ΕΝΑΣ τεράστιος αλευρόμυλος ανεγείρεται εν Παραλία, ο οποίος θα εξυπηρετήσει σπουδαίως τας ανάγκας της Μεσσηνίας κατά πρώτιστον λόγον και της Πελοποννήσου κατά δεύτερον. Αι τεράστιαι οικοδομαί του Αλευρομύλου αποτελούν αληθές στόλισμα δια την πόλιν, όστις δε έρχεται θαλασσίως δεν δύναται παρά να δοκιμάση ένα συναίσθημα ευαρέστου εκπλήξεως δια την τεραστίαν βιομηχανικήν πρόοδο της μεσσηνιακής πρωτευούσης. Διότι περί τεραστίας προόδου πράγματι πρόκειται. Είναι εκ των έργων εκείνων τα οποία πρόκειται να εξυπηρετήσουν ουσιαστικώς τον τόπον.
Πλήθη συμπολιτών επισκέπτονται τας Κυριακάς ιδίως τον ημιτελή Αλευρόμυλον δια να καταπλαγούν εκ της συντελουμένης εκεί εργασίας ήτις προώρισται να δώση την ρυθμικήν κίνησιν εις την γενικωτέραν πρόοδον του τόπου.
Το «Θάρρος» δοκιμάζον εξαιρετικήν χαράν διότι βλέπει πραγματοποιούμενον τον σκοπόν της δια καταλλήλου χρησιμοποιήσεως των μεγάλων κεφαλαίων τονώσεως της οικονομικής ζωής του τόπου, την οποίαν από τριετίας εις σειράν άρθρων υπέδειξε, δεν δύναται σήμερον ή να δώση εις τους αναγνώστας του εικόνα της ανυπολογίστου χρησιμότητος από τοπικής απόψεως του τεραστίου έργου, το οποίον από πολλού αρξάμενον εν τη Παραλία ευρίσκεται ήδη περί το τέρμα του.
Το τελειότερον έργον
Ο εν λόγω Αλευρόμυλος αναγειρόμενος δια τοπικών ως επί το πολύ κεφαλαίων είναι μοντέλο Αλευρομύλου. Ο τελειότερος καθ’ όλην την Ανατολήν, αποτελών την τελευταίαν λέξιν της τέχνης και της επιστήμης. Πολλοί αγώνες εχρειάσθησαν δια να λάβη η ιδέα σάρκα και οστά και επί τέλους όλα τα εμπόδια υπερεκινήθησαν δια να αρχίση η κατασκευή του. Είναι άφλεκτος και αντισεισμικός. Όχι μόνον οι τοίχοι, αλλά και τα πατώματα κατασκευάζονται εκ μπετόν αρμέ. Όμοιός του δεν υπάρχει κανείς όχι μόνον εις την Ανατολήν, αλλ’ εις ολόκληρον την Ευρώπην. Παρά τον επιβάλλοντα όγκο του, είναι αληθινόν κομψοτέχνημα, το οποίον στολίζει από τούδε την μεσσηνιακήν πρωτεύουσαν. Απειρία εργατών εργάζεται καθ’ ημέραν δια την ταχυτέραν αποπεράτωσίν του, τα δε καταπλέοντα εις τον λιμένα μας ατμόπλοια εκφορτώνουν διαρκώς μηχανήματα του Αλευρομύλου, αληθινούς Μαμούθ, αποτελούντας την τελευταίαν λέξιν της επιστήμης. Απειράριθμα τεχνικά συνεργεία κανονίζουν τα πάντα δια να προστεθή το ταχύτερον ο μεγαλύτερος αδάμας εις την σήμερον ακμάζουσαν μεσσηνιακήν βιομηχανίαν.
Διεθνείς συναγωνισμός
Δεκάδας εκατομμυρίων θα στοιχίση η ανέγερσις του Αλευρομύλου, τα μηχανήματα και η εγκατάστασίς των. Και όμως, το τεράστιον αυτό ποσόν που διατίθεται δια να αποκτήση η πόλις το τεράστιον τούτο βιομηχανικόν παράγοντα, θεωρείται παρά των ειδικών δια την σημερινήν εποχήν, εν συγκρίσει προς το έργον, σχετικώς μικρόν. Ο λόγος όμως του ότι δεν θα εξοδευθούν μεγαλύτερα χρηματικά ποσά είναι απλούστατος: τα υλικά και τα μηχανήματα ηγοράσθησαν εις κατάλληλον εποχήν και κατόπιν διεθνούς συναγωνισμού. Τα μεγαλύτερα εργοστάσια της Ευρώπης και της Αμερικής συναγωνίσθησαν δια να προμηθεύσουν τα αναγκαιούντα υλικά δια την ανέγερσιν, καθώς και τα μηχανήματα. Ούτω όλα σχεδόν ηγοράσθησαν με τιμάς ευκαιρίας δια να πραγματοποιηθή ούτω οικονομία εκ δέκα περίπου εκατομμυρίων δραχμών. Η εκ του εξωτερικού αποστολή των μηχανημάτων συνεχίζεται. Τα δε μηχανήματα και αι εγκαταστάσεις εν γένει του Αλευρομύλου δεν υπάρχουν εις ουδένα άλλον εκ των Αλευρομύλων της Ανατολής.
Η τοπική άποψις
Έκαστος δύναται να φαντασθή ποίαν τεραστίαν σημασίαν θα έχη δια την πρόοδον και τον πολιτισμόν ακόμη του τόπου ο εν λόγω Αλευρόμυλος. Αι Καλάμαι θα γίνουν αγνώριστοι εντός ολίγου, διότι θα σφύζη παντού η ζωή, διότι θα δίδεται εργασία εις πολλάς εργατικάς χείρας, διότι θα υπάρχη εδώ κάτι που δεν θα ευρίσκεται εις ολόκληρον την Πελοπόννησον. Εις εποχήν κατά την οποίαν αι Πάτραι μετέρχονται κάθε μέσον δια να μας πνίξουν οικονομικώς ξεπροβάλλει αποφασιστικόν το τοπικόν κεφάλαιον δια να προστατεύση αποτελεσματικώς τας Καλάμας και ολόκληρον την Μεσσηνίαν. Θα έχη και η Μεσσηνία την γνώμην της. Θα δυναμώση η φωνή της, δεν θα επαιτή τον οίκτον ουδενός, αλλά θα προβάλλη την δύναμίν της. Και καλυτέρα δύναμις δι’ έναν τόπον μετά την προκοπήν της γεωργίας είναι η βιομηχανία, εις δε την περίπτωσιν αυτήν η θέσις μας μετ’ ολίγον θα είναι εξαιρετικά προνομιούχος. Παραλλήλως το τοπικόν κεφάλαιον θα γίνη αποφασιστικώτερον και δι’ άλλας επιχειρήσεις, εκ των οποίων η Μεσσηνία ανυπολογίστως έχει να ωφεληθή. Εις το σημείον τούτο, τα πράγματα αφήνουν αφ’ εαυτών φωνήν.
Ψωμί ευθυνό
Αλλά και από της απόψεως της υλικής ωφελείας του λαού πρέπει να εξετασθή το ζήτημα. Γίνεται βέβαια ένα τεράστιον έργον δια το οποίον θα εξοδευθούν δεκάδες εκατομμυρίων δραχμών. Αλλ’ εξ αυτού έχει να ωφεληθή είτε αμέσως είτε εμμέσως τίποτε ο σήμερον υποφέρων και ακριβοπληρώνων το ψωμί του λαός; Εις το ερώτημα τούτο, απαντώμεν με ένα ναι. Ο λαός έχει πάρα πολλά και ευθύς αμέσως μάλιστα να ωφεληθή. Διότι θα τρώγη ψωμί ευθυνό, αρίστης δε ποιότητος, αφού θα έχη την ευτυχία να ευρίσκεται εις τον τόπον της αλευροποιήσεως του σίτου και αφού οι εν τη επιχειρήσει έχουν, ως και εκ του καταστατικού υποδεικνύεται, τας φιλολαϊκωτέρας των διαθέσεων. Μακράν οιαδήποτε εκμεταλλευτική σκέψις. Πρόγραμμα η άδολος εξυπηρέτησις των αναγκών του λαού και των συμφερόντων του τόπου, κατά τον ιδεωδέστερον τρόπον.
Τα εκ Πειραιώς ερχόμενα ενταύθα άλευρα επιβαρύνονται σήμερον με 45-50 λεπτά την οκάν. Αλλά τα εδώ παραγόμενα δεν θα υπόκεινται εις ουδεμίαν τοιαύτην επιβάρυνσιν και κατά συνέπειαν ο κόσμος θα τρώγη το ψωμί του κατά πολύ ευθυνώτερο. Η εξυπηρέτησις ούτω του κόσμου θα είναι μεγάλη και η ανακούφισίς του σημαντικωτάτη. Δεν είναι όμως μόνον τούτο. Παρεκτός του ψωμιού και τα ζυμαρικά θα πωλούνται ευθυνώτερον, αφού τα δι’ αυτά άλευρα θα αγοράζονται πολύ ολιγώτερον. Έκαστος τώρα, δύναται αβιάστως να εξαγάγη τα συμπεράσματά του.
Ανώνυμος Εταιρεία
Οι πραγματοποιήσαντες την ιδέαν της ιδρύσεως του Αλευρομύλου, διότι πρόκειται περί έργου δια το οποίον ολόκληρος ο τόπος ενδιαφέρεται, μετέβαλον την Εταιρείαν εις Ανώνυμον τοιαύτην και συνεπώς πας τις δύναται να λάβη μέρος εις αυτήν. Το γεγονός τούτο είναι κατ’ εξοχήν σπουδαίον. Και αποδεικνύει την κρατούσαν αντίληψιν περί της σκοπιμότητος και της αποστολής των βιομηχανικών επιχειρήσεων παρ’ εκείνοι οίτινες επραγματοποιήσαν μίαν τοιαύτην ωραίαν ιδέαν.
Ημερησία παραγωγή
Ο μέγας ούτος Αλευρόμυλος τον Οκτώβριον θα είναι εις θέσιν να χορηγήσει άλευρα τα οποία λόγω της τελειότητος των μηχανημάτων δεν θα δύνανται να συγκριθούν εις ποιότητα με τα παραγόμενα εις όλους τους άλλους μύλους της Ανατολής. Η απόδοσίς των θα είναι εξαιρετική. Αι Καλάμαι και η Μεσσηνία ούτω δεν θα τρώγουν ψωμί μόνον ευθυνό αλλά και εξαιρετικής ποιότητος.
Η ημερησία παραγωγή του μύλου θα είναι 150 τόννοι αλεύρων, ποσότης δηλαδή τεραστία, ώστε να είναι δυνατόν να εξυπηρετηθούν αι επισιτιστικαί ανάγκαι πλείστων όσων μερών.
Απομένει να εξετασθούν δια το κοινόν διάφορα άλλα ζητήματα, σχέσιν έχοντα προς την μεγάλην αυτήν επιχείρησιν, ήτις θα παρουσιάση μετ’ ολίγον την πόλιν μας ένα πρώτης τάξεως βιομηχανικόν κέντρον.
Αθρόαι αιτήσεις
Τα μεγαλύτερα μακαρονοποιεία της Ελλάδος έχουν υποβάλη από τούδε αιτήσεις όπως ο Αλευρόμυλος χορηγεί εις αυτά άλευρα εξαιρετικά, προς κατασκευήν ζυμαρικών, τα οποία δεν δύνανται να παραχθούν αλλού. Εις την διεύθυνσιν του μύλου υπάρχουν πλείσται όσαι τοιαύται αιτήσεις. Μετά τα μεγαλύτερα εργοστάσια μακαρονοποιίας του Πειραιώς, ζητούν τοιαύτα άλευρα αι Πάτραι, ο Βόλος, η Θεσσαλονίκη, η Σύρος, η Κέρκυρα. Και ο μύλος θα παρέχη προς όλα αυτά τα εργοστάσια καλαματιανά άλευρα που δεν θα παράγονται εις ουδέν άλλο μέρος ολοκλήρου της Ανατολής. Τούτο δεν αποτελεί εξαιρετικήν ικανόποιησιν μόνον δια τον μύλον, αλλά και δια την πόλιν των Καλαμών, την ευτυχήσασαν να αποκτήση μίαν τόσον κολοσσιαίαν βιομηχανικήν επιχείρησιν.
Δια καλύτερον μέλλον
Ούτω εδημιουργήθη εν μεσσηνιακή πρωτεύουσα σημαντικός συντελεστής προόδου. Θα το αντιληφθούν πάντες εντός ολίγου ότε το κολοσσιαίον εν Παραλία εργοστάσιον θέλει αρχίση λειτουργούν. Η βιομηχανία είναι ο αψευδέστερος μάρτυς του ότι υπάρχει ανήσυχον πνεύμα, κλείον κάθε αγαθοποιόν δύναμιν. Η αρχή εγένετο εις τον τόπο μας, ως είναι δε γνωστόν η αρχή είναι το ήμισυ του παντός. Μία ισχυρά δημιουργική πνοή εμφανίζει το σημερινόν έργον, το οποίον καίτοι ημιτελές, προκαλεί ημών μεν των εντοπίων τον ενθουσιασμόν και γεννά την βεβαιότητα καλυτέρου μέλλοντος, των δε ξένων διεγείρει τον θαυμασμόν και τον ζηλόφθονον ίμερον. Τον Οκτώβριον ότε τα πάντα θα είναι έτοιμα και ο απέραντος Αλευρόμυλος με όλας τας εγκαταστάσεις του θα αρχίση λετουργών δια να σκορπίση εις την ζεματισμένην από τον σιμούν της αδιαφορίας Μεσσηνίας την παρήγορον ελπίδα, τότε και η πόλις και ο λιμήν θα αποκτήσουν νέαν ζωήν και κίνησιν. Περί αυτού δεν γεννάται ουδέ η ελαχίστη αμφιβολία. Διότι υπάρχει το σύστημα της εργασίας και δίδεται η κατεύθυνσις. Τα εγκαίνια του μύλου θέλουν τελεσθή μετά μεγάλης επισημότητος.
Περατούντες την ωχράν αυτήν απεικόνισιν του συντελουμένου εν Καλάμαις έργου δεν δυνάμεθα ή να προσθέσωμεν ότι με την μεγάλην αυτήν επιχείρησιν ησχολήθησαν σοβαρά εμπορικά περιοδικά εν Ελβετία, Ιταλία και Γαλλία εκδιδόμενα, ομολογούντα ότι η πόλις μας δια της αποκτήσεως του πρώτου Αλευρομύλου της Ανατολής δεν είναι απίθανον, καθόλου απίθανον, να προσελκύση και ξένα κεφάλαια προς κατασκευήν έργων γενικής ωφελείας.
Ιδιαιτέρως είναι ενθουσιώδεις δια την πρόοδον και το μέλλον των Καλαμών αι κρίσεις του Ελβετικού «Εμπορικού Μηνύτορος».
(«ΘΑΡΡΟΣ» 24 Απριλίου 1926)