Ως παλιός επαγγελματίας του τόπου μας, που ασχολήθηκε με το εμπόριο των καλλυντικών, θυμάμαι από πού ξεκίνησε αυτό το ωραίο και μυρωδάτο επάγγελμα, που έχει σχέση με το ωραίο φύλο και τη γυναικεία ομορφιά.
Θυμάμαι ότι, γύρω στο 1950, μετά την κατοχή και τον εμφύλιο, υπήρχαν στην Καλαμάτα δύο καταστήματα καλλυντικών. Το ένα ήταν το «ΜΕΤΒΑ», στην οδό Αριστομένους 40, δίπλα από το σημερινό «Πι και Φι»., Το είχαν ανοίξει δύο συνέταιροι, ο Γ. Μεταλλινός και ο Νίκος Βασματζίδης, από τα επώνυμα των οποίων βγήκε και η φίρμα (ΜΕΤΒΑ). Πολύ γρήγορα αποχώρησε ο Μεταλλινός και η επιχείρηση έμεινε στον Βασματζίδη, ο οποίος ήταν ένας πανέξυπνος Κωνσταντινουπολίτης. Πουλούσε μακιγιάζ της «Ρουμπινστάιν», που τότε ήταν μία από τις καλύτερες γαλλικές μάρκες, τα ανδρικά καλλυντικά «Ταμπάκ» – γερμανικής προέλευσης, καθώς και χύμα κολόνιες και αρώματα.
Άλλο κατάστημα – μυροπωλείο ήταν του «ΑΝΤΕΜ» – η φίρμα έβγαινε από το Απόστολος Δημητρόπουλος. Ο Αποστόλης δεν είχε ξακουστές φίρμες καλλυντικών. Η πιο καλή που διέθετε ήταν τα «Φλέιμ Γκλο». Πουλούσε κυρίως χύμα κολόνιες, μπριγιόλ για τα μαλλιά, αρώματα και, πάνω απ’ όλα, μια λοσιόν για τα λευκά μαλλιά που έφτιαχνε μόνος του.
Εκείνα τα χρόνια δεν υπήρχαν τυποποιημένες κολόνιες. Οι καταστηματάρχες αγόραζαν «εσάνς» δηλαδή αιθέρια έλαια, τα αναμείγνυαν με καθαρό οινόπνευμα και τις έφτιαχναν μόνοι τους. Το ίδιο γινόταν και με τις λοσιόν μαλλιών και με τις αυτοσχέδιες λευκαντικές κρέμες, οι οποίες είχαν ως βάση τον «σουλιμά», δηλαδή τον υδράργυρο, ο οποίος βέβαια απαγορεύτηκε αργότερα.
O αξέχαστος Αποστόλης – «ΑΝΤΕΜ» ήταν ένας ξεχωριστός τύπος καταστηματάρχη. Είχε έναν ωραίο τρόπο να κολακεύει τις πελάτισσές του και μπορούσε να τους πουλήσει οτιδήποτε, καθώς τις έπειθε ότι θα γίνουν πιο νέες και πιο όμορφες! Ήταν πάντα γελαστός, καλοντυμένος, πεντακάθαρος, καλοχτενισμένος και αεικίνητος. Είχε πάντα έναν καλό λόγο ή ένα «κομπλιμάν» για κάθε πελάτισσα και γι’ αυτό ήταν πολύ αγαπητός.
Ύστερα από μερικά χρόνια άνοιξε ένα πρωτοποριακό κατάστημα, που πουλούσε μόνο κρέμες προσώπου. Πρόκειται για τα καλλυντικά «Σαρκό», τα οποία ήταν παρασκευάσματα με συνταγές της αισθητικού Χρύσας Σαρκοπούλου, η οποία τότε έκανε χρυσές δουλειές στην Αθήνα. Το κατάστημα το άνοιξε γνωστή Καλαματιανή δεσποινίδα, στην οδό Αριστομένους 45, στο κτήριο Κάραμπελα, εκεί που σήμερα είναι το κατάστημα υποδημάτων των αδελφών Σολωμού.
Επίσης, άνοιξε άλλο ένα μικρό μυροπωλείο στην πλατεία 23ης Μαρτίου, του Αποστόλου, κοντά στην αφετηρία των λεωφορείων της παραλίας. Ο Αποστόλου πουλούσε χύμα κολόνιες και αρώματα και λίγο αργότερα τα καλλυντικά της αισθητικού «Αριέτ».
Άλλο κατάστημα που πουλούσε καλλυντικά ήταν το φαρμακείο της Βάσως Νικολοπούλου στη γωνία Αριστομένους και Χρ. Κουμάντου.
Το φαρμακείο αυτό πουλούσε τα καλλυντικά «Αγέρ» και «Λουί Φιλίπ».
Τότε τα ακριβότερα αρώματα της αγοράς ήταν τα «Σανέλ», τα οποία παραδόξως πουλούσε το χρυσοχοείο Βελετά. Αργότερα τα πουλούσε και ο Νίκος Λάμπος, που είχε κατάστημα νεωτερισμών στην Αριστομένους, στο κτήριο των Αδελφών Δημητρούλια. Τα αρώματα της «Σανέλ» που κυκλοφορούσαν ήταν το ΝΟ 5, το ΝΟ 19 και το Νο 22. Κυκλοφορούσαν σε μικρά φιαλίδια των 20 γραμμαρίων και οι τιμές τους κυμαίνονταν μεταξύ 60 και 70 δραχμών. Τότε το καλύτερο κραγιόν είχε 5 δραχμές!
Λίγο αργότερα, το 1965, το φαρμακείο Καρατζά έφερε στην πόλη μας τα καλλυντικά «Ζερμέν Μοντέικ» και μαζί μια όμορφη αισθητικό, που είχε κάψει πολλές καρδιές Καλαματιανών… Εδώ χρειάζεται μια διευκρίνιση για τους αναγνώστες, γιατί τότε οι εταιρείες καλλυντικών έδιναν τα προϊόντα τους μόνο στα φαρμακεία. Εκείνη την εποχή τα καλλυντικά υπάγονταν στα φαρμακευτικά είδη και είχαν αριθμό έγκρισης του Ανώτατου Υγειονομικού Συμβουλίου (ΑΥΣ), όπως τα φάρμακα. Πέρασαν μερικά χρόνια, ώσπου το είδος να αφεθεί ελεύθερο και να μπορούν να το πουλούν και τα καταστήματα καλλυντικών.
Τότε τρία νέα Καλαματιανά παιδιά αποφάσισαν να ασχοληθούν με το εμπόριο καλλυντικών και να γίνουν οι συνεχιστές της δραστηριότητας αυτής στην πόλη μας. Ο Μιχάλης Κουμουνδούρος στην οδό Αγίου Νικολάου 4 αντιπροσώπευε τα προϊόντα μαλλιών «Λορεάλ» (βαφές κ.λπ.), ο Κώστας Κούτρος αντιπροσώπευε τα προϊόντα «Βέλλα» και ο Βασίλης Μανιάτης τα προϊόντα του οίκου «Γκαρνιέ», τα οποία εισήγαγε στην Ελλάδα ο γνωστός τότε κομμωτής της Αθήνας «Ζωρζ». Στην πόλη μας, ωστόσο, ήταν καινούρια και άγνωστα.
Οι τρεις νέοι, γεμάτοι ζωντάνια και όνειρα για το μέλλον, εργάστηκαν σκληρά και διέδωσαν τα προϊόντα τους, όχι μόνο στην Καλαμάτα, αλλά και σε ολόκληρους τους Νομούς Μεσσηνίας, Λακωνίας και Αρκαδίας. Σήμερα, οι νέοι καταστηματάρχες καλλυντικών πουλούν με άνεση τα προϊόντα «Κριστάλ Κολόρ», τα προϊόντα της «Βέλλα» και της «Λορεάλ», γιατί τον αγώνα της γνωριμίας τους με το αγοραστικό κοινό τον έδωσαν κάποτε οι τρεις προαναφερθέντες.
Ο γράφων θέλησε τότε να ασχοληθεί παράλληλα και με την εμπορία των καλλυντικών, που μόλις είχαν αποδεσμευτεί από τον ΑΥΣ. Πρώτη φίρμα που τοποθετήθηκε στο κατάστημά του, στην οδό Νέδοντος και Πολυβίου, ήταν η «Ρέβλον», μεγάλη εταιρεία καλλυντικών με πολύ καλά προϊόντα, με εξειδικευμένες αισθητικούς και επιδείξεις προβολής στα ξενοδοχεία «Φιλοξένια» και «Ρεξ». Ακολούθησαν και άλλες γνωστές και αξιόλογες φίρμες, οπότε οι Καλαματιανές κυρίες δεν χρειαζόταν πλέον να προμηθεύονται από την Αθήνα, καθώς είχαν στη διάθεσή τους ευρύ φάσμα προϊόντων για να επιλέξουν.
Η γκάμα του καταστήματος εμπλουτίστηκε ακόμη με τα προϊόντα: «Λανκόμ», «Μπιοτέρμ», «Σταντάλ», «Έλεν Κέρτις», «Σκιαπαρέλλι», «Μπουρζουά» και λίγο αργότερα με τα «Κλάρενς» και τα «Γιουβένα». Όμως, η πώληση των επώνυμων και ακριβών καλλυντικών δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Πρώτα χρειάζονταν σεμινάρια και εκπαίδευση του προσωπικού, για να είναι ικανός ο πωλητής να προτείνει τα κατάλληλα προϊόντα για κάθε τύπο δέματος και κάθε ηλικία. Επίσης, έπρεπε να ξεπεραστεί η διστακτικότητα των πελατισσών, καθώς οι τιμές ήταν αρκετά τσουχτερές.
Στις αρχές, λοιπόν, χρειάστηκε αγώνας. Έπρεπε να εμπνεύσεις στην πελάτισσα την εμπιστοσύνη ότι γνωρίζεις τη δουλειά σου, έτσι ώστε να αποφασίσει να αγοράσει.
Εκείνη την εποχή κυκλοφόρησαν και οι τυποποιημένες κολόνιες. Η «Ολντ Σπάις», που την είχε ο Μαρινόπουλος, οι κολόνιες των Αδελφών Μενούνου, η «Ραβέλ» του Φ. Γεωργαντά κ.ά. Τα σαπούνια που κυκλοφορούσαν ήταν ο «Ερμής» του Βουτσινά, τα σαπούνια του Παπουτσάνη, τα σαπούνια από αγνό ελαιόλαδο της σαπωνοποιίας Λιναρδάκης και του Αλεπουδέλη.
Οδοντόκρεμα υπήρχε μόνο η «Κολυνός», με το διαφημιστικό σλόγκαν «Η πρώτη φροντίς το πρωί και η τελευταία το βράδυ». Αργότερα ήρθε η «Σινιάλ» και η «Κολγκέτι».
Η ανάπτυξη του τομέα καλλυντικών στην πόλη μας υπήρξε αλματώδης στα επόμενα χρόνια. Προφανώς πολλοί που ήθελαν να ασχοληθούν με το εμπόριο διάλεξαν τα καλλυντικά, που ομολογουμένως είναι ένα επάγγελμα καθαρό, ευχάριστο και επικερδές. Βέβαια, το «επικερδές» ανήκει στο παρελθόν, καθώς σήμερα, λόγω του υπερεπαγγελματισμού και του ανταγωνισμού, τα κέρδη είναι πολύ περιορισμένα.
Για την ιστορία της πόλης: Βασίλης Ι. Μανιάτης
