Γιατί φέτος το ελαιόλαδο θα είναι ακριβότερο


Δραματική πτώση σημειώνει η παραγωγή ιταλικού ελαιόλαδου
 
-Τι λένε ειδικοί σε ΗΠΑ και Ευρώπη, που κατατάσσουν το ελαιόλαδο του ευρωπαϊκού νότου (και το ελληνικό) μεταξύ των κορυφαίων τροφίμων παγκοσμίως-Τι προβλέπεται για την ελληνική παραγωγή
 
«Αν το αγαπημένο σας μπουκάλι μεσογειακού ελαιολάδου φέτος κοστίζει περισσότερο, τότε γι’ αυτό θα πρέπει να κατηγορήσετε τον παράλογο ευρωπαϊκό καιρό και μια σειρά μικροσκοπικά έντομα». Με την πρόταση αυτή ξεκινά μεγάλο αφιέρωμα του πρακτορείου ειδήσεων Associated Press για το ελαιόλαδο και το πώς αναμένεται να κινηθεί φέτος στις αγορές παγκοσμίως.
Οι υψηλές θερμοκρασίες της άνοιξης, το σχετικά δροσερό καλοκαίρι και η άφθονη βροχή οδηγούν σε εκτεταμένες ζημιές στους ευρωπαϊκούς, και ειδικά τους μεσογειακούς ελαιώνες, αναφέρει το ρεπορτάζ, καθώς ευνοούν και την ανάπτυξη μικροοργανισμών όπως ο δάκος, που είναι ο κύριος εχθρός της ελιάς.  Ως εκ τούτου, η αναμενόμενα μειωμένη φετινή παραγωγή θα κυκλοφορήσει στις αγορές σε υψηλότερες τιμές.
Σ’ αυτό, αναφέρει το Associated Press, συμβάλλει και το γεγονός ότι το ελαιόλαδο είναι κύριο εξαγωγικό προϊόν όλων των προβληματικών οικονομιών του ευρωπαϊκού νότου.  «Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης είναι βασικός ρυθμιστής της αγοράς» σημειώνει ο Joaquim Freire de Andrade, πρόεδρος της αναπτυξιακής εταιρείας για την ελιά στην Πορτογαλία.  Το ελαιόλαδο που παράγεται στην Ευρώπη καλύπτει το 70% της παγκόσμιας παραγωγής, ενώ τα έσοδα από τις εξαγωγές φτάνουν τα 1,8 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ελαιοπαραγωγοί στην Ισπανία, που είναι η μεγαλύτερη εξαγωγός χώρα, και την Ιταλία αναφέρουν πως το 2014 είναι «η χειρότερη χρονιά στην ιστορία» και «μια μεγάλη καταστροφή». Ίδια αναμένεται η κατάσταση στην Πορτογαλία και τη Γαλλία.
«Η Ελλάδα είναι η τρίτη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγός χώρα παγκοσμίως» αναφέρει το ρεπορτάζ. «Οι Έλληνες παραγωγοί αναμένουν απροσδόκητα κέρδη αυτό το φθινόπωρο, ειδικά όσον αφορά στην Κρήτη και τη νότια Πελοπόννησο, τις περιοχές που λόγω οικονομικής κρίσης δεν έχουν σχεδόν καθόλου επενδύσει στην ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια» καταλήγει το Associated Press.
Εν τω μεταξύ, σε νέα δημοπρασία προχώρησε ο Συνεταιρισμός Αγίων Αποστόλων στη Λακωνία κλείνοντας συμβόλαιο 340 τόνων στα 3,76 ευρώ το κιλό για το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο στην πρώτη δημοπρασία από το συνεταιρισμό έφυγε στην τιμή των  3,44 ευρώ/κιλό.
Εν τω μεταξύ, μετά το Συνεταιρισμό Γαργαλιάνων που πληρώνει μετρητοίς σε αυξημένη τιμή σε σχέση με την αρχική, στη γειτονική Λακωνία η τιμή «γλύφει» τα 4 ευρώ/κιλό, με τον Αγροτικό Συνεταιρισμού Αγίου Δημητρίου – Αγίου Νικολάου και Ταλάντων Μονεμβασίας να προχωρά σε πώληση 60 τόνων ελαιολάδου, οξύτητας 0,27%, στην τιμή των 3,96 ευρώ το κιλό.

Του Αλέξανδρου Μπίκα
 
ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟ ΤΗ ΣΕΔΗΚ
 
Η αγορά ελαιολάδου έχει και απρόβλεπτους παράγοντες  
Οι ανοδικές τάσεις στις τιμές ελαιόλαδου που προκαλεί το σημαντικό έλλειμμα στη φετινή παραγωγή σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, δεν πρέπει να οδηγεί σε υπεραισιοδοξία αναφέρει ο Σύνδεσμος Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης-ΣΕΔΗΚ, διότι η αγορά έχει και απρόβλεπτους παράγοντες.
Σύμφωνα με το ΣΕΔΗΚ, κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η γενική συμπεριφορά των παραγωγών, των τυποποιητών, ενώ επιπρόσθετα υπάρχει και ο υπαρκτός κίνδυνος να υπάρξει τάση αύξησης των φαινομένων νοθείας και απάτης. Αναλυτικότερα, όπως αναφέρεται σε ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης:
Η Ισπανία, που παράγει το μισό της παγκόσμιας παραγωγής, εκτιμάται ότι φέτος θα έχει μειωμένη παραγωγή κατά 50% περίπου. Ίδια ή και μεγαλύτερη μείωση φαίνεται θα υπάρξει και στην Ιταλία, όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, οι τελευταίες εκτιμήσεις κατεβάζουν την παραγωγή ακόμη και στους 200.000 τόνους.
Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα σε ιταλικά ΜΜΕ, η ελαιοπαραγωγή της περιοχής της Ούμπριας έχει υποστεί μαζική προσβολή από δάκο και άλλα παράσιτα της τάξεως του 80% και η κα Luciana Squadrilli, μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Ούμπρια, ζητά εσπευσμένα τη λήψη μέτρων από την κυβέρνηση για ανακούφιση των πληγέντων παραγωγών.
Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα είναι μεν καλή η παραγωγή, αλλά οπωσδήποτε δε θα φθάσει στη συνήθως διογκωμένη εκτίμηση των 300 χ.τ. του Υπ.Α.Α.Τ. Ειδικά για την Κρήτη, οι πλείστες εκτιμήσεις την ανεβάζουν το πολύ στους 100 χ.τ.
Έτσι, είναι φανερό ότι φέτος θα έχουμε ένα σημαντικό έλλειμμα σε ευρωπαϊκό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο, το οποίο, όπως είναι φυσικό, προκαλεί σοβαρές ανοδικές τάσεις στις τιμές.
Οπωσδήποτε, οι εξελίξεις αυτές είναι ευχάριστες για τους παραγωγούς, αλλά δεν πρέπει να οδηγήσουν σε υπεραισιοδοξία, διότι η αγορά έχει και απρόβλεπτους παράγοντες.
Έτσι, κανείς δεν ξέρει ποια θα είναι η γενική συμπεριφορά των παραγωγών, όταν σε λίγο θα αυξηθούν οι ποσότητες που παράγονται, ενώ πολλοί από αυτούς αντιμετωπίζουν πιεστικές ανάγκες λόγω της κρίσης.
Από την άλλη πλευρά, δεν μπορεί εύκολα να εκτιμηθεί η στάση των τυποποιητών, πολλοί από τους οποίους και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό αντιμετωπίζουν προβλήματα δανειοδότησης, αλλά και προβλήματα αδυναμίας αναθεώρησης των συμβάσεων που έχουν με τις μεγάλες αλυσίδες της λιανικής.
Τέλος, ένας άλλος υπαρκτός κίνδυνος είναι να υπάρξει τάση αύξησης των φαινομένων νοθείας και απάτης, πράγμα που πρέπει να κάνει προσεκτικούς όλους τους συναλλασσομένους, αλλά και την Πολιτεία, η οποία πρέπει να εντείνει τους ελέγχους.

Της Μαρίας Κρόκου