Διαβάζοντας το όνομα της συγγραφέως του βιβλίου για το λογοτέχνη Γιάννη Καμπύση, που παρουσιάστηκε πριν από λίγες μέρες στην Κορώνη, δεν μπορούσα να φανταστώ ότι επρόκειτο για μια τόσο νέα κοπέλα. Κι όμως, η Γιούλη (Παναγιώτα) Κωνσταντοπούλου αποφοίτησε πρόσφατα από το Τμήμα Φιλολογίας της Καλαμάτας.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Χρυσοκελλαριά, έτσι όταν έμαθε για τον Καμπύση, που ήταν από τα κοντινά Βουνάρια, αποφάσισε να κάνει έρευνα πάνω στη ζωή και το έργο του για την πτυχιακή της εργασία. Ακολούθησε η επαφή με το Μανιατάκειον Ίδρυμα της Κορώνης, που είχε την πρωτοβουλία για την έκδοση, και έτσι προέκυψε αυτό το ενδιαφέρον βιβλίο.
Οι σπουδές στη Φιλολογία Καλαμάτας ήταν επιλογή;
Ναι, ήθελα να μείνω στην περιοχή. Δεν ξέρω αν θα μείνω για πάντα, όμως μου άρεσε να σπουδάζω κοντά στον τόπο που μεγάλωσα. Τελείωσα τη Φιλολογία το 2010 και τώρα εργάζομαι ως φιλόλογος. Είμαι πολύ ευχαριστημένη από το Τμήμα της Καλαμάτας. Αν στην αρχή είχα κάποιους ενδοιασμούς, γιατί ήταν νεοσύστατο τμήμα, απ’ όταν μπήκα και μετά όχι μόνο δεν αισθάνομαι έτσι, αλλά το συστήνω και σε άλλα παιδιά ανεπιφύλακτα.
Με τον Γιάννη Καμπύση πώς αποφάσισες να ασχοληθείς;
Ανακάλυψα τυχαία ότι υπάρχει ένας λογοτέχνης από τα Βουνάρια, πολύ κοντά στο χωριό που μεγάλωσα. Επειδή ούτε κι εγώ αρχικά τον ήξερα καλά, σκέφτηκα να αποτελέσει το θέμα της πτυχιακής μου στο Πανεπιστήμιο. Με παρότρυνε και ο καθηγητής μου, ο κ. Γιώργος Ανδρειωμένος, ο οποίος πραγματικά με βοήθησε πολύ κατά τη διάρκεια της έρευνας και της σύνταξης της πτυχιακής. Στη συνέχεια έγινε η επαφή με το Μανιατάκειον Ίδρυμα και ενδιαφέρθηκαν να εκδώσουν την εργασία, γιατί εμπίπτει στους σκοπούς του. Παρουσιάζει ένα πρόσωπο από την περιοχή της Κορώνης, κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς της. Το βιβλίο αναφέρεται στη ζωή και το έργο του Γιάννη Καμπύση, καθώς και στην επιβίωση του έργου του στο διαδίκτυο. Δηλαδή, κάνουμε κάποιες αναζητήσεις στις μηχανές αναζήτησης, στο google κυρίως, του ονόματός του, με όλους τους δυνατούς τρόπους, με αγγλικά, γαλλικά, με greeklish. Βλέπουμε πώς επιβιώνει σήμερα ο Καμπύσης μέσα από το ίντερνετ και βγάζουμε διάφορα συμπεράσματα.
Ήταν εύκολο να βρεις στοιχεία για τη ζωή του;
Υπάρχουν αρκετά στοιχεία και το εκπληκτικό είναι ότι βρήκα βιβλιογραφία του σε ξένα πανεπιστήμια. Έκανα αναζήτηση στις βιβλιοθήκες των περισσότερων μεγαλύτερων πανεπιστημίων της Αγγλίας και της Αμερικής και είδα ότι υπάρχει βιβλιογραφία του μεγαλύτερη απ’ ό,τι στην Ελλάδα. Μου έκανε εντύπωση αυτό.
Πόσο καιρό κράτησε η έρευνα;
Μου πήρε αρκετό χρόνο, γιατί αρχικά δεν έβρισκα τα συγγράμματα. Δεν πωλούνταν στο εμπόριο. Πήγα κάποιες φορές στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη της Καλαμάτας, βρήκα μερικά βιβλία, από τα οποία μου έβγαλαν φωτοτυπίες. Στη συνέχεια έγιναν ορισμένες επαφές και βρήκα τα «Άπαντα» του Καμπύση, που είχε εκδώσει ο Βαλέτας. Ένας θείος μου στην Αθήνα έψαξε σε βιβλιοπωλεία και μου βρήκε τα υπόλοιπα βιβλία, οπότε συγκέντρωσα με δυσκολία το πρώτο υλικό για να ξεκινήσω. Μου πήρε και ένα διάστημα για να το μελετήσω, ενώ παράλληλα έκανα επιτόπια έρευνα στο χωριό του Καμπύση, τα Βουνάρια. Αφού είχα συγκεντρώσει όλα τα στοιχεία, το να γράψω δεν ήταν τόσο χρονοβόρο. Περίπου ένα μήνα μού πήρε, αλλά είχα κάνει όλη τη μελέτη και τη δουλειά ένα χρόνο πριν. Έπειτα έγιναν κάποιες διορθώσεις με το Μανιατάκειον Ίδρυμα, όταν κάναμε το βιβλίο. Έχουν γίνει, δηλαδή, κάποιες αλλαγές σε σχέση με την αρχική μορφή που είχε η πτυχιακή εργασία.
Αισθάνεσαι ότι η εργασία σου ήταν η αφορμή για να μάθει ο κόσμος ποιος ήταν αυτός ο άνθρωπος;
Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να είσαι εξειδικευμένος μελετητής της Νεοελληνικής Γραμματείας για να συναντήσεις τον Καμπύση, δεν τον συναντά εύκολα κάθε άνθρωπος που διαβάζει γενικά. Και αυτός ήταν ο στόχος μου, να τον γνωρίσουμε αρχικά, τουλάχιστον, σε τοπικό επίπεδο και στην πορεία σε πανελλαδικό. Είχε κάνει πολλά πράγματα, ενώ έζησε τόσο λίγο. Στα 29 του χρόνια πέθανε από φυματίωση, τη μάστιγα της εποχής. Ωστόσο, είχε πολυσχιδές έργο με ποιητικά, θεατρικά, διηγήματα, μυθιστορήματα, μεταφράσεις, κριτικές. Γεννήθηκε το 1872 στην Κορώνη και φοίτησε στο Σχολαρχείο της Καλαμάτας. Ο πατέρας του, Αναστάσης Καμβύσης, ήταν αγιογράφος με πολλές αγιογραφίες στην περιοχή της Κορώνης. Επειδή ο ίδιος ήταν φιλάσθενος από μικρός, δεν μπόρεσε να χαρεί την παιδική ηλικία, πράγμα το οποίο είχε καημό και το βλέπουμε και στο έργο του. Πήγε στην Αθήνα στη Νομική, τελείωσε, αλλά δεν του άρεσε. Δούλεψε για μικρό διάστημα στο υπουργείο Οικονομικών, όμως τα παράτησε γιατί η μεγάλη του αγάπη ήταν τα γράμματα. Επειδή η οικογένειά του ήταν ευκατάστατη, η μητέρα του συγκεκριμένα, τον βοήθησε να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Ταξίδεψε στη Γερμανία και εκεί συνάντησε ανθρώπους του πνεύματος της εποχής, από τους οποίους επηρεάστηκε. Πιστεύω ότι πρέπει να τον μάθουμε και να πάρει τη θέση που του αξίζει στα Νεοελληνικά Γράμματα.
Της Μαρίας Νίκα
