Το πείραμα των Δημοτικών Λαχανόκηπων στη χώρα μας ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012, όταν ο Δήμος Λαρισαίων έκανε πρώτος το άνοιγμα προς την «Αστική Γεωργία» μοιράζοντας μια έκταση 22 στρεμμάτων σε ανέργους, απόρους, πολυτέκνους και χαμηλοσυνταξιούχους. Από τότε το παράδειγμα ακολούθησε πλήθος άλλων Δήμων, όχι μόνο στην επαρχία, αλλά και στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου η φτωχοποίηση του πληθυσμού είναι ακόμη εντονότερη λόγω της υψηλής ανεργίας.
Μόνο στο πλαίσιο του Εθνικού Δικτύου Άμεσης Κοινωνικής Παρέμβασης λειτουργούν σήμερα 28 δημοτικοί λαχανόκηποι, οι οποίοι εξυπηρετούν τις ανάγκες των πολιτών 41 Δήμων της χώρας. Η διεθνής εμπειρία αποδεικνύει ότι αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς το κίνημα της Αστικής Γεωργίας (Urban Farming) έρχεται διαχρονικά στο προσκήνιο σε περιόδους οικονομικών υφέσεων λόγω της ανάγκης πολλών ανθρώπων να βρίσκουν φθηνά φρέσκα τρόφιμα.
Η δράση έχει παιδευτικό και κοινωνικό χαρακτήρα. Ο καλλιεργητής μυείται στη διαδικασία της φύτευσης, της καλλιέργειας και παραγωγής, εκπαιδεύεται και εκπαιδεύει τους οικείους του, αλλά και εισπράττει τους καρπούς της προσπάθειάς του.
Πετυχημένο πείραμα και στην Καλαμάτα
Οι δημοτικοί λαχανόκηποι κερδίζουν ολοένα και περισσότερο την αγάπη και το ενδιαφέρον των πολιτών, ενώ ο Δήμος Καλαμάτας – που έθεσε σε εφαρμογή αυτό το μέτρο – στηρίζει την καλλιέργεια λαχανικών με τις αρχές της βιολογικής γεωργίας στον αστικό χώρο.
Αφού ανέλαβε τις δαπάνες διαμόρφωσης των δημοτικών οικοπέδων (εκσκαφές και βελτίωση κηποχώματος, περίφραξη χώρου, αρδευτικά δίκτυα άρδευσης, χωροθέτηση τεμαχίων γης), έθεσε πιλοτικά σε λειτουργία δημοτικούς λαχανόκηπους στην περιοχή του Ανατολικού Κέντρου και στην περιοχή του Δυτικού Κέντρου, σε δημοτικά οικόπεδα.
Στους δημότες παραχωρήθηκαν 50 τετραγωνικά μέτρα, ενώ ο Δήμος θα παρέχει και την αναγκαία τεχνογνωσία με ειδικά σεμινάρια σε όσους αναλαμβάνουν για πρώτη φορά να καλλιεργήσουν λαχανικά.
Μέχρι σήμερα οι ωφελούμενοι από το πρόγραμμα είναι 48 δημότες όλων των ηλικιών, από νεαροί έως συνταξιούχοι, ενώ τα τηλεφωνήματα στην αρμόδια υπηρεσία από ενδιαφερόμενους αυξάνονται συνεχώς. Εκτός από τους λαχανόκηπους έχουν δοθεί προς εκμετάλλευση και δημοτικά οικόπεδα με ελαιοπερίβολα.
Μάλιστα, στη σημερινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας θα συζητηθεί η επέκταση του προγράμματος. Η δε Διεύθυνση Γεωτεχνικών Υπηρεσιών προτείνει την επέκταση και δημιουργία δημοτικών λαχανόκηπων στις δύο υφιστάμενες περιοχές, αλλά και στην περιοχή του Ασύλου δίπλα από το Νηπιαγωγείο.
Περιβόλι με κοινωνικοοικονομικά κριτήρια
Η κρίση, λοιπόν, δημιούργησε εύφορο έδαφος για να «ανθίσουν» και στην πόλη μας οι δημοτικοί λαχανόκηποι, που στη Δυτική Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής έχουν περάσει πια στη σφαίρα του hobby farming λόγω των ευεργετικών επιδράσεών τους στην ψυχολογία των κατοίκων των αστικών κέντρων.
Στην Ελλάδα αποτελούν κομμάτι των κοινωνικών δομών και «μοιράζονται» βάσει οικονομικών και κοινωνικών κριτηρίων. Οι ωφελούμενοι καλλιεργούν τα αγροτεμάχια με αποκλειστικό σκοπό τη σίτισή τους, ενώ σε πολλές περιπτώσεις οφείλουν να παρέχουν ένα ποσοστό της ετήσιας παραγωγής (συνήθως 10%) στο Κοινωνικό Παντοπωλείο του εκάστοτε Δήμου.
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
