Αυτό είναι το όνομα του νέου χρηματοδοτικού μέσου που θα προβεί στη σταδιακή χορήγηση νέων πόρων μη επιστρεπτέας ενίσχυσης, αλλά και δανειακών πόρων, όπως ανακοινώθηκε τις μέρες αυτές από την πρόεδρο της Κομισιόν. Η πρόταση για τη θέσπιση Κανονισμού έχει ήδη πάρει το δρόμο της και η υιοθέτηση, ή μη, της πρότασης έγκειται στην ηγεσία της Ε.Ε.
Στο σύντομο αυτό σημείωμά μας θα αναφερθούμε σε μερικά σημεία που αιτιολογούν την ανάγκη υιοθέτησης του νέου Μέσου, ως μερική απάντηση στην πανδημία που πλήττει την Ε.Ε. Απαραίτητο να αναφέρουμε είναι ότι οι οικονομικές προβλέψεις της Επιτροπής μιλούν για συρρίκνωση του ΑΕΠ της Ε.Ε. κατά περίπου 7,5% φέτος (πολύ περισσότερο από ό,τι κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2009) και μερική ανάκαμψη κατά 6% το 2021, ενώ το ποσοστό ανεργίας της Ε.Ε. προβλέπεται να ανέλθει σε 9% το 2020, με κίνδυνο αύξησης της φτώχειας και των ανισοτήτων, με τη χώρα μας να δέχεται νέο πλήγμα στην εργατική τάξη. Κι αυτό, αφού θα διατηρήσει την αρνητική πρωτιά στην ανεργία, που πάλι θα υπερβεί το 20%.
Δεν υπάρχει άλλη μέθοδος από τη διενέργεια επενδύσεων, τόσο με επιχορηγήσεις ύψους 500 δισ. ευρώ όσο και με 250 δισ. ευρώ δανειακά κεφάλαια.
Το Μέσο Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέχει χρηματοδότηση για μέτρα και δράσεις, μεταξύ άλλων, όπως:
-Παροχή στήριξης με τη μορφή επιχορηγήσεων και δανείων για την υλοποίηση των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας των κρατών μελών δυνάμει του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
-Παροχή επενδυτικής στήριξης δυνάμει των υφιστάμενων και προτεινόμενων δημοσιονομικών εγγυήσεων (ΕΤΣΕ/InvestEU) σε: 1) βιώσιμες επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την κρίση, 2) στοχευμένη στήριξη σε έργα ευρωπαϊκού στρατηγικού ενδιαφέροντος
-Δυναμική στήριξη σε Περιφέρειες και τομείς που έχουν πληγεί από την κρίση με ενισχυμένα μέσα πολιτικής συνοχής
-Στήριξη της έρευνας και καινοτομίας ως απάντηση στην πανδημία
-Ενίσχυση του επιπέδου ετοιμότητας και βελτίωση της ανθεκτικότητας των ενωσιακών συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης
-Μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την πανδημία στην αγροτική ανάπτυξη.
Από το αγρόκτημα στο πιάτο
Στις 20/5/2020 η Κομισιόν δημοσίευσε νέα ανακοίνωση για τη στρατηγική της για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων. Για τη δημιουργία μιας λειτουργικής αλυσίδας τροφίμων για τους καταναλωτές, τους παραγωγούς, το κλίμα και το περιβάλλον.
Για να γίνει δυνατή η δημιουργία αυτή, η Κομισιόν προβλέπει τη διασφάλιση της βιώσιμης παραγωγής τροφίμων, τη διασφάλιση της επισιτιστικής ασφάλειας και την παροχή κινήτρων για βιώσιμες πρακτικές στον τομέα της μεταποίησης τροφίμων, του χονδρικού εμπορίου, του λιανικού εμπορίου, της φιλοξενίας και των υπηρεσιών εστίασης.
Πρόκειται για τη νέα ΚΓΠ, που στοχεύει, επίσης, στην προώθηση της βιώσιμης κατανάλωσης τροφίμων και τη διευκόλυνση της μετάβασης σε μια υγιεινή και βιώσιμη διατροφή, στη μείωση της απώλειας και της σπατάλης τροφίμων, αλλά και στην καταπολέμηση της απάτης στον τομέα των τροφίμων σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων.
Η νέα ανακοίνωση επιβλήθηκε από την πανδημία της νόσου COVID-19 και υπογραμμίζει τη σπουδαιότητα ενός εύρωστου και ανθεκτικού συστήματος τροφίμων, το οποίο να είναι σε θέση να λειτουργεί σε οποιεσδήποτε περιστάσεις και να είναι ικανό να διασφαλίζει πρόσβαση σε επαρκή προσφορά τροφίμων σε προσιτές τιμές για τους πολίτες.
Η Κομισιόν έκανε μια στροφή σε σύγκριση με την αρχική πρόταση της ΚΓΠ για το 2018, και αυξάνει τις δαπάνες του δεύτερου πυλώνα της ΚΓΠ για την παροχή Πράσινης Συμφωνίας σε 90 δισεκατομμύρια ευρώ. Έτσι πλέον προτείνεται αύξηση του ποσού που διατέθηκε στις επιδοτήσεις γεωργικής εκμετάλλευσης κατά 24 δισεκατομμύρια ευρώ σε σύγκριση με την αρχική πρόταση που υποβλήθηκε τον Ιούνιο του 2018. Η προσαρμογή επηρεάζει θετικά το ταμείο αγροτικής ανάπτυξης – το δεύτερο πυλώνα της ΚΓΠ – με αύξηση 15 δισεκατομμυρίων ευρώ που παρέχεται από το σχέδιο διάσωσης «Επόμενη γενιά Ε.Ε.» και 5 δισεκατομμύρια ευρώ από την επικαιροποιημένη πολυετή πρόταση δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).
Μάλλον δε θα φτάσει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά θα περιμένουμε να δούμε τις αντιδράσεις.
Σημειώνεται ότι οι άμεσες πληρωμές σε γεωργούς και οι δαπάνες που σχετίζονται με την αγορά, οι οποίες μαζί αποτελούν τον πρώτο πυλώνα της ΚΓΠ, θα αυξηθούν κατά 4 δισεκατομμύρια ευρώ, για ένα συνολικό ποσό 258 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η στρατηγική «Farm to Fork» θέτει συγκεκριμένους στόχους για το μετασχηματισμό του συστήματος τροφίμων της Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της μείωσης κατά 50% της χρήσης και του κινδύνου των φυτοφαρμάκων, της μείωσης κατά τουλάχιστον 20% της χρήσης λιπασμάτων, της μείωσης κατά 50% των πωλήσεων αντιμικροβιακών που χρησιμοποιούνται για εκτρεφόμενα ζώα και υδατοκαλλιέργεια, και φτάνοντας το 25% της γεωργικής γης υπό βιολογική καλλιέργεια.
Του Γιώργου Μαρκατάτου
