Για την ιστορία της πόλης: Βασίλης Ι. Μανιάτης
Συνεχίζεται η ξενάγηση στην παλιά ιστορική Καλαμάτα, όπως ήταν πριν από 100 χρόνια ή και λίγο μετέπειτα, για να γνωρίσουν και οι νεώτεροι κάποιες σελίδες της ιστορίας της πόλης μας, που εξελίχθηκε φυσιολογικά, καθώς και κάποια σημεία που κακοποιήθηκαν στο βωμό της ανάπλασης.
Οι σπάνιες φωτογραφίες που βγαίνουν μέσα από τα αρχεία παλαιών Καλαματιανών, αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της εποχής εκείνης, που πέρασε, και θυμίζουν στους παλιούς νοσταλγούς την Καλαμάτα των γιασεμιών, των πορτοκαλανθέων και της καντάδας, που γέμιζε με μελωδίες τα σοκάκια του κάστρου, της οδού Φαρών, της Ακρίτα, της Φυτειάς και της Παραλίας με τις βαρκάδες τις φεγγαρόλουστες βραδιές.
Η φωτογραφία του 1960 δείχνει τη νοτιοανατολική πλευρά του κέντρου της πόλης, και οφείλεται στον αείμνηστο ερασιτέχνη φωτογράφο, Χρήστο Αλειφέρη, ο οποίος άφησε πίσω του πλούσιο φωτογραφικό υλικό της παλιάς Καλαμάτας και όχι μόνο.
Στη δεξιά πλευρά ήταν η πιάτσα των ταξί. Στη συνέχεια το κέντρο «Τριανόν» και μετά το τρίγωνο κηπάριο που επικοινωνούσε με τη λεωφόρο Σταθμού. Λίγο αργότερα ενώθηκε με τις δύο πλατείες, Τζαννή και Βασιλ. Γεωργίου. Στο κέντρο εικονίζεται το υπέροχο κηπάριο με το άγαλμα του Αναγνωσταρά. Στη συνέχεια, το περίπτερο του μπάρμπα Μήτσου Γεωργακόπουλου και, βέβαια, η υπέροχη λεωφόρος Αριστομένους, πριν αρχίσουν το κουτσούρεμα οι διάφοροι δήμαρχοι.
Στην αριστερή πλευρά διακρίνεται το σπίτι του Στρατηγού Φραγκιά. Κάτω στεγάζονταν: το κουρείο του Μάριου Αντωνίου και το «Φωτο – Ρίο» του Κώστα Παναγόπουλου. Στη συνέχεια ήταν το πρακτορείο ταξιδίων του Μασουρίδη και ο κινηματογράφος «Εσπερος» του Αγγελόπουλου, ο οποίος κατεδαφίστηκε το 1982 και έγινε το Πνευματικό Κέντρο, το οποίο προσαρτίστηκε στη Λαϊκή Βιβλιοθήκη. Ακολουθεί το τεράστιο σπίτι του ξυλέμπορου Γ. Παπαδόπουλου, το οποίο ήταν ολόκληρο τετράγωνο, Αριστομένους, Ταϋγέτου, Αναγνωσταρά και Πανταζοπούλου.
Τα μαγαζιά κάτω ήταν: το φαρμακείο του Ηλία Καρατζά, το οπωροπωλείο του Πότη Τσίχλη και στη γωνία το στιλβωτήριο των Αφών Γαβρά.
Ακολουθεί το κτίσμα του λαδέμπορου Γιάννη Δραγώνα και μπροστά το περίπτερο του Γιώργη Χρήστου, ο οποίος ήταν και νοσοκόμος, βοηθός του αείμνηστου γιατρού Παναγιώτη Καίσαρη.
Στη συνέχεια φαίνεται το άχτιστο οικόπεδο του Γ. Μανεσιώτη, στο οποίο αργότερα στεγάστηκε η Εθνική Τράπεζα για αρκετά χρόνια. Πλάι το αρχοντικό σπίτι του Κώστα Κουτσομητόπουλου, πατέρα του σημερινού γιατρού Φαίδωνα Κουτσομητόπουλου. Κι αυτό μεγάλο κτήριο σε τρεις δρόμους: Αριστομένους – Πολυχάρους και Αναγνωσταρά.
Στην επόμενη γωνία ήταν το κτήριο του καθηγητή τεχνικών Στ. Καράμπελα. Στη γωνία στεγαζόταν το μπαρ «ΝΕΛΛΗ» του Αντώνη Κόσσυβα, τα καλλυντικά «SARSCO» της Ναδίνας Τζανετάκη και το φωτογραφείο «ΚΕΧΑΕΦ».
Κατόπιν ήταν το σπίτι της Ελένης Βασιλάκη (μαμής), όπου στεγαζόταν και ο ξακουστός τότε ράφτης Μπιστέκος. Μετά ήταν το σπίτι του Χριστόδουλου Δικαίου, δικηγόρου και βουλευτή, την κόρη του οποίου παντρεύτηκε ο Δημητρόπουλος, δικηγόρος κι αυτός.
Εν συνεχεία ήταν το σπίτι του δικηγόρου Βασίλη Παπαδόπουλου, που παντρεύτηκε την όμορφη Αγνή Παπαδοπούλου, καθηγήτρια των Αγγλικών. Το σπίτι αυτό έγινε το 1962 η πρώτη πολυκατοικία της Καλαμάτας. Την έκτισε ο μηχανικός Παν. Πετρόπουλος.
Η άλλη φωτογραφία του 1946 εντυπωσιάζει πραγματικά, γιατί μας γυρίζει πίσω σχεδόν 75 χρόνια. Στην αριστερή πλευρά (την ανατολική) εικονίζονται τα προαναφερόμενα σπίτια και στη μέση η περίφημη λεωφόρος Αριστομένους, η οποία ένωνε το κέντρο της πόλης με την παραλία. Για τη λεωφόρο αυτή και τη χρησιμότητά της έχουν γραφτεί κατά καιρούς πολλά, πριν ακόμα αχρηστευθεί απ’ τους δημάρχους.
Γιατί είναι γεγονός ότι ο δήμαρχος Στ. Μπένος… έκοψε τα πόδια του Αριστομένη και ο δήμαρχος Παν. Νίκας… τον αποκεφάλισε. Και βέβαια, την πρώτη λανθασμένη κίνηση έκανε ο Στ. Μπένος, ο οποίος μπορούσε να πάρει 2-3 μέτρα από τη δυτική πλευρά και να μην καταστρέψει την καλύτερο λεωφόρο της πόλης.
Όμως, ας συνεχίσουμε την περιήγηση μέσω της φωτογραφίας που δείχνει τη δυτική πλευρά. Μετά το ωραίο κηπάριο, συνεχίζεται το τρίγωνο και η κάτω πλατεία του Βασ. Γεωργίου Β΄, μέχρι τα περίφημα «ψαράκια» και το σπίτι των Αφών Τσουτσουμπρή.
Δεξιότερα, οι θερινοί κινηματογράφοι «Έσπερος» και «Τριανόν» και ένα πλήθος από παλιά αρχοντικά σπίτια, τα οποία βέβαια σήμερα δεν αναγνωρίζονται, αφού όλα έχουν γίνει πολυκατοικίες.
Η όψη της πόλης έχει αλλάξει πολύ. Από την παλιά Καλαμάτα δεν έχει μείνει σχεδόν τίποτα που να θυμίζει εκείνες τις άλλες εποχές, και δεν μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα, αν είναι καλύτερο το σήμερα απ’ το χτες…
