Ένα ταξίδι στη Μεσσηνία και το αγνό παρθένο ελαιόλαδο με βλέμμα στην κλιματική αλλαγή
Ο Νηλέας ήταν ο βασιλιάς της Αρχαίας Πύλου και πατέρας του Νέστορα. Βασίλεψε στα πλέον προικισμένα εδάφη της Δυτικής Μεσσηνίας, όπου η παρουσία της ελιάς αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο του τοπίου εδώ και χιλιετίες. Τόσο το Ανάκτορο του Νέστορα και οι αρχαιολογικές έρευνες όσο και η εξέλιξη της ελαιοπαραγωγής μέχρι σήμερα, ως ποσότητα και ως ποιότητα, καταδεικνύουν τη σημασία της ελιάς και του πολιτισμού που αυτή δημιούργησε στην ευρύτερη περιοχή και μετέφερε στον υπόλοιπο κόσμο.
Σε αυτόν εδώ τον τόπο που ταυτίζεται με την τοποθεσία της Αρχαίας Πύλου, τρία χιλιόμετρα από το πρόσφατα ανακαινισμένο Ανάκτορο του Νέστορα, βρίσκεται η Χώρα, πατρίδα της «μαυρολιάς» κι ένα από τα σημαντικότερα κέντρα ελαιοπαραγωγής της Πελοποννήσου με παραγωγή πάνω από 2.500 τόνους ετησίως. Η τοπική παραγωγή αποτελείται από τη γηγενή ποικιλία της μαυρολιάς και την κορωνέικη, το δε ελαιόλαδο που παράγεται κατατάσσεται σχεδόν κατά 100% στην κατηγορία εξαιρετικό παρθένο και, μάλιστα, ένα σημαντικό ποσοστό –περίπου 40 με 50% -στην κατηγορία έξτρα έξτρα παρθένο (οξ. <0,3%).
Με αυτά τα δεδομένα, με βλέμμα στο μέλλον και την κλιματική αλλαγή και με βασικό άξονα -κάτι σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα- τη συλλογικότητα, ιδρύθηκε η ομάδα παραγωγών «Νηλέας» το 2002 από 55 ελαιοπαραγωγούς. Ο ιδιότυπος αυτός συνεταιρισμός άρχισε να χτίζει για πρώτη φορά στην καλλιέργεια στην Ελλάδα ένα σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης παραγωγής, παράγοντας ελαιόλαδο με υψηλές ποιοτικές προδιαγραφές, που βασίζεται συστήματα ISO 9001 και ISO 14001 ποιότητας και περιβαλλοντικής διαχείρισης αντίστοιχα.
Μέχρι σήμερα ο «Νηλέας» έχει συμμετάσχει ως εταίρος σε ευρωπαϊκά περιβαλλοντικά προγράμματα για τη σύνδεση της καλλιέργειας ελαιόδεντρων και παραγωγής ελαιολάδου με την κλιματική αλλαγή. «Το ξεκίνημα ήταν πολύ δύσκολο. Γιατί έπρεπε να πειστούμε για την ανάγκη των πιστοποιήσεων, αλλά και για τη μη αναστρεψιμότητα της αλλαγής όλοι μας. Και η πιστοποίηση ISO 14001 ήταν πολύ απαιτητική. Το 2008, όμως, τα καταφέραμε!», εξηγεί ο Γιώργος Κόκκινος, πρόεδρος του «Νηλέα», κι ένας από τους πιο δυσεύρετους γνώστες οργάνωσης της ελαιοπαραγωγής. «Προσπαθούμε να αποκτήσουμε τεχνογνωσία και να τη μεταφέρουμε στους επόμενους, ούτως ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τα λάθη στην παραγωγή και κυρίως στην ποιότητα», υπογραμμίζει.
Ο «Νηλέας» πέτυχε την εγγραφή του στο μητρώο EMAS (Σύστημα Οικολογικής Διαχείρισης και Ελέγχου), το Νοέμβριο του 2009 συμμετείχε στην απονομή των ετήσιων βραβείων EMAS στη Στοκχόλμη της Σουηδίας, ενώ το 2010, 2011 και 2012 πέτυχε την πιστοποίηση με το περιβαλλοντικό πρότυπο EPD (Environmental Product Declaration).
«Παρακολουθούμε με εξαιρετικό ενδιαφέρον και προσωπική ανάμειξη ο καθένας από εμάς την κλιματική αλλαγή. Τη ζούμε στο πετσί μας κι αντιλαμβανόμαστε ότι θα πλήξει την ήδη δοκιμαζόμενη ελληνική γεωργία με απρόβλεπτες συνέπειες, κυρίως όσον αφορά στην απασχόληση και ανταγωνιστικότητά της. Πρέπει να προσαρμοστούμε άμεσα στα νέα δεδομένα και να συμμορφωνόμαστε με τις επιταγές της φύσης. Γι’ αυτό το λόγο προέχει ο περιβαλλοντικός προσανατολισμός της ελληνικής παραγωγής», αναφέρει ο κύριος Κόκκινος.
Ο «Νηλέας», όμως, εκτός από τον περιβαλλοντικό σχεδιασμό, έχει πετύχει πολλές σημαντικές διακρίσεις σε διαγωνισμούς ποιότητας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, που τον έχουν οδηγήσει σε μια αξιοσημείωτη εμπορική δραστηριότητα κυρίως σε χώρες του εξωτερικού.
Οι «Νηλείδες», λέει η μυθολογία, ήταν απόγονοι του Νηλέα κι εξαπλώθηκαν -λέγεται- στα πέρατα του κόσμου. Οι 70 (σήμερα) ελαιοπαραγωγοί του «Νηλέα» που παράγουν -και εξάγουν ως επί το πλείστον- ως μέση παραγωγή 400 τόνους ελαιολάδου από τους, οποίους οι 90 είναι ελαιόλαδο βιολογικής καλλιέργειας, μπορούν να θεωρηθούν οι σύγχρονοι «Νηλείδες». Όπως και όλοι οι αγρότες της ελληνικής γης που έχουν το βλέμμα μακριά και συλλογικά.
Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε τη σελίδα nileasoliveoil.gr, ενώ για περισσότερες ιδέες για βόλτες με παιδιά στην ελληνική γη, «ταξιδέψτε» με τον «ταξιδιωτικό οδηγό» για οικογένειες mamakita.gr κι ακολουθήστε τη σελίδα Μαμά Κοίτα Ταξίδια με παιδιά facebook.com/mamakita.gr/
ΠΗΓΗ: www.protothema.gr