Η εκάστοτε Δημοτική Αρχή, που θέτει ως βασική προτεραιότητα των δραστηριοτήτων της την ανάπτυξη του αθλητισμού, οφείλει απαραίτητα να διαθέτει στους δημότες επαρκείς αθλητικές εγκαταστάσεις. Η επάρκεια αυτή συνοψίζεται τόσο σε επίπεδο ποσότητας, ώστε να καλυφθεί αποτελεσματικά η ζήτηση των δημοτών για ενασχόληση με την αθλητική ενασχόληση, όσο και σε επίπεδο ποιότητας, η οποία περιλαμβάνει όλα αυτά τα καίρια και άκρως σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των αθλουμένων, τη λειτουργικότητα και την προσβασιμότητα των αθλητικών χώρων, καθώς και τη διαθεσιμότητα του εξειδικευμένου αθλητικού/ προπονητικού εξοπλισμού.
Η Καλαμάτα σήμερα θεωρείται μία από τις πιο αναπτυσσόμενες, μελλοντικά, πόλεις της Ελλάδας. Πρόκειται για μια πόλη με τεράστια δυναμική και με ανυπολόγιστες δυνατότητες εξέλιξης σε πολυάριθμους τομείς της κοινωνίας. Παρ’ όλα αυτά, η πόλη υστερεί κατά πολύ σε αθλητικές υποδομές οι οποίες δεν έχουν τη δυνατότητα να υποστηρίξουν ή να λειτουργήσουν παράλληλα και ενισχυτικά στην ανοδική πορεία της περιοχής. Η Καλαμάτα του 2019 διαθέτει γερασμένες αθλητικές εγκαταστάσεις που δεν μπορούν να καλύψουν τις εξεζητημένες ανάγκες άθλησης των κατοίκων της αλλά και των επισκεπτών της. Το Δημοτικό Στάδιο και το Δημοτικό Κολυμβητήριο είναι από τα αρχαιότερα της χώρας, ενώ το κλειστό γήπεδο της Τέντας δεν επαρκεί για την ικανοποίηση της ζήτησης συλλόγων και κοινού. Ανάλογη εικόνα παρατηρείται και σε άλλους χώρους αθλητικής δραστηριότητας, οι προαναφερθέντες χώροι ωστόσο, είναι οι κύριοι (και πολυπληθέστεροι) αθλητικοί πόλοι του αθλητισμού.
Η δημιουργία νέων αθλητικών υποδομών ή η ουσιαστική αναβάθμιση των υπαρχόντων πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος ενός ευρύτερου επενδυτικού πλάνου, το οποίο εκτός των πολυάριθμων οφελών που προκύπτουν (στην κοινωνία) από την ανάπτυξη του αθλητισμού, συντείνει αποφασιστικά στην οικονομική ανάπτυξη της πόλεως. Θεωρώντας ως αναγκαία και απαραίτητη συνθήκη την ύπαρξη ποιοτικότερων αθλητικών εγκαταστάσεων, η Δημοτική Αρχή οφείλει να συντάξει ένα στρατηγικό πλάνο δράσης που θα αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Ο στρατηγικός αυτός σχεδιασμός περιλαμβάνει τους εξής 4 πυλώνες ανάπτυξης του αθλητισμού: μαζικός αθλητισμός, αγωνιστικός αθλητισμός, αθλητικός τουρισμός, διεθνείς διοργανώσεις.
Μαζικός αθλητισμός
Ο αθλητισμός είναι δικαίωμα όλων των ανθρώπων ανεξαρτήτου φύλου, ηλικίας, αθλητικής ικανότητας και δυνατότητας στην προσβασιμότητα. Ο αθλητισμός, ειδικά ο μαζικός, αποτελεί ένα αγαθό που προσδίδει ποιότητα στη ζωή των ανθρώπων και είναι συνυφασμένος με τη βελτίωση της υγείας, την αναψυχή και την κοινωνικοποίηση. Υπό αυτά τα δεδομένα, το μεγάλο στοίχημα της (εκάστοτε) Δημοτικής Αρχής είναι η ευαισθητοποίηση και η ενημέρωση των δημοτών, ώστε προοδευτικά ολοένα μεγαλύτερο ποσοστό ανθρώπων να εντάσσει την άθληση στην καθημερινότητά του. Η δημιουργία τάσεων για προτροπή των δημοτών σε δραστηριότητες άθλησης συνεπάγεται μια συνεχή επικοινωνιακή/ενημερωτική καμπάνια για τα πολυσύνθετα οφέλη του αθλητισμού, η οποία θα πρέπει να συνδυαστεί με events αγωνιστικού (π.χ. αγώνες μαζικού) και μη αγωνιστικού χαρακτήρα (ενημερωτικές ημερίδες, παράλληλες δραστηριότητες που προάγουν την άθληση).
Με δεδομένο ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού (θα) αθλείται σε συστηματική βάση, οι μεγάλες μαζικές αθλητικές εκδηλώσεις καλούνται να αποδεχθούν έναν ρόλο ανάλογο με αυτόν που αποκαλούμε «κορυφή στο παγόβουνο». Εκεί, δηλαδή, που οι δημότες «εξαργυρώνουν» την οποιαδήποτε αθλητική ικανότητα έχουν αναπτύξει, αξιοποιώντας ταυτόχρονα την ανάγκη τους για διασκέδαση και αναψυχή. Ο Αγώνας Δρόμου Καλαμάτας, που πραγματοποιείται σε ετήσια βάση, αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα επιτυχημένης αγωνιστικής διοργάνωσης μαζικού χαρακτήρα που κινητοποιεί τους πολίτες σε αθλητική εγρήγορση. Το συγκεκριμένο αυτό αθλητικό γεγονός, όμως, από μόνο του δεν είναι αρκετό, καθώς σε συνεργασία με τους αθλητικούς συλλόγους όλων των αθλημάτων η Δημοτική Αρχή μπορεί -και οφείλει- να διοργανώσει μεγαλύτερο αριθμό εκδηλώσεων ανάλογης θεματολογίας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα οφείλεται να δοθεί στην παραλιακή ζώνη, το μεγάλο φυσικό περιβαλλοντολογικό περιουσιακό στοιχείο της Καλαμάτας, εκεί όπου μπορούν να διοργανωθούν events ομαδικών συναγωνιστικών παιχνιδιών στην άμμο ή θαλάσσια σπορ.
Επιπλέον, η αξιοποίηση των προαύλιων χώρων των σχολείων, αλλά και του επιστημονικά καταρτισμένου προσωπικού (καθηγητές Φυσικής Αγωγής), ενισχύει τον «αθλητισμό στις συνοικίες», προετοιμάζοντας κατά μια έννοια την νέα γενιά ώστε να υιοθετήσει έναν τρόπο ζωής που να εμπεριέχει την άθληση στα περιεχόμενά της.
Η αποτελεσματική λειτουργία του συγκριμένου project προϋποθέτει συνθήκες εποικοδομητικής συνεργασίας μεταξύ Δημοτικής Αρχής και Α/Βάθμιας/ Β/Βάθμιας Εκπαίδευσης.
Αγωνιστικός αθλητισμός
Η Καλαμάτα διαθέτει αγωνιστικά τμήματα ατομικών και ομαδικών αθλημάτων που πρωταγωνιστούν τόσο σε περιφερειακό όσο και σε πανελλήνιο επίπεδο. Η οργανωτική δομή των σωματείων και ο τρόπος λειτουργίας αυτών είναι θέμα που αφορά στους ιδίους συλλόγους, παρόλα αυτά η διάθεση των αθλητικών εγκαταστάσεων και των εξειδικευμένων προπονητικών μέσων είναι ζήτημα της Δημοτικής Αρχής, όπως αναλύθηκε παραπάνω.
Στο ενδεχόμενο νέων ή αναβαθμισμένων αθλητικών υποδομών η πόλη φιλοδοξεί πλέον να διεκδικήσει τη διοργάνωση Πανελληνίων Πρωταθλημάτων και Περιφερειακών Πρωταθλημάτων, όπως ακριβώς συνέβη αρκετά χρόνια πριν (Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Στίβου Συνθέτων Αγωνισμάτων, 1991, προκριματική φάση σχολικού πρωταθλήματος στίβου Γυμνασίου-Λυκείου, 2007).
Αθλητικός τουρισμός
Η Καλαμάτα διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που την καθιστούν ως την ιδανική πόλη για την εφαρμογή προγραμμάτων ανάπτυξης αθλητικού τουρισμού. Ο τόπος συνδυάζει αρμονικά θάλασσα και βουνό. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις αξιοζήλευτες κλιματολογικές συνθήκες, το εξειδικευμένο προσωπικό στον τομέα του αθλητισμού, τις ποιοτικές ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και τη φιλόξενη Καλαματιανή «ατμόσφαιρα», εκτιμήθηκε θετικά στο παρελθόν από ομάδες ή άτομα συγκεκριμένων sports, με αποτέλεσμα να επιλεγεί η πόλη, κατ’ εξακολούθηση, ως προορισμός προπονητικής προετοιμασίας.
Οι ομάδες αυτές, αποτελούμενες κυρίως από μέλη εθνικών ομάδων ή κλιμακίων από το εξωτερικό, χαρακτηρίζονταν από το υψηλό βιοτικό/ βιοποριστικό επίπεδο των ατόμων που τις απαρτίζουν. Ως αποτέλεσμα, οι εθνικές αυτές αποστολές συνέβαλαν αποφασιστικά στην οικονομική ανάπτυξη της πόλεως μέσω των οικονομικών, κυρίως, συναλλαγών που είχαν με τοπικές επιχειρήσεις.
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια οι προαναφερθείσες ομάδες αθλητών δείχνουν να πράττουν διαφορετικά απ’ ό,τι τις προηγούμενες δεκαετίες. Ουσιαστικά η σταδιακή μείωση των επισκεπτών/ αθλητών της πόλης συμβαδίζει με το ρυθμό εκφυλισμού και παρακμής των αθλητικών εγκαταστάσεων. Στις δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες των καιρών, η επένδυση στις αθλητικές υποδομές είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ. Επομένως, η διαθεσιμότητα ποιοτικών/ αξιοπρεπών αθλητικών υποδομών μπορούν να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο ελκυστικό πακέτο υπηρεσιών το οποίο κατόπιν στοχευόμενης διαδικασίας μπορούν να επικοινωνηθούν/ προωθηθούν σε ένα εξαιρετικά μεγάλο αριθμό διεθνών ομοσπονδιών ποικίλων αθλημάτων. Οι καιρικές συνθήκες της Καλαμάτας είναι αυτές που επιζητεί η πλειοψηφία των αθλητών, οι οποίες σε συσχετισμό με τους παράγοντες-κριτήρια επιλογής που λαμβάνουν υπόψη οι επικεφαλής των εθνικών αποστολών, τοποθετούν την Καλαμάτα σε μια «κλειστή» και περιζήτητη ομάδα πόλεων με δυνατότητα ανάπτυξης/ λειτουργίας ενός υψηλής ποιότητας προπονητικού κέντρου.
Διεθνείς διοργανώσεις
Η Καλαμάτα χαρακτηρίζεται ως πόλη των παραδόσεων που φιλοδοξεί να «παντρέψει» αρμονικά την ιστορικότητά της με την καινοτομία και την πρόοδο. Σε αθλητικό επίπεδο η πόλη φιλοξένησε και εξακολουθεί να φιλοξενεί σπουδαίες διοργανώσεις, όπως τα «Παπαφλέσσεια», το Meeting της Ρυθμικής Γυμναστικής, ο κολυμβητικός διάπλους Καλαμάτας – Κορώνης κ.ά.
Ορισμένες διοργανώσεις «αντέχουν» εντυπωσιακά στο χρόνο, καθώς διεξάγονται σχεδόν ανελλιπώς για μεγάλο αριθμό δεκαετιών. Μάλιστα, μερικές από αυτές ξεπέρασαν τα σύνορα της χώρας προβάλλοντας την πόλη της Καλαμάτας σε διεθνές επίπεδο. Η αναβάθμιση αυτών των διοργανώσεων, που αποτελούν σήμα κατατεθέν της ευρύτερης περιοχής της Μεσσηνίας, θεωρείται ως επιτακτική και αναγκαία.
Αρχικά, διότι η Καλαμάτα εισέρχεται στον παγκόσμιο αθλητικό χάρτη και τοποθετείται στο επίκεντρο των αθλητικών γεγονότων. Οι δημότες απολαμβάνουν υψηλού επιπέδου αθλητικό θέαμα και κορυφαίες προσωπικότητες αθλητών.
Παρ’ όλα αυτά, η παραπάνω πραγματικότητα δεν είναι η σημαντικότερη συνεισφορά των διοργανώσεων στην τοπική κοινωνία. Το αξιολογότερο γεγονός είναι η αποφασιστική συμβολή των διοργανώσεων στην ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού. Οι συμμετέχοντες αθλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό αποκτούν πλέον προσωπική άποψη για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Καλαμάτας, καθώς βιώνουν άμεσα ως «καταναλωτές» τις παρεχόμενες αθλητικές υπηρεσίες των meetings. Ουσιαστικά οι αθλητές κατά μια έννοια αναδεικνύονται σε «αγγελιαφόρους» της πόλης, αφού με την προσωπική τους εμπειρία διαχέουν τη σχετική πληροφόρηση σε εν δυνάμει επισκέπτες (συν)αθλητές.
Ένας από τους λόγους που δηλώνω ενεργά το παρών στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι – μεταξύ άλλων – ότι ο αθλητισμός για μένα σημαίνει ζωή. Και στον Τόπο της ζωής μας, στους νέους, στα παιδιά, στα άτομα με αναπηρία, αλλά και στους μεγαλύτερους ανθρώπους, θεωρώ ότι ο αθλητισμός θα πρέπει να γίνει ποιοτική διέξοδος για την καθημερινότητα με υγεία και ευεξία. Είμαι εδώ γιατί πιστεύω ότι μπορώ με τις ιδέες και τη δράση μου να συμβάλλω στην ανάπτυξη όλων των αξόνων του αθλητισμού, αλλά και να προωθήσω τον αθλητισμό του Τόπου μας σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου.
Του Γιώργου Λαζαρίδη
Αθλητή τένις με αμαξίδιο,
υποψήφιου δημοτικού συμβούλου
με το συνδυασμό «Καλαμάτα Τόπος ζωής» με υποψήφια δήμαρχο
την Αντωνία (Τόνια) Κουζή
Ο κυρίαρχος ρόλος των αθλητικών εγκαταστάσεων στην ανάπτυξη του αθλητισμού και του αθλητικού τουρισμού
