Σταματούν λόγω αυτοκινητοδρόμων και υπερένταξης έργων
Θα πραγματοποιηθεί το 20ό Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας υποστηρίζει ο δήμαρχος
Του Αντώνη Πετρόγιαννη
Συνάντηση είχε αργά προχθές βράδυ στο υπουργείο Ανάπτυξης ο δήμαρχος Παν. Νίκας, με το γενικό γραμματέα Επενδύσεων ΕΣΠΑ, Γιώργο Γιαννούση, για τη χρηματοδότηση του 20ού Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού από το ΕΣΠΑ (είναι ενταγμένο και χρηματοδοτούμενο έργο), επειδή έχουν προκύψει σοβαρά ζητήματα με την Ε.Ε. εξαιτίας των υπερεντάξεων έργων (overbooking).
Είναι τέτοιο το πρόβλημα που έχουν δημιουργήσει οι υπερεντάξεις, ώστε έφθασε να αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση η αδειοδότηση των Βρυξελλών για χρηματοδότηση ακόμα και ενταγμένου έργου, όπως είναι το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
Ανεξάρτητα από τις εξελίξεις που θα υπάρξουν με την Ε.Ε. (η ελληνική κυβέρνηση ζήτησε την εξαίρεση από τις απαγορεύσεις του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας και του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Δράμας), ο Δήμος θα προχωρήσει στην πραγματοποίησή του, ελπίζοντας είτε στην τακτοποίηση του θέματος από την Ε.Ε. είτε στη συμβολή του κρατικού προϋπολογισμού από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Εκτός από το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού, έχουν προκύψει ζητήματα και για άλλα έργα, τα οποία είναι ενταγμένα, έχουν λάβει έγκριση δημοπράτησης, έχει κατακηρυχθεί ο διαγωνισμός και απομένει η υπογραφή της σύμβασής τους.
Ο κ. Νίκας επισήμανε ότι υπάρχουν νομικές ευθύνες των Δήμων, εάν δεν υπογράψουν τις συμβάσεις, παρότι δεν έχουν καμία ευθύνη για το πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας ανεξέλεγκτων ενεργειών.
Από την άλλη πλευρά, το θέμα που έχει δημιουργηθεί έχει επισημανθεί πολλάκις στο παρελθόν από το δήμαρχο και αφορά στον τρόπο διαχείρισης του ΕΣΠΑ από τους περιφερειάρχες, οι οποίοι, προκειμένου να εξυπηρετήσουν μικροπολιτικά και πελατειακά συμφέροντα, ανακοίνωναν εντάξεις έργων τα οποία ήταν μελετητικά ανώριμα. Το συγκεκριμένο θέμα υπήρξε και ένα από τα σημεία τριβής στο παρελθόν μεταξύ του κ. Νίκα και του κ. Π. Τατούλη.
Η κατάσταση, όμως, όπως διαμορφώθηκε πολιτικά μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αλλά και των περιφερειακών εκλογών, θεωρείται από τη Δημοτική Αρχή ως απαρχή νέων εξελίξεων στο θέμα της κατανομής κονδυλίων του ΕΣΠΑ, με τη θέσπιση ενός δημοκρατικού προγραμματισμού για την εξορθολογοποίηση του συστήματος εγκρίσεων έργων.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι το θέμα δεν προέκυψε ξαφνικά. Τις τελευταίες εβδομάδες υπήρχαν πληροφορίες ότι περισσότερα από 350 μικρά και μεσαία τοπικά και περιφερειακά έργα, μεγάλης αναπτυξιακής σημασίας, συνολικού ύψους άνω των 1,5 δισ. ευρώ, καταπίνουν οι τέσσερις μεγάλοι αυτοκινητόδρομοι, που υλοποιούνται με τις γνωστές «λεόντειες», υπέρ των εργολαβικών κοινοπραξιών, συμβάσεις παραχώρησης.
Με επείγουσα εγκύκλιο ο υπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Κωστής Χατζηδάκης, «πάγωσε» όλους τους διαγωνισμούς και τις αναθέσεις έργων που είχαν ενταχθεί κανονικά στο ΕΣΠΑ, υποτίθεται με εξασφαλισμένη κοινοτική χρηματοδότηση, από τον περασμένο Δεκέμβριο έως σήμερα. Ταυτοχρόνως, ο υπουργός έστειλε αυστηρό μήνυμα προς όλες τις αναθέτουσες δημόσιες αρχές (Δήμους, Περιφέρειες, ΔΕΚΟ, δημοτικές επιχειρήσεις, αναπτυξιακούς φορείς κ.ά.) να «παγώσουν» όλες τις νέες αναθέσεις έργων.
«Το υπουργείο μας είναι υποχρεωμένο να προχωρήσει σε άμεσο κλείδωμα εισαγωγής νέων εντάξεων και προσκλήσεων στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα των έργων του ΕΣΠΑ», υπογραμμίζεται στην εγκύκλιο.
Παράλληλα, καλούνται οι διαχειριστικές αρχές να ειδοποιήσουν τους τελικούς δικαιούχους των έργων να μην προβούν σε αναλήψεις νομικών δεσμεύσεων, δηλαδή να μην υπογράψουν συμβάσεις.
Υπερδεσμεύσεις
Πάντως, ο υπουργός Ανάπτυξης αναφέρει στο κείμενο της εγκυκλίου ότι ο λόγος που «παγώνουν» τα έργα και «κλειδώνει» για νέες εντάξεις το πληροφοριακό σύστημα του ΕΣΠΑ είναι οι λεγόμενες υπερδεσμεύσεις του προγράμματος, που έχουν να κάνουν με τις κάθε είδους πελατειακές εξαγγελίες, αλλά και την έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδιασμού και προγραμματισμού των έργων.
Χαρακτηριστικά σημειώνει ο κ. Χατζηδάκης στην εγκύκλιό του ότι «μόνον κατά το Δεκέμβριο 2013 εντάχθηκαν σε επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ 236 νέες πράξεις με προϋπολογισμό 340,9 εκατομμύρια ευρώ δημόσια δαπάνη, τα οποίαν δεν εμφανίζουν νομικές δεσμεύσεις και δαπάνες στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, γεγονός που στην παρούσα φάση υλοποίησης και προετοιμασίας κλεισίματος των επιχειρησιακών προγραμμάτων δε συνιστά ορθολογική διαχείριση».
Ο κ. Χατζηδάκης τονίζει ακόμη στην εγκύκλιό του ότι το ξεκαθάρισμα του ΕΣΠΑ 2007-2013, που ολοκληρώνεται με χρονική παράταση (τη γνωστή ν+2) έως το 2015, αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση.
Από την άλλη πλευρά, τεχνικοί παράγοντες αναφέρουν ότι πρόκειται για οδικές, περιβαλλοντικές, κοινωνικές υποδομές και πλήθος άλλες εγκαταστάσεις και αναπτυξιακές δράσεις, κυρίως στην ελληνική περιφέρεια.
Πρόκειται για μικρά έργα προϋπολογισμού έως 3 εκατ. ευρώ και μεσαία έργα έως 10 εκατ. ευρώ, στην πλειονότητά τους απολύτως αναγκαία, που συνδέονται με την ποιότητα ζωής (ύδρευση, αποχέτευση, απορρύπανση λιμνών και ποταμών), την ασφάλεια των πολιτών (παρεμβάσεις σε παγίδες θανάτου στους δρόμους), αντιπλημμυρικά και πλήθος άλλα έργα, ικανά να αποτελέσουν ισχυρό αναπτυξιακό αντίδοτο για την ελληνική περιφέρεια, που μαραζώνει από την ύφεση και την ανεργία.
Χωρίς, όπως εύστοχα σημειωνόταν από τις ίδιες πηγές, να λείπουν ανάμεσά τους και πολλά έργα βιτρίνας, κυρίως ανακαίνισης πάρκων και πλατειών, λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών.
