Νομοθετική πρωτοβουλία απλούστευσης εκλογικών διαδικασιών, αλλά και προπομπό επικείμενων εκλογικών αλλαγών, αποτελεί το νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών που αναρτήθηκε προχθές προς διαβούλευση.
Το νομοσχέδιο παρεμβαίνει στην ισχύουσα νομοθεσία με στόχο να την εκσυγχρονίσει, περιλαμβάνει όμως και ένα από τα σημεία σύγκλισης των κοινοβουλευτικών κομμάτων για την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού: την αύξηση των βουλευτών Επικρατείας από 12 σε 15 – το ανώτατο επιτρεπτό από το Σύνταγμα όριο.
Ως εκ τούτου, θα αφαιρεθεί από μία έδρα από τρεις εκλογικές περιφέρειες, οι οποίες σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών θα είναι:
α) Ο Νότιος Τομέας Αθηνών: πρόκειται για την περιφέρεια που εξέλεξε τους περισσότερους βουλευτές στις πρόσφατες εθνικές εκλογές. Από 18 ο αριθμός τους πέφτει στους 17. Παραμένει η περιφέρεια που εκλέγει τους περισσότερους βουλευτές.
β) Η Αχαΐα: στο πλαίσιο της κατάτμησης της «αχανούς» Β΄ Αθηνών είχε κερδίσει μία έδρα. Τώρα όμως από 9 βουλευτές που εξέλεξε τον Ιούλιο, επιστρέφει στους 8.
γ) Η Α΄ Αθηνών: μέχρι πρότινος εξέλεγε 14 βουλευτές. Θα εκλέγει 13.
Με την αύξηση των βουλευτών Επικρατείας από 12 σε 15 εκτιμάται ότι κάθε κόμμα που θα εισέρχεται στο Κοινοβούλιο θα εκλέγει και τον επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας. Αν αυτή η αύξηση είχε ισχύσει στις τελευταίες χρονικά εκλογές, εκτιμάται ότι ΚΙΝ.ΑΛΛ. και ΚΚΕ θα είχαν εκλέξει και δεύτερο βουλευτή Επικρατείας και το ΜέΡΑ25 θα είχε εκλέξει τον επικεφαλής του ψηφοδελτίου.
Υπενθυμίζεται ότι η αύξηση των βουλευτών Επικρατείας συμφωνήθηκε από τα κόμματα στο πλαίσιο του ζητήματος της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού, προκειμένου να τοποθετηθούν εκεί οι υποψήφιοι που θα εκπροσωπούν τους εκτός ελληνικής επικράτειας εκλογείς.
Το νομοσχέδιο για την ψήφο των αποδήμων, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Εσωτερικών, θα σταλεί εντός των ημερών στα κόμματα. Εκτός απροόπτου, στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας ή στις αρχές της επόμενης θα δοθεί στη δημοσιότητα.
Με το νομοσχέδιο για την απλούστευση των εκλογικών διαδικασιών έρχονται μια σειρά αλλαγές που αφορούν στους πολίτες-ψηφοφόρους, τους υποψήφιους και τα κόμματα, αλλά και τις διοικητικές αρχές. Στοιχεία για κατατάξεις νέων εκλογέων και άλλες μεταβολές στους εκλογικούς καταλόγους θα έχουν ως βάση το Μητρώο Πολιτών, που περιλαμβάνει κάθε ληξιαρχική πράξη, ενώ από το ίδιο Μητρώο θα αντλούνται στοιχεία και για τους υποψηφίους, οι οποίοι πλέον θα καταχωρίζονται σε ειδική ηλεκτρονική πύλη.
Ειδικότερα, μεταξύ των σημαντικότερων αλλαγών που εισάγει το νομοσχέδιο είναι:
-Ανάβει πράσινο φως για τη χορήγηση αποζημιώσεων σε όσους πολίτες καλούνται στις εφορευτικές επιτροπές. Το νομοσχέδιο προβλέπει ότι το ύψος της ημερήσιας αποζημίωσης θα καθοριστεί με μελλοντική απόφαση των υπουργείων Εσωτερικών και Οικονομικών, ξεκαθαρίζει πάντως ήδη ότι τα ποσά θα είναι ακατάσχετα και δε θα συμψηφίζονται με οφειλές. Υπενθυμίζεται ότι στις πρόσφατες εκλογές (αυτοδιοικητικές, ευρωπαϊκές και εθνικές) καταγράφηκε κύμα αποχής μελών στις εφορευτικές επιτροπές. Με τη χορήγηση αποζημίωσης επιχειρείται η επίλυση αυτού του «χρόνιου προβλήματος», όπως χαρακτηρίζεται στην αιτιολογική.
-Διευκολύνονται οι ετεροδημότες να αποκτήσουν δυνατότητα άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος από τον τόπο κατοικίας τους με ηλεκτρονική αίτηση, χωρίς να προσέρχονται στα ΚΕΠ (διατηρείται βεβαίως και η συγκεκριμένη επιλογή). Το πότε θα λειτουργήσει η εφαρμογή για την υποβολή αιτήσεων θα καθοριστεί με επόμενη απόφαση του υπουργού Εσωτερικών.
-Αλλάζει η περίοδος κατά την οποία οι Δημοτικές Αρχές κατατάσσουν τους νέους εκλογείς στους εκλογικούς καταλόγους. Οι δήμαρχοι θα συντάσσουν αυτεπάγγελτα, κάθε έτος, εντός Νοεμβρίου, τις ονομαστικές καταστάσεις με τους όσους αποκτούν εκλογικό δικαίωμα το επόμενο έτος (έναντι του Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, που προβλέπεται σήμερα).
-Καθιερώνεται ελάχιστος χρόνος για τη διενέργεια βουλευτικών εκλογών, από τη λήξη της βουλευτικής περιόδου ή τη διάλυση της Βουλής. Θα κυμαίνεται μεταξύ 24 και 30 ημερών. Ειδικότερα, «την τελευταία Κυριακή πριν από τη συμπλήρωση των 30 ημερών», από την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος που ορίζει τη διενέργεια εκλογών.
-Καταργείται η υποβολή υποψηφιοτήτων στα Πρωτοδικεία και στη συνέχεια η δήλωση κατάρτισης συνδυασμών από τα κόμματα στον Άρειο Πάγο. Οι συνδυασμοί θα καταρτίζονται κεντρικά από τα κόμματα με δήλωση στον Άρειο Πάγο, μέσω της νέας ειδικής ηλεκτρονικής πύλης. Η ανακήρυξη των υποψήφιων βουλευτών θα γίνεται από τον Άρειο Πάγο και όχι από τα Πρωτοδικεία. Όλα τα απαιτούμενα παράβολα θα πληρώνονται ηλεκτρονικά.
-Απαγορεύεται η προεκλογική δραστηριότητα στο διαδίκτυο την παραμονή και τη μέρα των εκλογών, τόσο για κόμματα όσο και για υποψηφίους.
-Θεσμοθετείται η ταχεία μετάδοση του αποτελέσματος από τους δικαστικούς αντιπροσώπους μέσω κινητού ή ταμπλέτας. Απεμπλέκονται οι Περιφέρειες από τη διαδικασία και αντλούν από το υπουργείο Εσωτερικών σε πραγματικό χρόνο τα αποτελέσματα.
-Κατά τη διάρκεια της ψηφοφορίας οι δικαστικοί αντιπρόσωποι θα μεταδίδουν τον αριθμό των ψηφισάντων, τουλάχιστον τρεις φορές, ώστε να ενημερώνεται η κοινή γνώμη για τον αριθμό τους και το μέγεθος της αποχής. Και για τη συγκεκριμένη περίπτωση, σχετικές λεπτομέρειες θα καθοριστούν με νεότερη απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών.
Εκλογές: Έρχονται αποζημιώσεις και για τις εφορευτικές επιτροπές
