Της Βίκυς Βετουλάκη
Σχεδόν 2,5 χρόνια έχουν συμπληρωθεί από το Νοέμβριο του 2011 που έκλεισε η Υπηρεσία Επιμελητών Ανηλίκων Καλαμάτας και ένας ολόκληρος νομός, με έδρα Εφετείου και πολύ μεγάλες ανάγκες λόγω της αύξησης που καταγράφεται στην παραβατικότητα ανηλίκων, μένει χωρίς πρόνοια σε αυτό τον ευαίσθητο τομέα.
Δυστυχώς, οι υπηρεσίες Πρόνοιας δεν μπορούν να υποκαταστήσουν το έργο των επιμελητών ανηλίκων, οι οποίοι έχουν αρμοδιότητες άμεσης παρέμβασης σε περιστατικά κακοποίησης, παραμέλησης ή άλλα που αφορούν ανήλικα παιδιά.
Οι δικαστικές ανάγκες για τις δικογραφίες που σχηματίζονται για ανήλικους παραβάτες καλύπτονται πια «δια της βίας» από επιμελήτριες ανηλίκων της Πάτρας!
Πρέπει να σημειωθεί ότι ολόκληρη η Περιφέρεια Πελοποννήσου έχει μείνει χωρίς υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων, καθώς τα προηγούμενα χρόνια έκλεισαν οι ανάλογες υπηρεσίες Τρίπολης, Σπάρτης και Ναυπλίου.
Για τεράστια προβλήματα από την έλλειψη επιμελητών ανηλίκων κάνουν λόγο και δικηγόροι της Καλαμάτας, βλέποντας τους ανήλικους παραβάτες να αυξάνονται συνεχώς.
Ο μόνος αρμόδιος
Η συγκεκριμένη υπηρεσία της Καλαμάτας, με 33 χρόνια συνεχούς λειτουργίας, έκλεισε μετά τη συνταξιοδότηση των δύο επιμελητριών.
Για τον ανήλικο παραβάτη ισχύει μια ιδιόμορφη ποινική πολιτική. Οι υπηρεσίες επιμελητών είναι υπηρεσίες των δικαστηρίων ανηλίκων στην έδρα κάθε Πρωτοδικείου. Αποτελούν τον κύριο δημόσιο φορέα εξωιδρυματικής μεταχείρισης ανηλίκων 8-18 χρόνων που έχουν διαπράξει κάποιο αδίκημα. Επίσης, ασχολούνται με την πρόληψη εμπλοκής ανήλικων σε αδικήματα. Πριν από την εκδίκαση μιας υπόθεσης, ο επιμελητής συντάσσει και παραδίδει εμπιστευτική έκθεση που μόνο ο δικαστής έχει δικαίωμα να διαβάσει. Σε αυτή προτείνεται ο κατάλληλος τρόπος αντιμετώπισης του ανηλίκου και το μέτρο που πρέπει να του επιβληθεί. Κατά τον τρόπο αυτό ο δικαστής έχει άποψη για την εν γένει προσωπικότητα του ανηλίκου που πηγάζει από τις οικογενειακές συνθήκες, τον τρόπο ζωής κ.λπ.
Ο επιμελητής είναι μόνος αρμόδιος για να ασκήσει το αναμορφωτικό μέτρο της επιμέλειας. Συνεργάζεται με τον ανήλικο και την οικογένειά του, ώστε να μην επαναλάβει την ίδια ή άλλη παραβατική πράξη. Επίσης, επεμβαίνει όταν υπάρχουν καταγγελίες ή διαπιστώσεις κακοποίησης ή κακομεταχείρισης ανηλίκων.
Δικηγόροι
Μιλώντας σχετικά ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας, Κώστας Μαργέλης, σημείωσε ότι οι ανάγκες είναι μεγάλες και καθημερινές και δεν μπορούν να καλυφθούν από την υπηρεσία της Πάτρας.
Η δε δικηγόρος και μέλος του νέου Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας, Κατερίνα Δημαρέση, τόνισε ότι τα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη των επιμελητών ανηλίκων είναι πολύ μεγάλα: «Πολλοί ανήλικοι έχουν τη ανάγκη να απευθυνθούν σε κάποιον ειδικό και δεν υπάρχει κανείς. Οι υποθέσεις παραβατικότητας από ανηλίκους έχουν αυξηθεί πάρα πολύ».
Από την πλευρά της, η δικηγόρος Δέσποινα Τσιλιβαράκη παρατήρησε ότι πλέον δεν υπάρχει δυνατότητα άμεσης προσφυγής στον επιμελητή ανηλίκων και πρόσθεσε: «Ο θεσμός των επιμελητών ήταν ζωτικός και σημαντικός. Η οικογένεια είχε τη δυνατότητα να προσφύγει άμεσα στον επιμελητή. Είναι αισθητή η έλλειψή τους. Εκτός από το χρονικό όριο της υπηρεσίας τους, οι εξαίρετες επιμελήτριες που είχαμε επισκέπτονταν τις οικογένειες και μπορούσαν πραγματικά να επιμεληθούν και να επιβλέπουν τα παιδιά. Τώρα έχουμε παντελή έλλειψη κοινωνικής πρόνοιας, με τη μη ύπαρξη ατόμων που θα απορροφήσουν τους κραδασμούς της οικογένειας, θα δώσουν κάποιες συμβουλές, θα συζητήσουν, ή και ο φόβος των παιδιών ότι ελέγχονται από κάποιους που είναι εκτός του συγγενικού τους περιβάλλοντος. Ο εθελοντισμός δεν μπορεί να τα λύσει όλα αυτά τα ζητήματα».
Τέλος, ο δικηγόρος Παναγιώτης Νταής επισήμανε ότι πλέον δεν εξυπηρετείται το αυτονόητο: «Το πιο ευάλωτο τμήμα του πληθυσμού που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας από το νόμο, τα ανήλικα, είναι απροστάτευτα. Ένα παιδάκι που το χτυπάει ο πατέρας του ή άλλα χειρότερα, ποιος θα το δει, ποιος θα το αναλάβει; Η Πολιτεία δεν προστατεύει αυτούς που έχουν ανάγκη από τη μεγαλύτερη προστασία».
Μεγάλα προβλήματα από τη μη λειτουργία της Υπηρεσίας Επιμελητών Ανηλίκων στην Καλαμάτα
