-Τι δένει τον Μιχάλη Γελασάκη με τον Νίκο Καββαδία και τον οδήγησε στη δημιουργία αυτού του βιβλίου;
Πρώτα απ’ όλα η αγάπη για το έργο του. Ύστερα η εκτίμηση για το χαρακτήρα του, μετά η περιέργεια, το πείσμα, η επιμονή, η ανάγκη για μοίρασμα των πληροφοριών… Πολλές φορές δεν μπορείς να περιγράψεις με λέξεις ακριβώς τι είναι αυτό που σε δένει με ένα πρόσωπο ή με το έργο του.
-Ποιες ήταν οι ιδιαίτερες δυσκολίες που συνάντησες κατά τη διάρκεια αυτής της αξιοθαύμαστης έρευνας;
Κατά καιρούς υπήρχαν διάφορα εμπόδια ή πολλές ώρες αναζητήσεων που δεν κατέληξαν σε κάτι σχετικό με τον Καββαδία. Προτιμώ, όμως, να μείνω στις εμπειρίες, στη νέα γνώση, στη χαρά της «ανακάλυψης»… Μία έρευνα πάντα έχει δυσκολίες, αλλά και μεγάλες δόσεις ικανοποίησης όταν φέρνει καρπούς. Είναι επί της ουσίας μία επιμορφωτική διαδικασία.
-Η ταξινόμηση και αξιοποίηση του υλικού είχε δυσκολίες;
Η ταξινόμηση και η αξιοποίηση του υλικού έγινε με βάση το πώς φαντάστηκα ότι θα ήταν πιο ξεκάθαρα τα πράγματα για τον αναγνώστη. Είχα μεγάλη χαρά, ενθουσιασμό και φοβερή αγωνία κατά τη δημιουργική διαδικασία του βιβλίου, που δεν έβλεπα δυσκολίες. Η πρόκληση υπερίσχυσε της δυσκολίας. Η ανάδειξη μιας ανεξερεύνητης πληροφορίας ως διαδικασία είναι συναρπαστική.
-Ποιες πλευρές της προσωπικότητας του Καββαδία ανατρέπονται μέσα από το βιβλίο;
Στο βιβλίο δεν ανατρέπεται κάτι που αφορά στην προσωπικότητα του Καββαδία. Αυτό που θα μπορούσα να πω είναι ότι μεγεθύνονται ή γίνονται πιο ξεκάθαρα κάποια πράγματα, όπως η σχέση του με τον Σεφέρη ή ο σκληρός ναυτικός του βίος. Δεν ανακαλύπτουμε ένα νέο ποιητή, ούτε κάποιον διαφορετικό άνθρωπο. Μαθαίνουμε καινούριες πληροφορίες που συμπληρώνουν κομμάτια του καββαδιακού μωσαϊκού.
-Υπάρχει κάτι από την έρευνα ή τη ζωή του Καββαδία που σε εξέπληξε προσωπικά;
Πολλά! Ας πούμε, η αντοχή του στις ατελείωτες ώρες μοναξιάς εν πλω, η επιμονή του σε αυτές και η αυστηρότητά του στην επιλογή των όσων δημοσίευε.
-Και μετά, στις βιβλιοπαρουσιάσεις ή γενικότερα στην επαφή με τον κόσμο, υπάρχει κάτι που σου έκανε εντύπωση;
Η βαθιά αγάπη του κόσμου για τον ποιητή. Τον νιώθουν ως δικό τους άνθρωπο με «άγριαν αγάπη, ακράτητη, βαθιά κι αληθινή».
-Έχεις αγαπημένες σελίδες στο βιβλίο;
Όχι. Το αγαπάω από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.
-Ποιος είναι ο αντίκτυπος του Νίκου Καββαδία σήμερα; Τα νέα παιδιά τον γνωρίζουν;
Φυσικά και τον γνωρίζουν! Οι νέοι πάντα αγαπούσαν και αγαπούν τον Καββαδία, γιατί μιλάει στον πυρήνα της νεανικής ψυχής. Ο λαβύρινθός του έχει πολλούς διαδρόμους να ανακαλύψεις. Ο Καββαδίας είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς και διαβασμένους Έλληνες ποιητές. Αναμφίβολα και ένας από τους πιο τραγουδισμένους.
-Αισθάνεσαι ότι αυτό το βιβλίο θα είχε την επιδοκιμασία του Καββαδία;
Δεν είμαι σε θέση να απαντήσω σε κάτι τέτοιο. Δε γνωρίζω.
-Νιώθεις ότι δημιούργησες σε μεγάλο βαθμό το βιβλίο που θα ήθελες;
Σε πιο “μεγάλο βαθμό” δε γίνεται!
-Τελικά ποιος ήταν ο Νίκος Καββαδίας;
Ένας ιδανικός και άξιος εραστής των μακρυσμένων ταξιδιών και των γαλάζιων πόντων, που πέθανε μια βραδιά σαν όλες τις βραδιές, χωρίς να σχίζει τη θολή γραμμή των οριζόντων. Μας έκανε, όμως, το τεράστιο δώρο να αφήσει πίσω του όλα όσα μας άφησε.
-Το βιβλίο σου έρχεται να καθορίσει πώς βλέπουμε τον Καββαδία, όμως αντίστοιχα αυτό το βιβλίο και ο ποιητής καθορίζουν κι εσένα. Πώς το βλέπεις αυτό;
Νιώθω ευτυχία που κατάφερα με τη συμβολή πολλών ανθρώπων και των εκδόσεων Άγρα η έρευνά μου να εκδοθεί με τον τρόπο που εκδόθηκε. Δεν ξέρω ακριβώς τι είναι αυτό που με καθορίζει και τι όχι. Το βιβλίο ασφαλώς είναι ένα προσωπικό στίγμα, αλλά είναι η φύση του τέτοια που το «εγώ» οφείλει να έρθει σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Κάνω διάφορα πράγματα στη ζωή μου, που θα μπορούσε να πει κανείς ότι με καθορίζουν, όπως τον καθένα τον καθορίζουν εκείνα που κάνει, αλλά και εκείνα που δεν κάνει.
-Δεδομένου ότι η ανταπόκριση στο βιβλίο σου είναι πολύ μεγάλη, ίσως το ευρύ κοινό σου προσθέσει μια “ταμπέλα” τύπου Γελασάκης: αυτός που έγραψε για τον Καββαδία”. Αυτό θα είναι θετικό ή αρνητικό;
Από τέτοιες ταμπέλες ο κόσμος άλλο τίποτα. Δημοσιογραφώ σχεδόν 15 χρόνια, έχω βάλει κι εγώ πολλές. Προσπαθώ μεγαλώνοντας να το αποφεύγω. Δε βρίσκω κάτι αρνητικό στο να ξέρει κάποιος ότι έχω κάνει αυτό το βιβλίο και να θυμάται το όνομά μου για αυτό. Ίσα ίσα… Είναι μια καλή αφετηρία διαλόγου.
-Τι να περιμένουμε από τον Μιχάλη Γελασάκη μετά τον Αρμενιστή ποιητή;
Η ζωή είναι απρόβλεπτη. Προς το παρόν κάνω τις εκπομπές μου στο Δεύτερο Πρόγραμμα, έχω το μουσικό site www.musicpaper.gr, ταξιδεύω κι ονειρεύομαι. Ίσως κάποια στιγμή εκδώσω μερικά ποιήματα, αλλά αυτό δεν είμαι σίγουρος ότι είναι τόσο σημαντικό για να το περιμένει κανείς.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
Η σημερινή εκδήλωση
Η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Καλαμάτας και ο Πολιτιστικός Αντίλογος διοργανώνουν σήμερα Σάββατο, 9 Νοεμβρίου, στις 7 μ.μ., στο χώρο τέχνης Α49 (Αναγνωσταρά 49), παρουσίαση του βιβλίου του Μιχάλη Γελασάκη «Νίκος Καββαδίας, Ο αρμενιστής ποιητής».
Με το συγγραφέα θα συνομιλήσει ο ερευνητής της λογοτεχνίας Γιώργος Ζεβελάκης, τη συζήτηση θα συντονίσει το μέλος του Πολιτιστικού Αντίλογου Μιχάλης Δημητρακόπουλος, ενώ θα προβληθεί σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό.
Ο συγγραφέας
Ο Μιχάλης Γελασάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης. Φοίτησε στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και πριν ολοκληρώσει τις σπουδές του σπούδασε Δημοσιογραφία. Διετέλεσε αρχισυντάκτης και διευθυντής του μουσικού περιοδικού «Δίφωνο», διευθυντής προγράμματος του ρ/σ Δίφωνο fm και ραδιοφωνικός παραγωγός. Υπήρξε συντάκτης του ένθετου «Βιβλιοθήκη» της Ελευθεροτυπίας, μουσικός επιμελητής του ρ/σ Βήμα fm, αλλά και συνεργάτης στα μουσικά περιοδικά «Pop & Rock», «Όασις», «Μετρονόμος» κ.ά. Είναι ιδρυτής και διευθυντής σύνταξης της διαδικτυακής μουσικής εφημερίδας «Μusicpaper.gr.» Κυρίως ο Χρίστος Θεοδώρου αλλά και άλλοι συνθέτες έχουν μελοποιήσει στίχους του, ενώ έχει γράψει τα κείμενα για τη μουσικοθεατρική παράσταση «Μυστικά» και το λιμπρέτο για τη διασκευή σε μιούζικαλ του έργου «Τα μάγια της πεταλούδας» του Λόρκα. Ποιήματά του έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά.