Από τις αλλαγές στο κλίμα σύμφωνα με μελέτη πανεπιστημίων
Στη χώρα μας η κλιματική αλλαγή δείχνει να είναι «στην ουρά των τόσων προβλημάτων μας». Κι όμως, αν σαρώσεις προς τα πίσω τις σχετικές με τη γεωργία ειδήσεις, θα ανακαλύψεις έναν κλιματικό πανικό να συναθροίζεται, τουλάχιστον για τον πατροπαράδοτο τομέα της ελαιοκαλλιέργειας:
«Το 2013, λόγω του σχετικά ήπιου χειμώνα, τα βλαστικά στάδια της ελιάς ήταν πρωιμότερα κατά 10-15 ημέρες, η δε ανθοφορία της ελιάς ήταν σε έντονο βαθμό πλούσια. Όλη την περίοδο της ανθοφορίας όμως επικράτησαν υψηλές θερμοκρασίες, οι οποίες κυμάνθηκαν από 30 ως 34οC, πολύ πάνω από τα κανονικά όρια της εποχής, και συγχρόνως (…) είχαμε βροχοπτώσεις ικανές να ξεπλύνουν τη γύρη.
Ο συνδυασμός αυτός ήταν καθοριστικός για την καρπόδεση, η οποία εκδηλώνεται με ακαρπία και σχινοκαρπία». Και έπειτα «οι προσβολές από τον δάκο ήταν χαμηλές ολόκληρη την περίοδο του καλοκαιριού ως και το τέλος Σεπτεμβρίου, αφού η ανομβρία που επικράτησε βοήθησε ώστε να κρατηθούν χαμηλά οι πληθυσμοί.
Δυστυχώς από τα μέσα Οκτωβρίου και μετά επικράτησαν ιδιαίτερα ευνοϊκές καιρικές συνθήκες για τον δάκο, με αποτέλεσμα οι δακοπροσβολές να “εκτιναχθούν” κατά την περίοδο αυτή. Και μόλις την εβδομάδα που μας πέρασε «επιβεβαιώνεται η μεγάλη μείωση της ελληνικής παραγωγής ελαιολάδου, σύμφωνα με τα στοιχεία τα οποία παρουσιάζει το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου (IOC). Ειδικότερα εφέτος η ελληνική παραγωγή θα είναι μικρότερη από 157.000 τόνους, παρουσιάζοντας μείωση κατά 200.000 τόνους σε σχέση με την περυσινή (ποσοστό -56%)”.
Όσοι έχουν γνώσεις ελαιοπαραγωγής θα κουνάνε ίσως ήδη το κεφάλι τους: «Τι μας φταίει η κλιματική αλλαγή» θα λένε «όταν είμαστε ανίκανοι να προγραμματίσουμε εγκαίρως τους ψεκασμούς, να εφαρμόσουμε την πυκνή φύτευση στα λιοχώραφα ή να πατάξουμε τη νοθεία και την άγρια εκμετάλλευση των παραγωγών;».
Αλλά μήπως, εκτός από τη βελτίωση των χειρισμών μας, θα βοηθούσε και κάποια πρόβλεψη για το κλιματικό αύριο; Ακριβώς μια τέτοια δυνατότητα μας προσέφερε η δημοσίευση εξειδικευμένης μελέτης για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στις ελαιοκαλλιέργειες της Μεσογείου τα μεθεπόμενα χρόνια.
Ελπιδοφόρα τα νέα για τη Μεσόγειο
Δύο γεωπονικά ινστιτούτα της Ρώμης και δύο της Καλιφόρνιας συνεργάστηκαν και δημοσίευσαν στον επιστημονικό ιστότοπο PNAS τα πορίσματα της μελέτης τους υπό τον τίτλο: «Λεπτομερής οικολογική και οικονομική αξιολόγηση της κλιματικής αλλαγής για την ελιά στη Μεσόγειο αποκαλύπτει νικητές και ηττημένους». Ο μέγας εχθρός της ελιάς, ο δάκος, απειλείται άμεσα από την υπερθέρμανση – ευτυχώς
Το μοντέλο που έφτιαξαν οδήγησε στην πρόβλεψη ότι η απόδοση των ελαιόδενδρων στην περιοχή της Μεσογείου θα αυξηθεί κατά 4,1%, ενώ οι προσβολές τους από έντομα θα μειωθούν κατά 8%. Εξετάζοντας ακόμη πιο λεπτομερειακά τους χάρτες αλλαγών που σχεδίασε το υπολογιστικό μοντέλο τους βλέπουμε ότι η Ελλάδα βγαίνει (αναλογικά) η πιο κερδισμένη: οι περισσότερες ελαιοπαραγωγοί περιοχές της χώρας θα έχουν αύξηση κερδοφορίας 30 ως και 43,1 ευρώ ανά στρέμμα (Αιτωλοακαρνανία, Νότιο Ιόνιο, Δ. Αχαΐα, Αίγιο, Κορινθία, Κυνουρία, Ελασσόνα, Έδεσσα, Κιλκίς, Καβάλα, Θάσος, Α. Θράκη, Χίος, Δυτική και Κεντρική Κρήτη), αρκετές 0-30 ευρώ/στρέμμα (Ηλεία, Μεσσηνία, Λακωνία, Ερμιόνη, Αττική, Εύβοια, Κυκλάδες, Σποράδες, Χαλκιδική, Λήμνος, Λέσβος, Σάμος, Ρόδος, Α. Κρήτη), ενώ κάποιες θα βιώσουν και το ασύμφορο της καλλιέργειας (Κέρκυρα, Πρέβεζα, Καλάβρυτα, Αργος, Λοκρίδα, Μαγνησία, Πιερία, Κως).
