Ιδιαιτέρως σοβαρές και σημαντικές ήταν οι εσπερίδες που διεξήχθησαν την Παρασκευή και χθες το απόγευμα, σε Φιλιατρά και Γαργαλιάνους αντίστοιχα, για την ολοκληρωμένη αντιμετώπιση ασθενειών και εχθρών της ελιάς με ομιλητές δύο διακεκριμένους επιστήμονες και καθηγητές στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τον Ελευθέριο Τζάμο και τον Δημήτριο Τσιτσιγιάννη καθώς και τον προϊστάμενο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Τριφυλίας, Αντώνη Παρασκευόπουλο. Ο ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος Φυτιατρικής Εταιρείας Ελλάδος, Ελευθέριος Τζάμος, ανέπτυξε το θέμα «Γλοιοσπόριο & Κερκόσπορα δυο μυκητολογικές ασθένειες – Ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους». Το Γλοιοσπόριο θεωρείται σήμερα ως η πιο σοβαρή και καταστρεπτική ασθένεια των καρπών της ελιάς στις ελαιοκομικές χώρες όπου επικρατούν υψηλές υγρασίες. Στην Ελλάδα έγινε πρώτα γνωστή στην Κέρκυρα ως παστέλλα από το 1920. Μέχρι πρότινος η επιστημονική κοινότητα πίστευε ότι τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της ασθένειας, η σήψη και η μουμιοποίηση των καρπών, εμφανίζονται μόνο με την ωρίμανσή τους. Διαπιστώθηκε, όμως, ότι κάτω από πολύ ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες, το παθογόνο προσβάλλει τα άνθη και τα καρπίδια σε ευαίσθητα ποικιλίες. Ο μύκητας της Κερκόσπορας έχει καταγραφεί σε όλες τις μεσογειακές χώρες καλλιέργειας της ελιάς αλλά και στις περισσότερες περιοχές στον κόσμο. Η σοβαρότητα της ασθένειας συσχετίζεται με την επικράτηση ήπιων και υγρών καιρικών συνθηκών κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του φθινοπώρου. Ο μύκητας εμφανίζεται στην κάτω επιφάνεια των παλαιότερων φύλλων και προκαλεί έντονη φυλλόπτωση, ενώ προσβάλλει πράσινους και ώριμους καρπούς και προκαλεί σήψη και καρπόπτωση. Ο κ. Τζάμος επεσήμανε πως, «το Γλοιοσπόριο είναι μία πολύ σημαντική αρρώστια, που απασχολεί όλη την περιοχή, τη Δυτική Πελοπόννησο και τη Βορειοδυτική Ελλάδα και τα νησιά του Ιονίου. Είναι μια αρρώστια πολύ δύσκολη διότι έχουν προκύψει καινούργια δεδομένα με μόλυνση που αρχίζει όχι από τότε που αλλάζουν χρώμα οι καρποί, αλλά από τα άνθη ακόμη και θα πρέπει να σκεφθούμε καινούργιους τρόπους αντιμετώπισης, καινούργια σκευάσματα και καλή πειραματική οργάνωση εις τρόπον, ώστε να βοηθήσουμε τους παραγωγούς ν’ ανταποκριθούν στο μεγάλο αυτό πρόβλημα που εμφανίζεται σε αυτές τις περιοχές για την ελαιοκαλλιέργεια». Ο ίδιος σημείωσε πως, «το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο την τελευταία τριετία – τετραετία λόγω των συνεχόμενων βροχοπτώσεων και της υψηλής υγρασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αυτό το παθογόνο έχει άμεση σχέση με τις καιρικές συνθήκες, ιδιαίτερα της υγρασίας και των βροχοπτώσεων». Όσο, δε, για τις προτάσεις της επιστημονικής κοινότητας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, είπε πως «οι προτάσεις θα βγουν μετά από ερευνητικές προσπάθειες. Δεν έχουμε αυτή τη στιγμή συγκεκριμένες μεθόδους και μέσα και το χρόνο και τον τρόπο αντιμετώπισής τους. Γι’ αυτό είμαστε εδώ και όχι μόνο εδώ, αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας να δούμε πώς θα βρούμε να λύσουμε το πρόβλημα γιατί τώρα προέκυψε αυτή μόλυνση, που σας είπα, ότι προσβάλλει και τα άνθη. Υπάρχουν υποθέσεις, υπάρχουν παρατηρήσεις, αλλά αυτό δεν αρκεί για μια σωστή αντιμετώπιση της ασθένειας». Ο επίκουρος καθηγητής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ανέπτυξε το θέμα «Κυκλοκόνιο – λοιπές μυκητολογικές ασθένειες (ίσκα, σηψηρριζίες κ.α) – Καρκίνος ελιάς – Ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους», σημειώνοντας πως «δεν υπάρχουνε δεδομένα για την Ελλάδα για να προτείνουμε ασφαλή μέτρα αντιμετώπισης, κυρίως ολοκληρωμένης αντιμετώπισης. Χρειάζεται να γίνουνε εκτεταμένες έρευνες στην Ελλάδα, σε κάθε περιοχή, ώστε να έχουμε σαφή πειραματικά δεδομένα και να συστήσουμε με ασφάλεια στους παραγωγούς τις εγκεκριμένες μεθόδους αντιμετώπισης για την κάθε περιοχή». Ο διευθυντής ΔΑΟΚ Τριφυλίας, Αντώνης Παρασκευόπουλος ανέπτυξε το θέμα «Κυριότεροι εχθροί της ελιάς – Ολοκληρωμένη αντιμετώπισή τους». Όπως είπε, τα έντομα γίνονται βλαβερά από τη στιγμή που διαταράσσεται σοβαρά η βιολογική ισορροπία μεταξύ αυτών και των βιολογικών εχθρών τους. Η βιοποικιλότητα αποτελεί παράγοντα σταθερότητας της βιολογικής ισορροπίας γιατί εξασφαλίζει τροφή και πολλαπλασιασμό των βιολογικών εχθρών και αναφέρθηκε στους κλιματικούς παράγοντες και τις καλλιεργητικές τεχνικές. Οι σπουδαιότεροι εχθροί της ελιάς είναι: Δάκος της ελιάς, Πυρηνοτρήτης, Ρυγχίτης, Καλόκορις, Μαργαρόνια, Λεκάνιο, Βαμβακάδα, Κηκιδόμυιγες φύλλων και κλαδιών, Ακάρεα, Ξυλοφάγα. Όπως είπε ο κ. Παρασκευόπουλος, «οι εκδηλώσεις είχαν σκοπό την ενημέρωση των ελαιοπαραγωγών της περιοχής μας σε ασθένειες όπως το Γλοισπόριο και η Κερκόσπορα οι οποίες την τελευταία χρονιά δημιούργησαν πολλά προβλήματα στην υποβάθμιση της ποιότητας του παραγόμενου ελαιολάδου της περιοχής μας. Είχαμε την τύχη να έχουμε μαζί μας τον Ομότιμο Kαθηγητή και πρόεδρο της Φυτιατρικής, τον κ. Τζάμο, πολύ έμπειρο και με πολύ δουλειά στα θέματα αυτά και τον κ. Τσιτσιγιάννη, επίκουρο καθηγητή, και μας παρουσίασαν τα νέα δεδομένα και τι πρέπει να κάνουν οι παραγωγοί, πως πρέπει να κινηθούμε, σε ποια κατεύθυνση και τι μελέτες πρέπει να γίνουν για την επιδημιολογία της ασθένειας για να δούμε το πότε πρέπει να κάνουμε τις επεμβάσεις στα πλαίσια της εφαρμογής της ολοκληρωμένης αντιμετώπισης των ασθενειών στην ελιά. Ταυτόχρονα έγινε και μία αναφορά στους εχθρούς της ελιάς και για το δάκο, το οποίο ήταν κι αυτό επίκαιρο, ώστε οι παραγωγοί να έχουνε μία ολοκληρωμένη αντίληψη για την αντιμετώπιση στα πλαίσια της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας των εχθρών και ασθενειών της ελιάς, κάτι που το κάνουμε έγκαιρα πριν αρχίσει η ελαιοκομική περίοδος ώστε να είναι οι παραγωγοί ενήμεροι και να μην έχουμε προβλήματα όταν οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές, όπως ήταν πέρυσι, και έχουμε και μείωση της παραγωγής αλλά και υποβάθμιση της ποιότητας του παραγομένου ελαιολάδου». Τις εσπερίδες διοργάνωσαν η ΔΑΟΚ Τριφυλίας, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Γαργαλιάνων, η Ομάδα Παραγωγών «Ελαιώνας», οι Αγροτικοί Σύλλογοι Φιλιατρών και Γαργαλιάνων, ο Σύλλογος Γεωπόνων Τριφυλίας και ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ».
Του Ηλία Γιαννόπουλου
Βροχοπτώσεις και υγρασία ευνοούν ασθένειες και εχθρούς της ελιάς
