Greeklish (από τις λέξεις greek= ελληνικά και english=αγγλικά): είναι η ελληνική γλώσσα γραμμένη με λατινικούς χαρακτήρες, που καθιερώθηκε τα τελευταία χρόνια στον κόσμο του internet και, κυρίως, σε συζητήσεις μεταξύ χρηστών.
Με τη χρήση τους δε χρειάζεται να γυρνάς το πληκτρολόγιο στα ελληνικά, ενώ δεν προβληματίζεσαι για το πώς γράφεται σωστά μια λέξη. Μπορεί να είναι ορθογραφικά, δηλαδή να ακολουθούν τους κανόνες της ελληνικής ορθογραφίας, ή να είναι φωνητικά, δηλαδή να σκοπεύουν στη φωνητική απόδοση των ελληνικών. Ο περισσότερος, όμως, κόσμος χρησιμοποιεί ένα «μεικτό» σύστημα, που συνδυάζει το θέμα της ορθογραφίας με τη φωνητική απόδοση, χωρίς η γραφή να έχει ισχυρή τυποποίηση.
Κάπως έτσι σταματήσαμε να σκεφτόμαστε την ορθογραφία, αλλά και τη σωστή χρήση της ελληνικής γλώσσας.
Ένα παράδειγμα για το πώς είναι τα greeklish είναι το εξής:
Σήμερα είναι Κυριακή και σκέφτομαι να βγω μια βόλτα στην πλατεία της Καλαμάτας… Simera ine kiriaki kai skeftomai na vgo mia volta stin plateia tis Kalamatas…
Πλέον, όμως, υπάρχει ένα ολόκληρο κίνημα κατά των greeklish και γι’ αυτό σε πολλά site απαγορεύεται η χρήση τους, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν δημιουργήσει μέχρι και αυτόματο μετατροπέα από ελληνικά σε greeklish.
Εμείς μιλήσαμε στο διαδίκτυο με χρήστες που επιλέγουν τα greeklish, αλλά και άτομα που πλέον γράφουν στα ελληνικά. Διαβάστε την άποψή τους:
Νέλλυ Καούνη
«Γράφω έτσι για ευκολία, δε χρειάζεται να προσέχω τους τόνους ούτε και την ορθογραφία των λέξεων ιδιαίτερα. Επίσης, το να αλλάξω το πληκτρολόγιο από αγγλικά σε ελληνικά μπορεί να είναι δύο πλήκτρα, αλλά βαριέμαι να το κάνω.
Άρχισα να γράφω έτσι από τότε που ξεκίνησα με το facebook, αφού κατά κύριο λόγο στις συνομιλίες μου γράφω με greeklish.
Θεωρώ ότι με έχουν επηρεάσει στο σωστό γράψιμο, αφού πλέον δεν μπαίνω στη διαδικασία να σκεφτώ πώς γράφεται μια λέξη.
Επίσης, πιστεύω ότι αποτελούν απειλή για την ελληνική γλώσσα, αφού η νεότερη γενιά από τη δική μου έχει ταυτιστεί με την ηλεκτρονική μορφή επαφής. Είναι μόδα, αλλά και μια επικίνδυνη συνήθεια ταυτόχρονα. Πάντως, δε θα σταματήσω να γράφω έτσι».
Γιώργος Βιγκόπουλος
«Μιλάω ή γράφω την ίδια γλώσσα με το συνομιλητή μου. Τα greeklish ξεκίνησαν πριν φτιαχτεί το fb, άρα μιλάμε για περίοδο msn. Κάπου εκεί μπήκα σε αυτό τον κόσμο, χωρίς όμως να ακολουθώ απαραίτητα αυτή τη γλώσσα. Δεν έχω επηρεαστεί ακόμα στο γράψιμο της ελληνικής γραφής, ούτε μέσω πληκτρολογίου ούτε με το στυλό μου. Απλά είναι μόδα. Βέβαια, θεωρώ ότι άνετα μπορεί να απειλήσουν τη γλώσσα μας, ίσως να είναι κάποια εξέλιξη της επικοινωνίας μας, δυστυχώς! Πρέπει κάποιος να κάνει την αρχή ή, μάλλον, κάτι όλοι μαζί!».
Τίμος Μπελόγιαννης
«Γράφω με greeklish από συνήθεια και για πρακτικούς λόγους. Τα greeklish δεν είναι τίποτα παραπάνω από την απλή αντικατάσταση ελληνικών χαρακτήρων με λατινικούς. Ο εν λόγω τρόπος γραφής δημιουργήθηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, κυρίως από χρήστες του internet, οι οποίοι καλούνταν να ανταλλάξουν γραπτά μηνύματα σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα (κυρίως chatrooms) στα οποία δεν υπήρχε υποστήριξη ελληνικών χαρακτήρων.
Εγώ άρχισα να γράφω με greeklish περίπου το 2000 – 2001. Όταν ασχολήθηκα με το διαδίκτυο, είχε ήδη διαμορφωθεί αυτός ο τρόπος γραφής και ήταν κοινώς αποδεκτός από την τότε (περιορισμένη) διαδικτυακή κοινότητα, οπότε η υιοθέτησή του προκειμένου να υπάρχει μια κοινή βάση επικοινωνίας, ήταν μονόδρομος.
Στη συνέχεια, όταν το διαδίκτυο έγινε περισσότερο προσιτό στον Έλληνα χρήστη, ο οποίος πλέον μπορούσε να επικοινωνεί και με άτομα του εξωτερικού, αλλά και να κάνει ευκολότερη πλοήγηση και αναζήτηση, τα greeklish εδραιώθηκαν.
Κατά τη γνώμη μου, αποφασιστικός παράγοντας ήταν η άμεση και συνεχής επαφή με την αγγλική γλώσσα, αλλά και η αποφυγή της συνεχούς εναλλαγής γλώσσας κατά την επικοινωνία.
Προσωπικά, πιστεύω πως δε με έχουν επηρεάσει καθόλου ως προς το σωστό γράψιμο της ελληνικής γραφής».
Χαρά
«Απλά τα greeklish μου βγαίνουν πρώτα στο πληκτρολόγιο και τα έχω συνηθίσει από τότε που ξεκίνησα να μιλάω στο ίντερνετ. Δε με επηρεάζουν προσωπικά, αλλά θεωρώ ότι στις μικρότερες ηλικίες δημιουργούν πρόβλημα».
Γιάννα Κανελλάκη
«Ξεκίνησα να γράφω έτσι, όταν έφτιαξα το λογαριασμό μου στο Facebook. Δεν ξέρω γιατί γράφω έτσι, απλά όλοι έγραφαν με αυτά.
Με έχει επηρεάσει, πάντως, στο σωστό γράψιμο, καθώς πλέον κάνω χαζά λάθη στην ορθογραφία. Μάλιστα, πολλές φορές σταματάω να γράφω έτσι, για να θυμηθώ πώς γράφονται ορισμένες λέξεις».
Βάλια Σταματοπούλου
«Δε με έχουν επηρεάσει τα greeklish, αλλά απειλούν την ελληνική γλώσσα, γιατί όλοι οι ανορθόγραφοι έχουν βολευτεί. Εγώ πλέον έχω σταματήσει να γράφω έτσι».
Γιώργος Πολίτης
«Τα greeklish είναι μάστιγα για τη γλώσσα αλλά και τη γραφή μας. Τα ξεκινήσαμε για λόγους χαζούς, όπως τα ορθογραφικά λάθη. Τα νέα παιδιά, όπως και εγώ, έχουμε συμβάλει με τον τρόπο μας στο να φθείρουμε την ελληνική γραφή. Έχω πολλά παραδείγματα να σκεφτώ που πάνω στη δουλειά χρειάστηκε να στείλω ένα mail και τα μισά γράμματα από συνήθεια ήταν με λατινικούς χαρακτήρες. Πρέπει όλοι να αντιληφθούμε το λάθος μας γρήγορα, πριν να είναι πολύ αργά. Εγώ ήδη κάνω μεγάλες προσπάθειες να επανορθώσω».
Τατιάνα Ξυδέα
«Το ότι γράφω με greeklish καμιά φορά θεωρώ πως έχει να κάνει με τον τρόπο που έμαθα να χειρίζομαι τον υπολογιστή. Από την αρχή στα αγγλικά και από «βαρεμάρα» να πιέσω alt+shift γράφω έτσι, άλλωστε ήταν πιο απλοϊκό να γίνει ένας διάλογος.
Δε θεωρώ πως με έχουν επηρεάσει στο σωστό γράψιμο. Πιστεύω, όμως, πως απειλείται η ελληνική γλώσσα και είμαι της άποψης πως για τις επόμενες γενιές θα είναι δύσκολο να γράψουν ακόμη και το όνομά τους!
Και με όλα αυτά με έβαλες και σε σκέψεις και πιστεύω πως ναι, θα προσπαθήσω να αφαιρέσω τα greeklish από την καθημερινότητά μου! Θα είναι καλύτερο για όλους μας.
Είναι μια τάση εποχής, αλλά κάθε μόδα-τάση σταματά όταν βγει κάτι νέο. Με τον ίδιο τρόπο, όσο περισσότεροι γράφουμε με ελληνικούς χαρακτήρες, τόσο γρηγορότερα θα εγκαταλειφθούν».
Ευρυδίκη Μπένου
«Ξεκίνησα να χρησιμοποιώ τα greeklish, όταν άρχισε ουσιαστικά το facebook. Όλοι έγραφαν έτσι, ήταν πιο γρήγορο, δε φοβόσουν μη σε παρεξηγήσουν για κανένα ορθογραφικό λάθος και επειδή το google search το έκανες στα αγγλικά, έλεγες “ας μην αλλάξω γλώσσα” (το έκανες υποσυνείδητα), με αποτέλεσμα να χρησιμοποιούμε μόνο αυτή την, ας πούμε, γλώσσα!
Όταν έπιασα, όμως, δουλειά, έπρεπε να χρησιμοποιήσω τα ελληνικά. Είδα, λοιπόν, ότι είχαμε θέμα… με ορθογραφικά λάθη. Είχα ξεχάσει τα πλήκτρα του υπολογιστή που αντιστοιχούσαν σε ελληνικά κ.τ.λ. Έτσι, λόγω δουλειάς και λόγω του ότι με έπιασε το πατριωτικό μου, ξεκίνησα να γράφω ελληνικά. Ανακάλυψα, για άλλη μια φορά, πόσο πλούσια γλώσσα είχαμε».
Φιλία Νομικού
«Απαντώ και γράφω όπως μου γράφουν. Προσωπικά, τα greeklish δε με έχουν επηρεάσει στο σωστό γράψιμο. Θεωρώ ότι δεν απειλούν την ελληνική γραφή, ενώ μερικοί αισθάνονται άνετα γράφοντας greeklish, αφού κανείς δε θα προσέξει αλλά και διορθώσει τα λάθη τους!».
Γ. Μπαμπινιώτης: «Τα greeklish είναι ο καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης»
Τον κίνδυνο της «αποξένωσης» από την εικόνα των ελληνικών λέξεων, λόγω της αυξανόμενης χρήσης των greeklish, επισήμανε ο καθηγητής της Γλωσσολογίας, Γεώργιος Μπαμπινιώτης.
Μιλώντας στα Χανιά, σε ημερίδα του Ινστιτούτου Επαρχιακού Τύπου για τη γλώσσα, ο πρώην πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών αναφέρθηκε στην ανάγκη στήριξης της ελληνικής γλώσσας σε ένα επίπεδο ποιότητας.
«Εγώ θα έλεγα στον κόσμο που μας ακούει: “τη γλώσσα και τα μάτια σας”. Θα έλεγα ότι σε ημέρες κρίσης θα πρέπει να σκύψουμε σε ό,τι καλύτερο διαθέτει αυτός ο τόπος, που είναι ο πολιτισμός μας, η παράδοσή μας και με τον πιο εύγλωττο τρόπο η γλώσσα μας», ανέφερε και πρόσθεσε:
«Δεν είναι απλό εργαλείο η γλώσσα. Είναι ο πολιτισμός μας, είναι η ιστορία μας, είναι η σκέψη μας, είναι η νοοτροπία μας, είναι η ταυτότητά μας. Πάνω από όλα, η γλώσσα είναι αξία».
Αναφερόμενος στην ευρέως διαδεδομένη χρήση των greeklish μεταξύ των νέων που στέλνουν γραπτά μηνύματα από τα κινητά τηλέφωνα ή συνομιλούν μέσω του διαδικτύου, ο ομότιμος και επίτιμος καθηγητής της Φιλοσοφικής Σχολής και πρόεδρος του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού, τόνισε:
«Τα greeklish είναι ο καλύτερος δρόμος αποξένωσης από την εικόνα της λέξης. Αυτό μπορεί οι νέοι άνθρωποι να το πληρώσουν ακριβά. Έχουμε ελληνικές γραμματοσειρές και μπορούμε, αξιοποιώντας το διαδίκτυο και τα ηλεκτρονικά μέσα, να χρησιμοποιούμε τις ελληνικές γραμματοσειρές που έχουν το προτέρημα να δίνουν την εικόνα της λέξης, το οπτικό ίνδαλμα, και να μας συμφιλιώνουν με την ορθογραφία και τη σημασία της».
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
