Υπάρχει μια πόλη στο Βέλγιο στην οποία θα βρείτε αυτό το υπέροχο γλυπτό/άγαλμα, στο οποίο πλάκες σχηματίζουν μια κουβέρτα και σκεπάζουν ένα αγόρι που είναι αγκαλιά με το σκύλο του. Το έργο αναπαριστά ένα στενάχωρο αφήγημα, με πρωταγωνιστές ένα ορφανό αγόρι, τον Nello και ένα σκυλάκι, τον Patrasche. Οφείλω να σας ομολογήσω πως, όταν σκέφτομαι την πόλη αυτή, είναι το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό. Μετά θυμάμαι πως η πόλη ονομάζεται Αμβέρσα.
Όμως, πού θέλω να καταλήξω; Αν κάποιος επισκεφθεί την Καλαμάτα, ποια είναι τα τοπόσημα που θα χαραχθούν στη μνήμη του; Σίγουρα η μεγάλη παραλία, το κέντρο διασκέδασης «Καστράκι» και πιθανότατα η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, από την οποία αν κάποιος περάσει από κοντά και δε γνωρίζει την ύπαρξη και την ιστορία της, είμαι σχεδόν βέβαιος πως θα προσπεράσει.
Δεν έχουν περάσει ούτε τρία χρόνια από τότε που η πόλη μας κατέθεσε φάκελο για να αναδειχθεί Πολιτιστική Πρωτεύουσα το 2021, όμως, παρά τις τότε δηλώσεις των τοπικών αξιωματούχων πως ο φάκελος και οι προτάσεις θα υλοποιηθούν στο ακέραιο, ελάχιστα από αυτά πραγματοποιήθηκαν, αν και, για να είμαστε δίκαιοι, η επέλαση του κορωνοϊού έχει επηρεάσει τους πάντες.
Την ίδια στιγμή που από την πόλη μας απουσιάζει κάποιο τοπόσημο, παρατηρώ κάτι που μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση. Σε μερικά σημεία της, ειδικά στην Αναγνωσταρά, στο ύψος του Δημαρχείου, στην οδό Πολυβίου, όπως και αλλού, πληθώρα τουριστών κοντοστέκονται και φωτογραφίζουν κάποια γκράφιτι/ζωγραφιές σαν και το παρακάτω:
Στο κέντρο της πόλης υπάρχουν και άλλες αντίστοιχες ζωγραφιές από τρεις διαφορετικούς καλλιτέχνες, στις οποίες οι τουρίστες στέκονται και τις απαθανατίζουν, ενώ όλα αυτά συνήθως γίνονται δίπλα από ερείπια (ή διατηρητέα που κάαααποτε θα αναστηλωθούν). Μάλιστα, εκτός από την οπτική ικανοποίηση, περνούν κάποια πολύ σημαντικά μηνύματα στο διαβάτη, όπως- για παράδειγμα- η σημασία της διάσωσης του περιβάλλοντος στην εν λόγω εικόνα, μήνυμα που κάνει εμάς και τη νέα γενιά να προβληματίζεται.
Αναρωτιέμαι, λοιπόν, πόσο δύσκολο θα ήταν να υπάρξει μια πρωτοβουλία του Δήμου, ζητώντας από ιδιώτες να «προσφέρουν» έναν τοίχο στο σπίτι/κατάστημά τους, προκειμένου να σχεδιαστεί ένα μονοπάτι που θα διαπερνά την πόλη και θα έχει έξυπνες ζωγραφιές με νοήματα ή, έστω, υψηλή αισθητική.
Θα μπορούν, δε, οι δημότες που το επιθυμούν, να στέλνουν την πρότασή τους στο Δήμο για το είδος της ζωγραφιάς, προκειμένου να εγκριθεί και να αποφευχθεί έτσι η πιθανότητα να γεμίσουμε πολιτικά/οπαδικά γκράφιτι.
Με τον τρόπο αυτό και οι νέοι που έχουν καλλιτεχνικές ανησυχίες θα μπορούν να προτείνουν ένα σχέδιο, κι αν αυτό εγκριθεί, να το υλοποιούν.
Είναι μια πρόταση που ακολουθεί την αντίστοιχη πρωτοβουλία με τα ΚΑΦΑΟ του ΟΤΕ. Γνωρίζοντας, δε, προσωπικά καταστηματάρχες στην περιοχή, είδαν μεγάλη άνοδο σε επισκέπτες.
Η όλη ιδέα μπορεί να συνδεθεί με κάποιο app του Δήμου που να ενημερώνει τους τουρίστες (σε διάφορες γλώσσες) για το πόσο κοντά είναι από το επόμενο σημείο ενδιαφέροντός τους.
Η τουριστική βιομηχανία μετατρέπεται σε βιομηχανία εμπειριών, κι αυτό πρέπει να το καταλάβουμε. Οι επισκέπτες θέλουν να εξερευνήσουν τις πόλεις και να γίνουν ένα με αυτές. Με τον τρόπο αυτό θα δοθεί η δυνατότητα για ένα είδος συμμετοχής σε παιχνίδι, ενώ επειδή ο Δήμος θα ορίζει ποια σημεία είναι αυτά, αλλά και τι θα απεικονίζει το κάθε ένα, θα μπορεί, για παράδειγμα, ανά τακτά χρονικά διαστήματα να διοργανώνει εκδηλώσεις σε κάποια εξ αυτών ή ενημερώσεις σχετικά με το καρναβάλι, το Φεστιβάλ Χορού, την ιστορία της πόλης, την ανάδειξη των τοπικών προϊόντων, τα γύρω από την Καλαμάτα
μέρη. Γενικά να μπορεί να κατευθυνθεί ο τουρίστας με έναν τρόπο που θα εξυπηρετεί το Δήμο και την στρατηγική του.
Τέλος, δεν είναι απαραίτητο οι εν λόγω εικόνες να είναι στατικές, μιας και θα μπορούν να σβήνονται και τη θέση τους να παίρνουν νέες με την πάροδο του χρόνου.
Θα ήθελα να προτείνω κι ένα είδος φηφοφορίας των πολιτών για το ποιες, τελικά, ζωγραφιές θα προωθηθούν ή σε συνεργασία με μια επιτροπή, ώστε ο πολίτης, ακόμα και με αυτά τα μικρά, να ξεκινήσει να λαμβάνει μέρος στα κοινά της πόλης, αλλά πιστεύω πως δεν είμαστε έτοιμοι ακόμα. Θεωρώ, δε, αυτονόητο πως η επιτροπή θα προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για κατοχύρωση των πνευματικών δικαιωμάτων από πλευράς Δήμου, αλλά και ότι η προσπάθεια αυτή δε θα γίνει πεδίο αντιπαράθεσης κομματικών παρατάξεων.
Το κόστος για κάτι τέτοιο είναι μηδαμινό (η δαπάνη των χρωμάτων δε θα ξεπερνά τα 5-10.000 ευρώ, αν και μπορούν να υπάρξουν χορηγίες, ενώ οι Καλαματιανοί καλλιτέχνες/σύλλογοι θα μπορούν να συνδράμουν δωρεάν, αφού τους παραχωρηθούν τα απαραίτητα χρώματα).
Ο μόνος φόβος είναι αυτός των βέβηλων, αλλά από την άλλη είμαι πραγματικά σίγουρος πως, όταν το κράτος/Δήμος, έπειτα από απόφαση των πολλών, επιθυμεί να επιβάλλει τη θέλησή του, δεν πρόκειται να υπάρχουν βανδαλισμοί ή αυτοί πολύ γρήγορα θα επισκευάζονται. Μια απλή κάμερα μπορεί να λύσει το πρόβλημα.
Πρόκειται για μια εύκολη πρόταση, οικονομική, χωρίς βαριές εργασίες κατασκευής, που με τη δύναμη της εικόνας μπορεί να ταξιδέψει παντού. Πιστεύω πως είναι κάτι που θα γίνει τοπόσημο και πόλος έλξης τουριστών. Ταυτόχρονα θα είναι και μια πολιτιστική παρέμβαση, η οποία, όπως και όλες οι πολιτιστικές παρεμβάσεις, θα βελτιώσει το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της πόλης.
Του Νικολάου Γ. Σαμπάτη
Οικονομολόγου, ασκ. ορκωτού ελεγκτή
