Κι ενώ στη Μεσσηνία υπηρετεί ιατροδικαστής
Χρ. Αρχοντής: «Οι αρρυθμίες της διοίκησης και ο ανθρώπινος πόνος»
Είναι αμέτρητες οι φορές που έχουμε ασχοληθεί σε ρεπορτάζ μας με το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει με τους ιατροδικαστές και το γεγονός ότι, ενώ η Μεσσηνία διαθέτει ιατροδικαστή, τα περιστατικά φεύγουν για γειτονικούς νομούς, με απίστευτη ταλαιπωρία, έξοδα και πόνο για τις οικογένειες.
Από το 2015, οπότε αναγκαστήκαμε να βιώσουμε το πρόβλημα, με τον ξαφνικό θάνατο του συναδέλφου μας, δημοσιογράφου Χάρη Χαραλαμπόπουλου, τίποτα μέχρι σήμερα δεν έχει αλλάξει.
Όπως θα διαβάσετε παρακάτω, στην επιστολή που λάβαμε από το δικηγόρο και νομικό σύμβουλο του Νοσοκομείου Καλαμάτας, Χρήστο Αρχοντή, το ίδιο γίνεται και σήμερα.
Επιστολή
Η επιστολή του κ. Αρχοντή έχει ως εξής:
«Δυστυχώς, χθες το μεσημέρι στην Καρδαμύλη, όπου βρίσκομαι με άδεια με την οικογένειά μου και κάποιους καλούς φίλους, βίωσα το δράμα ενός από τους εκλεκτούς μου φίλους, του καθηγητή του Συνταγματικού Δικαίου Ηλία Νικολόπουλου, ο οποίος, ξαφνικά, ήρθε αντιμέτωπος με το θάνατο από πνιγμό, ίσως και ανακοπή, της αδελφής του και αγαπητής φίλης μας, Κάτιας, λίγα μέτρα μακριά από τα σπίτια μας, σε μια ανέμελη στιγμή που απολάμβανε το καθημερινό της κολύμπι στο μικρό όμορφο λιμανάκι, στο “σάλιο”, με την παρέα της.
Ό,τι και να γράψω για την Κάτια, θα είναι ελάχιστο, μπροστά στην πληθωρική προσωπικότητα που διέθετε, άνθρωπος γεμάτος καλοσύνη, δοτικός, με χαμόγελο, επιστήμονας με λαμπρές σπουδές και επί χρόνια στέλεχος στον ΟΤΕ, με έντονη πολιτιστική και κοινωνική δράση, στοιχεία που εκτιμούσαν οι συμπατριώτες μας και την τιμούσαν σε θέσεις του Δ.Σ. του Συλλόγου των Απανταχού Καρδαμυλαίων.
Ο αιφνίδιος θάνατός της με γέμισε θλίψη, αλλά και οργή, διότι ήρθα αντιμέτωπος για μια ακόμα φορά με τις αρρυθμίες του συστήματος διοίκησης που όσο το υπηρετώ εκ των ένδον, δεν μπορώ να αντιληφθώ το κοινωνικό πρόβλημα και οικογενειακό δράμα που μπορεί να προκαλέσει ένα θέμα ήσσονος κατ’ εμέ σημασίας.
Στην Κόρινθο
Ο θάνατος της άτυχης φίλης μας αιφνίδιος και ως τέτοιος αντιμετωπίσθηκε και ορθά από τις Λιμενικές Αρχές, που έπρεπε κατά νόμο να ζητήσουν τη διενέργεια νεκροψίας – νεκροτομής για να εξακριβωθούν τα αίτια του θανάτου. Μέχρι εδώ σωστά, αλλά η νεκροψία θα έπρεπε να διενεργηθεί στην Κόρινθο, όπου βρίσκεται και η έδρα της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πελοποννήσου, παρότι στο Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας υπηρετεί ιατροδικαστής, ο οποίος μάλιστα την Κυριακή ήταν σε ετοιμότητα να δεχθεί το περιστατικό.
Στο άκουσμα της αναγγελίας αυτής από τα λιμενικά όργανα ο φίλος Ηλίας δεν ήξερε τι να κάνει. Να φροντίσει για τη μεταφορά με γραφείο τελετών από το Κέντρο Υγείας Αγ. Νικολάου στην Καλαμάτα για την προσωρινή φύλαξη της μονάκριβης αδελφής του στο Νοσοκομείο Καλαμάτας, αλλά μέχρι πότε; Να φροντίσει η εξόδιος ακολουθία να γίνει στην ιδιαίτερη πατρίδα της στη Μάνη, όπου βρίσκονται φίλοι και συγγενείς ή στον τόπο κατοικίας της στην Αθήνα, επειδή οι συνθήκες πλέον επέβαλαν να συνοδευτεί η σορός στην Κόρινθο; Με ποιον να συνεννοηθεί στην Κόρινθο ή στο Ναύπλιο που εδρεύει ο εκεί ιατροδικαστής για τη νεκροψία και πότε θα μπορούσε να τη διενεργήσει ο ιατροδικαστής Ναυπλίου; Ποιος θα αναλάμβανε τη διαδικασία από εκεί και πέρα της έκδοσης άδειας ταφής, της ανεύρεσης γραφείου τελετών στην Αθήνα πλέον, της τέλεσης της ακολουθίας κ.λπ.
Ιατροδικαστής Ναυπλίου
Ο ιατροδικαστής κ. Καρράς του Νοσοκομείου Καλαμάτας δήλωνε έτοιμος να περαιώσει τη διαδικασία την ίδια ημέρα, αλλά δυστυχώς η Εισαγγελία, έπειτα από απαίτηση του κ. ιατροδικαστή Ναυπλίου, με έγγραφό της προς τις ανακριτικές Αρχές έχει γνωμοδοτήσει η εντολή να μη δίδεται στην Καλαμάτα, παρά μόνο κατ’ εξαίρεση και εφόσον κωλύεται ο αντίστοιχος ιατροδικαστής της Κορίνθου! Δηλαδή, ο ιατροδικαστής της Καλαμάτας θα έχει υποδεχθεί τη σορό της άτυχης Κάτιας και να πρέπει να ζητήσει την άδεια του συναδέλφου του, ο οποίος προφανώς για λόγους που αντιλαμβανόμεθα ζητάει τα περιστατικά να διακομίζονται στην έδρα του, αδιαφορώντας για το κοινωνικό και ψυχολογικό πρόβλημα που δημιουργείται στην οικογένεια του θανόντος για τα ατομικά τους δικαιώματα και το σεβασμό του νεκρού, που η επιθυμία των συγγενών είναι να ταφεί με τις δέουσες τιμές και παραδόσεις της εκκλησίας μας.
Παρέμβαση νοσοκομείου
Το θέμα αυτό είχε απασχολήσει τις αρμόδιες υπηρεσίες από το 2016, όταν με αφορμή το αριθμ. πρωτ. 808/22.4.2016 έγγραφο του ιατροδικαστού Ναυπλίου κ. Ν. Κοτακίδη – ζητούσε προτίμηση στις νεκροτομές έναντι του συναδέλφου του κ. Ευάγγελου Ναστούλη της Καλαμάτας – είχε σταλεί στα συναρμόδια υπουργεία (Δικαιοσύνης και Υγείας) έγγραφο από το Νοσοκομείο Καλαμάτας, του οποίου είχα την τιμή να ήμουν συντάκτης, προκειμένου να λυθεί το πρόβλημα.
Είχαμε προτείνει τότε ως διοίκηση Νοσοκομείου για το θέμα, το οποίο νομίζουμε πως θα πρέπει να αγγίξει επιτέλους την Πολιτεία, και να λυθεί, αφού τη σοβαρότητά του αντιλαμβάνεται κάποιος μόνο όταν τη βιώνει. Παραμένει, όμως, ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα που η λύση του θα ανακουφίσει εκατοντάδες συμπολίτες μας. Είχαμε γράψει τότε προς τα αρμόδια υπουργεία και ανακριτικές Αρχές:
“Όπως είναι ήδη γνωστό, στο Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας υπηρετεί ο ιατροδικαστής κ. Ναστούλης Ευάγγελος του Κων/νου, ο οποίος διορίσθηκε με την υπ΄ αρ. πρωτ. Α2α/Γ.Π.97399/15/09-03-2016 απόφαση του Υπουργείου Υγείας και έχει αναλάβει υπηρεσία στο Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας από την 15/03/2016 …… (παρατίθεται η σχετική νομοθεσία που δεν ενδιαφέρει το αναγνωστικό κοινό), με αρμοδιότητα τη διενέργεια αυτοψιών, νεκροψιών- νεκροτομών για τη διερεύνηση των αιτιών θανάτου, σε περιπτώσεις βίαιων περιστατικών (ανθρωποκτονίες, ατυχήματα, αυτοκτονίες κ.λπ.) και αιφνίδιων θανάτων, οι οποίες διενεργούνται μετά από παραγγελία της αρμόδιας αρχής (Δικαστηρίου, Εισαγγελέως, Ανακριτού, ανακριτικών υπαλλήλων κ.λπ.). Επιμέρους αρμοδιότητες αυτού αποτελούν οι κλινικές εξετάσεις, η εκτίμηση σωματικών βλαβών (απλές, επικίνδυνες, βαριές), η διερεύνηση εγκλημάτων κατά της γενετήσιας ελευθερίας (βιασμοί, ασέλγειες), καθώς και η λήψη ιστοτεμαχίων και ποσότητας αίματος και ούρων για τη διενέργεια ιστολογικών και τοξικολογικών εξετάσεων όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο… Η Νοσηλευτική Μονάδα Καλαμάτας, διαθέτει κατάλληλη υποδομή (πλήρως εξοπλισμένο νεκροτομείο), το οποίο περιλαμβάνει: α. Αίθουσα ψυκτικού θαλάμου έξι θέσεων για τη διατήρηση και φύλαξη των νεκρών μέχρι τον ενταφιασμό τους, β. Αίθουσα ανατομείου για τη διενέργεια νεκροτομών, γ. Εργαστήριο (Μικροσκόπιο, ψυγείο για τη φύλαξη των δειγμάτων) και δ. Εργαλεία- κατάλληλο εξοπλισμό για διενέργεια νεκροτομών.
Όπως μας εξέθεσε ο ιατροδικαστής (Νοσοκομείου Καλαμάτας) κ. Ναστούλης των οποίων τη βασιμότητα έχει διαπιστώσει η διοίκηση του Γ.Ν. Μεσσηνίας, τελευταίως, παρατηρείται το φαινόμενο τα πτώματα στα οποία πρόκειται να διενεργηθεί νεκροψία- νεκροτομή να μεταφέρονται για την ως άνω διαδικασία από το Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας στο Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου.
Ταλαιπωρία και επιβάρυνση
Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη σωματική και ψυχική ταλαιπωρία των συγγενών του νεκρού, την πολυήμερη αναμονή για τη διενέργεια της νεκροτομής – νεκροψίας υπό του ετέρου ιατροδικαστού Ναυπλίου με αδικαιολόγητη παράταση του πένθους των συγγενών, την οικονομική επιβάρυνση των συγγενών με έξοδα μεταφοράς του πτώματος και, ας μας επιτραπεί η έκφραση, ενεργειών και καταστάσεων που τείνουν να χαρακτηρισθούν ως περιύβριση νεκρού (κατ. άρθρο 201 ΠΚ), δηλαδή με άλλα λόγια καταστάσεις οι οποίες θα μπορούσαν να αποφευχθούν αφού το Γενικό Νοσοκομείο Μεσσηνίας διαθέτει και την κατάλληλη υλικοτεχνική υποδομή αλλά και την κατάλληλη ειδικότητα για τη διενέργεια ιατροδικαστικών πράξεων, και να αποφευχθούν τα παραπάνω, των οποίων η διοίκηση του Νοσοκομείου γίνεται συχνά αποδέκτης.
Δεν επιχειρούμε να αμφισβητήσουμε τη δυνατότητα διενέργειας των ανωτέρω ιατροδικαστικών πράξεων υπό της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Ναυπλίου σε περίπτωση αδυναμίας του υπηρετούντος ιατροδικαστού του Νοσοκομείου Καλαμάτας ή να υποβαθμίσουμε το ρόλο της, αλλά θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι κατ΄ορθή ερμηνεία των σχετικών όρων του άρθρου 2 του ν. 3772/09 παρέχεται διακριτική ευχέρεια των δικαστηριακών, Εισαγγελικών, Ανακριτικών και λοιπών ανακριτικών Αρχών να επιλέγουν μεταξύ ισοτίμων φορέων για την παραγγελία διενέργειας ιατροδικαστικών πράξεων, εκείνη που αναμφισβήτητα θα εξυπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον, ερμηνευόμενο, υπό το πρίσμα των συμφερόντων των συμπολιτών μας, με την έννοια της προστασίας των ατομικών του δικαιωμάτων υπό το πρίσμα της άμεσης σύνδεσης αυτού (γενικού συμφέροντος) με τη γενικότερη υπόσταση του Κράτους και με έννοιες όπως αυτή της δημόσιας τάξεως, της δημόσιας ασφάλειας, της δημόσιας υγείας κτλ.
Διότι, η αντίθετη άποψη που επιχειρεί να καταδείξει με το παραπάνω (β) σχετικό του και τα επισυναπτόμενα έγγραφα ο ιατροδικαστής κ. Κοτακίδης, προσκρούει στην αρχή της νομιμότητας, αφού, κατά την ταπεινή μας άποψη, δεν αποτελεί υπέρβαση καθηκόντων των δικαστικών, Εισαγγελικών και προανακριτικών Αρχών να συνεκτιμούν, πριν από την παραγγελία εκτέλεσης μιας ιατροδικαστικής πράξεως, σε ποιά περίπτωση προστατεύονται τα ατομικά δικαιώματα των πολιτών (εν προκειμένω το στενό οικογενειακό περιβάλλον του νεκρού και ο σεβασμός της σορού). Με την ελπίδα ότι θα δοθεί λύση στο ανωτέρω πρόβλημα, είμεθα στη διάθεσή σας για κάθε διευκρίνιση. Με τιμή – Ο Διοικητής του Γεν. Νοσοκομείου Μεσσηνίας”».
Β.Β.