Το φαινόμενο τα τελευταία χρόνια ήταν άνευ προηγουμένου, καθώς τα γραφεία των ένδικων μέσων ήταν γεμάτα από κόσμο που ήθελε να ξεφορτωθεί άρον άρον ό,τι έρχεται στην κατοχή του από κληρονομιά.
Από τη μια πλευρά, αρκετοί κληρονόμοι αδυνατούν να πληρώσουν το φόρο κληρονομιάς που προκύπτει και, από την άλλη, προτιμάται η αποποίηση κληρονομιάς, γιατί κρίνεται ότι το κόστος κατοχής του προς απόκτηση ακινήτου είναι είτε πολύ υψηλό για να μπορέσει να ανταποκριθεί ο κληρονόμος, είτε δυσανάλογο προς το πιθανό όφελος από μια ενοικίαση ή πώληση.
H αποποίηση κληρονομιάς σε νούμερα
Συγκεκριμένα, οι αποποιήσεις κληρονομιάς, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από 71 Ειρηνοδικεία ανά την Ελλάδα, μόνο στο πρώτο τετράμηνο του 2019 ανήλθαν σε 15.000. Χαρακτηριστικό είναι την 5ετία 2013-18 υπήρξε μια αύξηση μαμούθ που άγγιξε το 413% στις αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, όπως αναφέρει το capital, το 2018 ο αριθμός των αποποιήσεων κληρονομιάς άγγιξε τις 150.000, μέγεθος που είναι το υψηλότερο από την έναρξη της οικονομικής κρίσης και μετά. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2013 οι αποποιήσεις δεν είχαν ξεπεράσει τις 30.000, έχοντας πενταπλασιαστεί έκτοτε, δείγμα της συνεχούς επιδείνωσης των οικονομικών των νοικοκυριών.
Χαρακτηριστικό, επίσης, είναι πως το 2017 το σχετικό μέγεθος εκτοξεύτηκε στις 130.000, από 54.422 το 2016, αλλά πέρυσι αποδείχθηκε ακόμα χειρότερο έτος, με το σχετικό αριθμό να αυξάνεται εκ νέου.
Τη στιγμή, λοιπόν, που οι αριθμοί δείχνουν πως οι αποποιήσεις κληρονομιάς συνεχίζουν να χτυπούν κόκκινο, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, όπως αναφέρει το capital, γνωμοδότησε πως η αποποίηση κληρονομιάς που έγινε από κληρονόμο μετά την παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος από το θάνατο του κληρονομούμενου δεν την καθιστά άνευ ετέρου εκπρόθεσμη και τον αποποιηθέντα κληρονόμο πλασματικό κληρονόμο.
Η γνωμοδότηση αυτή δεν αποκλείεται να προκαλέσει νέα έκρηξη στους αριθμούς των αποποιήσεων που τα χρόνια της κρίσης είναι τεράστιοι.
Ο φορολογούμενος, ήδη εξαντλημένος οικονομικά από τις υποχρεώσεις της καθημερινότητάς του, αντιμετωπίζει αρχικά με καχυποψία την κληρονομιά που καλείται να πάρει και αφού προχωρήσει στον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, του φόρου κληρονομιάς και των τεκμηρίων, επιλέγει το δρόμο της αποποίησης. Έτσι, προτιμά να αφήσει το ακίνητο στο Δημόσιο παρά να φορτωθεί με οικονομικά βάρη που δεν μπορεί να αντέξει.
Νομικοί υπογραμμίζουν στο ότι οι κληρονόμοι προτιμούν ακίνητα «καθαρά», που έχουν προοπτική να πουληθούν και δε θα τους επιβαρύνουν με επιπλέον φόρους.
Ειρηνοδικείο Καλαμάτας
Ενδεικτικά είναι και τα νούμερα από την περιοχή μας, όπου από τις αρχές του 2019 έως και το καλοκαίρι στο Ειρηνοδικείο Καλαμάτας είχαν κατατεθεί 532 διαθήκες, ενώ είχε παραλάβει 1.900 αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών διαθηκών και 900 αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικών αποποίησης κληρονομιάς. Φυσικά, τα παραπάνω στοιχεία και οι αριθμοί έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά μέχρι σήμερα.