Με συμμετοχή του Ιδρύματος «Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου»
Το 2021 είναι χρονιά ορόσημο. Τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση δεν είναι μόνο ευκαιρία για μνήμη και τιμή, αλλά και για αναστοχασμό, γέφυρα στο μέλλον.
Με αυτό το σκεπτικό και σε πνεύμα ισότητας και συναντίληψης, 14 κορυφαία ιδρύματα της χώρας κάθισαν στο ίδιο τραπέζι και συμφώνησαν για μία σειρά δράσεων που πήρε τον τίτλο «Πρωτοβουλία 1821-2021», σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Γιούλας Επτακοίλη στην “Καθημερινή”.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα, μέσα στο 2020, στο 2021 και στο 2022, θα υποστηρίξουν ένα ευρύ και πολυεπίπεδο πρόγραμμα με συνέδρια, ερευνητικά και εκπαιδευτικά προγράμματα, υποτροφίες, εκδόσεις, μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, αφιερώματα, δράσεις στην Αθήνα και σε άλλες ελληνικές πόλεις, αλλά και στο εξωτερικό: Ελβετία, Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία. Πώς όμως ξεκίνησαν όλα;
«Πριν από 28 μήνες, όταν η Εθνική Τράπεζα λόγω της ιστορικής της νομιμοποίησης ως η πρώτη Τράπεζα στην Ελλάδα, που ιδρύθηκε από το Φιλέλληνα Ιωάννη-Γαβριήλ Εϋνάρδο και διοικήθηκε από Φιλικό, τον Γεώργιο Σταύρο, έχοντας και το εκδοτικό προνόμιο, απευθύνθηκε με σεβασμό σε κοινωφελή και πολιτιστικά ιδρύματα, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ισότιμη συνεργασία, μία εστία διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων», μας λέει ο κ. Ιωάννης Μάνος, σύμβουλος στην Εθνική Τράπεζα και συντονιστής στην όλη προσπάθεια. «Έτσι συγκροτήθηκε η Πρωτοβουλία 1821-2021 με βάση το αξίωμα ότι η Ιστορία αποτελεί πηγή έμπνευσης για το μέλλον», εξηγεί στην «Κ».
Ο κ. Μάνος κάνει λόγο για πρωτοφανή συνεργασία, στέκεται ιδιαίτερα στο ότι «η προετοιμασία αυτή εδώ και 28 μήνες έγινε με συστηματικότητα, επιμονή στους στόχους, με φαντασία και κυρίως με μέτρο», και σημειώνει ότι ανοίγονται προοπτικές και πέραν της επετείου για μία μελλοντική δημιουργική συνεργασία. Επίσης τονίζει ότι «κάθε ίδρυμα διατηρεί τη φυσιογνωμία και τους στόχους του και στηρίζει δράσεις που συνδέονται με αυτούς. Όλοι όμως αναγνωρίζουν ότι δίνουμε ένα μήνυμα συνεργασίας και ενότητας».
Αλλά ας δούμε το πρόγραμμα το οποίο οργανώνεται σε ενότητες. Στην ενότητα «επιστήμες» περιλαμβάνονται συνέδρια, ερευνητικά προγράμματα, εκδόσεις. Στόχος είναι η ανάδειξη άγνωστων τεκμηρίων και πρωτότυπων προσεγγίσεων στην επιστημονική μελέτη της Επανάστασης, η ουσιαστική επικοινωνία ερευνητών από όλο τον κόσμο, η ενίσχυση του νέου επιστημονικού δυναμικού.
«Η Επανάσταση του 1821: νέες προσεγγίσεις», «Εργαστήριον η Ελλάς – Θεσμοί και καταστάσεις που δοκιμάστηκαν στην Ελλάδα από την Παλιγγενεσία έως τις ημέρες μας», «Η Παγκόσμια Πρόσληψη της Επανάστασης του 1821», «Οικονομία στα χρόνια της Επανάστασης», «Η Γυναίκα στην Επανάσταση», είναι ορισμένα από τα θέματα που θα μελετηθούν στα συνέδρια όπου θα πάρουν μέρος 90 πανεπιστημιακοί και ερευνητές, συνολικά περισσότεροι από 450 σύνεδροι απ’ όλο τον κόσμο.
Σημαντικές είναι και οι εκδόσεις που ανακοινώθηκαν. Ανάμεσά τους το λεύκωμα «Η Αγιογραφία του Αγώνα. Οι αυθεντικές μορφές των αγωνιστών του ’21 / Καρλ Κρατσάiζεν (1794 – 1878)», «Η Ελληνική Επανάσταση μέσα από τα Οθωμανικά Αρχεία», μια νέα βιογραφία για τον Ιωάννη Καποδίστρια κ.ά.
Η συνομιλία του παρελθόντος με το παρόν μέσω της τέχνης είναι βασικός στόχος των δέκα εκθέσεων που θα πραγματοποιηθούν. Επετειακή έκθεση θα διοργανωθεί από το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, υλικό της οποίας θα ταξιδέψει σε ιστορικούς τόπους της Ελλάδας. Στα εκθεσιακά highligths είναι και ένα καινούργιο έργο –τρία πορτρέτα και μια ζωφόρος 47 μέτρων–, που ετοιμάζει ο Χρήστος Μποκόρος ειδικά για την επέτειο. «1821 – Δυο αιώνες μετά, η γιορτή» είναι ο τίτλος του και όπως μας λέει ο ζωγράφος θα αποτελείται από «ένα αγγελικό φωτεινό πορτρέτο του Σολωμού, ένα δαιμονισμένο σκοτεινό του Καραϊσκάκη, μια θλιμμένη δόξα μαυροφόρα και μια αόρατη σύναξη αφανών ηρώων, σε ένα μακρύ τραπέζι που αντί για κεράσματα θα έχει πάνω του μνημόσυνα κτερίσματα, άνθη, αναθήματα, σημάδια του καιρού, ερημιά…».
Στην ενότητα της μουσικής ξεχωρίζουν η όπερα «Ανδρονίκη» του Αλέξανδρου Γκρεκ σε μουσική διεύθυνση Νίκου Αθηναίου και η όπερα «Φιντέλιο» του Μπετόβεν από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ξανακοίταγμα στο παρελθόν αλλά και βλέμμα στο μέλλον με δράσεις όπως το «Past Forward. Η επανάσταση έρχεται από το μέλλον», συμπόσια και επιστημονικές συζητήσεις αλλά και αφιέρωμα στην Ελληνική Επανάσταση στο Delphi Economic Forum του 2021.
Τα 14 ιδρύματα της Πρωτοβουλίας 1821-2021 είναι: Εθνική Τράπεζα, Ίδρυμα Ευγενίδου, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη, Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου, Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ), Ίδρυμα Λαμπράκη, Κοινωφελές Ίδρυμα Α.Κ. Λασκαρίδη, Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση, Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντη, Ίδρυμα Μποδοσάκη, Ίδρυμα Παιδείας και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, Κοινωφελές Ίδρυμα Μιχαήλ Ν. Στασινόπουλος ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Ίδρυμα Ωνάση.