Μέρος 2
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει τη βαθύτερη ύφεση στην ιστορία της και η απόφαση που θα λάβουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατά τη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σήμερα Παρασκευή θα έχει σοβαρές συνέπειες για τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων και το μέλλον της ίδιας της Ευρώπης, που είναι βαθιά συνυφασμένες.
Βέβαια, μπορεί να υπάρξει αδιέξοδο, ώστε το θέμα να οδηγηθεί στη γερμανική προεδρία, που έχει ανάγκη να επιδείξει ευρωπαϊκό πρόσωπο για να μπορεί να επωφελείται από την… παγκοσμιοποίηση!
Τα δεδομένα της ευρωπαϊκής υπόθεσης είναι ότι σχεδόν 60 εκατομμύρια εργαζόμενοι απολύθηκαν ή τέθηκαν σε προσωρινή ανεργία και εκατομμύρια επιχειρήσεις, ιδίως ΜΜΕ, κινδυνεύουν να χρεοκοπήσουν. Η ηλεκτρονική EU OBSERVER μας υπενθυμίζει ότι μια κρίση υγείας που μετατρέπεται σε οικονομική και κοινωνική: είτε μας έχει διδάξει το παράδειγμα του 2008 και θα επιλέξει ξανά λιτότητα και βραχυπρόθεσμη αυτοσυντήρηση, που διακινδυνεύει τη μακροπρόθεσμη διαίρεση, είτε θα προχωρήσει σε ανάκαμψη με βάση την αλληλεγγύη και τη βιωσιμότητα. Και να μην ξεχνιέται ότι η εμπιστοσύνη του κοινού στην Ε.Ε. έπεσε σε κάθε κράτος μέλος μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση, με δραματικές μειώσεις στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από το καθεστώς λιτότητας.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι ηγέτες πρέπει να υποστηρίξουν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ταμείο ανάκτησης 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα δύο τρίτα θα έρθουν σωστά με τη μορφή επιχορηγήσεων και όχι δανείων, προκειμένου να μη δημιουργηθεί πρόσθετο μη βιώσιμο δημόσιο χρέος, και ένας νέος προϋπολογισμός της Ε.Ε. αρκετά μεγάλος για την κάλυψη η πρόκληση μπροστά. Εάν επιδείξουν σοβαρότητα, θα διασωθούν εκατομμύρια θέσεις εργασίας και θα δημιουργηθούν νέες ποιοτικές θέσεις εργασίας και οι δημόσιες επενδύσεις θα αυξηθούν κατά ένα τρίτο – ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση.
Αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με τη μαζική υποστήριξη της εσωτερικής οικονομικής ζήτησης και της παραγωγικότητας, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω αυξήσεων των μισθών που διαπραγματεύονται τα συνδικάτα και οι εργοδότες.
Στην υπέρβαση της πανδημίας οι προτεινόμενοι όροι δεν μπορούν να είναι δημοσιονομικοί, αλλά να αφορούν επενδύσεις, στη μετάβαση σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία, παρά στις ιδιωτικοποιήσεις ή στην καταστροφή των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Και η πολιτική συνοχής και εξασφάλισης της επάρκειας αγροτικών προϊόντων και τροφίμων είναι οι πυλώνες που θα πρέπει να σηκώσουν το αναπτυξιακό φορτίο στην ερχόμενη επταετή περίοδο.
Θα αναφερθούμε στη συνέχεια σε 10 τίτλους δράσεις που έχει αποφασίσει και θέσει σε λειτουργία η Ε.Ε.:
1. Επιβράδυνση της εξάπλωσης του ιού (κλείσιμο εξωτερικών συνόρων, πράσινες λωρίδες εμπορίου κ.ά.
2. Παροχή ιατρικού εξοπλισμού (ταχεία πρόσβαση στο πρώτο απόθεμα ιατρικού εξοπλισμού της RescEU, και προκήρυξη 4 μεγάλων διεθνών διαγωνισμών για κοινές αγορές εξοπλισμού και κιτ δοκιμών.
3. Προώθηση της έρευνας για ένα εμβόλιο. Το ερευνητικό πρόγραμμα «Ορίζοντας 2020» της Ε.Ε. χρηματοδοτεί 18 ερευνητικά προγράμματα και 140 ομάδες σε ολόκληρη την Ευρώπη για να βρει γρήγορα ένα εμβόλιο κατά του COVID-19.
4. Επαναπατρισμός πολιτών της Ε.Ε. Η συντονισμένη προσπάθεια επαναπατρισμού επαναπάτρισε περισσότερους από 625.000 Ευρωπαίους στο εξωτερικό και σχεδόν 600.000 πολίτες μεταφέρθηκαν στο σπίτι.
5. Ενίσχυση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Η Ε.Ε. διευκολύνει την αποστολή ιατρικών ομάδων.
6. Στήριξη της οικονομίας. Πακέτο στήριξης 540 δισεκατομμυρίων ευρώ για στήριξη εργαζομένων, επιχειρήσεων και κρατών μελών, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα 1.350 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανακούφιση του δημόσιου χρέους, 120 δισεκατομμύρια ευρώ σε ποσοτική χαλάρωση και 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε αγορές χρέους.
7. Προστασία των θέσεων εργασίας με πρόσθετα 37 δισεκατομμύρια ευρώ από τα διαρθρωτικά ταμεία για το 2020
8. Βοηθώντας την ανάκαμψη της Ε.Ε. Η πρόταση για το νέο ΠΔΠ 2021-2027, που συμπληρώνεται από ένα ταμείο ανάκαμψης 1.100 και 750.
9. Υποστήριξη συνεργατών σε όλο τον κόσμο, με 36 δισεκατομμύρια ευρώ χρηματοδοτική στήριξη.
10. Καταπολέμηση της παραπληροφόρησης COVID-19. Η Ε.Ε. βοηθά στον εντοπισμό, την έκθεση και την πρόκληση παραπληροφόρησης παρέχοντας ακριβείς και ενημερωμένες πληροφορίες.
Υπενθυμίζουμε ότι στη συνάντηση υπουργών συνοχής στις 15 Ιουνίου τονίστηκε πως ο κίνδυνος διεύρυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων, υπονομεύοντας τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς, ενισχύει το ρόλο της πολιτικής συνοχής στην προσπάθεια ανάκαμψης της Ε.Ε., αλλά με ισχυροποίηση και στοχοθετημένη στήριξη στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες και στους τομείς που πλήττονται περισσότερο, θεωρώντας ότι η πολιτική συνοχής πρέπει να τεθεί στην πρώτη γραμμή των μέτρων ανάκαμψης ως τη βασική πολιτική της Ε.Ε., που είναι σε θέση να αποτρέψει τις διευρυνόμενες ανισότητες.
Η πανδημία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες περιφερειακές ανισότητες, οι οποίες, εάν δεν αντιμετωπιστούν επειγόντως, μπορούν να υπονομεύσουν τη λειτουργία της ενιαίας αγοράς. Η πολιτική συνοχής έχει σχεδιαστεί σε μεγάλο βαθμό για να παρέχει πρόσθετη υποστήριξη σε όλα τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες, ειδικά εκείνες των οποίων οι οικονομίες έχουν πληγεί ιδιαίτερα από την πανδημία και έχουν τη μικρότερη ικανότητα να ανακάμψουν. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει για τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο, όπως ο τουρισμός και ο πολιτισμός .
Στον πίνακα καταβάλλεται προσπάθεια συνολικής απεικόνισης των ποσών που είναι στο τραπέζι, είτε έχουν αποφασισθεί είτε θα αποφασισθούν στο εγγύς μέλλον.
ΠΙΝΑΚΑΣ
Προοπτικές διαπραγμάτευσης εξόδου από την κρίση
για ΠΔΠ και COVID-19
σε εκατ. ευρώ
Κομισιόν ΕΚΤ ΕΜΣ (EMS)
7ετής προϋπολογισμός 1.100.000
Αρχικό Πακέτο Στήριξης 540.000
Ανακούφιση του δημόσιου χρέους 1.350.000
Ποσοτική χαλάρωση 120.000
Αγορές χρέους 20.000
Πρόταση της Κομισιόν 750.000
Πρόσθετο κονδύλι από αναδιανομή 37.000
διεθνής συμμετοχή κατά του COVID-19 36.000
Σύνολο ανά πηγή: 1.923.000 1.490.000 540.000
ΓΕΝΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ 3.953.000
Συμπερασματικά, υποστηρίζουμε ότι οι ηγέτες πρέπει να κάνουν το σωστό για να οικοδομήσουν μια Ευρωπαϊκή Ένωση που προστατεύει τους πολίτες, τους εργαζομένους και τις επιχειρήσεις της και θα χρειασθούν περίπου 4 τρισ. ευρώ για ανόρθωση της γηραιάς Ηπείρου.
Του Γιώργου Μαρκατάτου
