Η απειλή εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο νησί της Μαγιόρκα
Ένα ξενόφερτο βακτήριο που ρήμαξε εκατομμύρια στρέμματα ελαιώνων στην Ιταλία εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο ισπανικό νησί της Μαγιόρκα, εντείνοντας τις ανησυχίες για επιδημία στον ευρωπαϊκό νότο.
Οι τοπικές Αρχές λαμβάνουν τώρα μέτρα κατά της εξάπλωσης του βακτηρίου Xylella fastidiosa, μεταξύ άλλων επιβάλλοντας απαγόρευση στη μετακίνηση φυτικού υλικού σε μια έκταση 150.000 στρεμμάτων.
Όπως αναφέρει το BBC, η επιδημία στα ελαιόδεντρα της Ιταλίας οδήγησε σε αύξηση της τιμής του ελαιολάδου κατά 20% το 2015.
Πράσινη απειλή
Το Xylella fastidiosa, αμερικανικής προέλευσης, θεωρείται ένα από τα χειρότερα φυτοπαθογόνα του κόσμου και η εκρίζωσή του από τις προσβεβλημένες περιοχές είναι δύσκολη έως αδύνατη.
Η ασθένεια, η οποία έχει χαρακτηριστεί «μείζων απειλή» από τις ευρωπαϊκές Αρχές, εμφανίστηκε στην Απουλία της Ιταλίας πριν από τρία χρόνια, και έχει επίσης ανιχνευθεί στη νότια Γαλλία. Ανησυχία για ενδεχόμενη άφιξή του υπάρχει και στην Ελλάδα.
Το βακτήριο προσβάλλει πολλά είδη φυτών εκτός από τα ελαιόδεντρα, από οπωροφόρα δέντρα μέχρι την πικροδάφνη, τη λεβάντα και το πολύγαλα.
Το θετικό είναι ότι το στέλεχος που ανιχνεύθηκε στη Μαγιόρκα έχει βρεθεί να προσβάλλει μόνο κερασιές και πικροδάφνες, αν και το ενδεχόμενο προσβολής άλλων ειδών δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα El Mundo, η οποία βάφτισε το βακτήριο «Έμπολα των ελαιόδεντρων», η ασθένεια ανιχνεύθηκε σε τρεις κερασιές, στη διάρκεια ελέγχων ρουτίνας σε φυτώριο από την Υπηρεσία Περιβάλλοντος, Γεωργίας και Αλιείας των Βελεαρίδων Νήσων.
Το επικίνδυνο βακτήριο μεταδίδεται από έντομα που απομυζούν το λεγόμενο ξύλωμα, τα αγγεία που μεταφέρουν νερό από τις ρίζες στα φύλλα. Εγκαθίσταται στα αγγεία αυτά και τα αποφράσσει, απονεκρώνοντας σταδιακά το φυτό.
Άμεση ανάγκη για μέτρα
Λόγω της απειλής για άλλες χώρες της Ευρώπης, η Κομισιόν ζήτησε πέρυσι από την Ιταλία να καταστρέψει τα μολυσμένα δέντρα και να δημιουργήσει μηχανισμό παρακολούθησης της κατάστασης. Ακτιβιστές και αγρότες αντέδρασαν, υποστηρίζοντας ότι η επιδημία δεν οφείλεται στο Xylella, και η ιταλική Δικαιοσύνη διέταξε το Δεκέμβριο τη διακοπή των μέτρων που είχαν ληφθεί.
Η υπόθεση παραπέμφθηκε τελικά στο Ευρωδικαστήριο, το οποίο έκρινε ότι η λήψη μέτρων είναι σκόπιμη, ανοίγοντας έτσι το δρόμο για την εφαρμογή τους.
Είχαν προηγηθεί, εξάλλου, τρεις εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (διαθέσιμες εδώ, εδώ και εδώ), οι οποίες στηρίζουν την εφαρμογή του ευρωπαϊκού σχεδίου και ενοχοποιούν το Xylella για την επιδημία.
«Η εδραίωση του βακτηρίου και η εξάπλωσή του στην Ευρώπη είναι πολύ πιθανή» προειδοποίησε τον Ιανουάριο η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων, κάνοντας λόγο για «μείζονες επιπτώσεις» αν ο παθογόνος μικροοργανισμός εξαπλωθεί σε άλλες χώρες της Ε.Ε.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναλογεί το 73% της παγκόσμιας παραγωγής ελαιολάδου και το 66% της παγκόσμιας κατανάλωσης.
Ο «Έμπολα των ελαιόδεντρων» έφτασε και στην Ισπανία
