Τέσσερα χρόνια μετά το άνοιγμα της «Costa Navarino» η Καλαμάτα, αλλά και ολόκληρη η Μεσσηνία, ζει τον ίλιγγο της τουριστικής δόξας, κεφαλαιοποιώντας το εμπνευσμένο όραμα του καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου.
Εστιάζουμε στο πώς η Μεσσηνία αργά αλλά σταθερά μετατρέπεται σε ένα εργαστήρι δοκιμών του νέου μοντέλου ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού, μιλώντας με τους ανθρώπους-κλειδιά της «Costa Navarino», αλλά και σημαντικούς παράγοντες που ισχυροποιούν το brand.
«Θέλω ν’ ακούω τον κόσμο που ταξιδεύει να λέει: πήγαμε στην Κρήτη, τη Ρόδο, τη Σαντορίνη και τώρα θα πάμε στη Μεσσηνία. Ήθελα να προσφέρω κάτι στον τόπο που γεννήθηκα και νομίζω το κατάφερα», δήλωνε στο περιοδικό «ΕΥ ΖΗΝ» με αφορμή το άνοιγμα της «Costa Navarino» ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος.
Λίγους μόνο μήνες μετά, το «National Geographic Traveler Magazine» κατέτασσε τη Μεσσηνία στους 20 καλύτερους προορισμούς της χρονιάς, ενώ οι «Sunday Times» είχαν ήδη συμπεριλάβει το «The Romanos – A Luxury Collection Resort» στα καλύτερα νέα ξενοδοχεία της Ευρώπης. Η νέα εποχή γι’ αυτήν τη γωνιά της Πελοποννήσου μόλις άρχιζε.
Τι το διαφορετικό, όμως, συμβαίνει στη Μεσσηνία; Ποιο είναι το στοιχείο που διαφοροποιεί την επενδυτική ατζέντα και την κάνει τόσο ενδιαφέρουσα; Τίποτα παραπάνω από το σχεδιασμό, την οργάνωση, αλλά και την εξαργύρωση όλων των φυσικών πλεονεκτημάτων της περιοχής.
Με οργανωμένο και σαφή τρόπο και έχοντας ως παράδειγμα αλλά και αρωγό τη μεγάλη τουριστική επένδυση που άλλαξε τα δεδομένα της περιοχής, ο καθένας από την πλευρά του, ξενοδόχοι, εστιάτορες, παραγωγοί παραδοσιακών προϊόντων επανατοποθετούνται και σχεδιάζουν προσεκτικά τις κινήσεις τους μέσα σ’ αυτό το νέο θεσμικό πλαίσιο. Η εκπαίδευση και η διάθεση για διάχυση της πληροφορίας δε σταματά ποτέ, με απώτερο στόχο την καθιέρωση της περιοχής ως δωδεκάμηνου τουριστικού προορισμού.
Ποιότητα, εκπαίδευση, γαστρονομία
Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο πρόεδρος της ΤΕΜΕΣ, Αχιλλέας Β. Κωνσταντακόπουλος, μιλώντας στο «αθηνόραμα Travel», σημειώνει: «Το όραμα του καπετάν Βασίλη ήταν να καθιερωθεί η Μεσσηνία ως ένας από τους πιο ποιοτικούς προορισμούς της Μεσογείου.
Στην “Costa Navarino” εργαζόμαστε σ’ αυτήν την κατεύθυνση με άξονα το σεβασμό, την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος, της ιστορίας, του πολιτισμού και της τοπικής κοινωνίας. Στόχος μας, επίσης, είναι η δημιουργία των προϋποθέσεων για λειτουργία του προορισμού όλο το χρόνο. Σε ένα μεγάλο βαθμό το έχουμε πετύχει: η περιοχή μας ανοίγει και κλείνει την τουριστική σεζόν στην Ελλάδα.
Η επιτυχία μας είναι συνδεδεμένη με την επιτυχία όλης της περιοχής. Συνεργαζόμαστε στενά με τους τοπικούς φορείς και πιστεύω ότι, μαζί, έχουμε ήδη καταφέρει πολλά. Πάνω από το 70% των συνεργατών μας είναι από την Πελοπόννησο. Είμαστε περήφανοι γι’ αυτό, διότι οι άνθρωποί μας είναι το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό μας πλεονέκτημα».
«Τα οφέλη της ανάπτυξης της “Costa Navarino”, που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες τουριστικές επενδύσεις της Μεσογείου, είναι ορατά σε κάθε επίπεδο.
Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, από την έναρξη της κατασκευής μέχρι και σήμερα, η επίδραση στην τοπική οικονομία πλησιάζει το ένα δισ. ευρώ», σημειώνει ο Στέφανος Θεοδωρίδης, διευθύνων σύμβουλος της ΤΕΜΕΣ, προσθέτοντας: «Η επένδυσή μας στον αγροτικό τομέα είναι επίσης μεγάλη, καθώς πιστεύουμε ότι τουρισμός και γαστρονομία είναι απόλυτα συνδεδεμένες έννοιες. Οι δράσεις του Ιδρύματος “Καπετάν Βασίλης” έχουν στόχο να αναγνωρίζεται η μεσσηνιακή γαστρονομία ως μια από τις πιο υγιεινές διατροφές διεθνώς και κύριος εκπρόσωπος της μεσογειακής δίαιτας.
Το ζητούμενο είναι να βελτιώνεται συνεχώς το προσφερόμενο τουριστικό προϊόν στο σύνολό του, από τη στιγμή που φτάνει ο επισκέπτης στην περιοχή, μέχρι την αναχώρησή του. Αυτό επιτυγχάνεται μόνο με τη σύμπλευση όλων των τουριστικών επιχειρήσεων και των φορέων».
Μια άλλη δράση που έχει υιοθετήσει η «Costa Navarino», προς το στόχο καθιέρωσης και ενίσχυσης του brand, είναι η τυποποίηση παραδοσιακών προϊόντων και το λανσάρισμά τους ως πρεσβευτών της Μεσσηνίας σε ολόκληρο τον κόσμο, ακόμη και στις προθήκες πωλητηρίων μεγάλων μουσείων του κόσμου.
Πρόκειται για τη σειρά προϊόντων Navarino Icons, η οποία είναι εμπνευσμένη από τις πλούσιες παραδόσεις και την ιστορία της περιοχής και αξιοποιεί πρώτες ύλες από τα κτήματα, τους ελαιώνες και τους λαχανόκηπους της «Costa Navarino». Τη σημαντικότητα των τοπικών προϊόντων στην καθιέρωση ενός ταξιδιωτικού brand σημειώνει και ο Χρήστος Παπαδημητρίου, διευθύνων σύμβουλος της γνωστής εταιρείας Papadimitriou (με κορυφαία προϊόντα το παρθένο ελαιόλαδο και το βαλσαμικό ξίδι). «Η λέξη Kalamata αποτελεί κομμάτι του brand μας. Θυμίζουμε σε περισσότερους από 2 εκατομμύρια καταναλωτές ετησίως σε Ελλάδα και εξωτερικό το τοπωνύμιο της περιοχής μας και συμβάλλουμε στο να συνδεθεί με μια ευχάριστη γευστική εμπειρία».
Όραμά του η Μεσσηνία να μπορέσει να δημιουργήσει μια κατάσταση αντίστοιχη με τη Σκοτία και το ουίσκι, με προϊόν-πρεσβευτή το ελαιόλαδο, το οποίο θα αποτελεί βασικό κομμάτι της ταξιδιωτικής εμπειρίας: «Θα μαθαίνουμε στους επισκέπτες πώς παράγεται σε κάθε περιοχή και πώς να το δοκιμάζουν σωστά, φτιάχνοντας έτσι έναν όμορφο μύθο για το προϊόν μας – και χιλιάδες πρεσβευτές του ανά τον κόσμο».
Βιώσιμη ανάπτυξη και περιβάλλον
Βασική παράμετρος της ανάπτυξης του brand της Μεσσηνίας είναι η προσπάθεια να επιτευχθεί ο στόχος της βιώσιμης ανάπτυξης με την ταυτόχρονη ανάδειξη αλλά και προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτή η «αλλαγή νοοτροπίας», όπως σημειώνει ο καθηγητής και διευθυντής της βραβευμένης ανασκαφής στην Αρχαία Μεσσήνη Πέτρος Θέμελης έχει συντελέσει δραματικά στην καθιέρωση του brand και στην περαιτέρω ανάδειξη της περιοχής.
«Οι αρχαιολογικοί χώροι θεωρούνται γενικώς σήμερα παράγοντες ανάπτυξης και δρόμοι που οδηγούν στην τόνωση του δημόσιου ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά. Το κεντρικό ζητούμενο είναι να βρεθεί η κατάλληλη διαχειριστική στρατηγική που θα λαμβάνει υπόψη της όλες τις αξίες ενός αρχαιολογικού χώρου και ταυτόχρονα τις οικονομικές του δυνατότητες.
Νομίζω ότι το δίλημμα, προστασία ή χρήση των μνημείων, είναι ψευδές. Η απάντηση πρέπει να είναι: προστασία και χρήση. Οι επισκέπτες δεν μπορεί να μένουν έξω από το φράκτη των αρχαιολογικών χώρων. Είναι αναγκαίο να τους προσφέρεται αναψυχή σε συνδυασμό με γνώση για τα μνημεία και την αξία τους, αναψυχή που να συνάδει βέβαια με το χαρακτήρα τους».
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος της ΤΕΜΕΣ, Νίκος Κατσικερός, σημειώνει: «Στην “Costa Navarino”, γνωρίζοντας ότι ιδιαίτερα για τη Μεσσηνία το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον είναι ο βασικός πόρος τουριστικής ανάπτυξης, δίνουμε ιδιαίτερη σημασία ώστε κάθε μας αναπτυξιακό βήμα να γίνεται με απόλυτο σεβασμό προς το περιβάλλον αυτό.
Γι’ αυτό περισσότερο από 10% του συνολικού προϋπολογισμού των αναπτύξεων επενδύεται για την προστασία του περιβάλλοντος. Δημιουργούμε υποδομές και αναπτύσσουμε πρακτικές που διαφυλάσσουν και προβάλλουν το φυσικό πλούτο και την αυθεντική φυσιογνωμία της περιοχής. Πιστεύουμε πως αυτή η πολιτική που ακολουθούμε, πέρα από την ευαισθησία του καθενός μας για τα θέματα περιβάλλοντος, αποτελεί και σωστή επιχειρηματική επιλογή για όλους όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό».
Γκολφ και φιλοσοφικές συζητήσεις στον ελαιώνα
«Δημιουργούμε μαζί με τους επισκέπτες μας ιστορίες και εμπειρίες τις οποίες ζουν και μοιράζονται. Ο επισκέπτης μας δε γεύεται μόνο τη μεσσηνιακή κουζίνα, αλλά την προετοιμάζει παρέα με τοπικές νοικοκυρές στο σπίτι τους, αναπτύσσει φιλοσοφικές συζητήσεις κάτω από τους ελαιώνες μας και παίρνει μέρος με τα παιδιά του σε μοναδικές αθλητικές δραστηριότητες στη φύση της Μεσσηνίας», σημειώνει η Μαρίνα Παπατσώνη, Marketing & Business Development director της ΤΕΜΕΣ.
Παράλληλα, αναφέρεται στο μεγάλο ενδιαφέρον από ελληνικά και ξένα μέσα ενημέρωσης για την παρουσίαση αυτού του προορισμού που τα τελευταία χρόνια έχει γίνει γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο. «Η δημιουργία ιστοριών που αξίζει να ζήσεις και να διηγηθείς είναι αυτό που οδήγησε πάνω από 1.000 δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο να επισκεφτούν την περιοχή και να γράψουν πάνω από 12.500 άρθρα τόσο σε ελληνικά όσο και σε σημαντικά διεθνή μέσα. Η αναγνωρισιμότητα και η προσβασιμότητα είναι οι πλέον καθοριστικοί παράγοντες για τη δημιουργία ενός νέου προορισμού γνωστού ανά τον κόσμο.
Σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τους τοπικούς φορείς γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια τα τελευταία χρόνια, η οποία έχει οδηγήσει τη Μεσσηνία να συνδέεται πλέον με σχεδόν όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα όχι μόνο την αλματώδη αύξηση του τουρισμού της περιοχής –το αεροδρόμιο της Καλαμάτας ήταν πέρυσι το τρίτο πιο γρήγορα αναπτυσσόμενο της Ευρώπης–, αλλά και τη δημιουργία της δυνατότητας σε όλους τους κατοίκους της Πελοποννήσου εύκολα και οικονομικά να γνωρίσουν τον κόσμο».
H Αegean υπήρξε κινητήριος μοχλός στην ανάπτυξη του προορισμού. «Από το 2012 που ξεκινήσαμε τις απευθείας πτήσεις από το εξωτερικό προς την Καλαμάτα, έχουμε μεταφέρει περισσότερους από 100.000 επιβάτες. Φέτος θα έχουμε απευθείας δρομολόγια από Μόναχο, Ντίσελντορφ, Στοκχόλμη, Μόσχα, Παρίσι, Λονδίνο, Ρώμη και Τελ Αβίβ», μας λέει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Aegean, Θεόδωρος Βασιλάκης, φίλος και συμπαραστάτης του Βασίλη Κωνσταντακόπουλου από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε η όμορφη περιπέτεια της «Costa Navarino».
Δεν παραλείπει να τονίσει τη σημασία του τουρισμού του γκολφ για την ανάπτυξη της Μεσσηνίας σημειώνοντας ότι «ο γκολφέρ, από έγκυρες μελέτες, ξοδεύει κατά μέσο όρο την ημέρα όσο ξοδεύει ο μέσος τουρίστας μια εβδομάδα».
Η πόλη αλλάζει
Η Καλαμάτα αλλάζει μορφή, εκσυγχρονίζει την εικόνα της αλλά και τις υποδομές της, οι επιχειρηματίες αφιερώνουν χρόνο για την εκπαίδευσή τους και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Παράλληλα, τα τοπικά προϊόντα με καλαίσθητες συσκευασίες και ποιοτική αναβάθμιση του τελικού προϊόντος, βρίσκουν τη θέση τους στα ράφια τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
«Ο καπετάν Βασίλης είναι μακράν ο μεγαλύτερος ευεργέτης της περιοχής. Κανείς δεν μπορεί να συγκριθεί μαζί του, ούτε πρωθυπουργοί ούτε υπουργοί, οι οποίοι πέρασαν ή προέρχονται απ’ αυτόν τον τόπο», θα μας πει ο δήμαρχος Καλαμάτας Παναγιώτης Νίκας, προσθέτοντας ότι το αεροδρόμιο της πόλης είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο στην Ελλάδα αυτήν τη στιγμή, έχοντας πλέον φτάσει τις 1.000 πτήσεις ετησίως, όταν το 2009 ήταν μόλις 40. Την ίδια στιγμή αξίζει να σημειωθεί ότι από τους επισκέπτες που έφτασαν στην περιοχή, το 86,5% έμεινε σε τοπικά καταλύματα και μόλις το 13,5% στην «Costa Navarino».
Παράλληλα, σε σχέση με πέντε χρόνια πριν, τριπλασιάστηκε η ζήτηση για ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα, ενώ το αντίκτυπο της επένδυσης στην τοπική οικονομία από την έναρξη των εργασιών κατασκευής έως και σήμερα υπολογίζεται σε 907,5 εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά στην κατανάλωση και στην ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας, είναι ενδεικτικό ότι για κάθε ένα ευρώ που δαπανάται στην «Costa Navarino», 1,65 ευρώ δαπανώνται εκτός, ενώ σε απόλυτους αριθμούς, τα έσοδα που προκύπτουν για τις επιχειρήσεις εστίασης είναι της τάξης των 2,25 εκατ. ευρώ ετησίως, από τα 75.000 γεύματα από επισκέπτες του συγκροτήματος που γευματίζουν εκτός της «Costa Navarino».
«Με το νέο αυτοκινητόδρομο μέσα σε δύο ώρες βρίσκομαι από την Πλάκα στο γραφείο μου στην Καλαμάτα», μας λέει η συγγραφέας και σκηνοθέτις Έλενα Πέγκα, που από τη θέση της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Γραφείου Υποψηφιότητας «KALAMATA:21» καταστρώνει με πάθος σχέδια. «Δεν προτείνουμε απλώς ένα φεστιβάλ με χορό, μουσική, εικαστικά, θέατρο, αλλά κάτι που θα διαρκεί 365 ημέρες το χρόνο, θα αγκαλιάζει πάρα πολλούς τομείς και θα αφορά την ανάπτυξη μιας ολόκληρης περιοχής. Θέλουμε να γίνουν συνεργασίες, ανταλλαγές και να ισορροπήσει το παραδοσιακό με το σύγχρονο.
Το φθινόπωρο η Βίκυ Καρέλια θα εγκαινιάσει στο κέντρο της πόλης ένα υπερσύγχρονο μουσείο με ελληνικές φορεσιές από την τεράστια συλλογή της. Το αεροδρόμιο, η “Costa Navarino” και τα κρουαζιερόπλοια έχουν φέρει τουριστική άνθηση, ενώ σημαντικό ρόλο έπαιξε και το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού», συμπληρώνει.
Όσο για το τελευταίο, σταθερό ραντεβού της πόλης εδώ και 20 χρόνια (φέτος 17-24/7), απέδειξε, όπως μας λέει η καλλιτεχνική διευθύντριά του Βίκυ Μαραγκοπούλου, ότι «οι μικρότερες πόλεις μπορούν να αποτελέσουν θαυμάσιες τοποθεσίες για να γεννηθούν και να προχωρήσουν διεθνείς θεσμοί, όπως συμβαίνει εδώ και χρόνια στο εξωτερικό».
Πηγή: Δημήτρης Σταθόπουλος dstathopoulos@athinorama.gr
Η Costa Navarino… απογείωσε τη Μεσσηνία
