Προγραμματική σύμβαση για την επισκευή του κτηρίου Μπάρκα στη Χώρα, δίπλα από το Μουσείο, προτίθεται να υπογράψει ο Δήμος Πύλου-Νέστορος με την Περιφέρεια Πελοποννήσου και το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης.
Στόχος είναι η μετατροπή του σε εκθετήριο λαογραφίας, αγροτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, με επίκεντρο το λάδι και το κρασί.
Το έργο είναι συνολικού προϋπολογισμού 374.500 ευρώ και θα χωρισθεί σε δύο υποέργα. Το πρώτο αφορά στις παρεμβάσεις στο κτήριο για τη μετατροπή του σε εκθετήριο, με προϋπολογισμό 267.000 ευρώ και το δεύτερο υποέργο την προμήθεια και εγκατάσταση του εξοπλισμού του εκθετηρίου, με προϋπολογισμό 107.500 ευρώ.
Εκθετήριο
Η οικία Μπάρκα βρίσκεται στη Χώρα επί της οδού Σπύρου Μαρινάτου, δίπλα ακριβώς στο Αρχαιολογικό Μουσείο και σχεδιάζεται η μετατροπή της από το Δήμο Πύλου-Νέστορος σε εκθετήριο σχετικά με τη λαογραφία, αγροτική και πολιτιστική κληρονομιά, με κύριους άξονες το λάδι και το κρασί. Η πρόταση προβλέπεται να αναδείξει τον τοπικό χαρακτήρα και την ταυτότητα της περιοχής μέσω της προσέλκυσης επισκεπτών και παράλληλα να αναβαθμίσει συνολικότερα την περιοχή που γειτνιάζει με το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας.
Πρόκειται για κτήριο των αρχών του 20ού αιώνα, φορέα της τοπικής αρχιτεκτονικής παράδοσης και άρρηκτα συνδεδεμένο με τη λαογραφική και αγροτική ιστορία του τόπου.
Στόχος είναι η προστασία και ανάδειξη των παραδοσιακών στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς της υπαίθρου, μέσω επέμβασης σε κτήριο με ποιοτικά χαρακτηριστικά που αφορούν στη διατήρηση της τοπικής αρχιτεκτονικής.
Η οργάνωση της έκθεσης που θα δημιουργηθεί στο κτήριο χωρίζεται σε δύο βασικές κατηγορίες:
-αντίγραφα πραγματικών αντικειμένων σε φυσική κλίμακα και
-οπτικοακουστικό υλικό (εικόνα, προβολές βίντεο).
Οι δύο αυτές διακριτές κατηγορίες θα είναι αλληλένδετες και θα λειτουργούν συμπληρωματικά, με στόχο τη δυνατότητα πολλαπλής ανάγνωσης των εκθεμάτων και την πληρέστερη κατανόηση.
Σκοπός είναι να δημιουργηθεί μια οπτικοακουστική και αισθητηριακή εμπειρία, η οποία θα βιώνεται με όλες τις αισθήσεις, προκαλώντας αυξημένη συμμετοχικότητα και ενεργή εμπλοκή του χρήστη στη διαδικασία πρόσληψης της πληροφορίας.
Τα αντίγραφα θα προκαλούν τον επισκέπτη να τα αγγίξει, να αντιληφθεί την υφή και τη χρήση τους, σύμφωνα ως προς την αρχική τους υπόσταση ως χρηστικά αντικείμενα και όχι ως μουσειακά εκθέματα.
Ένα τέτοιο περιβάλλον θα είναι φιλικό προς τα παιδιά, προσφέροντας μελλοντικά δυνατότητες εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σχολικών επισκέψεων. Επιπλέον, αυτή η προσέγγιση θα καθιστά την έκθεση προσιτή προς τα άτομα με αναπηρία.
Λάδι και κρασί
Η έκθεση θα οργανωθεί με άξονα τα δύο κύρια αγροτικά προϊόντα που ανέκαθεν αποτελούσαν βάση της καθημερινής ζωής και της οικονομίας στην περιοχή της Μεσσηνίας: το λάδι και το κρασί. Η επιρροή των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τα δύο αυτά προϊόντα θα είναι εμφανής σε κάθε ενότητα και πτυχή της έκθεσης με στόχο την προβολή της αγροτικής ζωής, της συνέχειας και διαχρονικότητας των δραστηριοτήτων.
Τα προϊόντα αυτά θα αποτελούν την αφετηρία και «ψυχή» της έκθεσης, διαφοροποιώντας τον προτεινόμενο εκθεσιακό χώρο από άλλα τοπικά λαογραφικά μουσεία.
Η έκθεση θα διαρθρώνεται σε τρεις διακριτές αλλά συμπληρωματικές μεταξύ τους ενότητες: Πολιτισμός, Λαογραφία και Προϊόντα ΠΟΠ.
Η πρώτη ενότητα θα περιλαμβάνει την πολιτιστική παράδοση του τόπου και θα λειτουργεί υποστηρικτικά προς το παρακείμενο Αργαιολονικό Μουσείο Νέστορος στη Χώρα. Φιλοξενώντας αντίγραφα των εκθεμάτων του Μουσείου, ο εκθεσιακός χώρος επιδιώκει τη σύνδεση του παρόντος και της παράδοσης της αγροτικής ζωής, με το μακρινό παρελθόν των αρχαίων χρόνων. Μέσω της παρουσίασης αντιγράφων σκευών και εργαλείων της αρχαιότητας, ο επισκέπτης θα εντοπίζει το διαχρονικό χαρακτήρα και τη συνέχεια της ενασχόλησης με την ελαιουργία και την αμπελουργία, δραστηριότητες που η εξέλιξη αιώνων διατήρησε σχεδόν ανέπαφες. Η έκθεση στην ενότητα αυτή θα οργανωθεί με βάση την κάτοψη του Ανακτόρου του Νέστορα με αντίστοιχη χωροθέτηση των εκθεμάτων, ώστε να γίνεται αντιληπτός ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας του Παλατιού.
Η δεύτερη ενότητα θα περιλαμβάνει την καθημερινότητα της οικιακής ζωής, παρουσιάζοντας την αυτάρκη υπόσταση ενός παραδοσιακού σπιτιού, βασιζόμενη στα στοιχειώδη είδη διατροφής, την ελιά και το σταφύλι. Τα βασικά αυτά είδη, με την κατάλληλη επεξεργασία, παράγουν ο,τι χρειάζεται ένα νοικοκυριό: λάδι, κρασί, πετιμέζι, σαπούνι. Σε αυτό το πλαίσιο θα εκτίθενται σκεύη φύλαξης λαδιού και κρασιού, ενώ οι καθημερινές δραστηριότητες θα αναβιώνουν στον εκθεσιακό χώρο.
Στην τρίτη ενότητα θα φιλοξενείται πωλητήριο προϊόντων ΠΟΠ, που θα δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να προμηθευτούν παραδοσιακά προϊόντα υψηλής ποιότητας της μεσσηνιακής γης. Παράλληλα, θα γίνεται άμεση σύνδεση του παρελθόντος των αγροτικών αγαθών με το παρόν, από την παραγωγή στη διάθεση και την κατανάλωση.
Της Βίκυς Βετουλάκη
