Για την ιστορία της πόλης: Βασίλης Ι. Μανιάτης
Ο φωτογραφικός φακός σήμερα δε θα δείξει στους φίλους αναγνώστες τοποθεσίες και ιστορικές οικογένειες, όπως κάθε φορά. Έχει σταθεί σ’ ένα άλλο μεγάλο ιστορικό, θρησκευτικό γεγονός της πόλης μας, μιας κι αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι της παλιάς και μέχρι σήμερα Καλαμάτας.
Έχει σταθεί μπροστά στην εικόνα της πολιούχου Παναγίας της Υπαπαντής του Σωτήρος. Είναι γνωστή στο πανελλήνιο η γιορτή και η λιτανεία που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου.
Η εύρεση της εικόνας υπήρξε περιπετειώδης, όπως περιγράφεται υπέροχα από τον πρωτοπρεσβύτερο Κωνσταντίνο Ν. Γιαννακόπουλο, στο εξαίρετο ιστορικό του βιβλίο περί του Ναού της Υπαπαντής κ.α. (έκδ. 2009).
Έκτοτε η εικόνα φυλάσσεται στο Ναό της Υπαπαντής του Σωτήρος, τη Μητρόπολη της Καλαμάτας, η οποία χτίστηκε μεταξύ των ετών 1860 – 1873.
Βέβαια, το σημερινό θέμα είναι τεράστιας θρησκευτικής σημασίας και δεν είναι δυνατόν να συμπεριληφθεί σε μια σελίδα της εφημερίδας, γι’ αυτό ο φωτογραφικός μας φακός θα μας ξεναγήσει παρουσιάζοντας διάφορες χρονολογικά εικόνες από τη λιτανεία της πολιούχου Υπαπαντής, οι οποίες δείχνουν την πίστη, την αφοσίωση και τη λατρεία στο πρόσωπο της εικονιζόμενης Παναγίας.
1947: Η λιτανεία κατεβαίνει την οδό Αριστομένους, με τις κανιφόρους μπροστά. Στην αριστερή πλευρά, στο βάθος, εικονίζονται το ξενοδοχείο «Ρεξ», η Εθνική Τράπεζα (σημερινό Δημαρχείο), στην επόμενη γωνία επάνω το σπίτι Αντώνη Στεφανούρη και κάτω τα γουναρικά Γκράτσιου, ιδιοκτησίας Κ. Παρθένιου. Στη συνέχεια το σπίτι του Φάνη Αθανασόπουλου, το παλιό ταχυδρομείο, επάνω η οικογένεια Νικόπουλου, του Λιακόπουλου, τα καλλυντικά «ΜΕΤΒΑ», στη γωνία τα υποδήματα ΕΤΟΥΑΛ και το περίπτερο του Φώτη Σεϊντή
1976: Η εικόνα της Υπαπαντής (Φωτο Βραδινή του Χρ. Αλειφέρη
1947: Η εικόνα επιστρέφει στη θέση της από την οδό Φαρών. Εικονίζονται: μεταπολεμικά χαλάσματα και το μεγάλο κτήριο της Φάμπρικας Μεταξοβιομηχανίας Στασινόπουλου (φωτο Χρ. Αλειφέρη)
Προ του 1940: Η φωτογραφία είναι τραβηγμένη στην οδό Κολοκοτρώνη, προς Αναγνωσταρά. Τα χρόνια εκείνα η λιτανεία έφτανε μέχρι το τότε Δημαρχείο (σημερινή Τράπεζα Alpha). Εντυπωσιακές είναι οι ενδυμασίες των τότε Καλαματιανών. Θα αναφερθεί μια ιστορική λεπτομέρεια, κυρίως για να μάθουν οι νεώτεροι. Το πλήθος που εικονίζεται φέρει στο πέτο καρφιτσωμένη μια μικρή εικόνα (ενθύμιον) της Παναγίας της Υπαπαντής. Η ερανική επιτροπή του φιλόπτωχου της ενορίας τις τοποθετούσε στους προσκυνητές και αυτοί έδιναν τον οβολόν τους. Ήταν ένας εύσχημος τρόπος εράνου για τους φτωχούς. Καταργήθηκε υπό Μητροπολίτου Θέμελη (φωτο αρχείο Β. Μανιάτη)
Σπάνια ιστορική φωτογραφία του 1910. Οι Καλαματιανοί, φορώντας τις τότε τοπικές ενδυμασίες, περιμένουν να συνοδεύσουν τη λιτάνευση της εικόνας (αρχείο Β. Μανιάτη)
1947: Η λιτανεία κατεβαίνει από την οδό Υπαπαντής. Τα σπίτια που φαίνονται μπροστά κατεδαφίστηκαν λίγα χρόνια μετά, για να μεγαλώσει η πλατεία Υπαπαντής (φωτο Χρ. Αλειφέρη)
1951: Πλήθος κόσμου ακολουθεί τη λιτανεία στην οδό Ταϋγέτου, υπό βροχή. Εικονίζεται μπροστά το «Ζουμπούλειο» Μέγαρο, όπου μέχρι το 1952 στεγαζόταν η Εμπορική Σχολή (φωτο Χρ. Αλειφέρη)
