Η κατά Μαυρίκιον Πάπισσα, με πρωταγωνίστρια τη Γιούλικα Σκαφιδά

Υπήρξε, άραγε, η Πάπισσα Ιωάννα; Υπήρξε ποτέ γυναίκα, μυημένη από τα μικράτα της στα μυστικά της γνώσης, της θρησκείας, του έρωτα και της μεταμφίεσης, η οποία αναρριχήθηκε στο ύπατο αξίωμα της Καθολικής Εκκλησίας παραμένοντας ως το τέλος σεξουαλικά δραστήρια; Από την εποχή που υποτίθεται ότι συνέβη το σκάνδαλο (855 μ.Χ.) μέχρι να εμφανιστούν οι πρώτες σχετικές μαρτυρίες, μεσολάβησαν γύρω στους τέσσερις αιώνες – εξ ου και η αδυναμία των ειδημόνων ν’ απαντήσουν με σιγουριά.
Αν όμως οι ιστορικοί, επηρεασμένοι ή μη από θρησκευτικές ανησυχίες, εξακολουθούν ν’ αναζητούν το μίτο που θα τους βγάλει από το λαβύρινθο των μεσαιωνικών χρονικών, οι λογοτέχνες και οι καλλιτέχνες είχαν ανέκαθεν την άνεση ν’ αντλούν ό,τι επιθυμούν από τους θρύλους για να υπηρετήσουν τους δικούς τους δημιουργικούς σκοπούς.
Αυτό έκανε και ο Εμμανουήλ Ροΐδης στα τέλη του 19^ου αιώνα, προκαλώντας με το ομώνυμο μυθιστόρημά του – μια παρωδία των ιστορικών αναγνωσμάτων που έκαναν θραύση τότε – την μήνιν την Ορθόδοξης Εκκλησίας, κι είναι πάνω στη δική του «Πάπισσα» που πατάει ο  Δημήτρης Μαυρίκιος τώρα, για τη θεατρική παράσταση με την οποία ολοκληρώνεται το Φεστιβάλ Αθηνών στην Πειραιώς.
Στο «εν εξελίξει έργο» με τον εύγλωττο υπότιτλο «Αναζητώντας την ηρωίδα του Ροΐδη μέσα από τη μητέρα του Κορνηλία», ο γνωστός σκηνοθέτης ελίσσεται με τη σειρά του ανάμεσα στα όρια μυθοπλασίας και πραγματικότητας, συνταιριάζοντας στοιχεία από το βίο της Κορνηλίας Ροΐδη και από τα νεανικά χρόνια της θρυλικής Πάπισσας. Γεννημένη πριν από δύο αιώνες στη Χίο, σε μια παραμυθένια έπαυλη, η αρχοντοπούλα Κορνηλία Ροδοκανάκη πέρασε μια οδύσσεια μέχρι να καμαρώσει το γιο της ως διάσημο συγγραφέα: έζησε την καταστροφή της Χίου, είδε τον πατέρα της κρεμασμένο, βίωσε την εμπειρία της φυλακής και κατέληξε βοσκοπούλα στα βάθη της Τουρκίας με το όνομα Αϊσέ. Πριν κλειστεί σε χαρέμι, ωστόσο, κάποιος την αναγνώρισε και οι συγγενείς της καταβάλλοντας υψηλότατο τίμημα, την αγόρασαν και την έφεραν στα παλάτια τους στην Ιταλία, όπου μορφώθηκε, ασχολήθηκε με το θέατρο κι έφτασε να χορεύει στην αγκαλιά του βασιλιά, ντυμένη στα γαλανόλευκα, σαν άλλη «Ελλάδα» του Ντελακρουά.
 
Και ταινία
Αν η Ιωάννα είναι η μοναδική ηρωίδα μυθιστορήματος που έπλασε ο Ροΐδης, η μητέρα του υπήρξε η μοναδική γυναίκα με την οποία πορεύτηκε ως τα τελευταία του, μιας και ο ίδιος δεν παντρεύτηκε ποτέ. Κι αυτός ο δεσμός τους ήταν που ενέπνευσε στο Δημήτρη Μαυρίκιο την επιθυμία να αξιοποιήσει στην παράστασή του τη μυθιστορηματική βιογραφία της Κορνηλίας, η οποία παρουσιάζει πολλές αναλογίες με τον περιπετειώδη βίο της μυθιστορηματικής Πάπισσας.