Τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα διαδεδομένα τα ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα που χρηματοδοτούν την έρευνα τόσο σε πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα όσο και σε αυτοδιοικητικούς φορείς. Ανάμεσα σε αυτά, το Πρόγραμμα «MED Europe». Είναι ένα διακρατικό Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασίας που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως εργαλείο περιφερειακής πολιτικής. Χαρακτηριστικά του προγράμματος είναι ότι οι εταίροι είναι υποχρεωτικά αυτοδιοικητικοί φορείς (Δήμοι, Περιφέρειες) και ότι τα αποτελέσματα του έργου πρέπει να είναι εφαρμόσιμα στον κάθε Δήμο.
Συμμετέχοντας σε μια συνάντηση εταίρων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού έργου e-MOPOLI(σχετικό με την ηλεκτροκίνηση) στην πόλη Σταβάνγκερ της Νορβηγίας, σε λίγες μόνο ώρες κατέγραψα ενδεικτικά τις παρακάτω καλές πρακτικές που εφαρμόζονται στη νορβηγική πόλη:
•γραφείο έξυπνης κινητικότητας στην πόλη
•οικονομικά κίνητρα σε πολίτες να μη χρησιμοποιούν τα ΙΧ τους για τη μετακίνηση σπίτι-δουλειά-σπίτι
•δωρεάν κοινόχρηστα ποδήλατα σε δημότες
•πιλοτικό πρόγραμμα με κοινόχρηστα ηλεκτρικά ποδήλατα
•σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων
•έξυπνη και ευέλικτη δημοτική συγκοινωνία που σταματάει στα σπίτια και όχι σε προκαθορισμένες στάσεις στην πόλη εξυπηρετώντας δημότες που δεν μπορούν εύκολα να μετακινηθούν.
Αντίστοιχες καλές πρακτικές παρουσιάζονται στις συναντήσεις αυτές από όλους τους υπόλοιπους Δήμους/Εταίρους που συμμετέχουν στο έργο, δίνοντας τη δυνατότητα για τη δημιουργία μιας βάσης πετυχημένων και βιώσιμων δράσεων για τη βελτίωση της κινητικότητας και της ποιότητας ζωής των πόλων.
Είναι προφανές ότι η συμμετοχή κάθε αυτοδιοικητικού φορέα σε αντίστοιχα ερευνητικά έργα έχει πολλαπλά οφέλη:
-Οικονομικό όφελος δεδομένου ότι είναι πλήρως επιδοτούμενο από το φορέα ελέγχου του έργου τόσο ως προς τηνανάπτυξη της ερευνητικής ιδέας όσο και ως προς την εφαρμογή καλών πρακτικών και δράσεων (Πρόσληψη ερευνητών για την υλοποίηση του έργου, Αγορά εξοπλισμού και αναλωσίμων κ.α.)
-Ανάπτυξη συνεργασιών ανάμεσα σε Δήμους με παρόμοια χαρακτηριστικά Ευρωπαϊκών χωρών
-Καταγραφή καλών πρακτικών και δράσεων στο εξεταζόμενο αντικείμενο
-Διοργάνωση σεμιναρίων και δράσεων για τη διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου
-Ανάπτυξη πιλοτικών εφαρμογών
Είναι ξεκάθαρο ότι στην περίοδο αυτή, της οικονομικής κρίσης, με τα ποσοστά ανεργίας και υποαπασχόλησης να παραμένουν υψηλά, η δυνατότητα σε ένα Δήμο να συμμετέχει σε αντίστοιχα ερευνητικά έργα μπορεί να προσδώσει πολλαπλά οφέλη και γι’ αυτό πρέπει να επιδιώκεται η συμμετοχή του κάθε Δήμου σε τέτοιου είδους προγράμματα.
Υ.Γ. 1
Πριν από λίγους μήνες προτάθηκε στο Δήμο Καλαμάτας από την ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ, στην οποία συμμετέχω, να συμμετέχει ως εταίρος σε ένα ερευνητικό έργο με στόχο την ανάπτυξη μοντέλων βιώσιμου τουρισμού, με έμφαση στη βελτίωση της κινητικότητας, στη βελτίωση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, στη συμμετοχή νέων και εθελοντών και σε άλλες εναλλακτικές λύσεις, σύμφωνα με τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Παρά τη θετική αρχική ανταπόκριση, με καθυστέρηση 10 ημερών και χωρίς αιτιολόγηση ο Δήμος Καλαμάτας απάντησε αρνητικά.
Υ.Γ. 2 Απευθύναμε την ίδια μέρα (Παρασκευή) την πρόταση στο Δήμο Ρεθύμνου, το αντίστοιχο τμήμα του οποίου μας απάντησε θετικά έπειτα από λίγες ώρες και την επόμενη μέρα (Σάββατο) έστειλε υπογεγραμμένα τα απαιτούμενα έγγραφα.
Υ.Γ. 3 Η επόμενη μέρα πρέπει να βρει την Καλαμάτα έτοιμη και ικανή να αναζητήσει και να αξιοποιήσει κάθε ευκαιρία που ώστε να εξελιχθεί ακόμα πιο γρήγορα σε μια σύγχρονη βιώσιμη πόλη στα πρότυπα αντίστοιχων ευρωπαϊκών και να αποτελέσει η ίδια παράδειγμα για άλλες ελληνικές πόλεις.
Του Παναγιώτη Παπαντωνίου
Διδάκτορος πολιτικού μηχανικού ΕΜΠ, συγκοινωνιολόγου
Επιβεβλημένη η συμμετοχή Δήμων και Περιφέρειας σε χρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα
