Οι πρώτες παρατηρήσεις του Πρόεδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας
Σημαντικές αλλαγές ετοιμάζονται να γίνουν στον Ποινικό Κώδικα όπως ισχύει σήμερα και ήδη το σχέδιο τροποποίησης πολλών άρθρων, αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για διαβούλευση, η οποία θα ολοκληρωθεί την Τετάρτη 27 Μαρτίου και ώρα 14:00.
Ορισμένα από αυτά ήδη έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, όπως τ’ ότι προτείνεται ότι πλέον η κλοπή στο σπίτι μας ή στο αυτοκίνητό μας να μην διώκεται πλέον αυτεπάγγελτα, αλλά μόνο αν υποβληθεί μήνυση. Αυτό βέβαια, προϋποθέτει ο παθών να πληρώσει το παράβολο των 50 ευρώ που προβλέπεται για την κατάθεση μήνυσης.
Ζητήσαμε από τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Καλαμάτας Περικλή Ξηρογιάννη, τις πρώτες παρατηρήσεις του ως προς τις τροποποιήσεις που προβλέπει το σχέδιο του Υπουργείου.
Αλλαγή φιλοσοφίας
Όπως σημείωσε ο κ. Ξηρογιάννης, τα άρθρα στο σχέδιο αποτελούν προτάσεις ειδικών Νομοπαρασκευαστικών Επιτροπών μετά δε τις παρεμβάσεις θα διαμορφωθεί το τελικό κείμενο.
«Με τις προτάσεις προβλέπεται σε πολλά σημεία η αλλαγή της μέχρι σήμερα φιλοσοφίας του ποινικού δικαίου, όπως π.χ. η αξιοποίηση της ομολογίας του κατηγορούμενου σε όφελός του, σε αντίθεση με τη μέχρι σήμερα διαδικασία της αναζήτησης της αλήθειας από το δικαστήριο. Καταργούνται άρθρα που είχαν περιπέσει σε αχρησία και άλλες διατάξεις εκσυγχρονίζονται ενώ άλλες τροποποιούνται προς το επιεικέστερο και άλλες προς το δυσμενέστερο. Προβλέπεται η κατάργηση των πταισμάτων και των ποινών που προβλέπονταν για αυτά. Τα δε σχετικά αδικήματα αυτά θα αντιμετωπίζονται με διοικητικές ποινές, που προφανώς θα προσβάλλονται σε επιτροπές και στα διοικητικά δικαστήρια», υπογράμμισε.
Επίσης, όπως συνέχισε, καταργείται ο νόμος περί καταχραστών του Δημοσίου. Μειώνεται το ανώτατο όριο της κάθειρξης σε 15 έτη. Καταργείται η στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων ως παρεπόμενη ποινή. Στα οικονομικά αδικήματα προβλέπονται στάδια εξάλειψης του αξιοποίνου ανάλογα με την ικανοποίηση του παθόντος.
Μειώνεται η βαρύτητα ορισμένων αδικημάτων όταν συντρέχουν κάποια στοιχεία π.χ. επικινδυνότητα, αλλά από την άλλη προβλέπεται να μη μετατρέπονται σε χρήμα ποινές φυλάκισης άνω των τριών ετών που δεν αναστέλλονται. Καταργείται η αναστολή σε ποινές άνω των 3 ετών. Η παροχή κοινωφελούς εργασίας προβλέπεται είτε ως απευθείας είτε ως εναλλακτική ποινή. Προστίθεται ως ελαφρυντική περίπτωση η μη εύλογη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας.
Αντιδράσεις
«Προτείνεται από την επιτροπή η ελάφρυνση στην αντιμετώπιση αδικημάτων ανθρωποκτονίας εξ αμελείας κατά συρροή, κατοχής εκρηκτικών, εγκληματικής οργάνωσης, ενώ με τη νέα ρύθμιση του αδικήματος του βιασμού θα δημιουργηθούν παρερμηνείες για το αν περιλαμβάνονται στην αντικειμενική υπόσταση βίαιες συμπεριφορές που δεν συνιστούν κίνδυνο ζωής η σωματικής ακεραιότητας. Ήδη οι τελευταίες παραπάνω προτάσεις δημιούργησαν έντονες αντιδράσεις και τις οποίες το Υπουργείο θα πρέπει να δει άμεσα. Προστίθεται ως αδίκημα απειλής η πρόκληση σε άλλον τρόμου ή ανησυχίας με την επίμονη καταδίωξη ή παρακολούθησή του, όπως ιδίως με την επιδίωξη διαρκούς επαφής με τη χρήση τηλεπικοινωνιακού ή ηλεκτρονικού μέσου ή με επανειλημμένες επισκέψεις στο οικογενειακό, κοινωνικό ή εργασιακό περιβάλλον αυτού, παρά την εκφρασμένη αντίθετη βούλησή του. Σε κάποια αδικήματα αυξάνεται το όριο της βλάβης σε 120.000 ευρώ, αντί 30.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι για την επιβαρυντική περίπτωσή τους», πρόσθεσε ο κ. Ξηρογιάννης.
Επίσης, πολλά αδικήματα, όπως εξήγησε ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου προβλέπονται να διώκονται μόνο με έγκληση. Ιδιαίτερη σημασία έχει το άρθρο 381 ΠΚ στο οποίο ορίζεται ότι για την ποινική δίωξη των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 372, 375 παρ. 1 και 2, και 378 απαιτείται έγκληση, και αφορούν την κλοπή, την υπεξαίρεση στη βασική της μορφή, τη φθορά ξένης ιδιοκτησίας, και το άρθρο 405 για τη δίωξη με έγκληση των εγκλημάτων που προβλέπονται στα άρθρα 386 παρ. 1, 386 Α, 388, 389, 390 παρ. 1 και 2, 394 και 396 έως 404 και αφορούν ιδίως τα αδικήματα απάτης, απάτης με υπολογιστή, απατηλής πρόκλησης βλάβης, απιστίας, αποδοχής προϊόντων εγκλήματος, καταδολίευσης κλπ.
Πρώτες παρατηρήσεις
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου της Καλαμάτας, παρατήρησε ότι οι παρατηρήσεις του Συλλόγου θα εκφραστούν με παρέμβαση στη διαβούλευση που είναι σε εξέλιξη.
«Ως προσωπικές μου παρατηρήσεις όμως θα έλεγα ότι ο σεβασμός στον άνθρωπο επιβάλλει την αποποινικοποίηση της μη καταβολής χρεών στο δημόσιο, αφού κανείς δεν πρέπει να φυλακίζεται λόγω της αδυναμίας του να καταβάλλει κάποιο ποσό και δεν μπορεί να αποτελεί ποινικό αδίκημα η έλλειψη χρημάτων και η αδυναμία πληρωμής. Τα συμφέροντα του Δημοσίου διασφαλίζονται διότι αν η υποχρέωση καταβολής χρεών προέρχεται από ποινικό αδίκημα (λαθρεμπορία, πλαστά ή εικονικά φορολογικά στοιχεία κλπ) θα υπάρχει ήδη ποινική δίωξη για αυτά. Οικονομικά εξάλλου το Δημόσιο κατοχυρώνεται με δέσμευση περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη και με άλλα αδικήματα όπως πχ η καταδολίευση δανειστών κλπ που συνδέονται με ενέργεια από δόλο, αλλά αν δεν έχει χρήματα ο οφειλέτης η φυλάκισή του κατά τη γνώμη μου παραβιάζει θεμελιώδεις νομικές μας αξίες. Θα πρέπει ο ποινικός κώδικας να κάνει σαφές ότι δεν μπορεί να υπάρχουν τα λεγόμενα αντικειμενικά ποινικά αδικήματα, (φορολογικά αδικήματα) αλλά υποχρεωτικά πρέπει να συντρέχει δόλος ή αμέλεια.
Θα πρέπει επίσης για την συνδρομή της ελαφρυντικής περίπτωσης του προτέρου εντίμου βίου να αρκεί η ύπαρξη λευκού ποινικού μητρώου, και όχι απλώς να προτείνεται όπως τώρα το ελαφρυντικό να δίνεται και όταν έχει κάποιος τιμωρηθεί για ελαφρύ πλημμέλημα. Τέτοιες ρυθμίσεις θα είναι και σύμφωνες με το πνεύμα που εκφράστηκε για την ρύθμιση για την αυτόφωρη σύλληψη που είναι υπέρ του σεβασμού της προσωπικότητας του ανθρώπου και ήταν αναγκαία λόγω του τεκμηρίου αθωότητας. Οι διατάξεις επίσης του Ποινικού Κώδικα για τη σωματική βλάβη και το θάνατο σε σχέση με τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας θα πρέπει να είναι αυστηρές γιατί τα τροχαία ατυχήματα είναι μία από τις μεγαλύτερες πληγές της κοινωνίας μας», υπογράμμισε ο κ. Ξηρογιάννης.
Της Βίκυς Βετουλάκη
Τα πάνω κάτω φέρνουν οι αλλαγές που προτείνονται στον Ποινικό Κώδικα
