. ευρώ (0,03 εκατ. ευρώ), απασχολώντας συνολικά κεφάλαια 1,53 εκατ. ευρώ στο τέλος της χρήσης (ίδια κεφάλαια 0,38 εκατ. ευρώ). Η απόδοση του μέσου ενεργητικού της τη χρήση 2012 σε EBITDA είναι 10,0%.
Η ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΓΕΩΡΓΙΚΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΑΕ (Μεσσηνία, πυρηνέλαιο) έσοδα 1,79 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι εκείνων του 2011 (3,69 εκατ. ευρώ) κατά 53,6%, EBITDA 0,05 εκατ. ευρώ (0,80 εκατ. ευρώ το 2011), κέρδη προ φόρων -0,40 εκατ. ευρώ (0,39 εκατ. ευρώ) και καθαρά κέρδη -0,42 εκατ. ευρώ (0,35 εκατ. ευρώ), απασχολώντας συνολικά κεφάλαια 4,24 εκατ. ευρώ στο τέλος της χρήσης (ίδια κεφάλαια 3,46 εκατ. ευρώ). Η απόδοση του μέσου ενεργητικού της τη χρήση 2012 σε EBITDA είναι 1,2%.
Η ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΗ ΓΗ ΕΠΕ (Μεσσηνία, ελαιόλαδο) έσοδα 1,05 εκατ. ευρώ, αυξημένα έναντι εκείνων του 2011 (σχεδόν 1,00 εκατ. ευρώ) κατά 5,1%, EBITDA 0,16 εκατ. ευρώ (0,12 εκατ. ευρώ το 2011), κέρδη προ φόρων 0,01 εκατ. ευρώ (επίσης 0,01 εκατ. ευρώ) και καθαρά κέρδη 0,01 εκατ. ευρώ (επίσης περίπου 0,01 εκατ. ευρώ), απασχολώντας συνολικά κεφάλαια 1,27 εκατ. ευρώ στο τέλος της χρήσης (ίδια κεφάλαια -0,06 εκατ. ευρώ). Η απόδοση του μέσου ενεργητικού της τη χρήση 2012 σε EBITDA είναι 12,3%.
Η ΠΥΡΗΝΑΣ ΑΕ ΠΥΡΗΝΕΛΑΙΟΥΡΓΙΑ ΑΣΒΕΣΤΟΠΟΙΙΑ ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ (Μεσσηνία, πυρηνέλαιο) έσοδα 2,96 εκατ. ευρώ, μειωμένα έναντι εκείνων του 2011 (4,34 εκατ. ευρώ) κατά 31,7%, EBITDA 0,51 εκατ. ευρώ (0,79 εκατ. ευρώ το 2011), κέρδη προ φόρων 0,32 εκατ. ευρώ (0,51 εκατ. ευρώ) και καθαρά κέρδη 0,25 εκατ. ευρώ (0,35 εκατ. ευρώ), απασχολώντας συνολικά κεφάλαια 4,49 εκατ. ευρώ στο τέλος της χρήσης (ίδια κεφάλαια 1,78 εκατ. ευρώ). Η απόδοση του μέσου ενεργητικού της τη χρήση 2012 σε EBITDA είναι 11,3%.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
