Στις εισαγγελικές έρευνες για τις πυρκαγιές του 2017 σε Μάνη και Κύθηρα και τη μήνυση που κατέθεσε στην εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθήνας ο Μεσσήνιος πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής και νυν αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου, Βασίλης Καπέλιος, κατά του άλλοτε υφισταμένου του, υπαρχηγού επιχειρήσεων Γιάννη Βασιλειάδη, κατηγορώντας τον για συκοφαντική δυσφήμηση, αναφέρονται με δημοσιεύματά τους η «Καθημερινή» και ο «Ελεύθερος Τύπος».
Νέα δεδομένα
Σύμφωνα με το δημοσίευματης «Καθημερινής», τα τελευταία εικοσιτετράωρα προέκυψαν νέα δεδομένα στις εισαγγελικές έρευνες για τις πυρκαγιές του 2017 σε Μάνη και Κύθηρα.
Στις 26 Αυγούστου ο πρώην αρχηγός της Πυροσβεστικής, Βασίλης Καπέλιος, κατέθεσε στην Εισαγγελία Πλημμελειοδικών Αθήνας μηνυτήρια αναφορά κατά του άλλοτε υφισταμένου του, υπαρχηγού επιχειρήσεων Γιάννη Βασιλειάδη, κατηγορώντας τον για συκοφαντική δυσφήμηση. Με αφορμή την πρόσφατη αποκάλυψη της «Καθημερινής» στις 19 Ιουλίου, ο κ. Βασιλειάδης είχε κατηγορήσει δημόσια τον κ. Καπέλιο ότι δεν του έστειλε αρκετά εναέρια μέσα στις πυρκαγιές σε Μάνη και Κύθηρα με στόχο να τον εκθέσει και να τον «αποστρατεύσει».
Τον ισχυρισμό του Βασιλειάδη είχε επαναλάβει ο μετέπειτα αρχηγός Βασίλης Ματθαιόπουλος στη συνομιλία του με τον πραγματογνώμονα της πυρκαγιάς στο Μάτι, Δημήτρη Λιότσιο, προτρέποντάς τον να κρύψει τα στοιχεία για το Μάτι, καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα είχε την τύχη του Βασιλειάδη.
Μετά τα όσα έφερε στο φως η «Κ», οι εισαγγελικές Αρχές διέταξαν επανεξέταση των δικογραφιών για Μάνη και Κύθηρα. Στη μηνυτήρια αναφορά του ο κ. Καπέλιος παραθέτει αποσπάσματα από το ημερολόγιο του Συντονιστικού Κέντρου Εναέριας Διαχείρισης (ΣΚΕΔ), που είναι ιδιαίτερα διαφωτιστικά για την κινητοποίηση της Πυροσβεστικής στις δύο αυτές πυρκαγιές.
Στη Μάνη
Η πυρκαγιά στη Μάνη εκδηλώθηκε στις 11.25 π.μ. της 1ης Ιουλίου 2017 και τέθηκε υπό έλεγχο αρκετές ημέρες αργότερα. Την πρώτη ημέρα ρίψεις νερού από αέρος πραγματοποιούσαν δύο ελικόπτερα Σινούκ και τρία ψεκαστικά αεροσκάφη Πετζετέλ. Στις 2 Ιουλίου αντίστοιχα στο μέτωπο της πυρκαγιάς επιχείρησαν τρία ελικόπτερα Σινούκ και δύο αεροσκάφη Καναντέρ. Στις 6.44 το πρωί της 2ας Ιουλίου, δεύτερη ημέρα της πυρκαγιάς, ο χειριστής του ενός ελικοπτέρου ανέφερε ότι η πυρκαγιά ήταν υπό μερικό έλεγχο, καθώς είχαν απομείνει μόνο μικρές εστίες. Ανέφερε ακόμα ότι στην περιοχή υπήρχε καπνός και ότι επικρατούσε άπνοια. Την ίδια εικόνα μετέφερε δύο ώρες αργότερα, στις 8.59 π.μ., ο κυβερνήτης του Καναντέρ διαβιβάζοντας μέσω ασυρμάτου ότι «η πυρκαγιά έχει κατασβεστεί πλήρως». Επικαλούμενος τις αναφορές των πιλότων, ο κ. Καπέλιος αναφέρει στη μήνυσή του ότι ο κ. Βασιλειάδης είχε τη δυνατότητα μόνο με τις επίγειες δυνάμεις να ελέγξει πλήρως τη φωτιά, εξασφαλίζοντας ότι δε θα υπάρξει αναζωπύρωση.
Τις επόμενες ώρες, πάντως, η πυρκαγιά αναζωπυρώθηκε, όπως προκύπτει από τις καταθέσεις των πιλότων της Πολεμικής Αεροπορίας και την έκθεση αυτοψίας που συνέταξε το ανακριτικό της Πυροσβεστικής. Στις 5.42 μ.μ. ο πιλότος του Σινούκ ενημέρωσε για «πρόβλημα στο βορειοδυτικό τμήμα της φωτιάς», ενώ στις 6.55 μ.μ. ο χειριστής ενός Πετζετέλ ανέφερε ότι η πυρκαγιά στην Αρεόπολη είναι ανεξέλεγκτη και ότι δεν έχει επαφή με τον επίγειο συντονιστή. Ο κ. Καπέλιος κατηγορεί τον κ. Βασιλειάδη ότι αποχώρησε από το μέτωπο και ότι αποδέσμευσε κι άλλους υψηλόβαθμους αξιωματικούς, εκτιμώντας εσφαλμένα ότι η φωτιά είχε ουσιαστικά τεθεί υπό έλεγχο. Λέει ακόμα ότι κατά την αποχώρησή του ο κ. Βασιλειάδης πήρε μαζί του τον ασύρματο, με αποτέλεσμα ο επίγειος συντονιστής της Πυροσβεστικής να μην έχει επικοινωνία με τα ελικόπτερα Σινούκ που έκαναν ρίψεις νερού.
Η φωτιά στα Κύθηρα
Η πυρκαγιά στα Κύθηρα, αντίστοιχα, εκδηλώθηκε το πρωί της 4ης Αυγούστου και μαινόταν ανεξέλεγκτη για περισσότερες από τρεις ημέρες. Από το ημερολόγιο του Συντονιστικού Κέντρου Εναέριας Διαχείρισης προκύπτει ότι την πρώτη ημέρα ρίψεις νερού από αέρος πραγματοποίησαν ένα ελικόπτερο Έρικσον από τα Χανιά, ένα Σινούκ από τα Μέγαρα, ένα Καναντέρ από τη Θεσσαλονίκη, ένα ακόμα από την Ανδραβίδα, καθώς και πέντε ψεκαστικά Πετζετέλ.
Τη δεύτερη ημέρα αντίστοιχα από το αρχείο του ΣΚΕΔ προκύπτει ότι πήραν εντολή να επιχειρήσουν τέσσερα ελικόπτερα και οκτώ αεροσκάφη. Όπως και στην περίπτωση της πυρκαγιάς στη Μάνη, το πρωί της δεύτερης ημέρας ο πιλότος ενός Καναντέρ που πετούσε πάνω από τα Κύθηρα ανέφερε ότι δεν υπήρχε ενεργό μέτωπο, παρά μόνο διάσπαρτοι καπνοί, και ότι θα συνέχιζε τη διαβροχή. Μερικές ώρες αργότερα, πάντως, σημειώθηκε μεγάλη αναζωπύρωση, με αποτέλεσμα η φωτιά, αν και σε ύφεση, να κατακαίει έως τις 9 Αυγούστου.
Ε.Τ: «Βαριές καταγγελίες Καπέλιου»
Στο δικό του δημοσίευμα ο «Ελεύθερος Τύπος» αναφέρει ότι οι δύο μηνύσεις που κατέθεσε ο επίτιμος αρχηγός του Σώματος Βασίλης Καπέλιος στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών, ρίχνουν λάδι στη «φωτιά» που έχει ανάψει στην Πυροσβεστική η αποκάλυψη του διαλόγου του πρώην αρχηγού Βασίλη Ματθαιόπουλου με τον πραγματογνώμονα Δημήτρη Λιότσιο και η προσπάθεια συγκάλυψης των ευθυνών στο Μάτι.
Οι εγκλήσεις για συκοφαντική δυσφήμηση στρέφονται τόσο κατά του Βασίλη Ματθαιόπουλου, που ανέφερε το όνομά του στην επίμαχη συνομιλία, υποστηρίζοντας ότι στέρησε το 2017 από τον τότε υπαρχηγό Ιωάννη Βασιλειάδη τα εναέρια μέσα για να τον εκθέσει στις φωτιές των Κυθήρων και της Μάνης, όσο και κατά του ίδιου του Ιωάννη Βασιλειάδη, που υιοθέτησε τους ισχυρισμούς με δηλώσεις του σε Μέσα Ενημέρωσης.
Όπως υποστηρίζει στις μηνύσεις του ο Βασίλης Καπέλιος, όλα τα αναφερόμενα από τον Βασίλη Ματθαιόπουλο είναι ψευδή και αυτός τελούσε σε γνώση της αναλήθειάς τους, πλην όμως τα διέδωσε ενώπιον του Δημήτρη Λιότσιου, με σκοπό να τον εκφοβίσει. Στη συνέχεια διαδόθηκαν και αναπαράχθηκαν σε πλήθος Μέσων Ενημέρωσης και έτσι περιήλθαν σε γνώση ολόκληρου του ελληνικού λαού, με σκοπό να βλάψουν την τιμή και την υπόληψή του.
Ο κ. Καπέλιος περνά στην αντεπίθεση κατηγορώντας τον τότε υπαρχηγό Επιχειρήσεων της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας ότι εγκατέλειψε τη φωτιά στη Μάνη και έφυγε για την Αθήνα.
Όπως λέει χαρακτηριστικά, ο κ. Βασιλειάδης επέλεξε να εγκαταλείψει την πυρκαγιά χωρίς εντολή του. Όταν εκείνος ενημερώθηκε, τον αναζήτησε μέσω τηλεφώνου, του ανέφερε ότι βρισκόταν κοντά στην Τρίπολη και αφού τον παρατήρησε, του έδωσε εντολή να επιστρέψει άμεσα στη Μάνη. Την ίδια εντολή έδωσε και στο διοικητή της 1ης ΕΜΑΚ, αρχιπύραρχο Κολοκούρη Στέφανο (νυν αρχηγό του Π.Σ.), που είχε αποδεσμευτεί με εντολή του Βασιλειάδη και είχε φθάσει στην Αθήνα.
Επίσης ο Βασιλειάδης είχε αποδεσμεύσει και το συντονιστή Νοτίου Ελλάδος, υποστράτηγο Ματθαιόπουλο Βασίλειο, σύμφωνα με τις μηνύσεις του κ. Καπέλιου.
Κατηγορίες για πλημμελή άσκηση καθηκόντων
Όπως υποστηρίζει ο Βασίλης Καπέλιος, η μη άμεση κατάσβεση της πυρκαγιάς στη Μάνη, που είχε ως αποτέλεσμα την καταστροφή περιουσιακών στοιχείων ιδιωτών και δασικών εκτάσεων, οφείλεται αποκλειστικά στην πλημμελή άσκηση των καθηκόντων του επικεφαλής συντονιστή Βασιλειάδη Ιωάννη, ο οποίος χωρίς κάποια εντολή ή δικαιολογία εγκατέλειψε το χώρο και τη διαχείριση της πυρκαγιάς.
Επίσης, ισχυρίζεται ότι ο κ. Βασιλειάδης επέστρεψε, έπειτα από εντολή του, αλλά ήταν «ωσεί παρών», καθώς δεν είχε καμία επαφή με τα εναέρια μέσα για να μεταφέρει τις δέουσες εντολές, αφού κατά την αποχώρησή του πήρε μαζί του τον ασύρματο επικοινωνίας και συντονισμού των ελικοπτέρων Chinook, με αποτέλεσμα ο επίγειος συντονιστής, που έμεινε στη θέση του, να μην μπορεί να επικοινωνήσει και να συντονίσει τα Chinook, τα οποία επιχειρούσαν στην πυρκαγιά.
Σύμφωνα με τον κ. Καπέλιο, σε όλη τη διάρκεια των πυρκαγιών των Κυθήρων και της Μάνης επιχειρούσαν καθημερινά εναέρια μέσα, ελικόπτερα και αεροσκάφη, παρά τη μεγάλη ένδεια και τις συνεχείς βλάβες, κι ενώ υπήρχαν πολλές πυρκαγιές σε εξέλιξη σε όλη τη χώρα, υπό αντίξοες καιρικές συνθήκες. Επίσης, όπως λέει, τέθηκαν στη διάθεση του υπαρχηγού Βασιλειάδη και επίγεια μέσα από όλη την Ελλάδα, μηχανοκίνητα και πεζοπόρα, γεγονός από το οποίο προκύπτει, όπως σημειώνει, ότι η δήλωση του Βασίλη Ματθαιόπουλου πως άφησε τον Βασιλειάδη χωρίς εναέρια μέσα είναι απολύτως ψευδής.
Ο επίτιμος αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος και πλέον αντιπεριφερειάρχης Πελοποννήσου επισημαίνει ότι δεν είχε καμία εμπάθεια προς τον Ιωάννη Βασιλειάδη και ότι ως αρχηγός δε θα είχε το παραμικρό όφελος από την κακή διαχείριση ενός περιστατικού με δυσμενή αποτελέσματα, αφού θα ήταν υπόλογος έναντι της κοινωνίας.
Επιμένει ότι ο κ. Βασιλειάδης δεν αξιοποίησε κατάλληλα τους πόρους που του διατέθηκαν και ειδικότερα δε συντόνισε σωστά τις επίγειες δυνάμεις, καθώς και τα εναέρια μέσα, με αποτέλεσμα και στις δύο πυρκαγιές να σημειωθούν αναζωπυρώσεις με αρνητικές επιπτώσεις. Επίσης, υποστηρίζει ότι δεν επέδειξε την απαιτούμενη αφοσίωση στο έργο του, εγκαταλείποντας την πυρκαγιά της Μάνης παρότι υπήρχε ενεργό μέτωπο και χωρίς να ζητήσει και λάβει την απαιτούμενη άδεια.
Επειδή τον επέπληξε γι’ αυτό το γεγονός και του ζήτησε να επιστρέψει στο πόστο του, θεωρεί ότι εκείνος απέκτησε εμπάθεια προς το πρόσωπό του και έτσι επιβεβαίωσε δημόσια τους ισχυρούς του Βασίλη Ματθαιόπουλου. «Ήρθαν τα εναέρια και τα πήγε στο χωριό του, για μια φωτιά σε κάτι παλιόχορτα. Εσκεμμένα. Ξέσπασε μια ψιλοφωτιά στην Καλαμάτα και τα πήρε χωρίς να με ρωτήσει τα εναέρια. Με αποτέλεσμα μετά καμιά ώρα περίπου ξέσπασε μια αναζωπύρωση λόγω του δυνατού ανέμου. Δεν μπορέσαμε να την ελέγξουμε και έγινε ό,τι έγινε» είχε πει ο κ. Βασιλειάδης για τα Κύθηρα υποστηρίζοντας ότι το ίδιο έγινε στη Μάνη.
«Με εμφανίζει… ως Νέρωνα»
Από την πλευρά του, ο Βασίλης Καπέλιος επισημαίνει ότι το χωριό του, το Κοπανάκι, ήταν πολύ μακριά από τις πυρκαγιές εκείνης της ημέρας, που είχαν ξεσπάσει κοντά στην Κορώνη Μεσσηνίας, και ότι ο Ιωάννης Βασιλειάδης τον εμφανίζει να αποσύρει εναέρια μέσα με πρόθεση, για να αναζωπυρωθεί η πυρκαγιά και να τεθούν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, περιουσίες και φυσικό περιβάλλον και εκείνος να αδιαφορεί για όλα αυτά, προκειμένου να τον βλάψει.
Ούτε λίγο-ούτε πολύ τον εμφανίζει περίπου ως Νέρωνα, όπως αναφέρει στη μήνυση εναντίον του. «Όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία της Πυροσβεστικής, τα οποία έχουν ήδη κατατεθεί και αποτελούν μέρος της δικογραφίας, τα στοιχεία είναι συντριπτικά σε βάρος των συκοφαντών» δήλωσε στον «Ελεύθερο Τύπο» ο δικηγόρος του Βασίλη Καπέλιου, Τάσος Χριστοφιλόπουλος. Και πρόσθεσε: «Αυτό που με σαφήνεια προκύπτει είναι ότι όχι μόνο δε στέρησε τον Βασιλειάδη ο κ. Καπέλιος από εναέρια μέσα, αλλά αντίθετα, μέσα σε συνθήκες αφόρητης πίεσης και μεγάλης ένδειας εναέριων μέσων, με ρίσκο να μείνουν ευαίσθητες περιοχές ακάλυπτες, έθεσε στη διάθεσή του κάθε δυνατό μέσο.
Προκύπτουν επίσης εγκληματικές αδράνειες του Βασιλειάδη και στις δύο πυρκαγιές, επειδή όχι μόνο δεν αξιοποίησε τις επαρκέστατες επίγειες δυνάμεις και τα οχήματα που είχε στη διάθεσή του, για να ελέγξει τις πυρκαγιές σε στιγμές που αυτό ήταν εφικτό, αλλά σε μία περίπτωση (όπως θα αποδειχθεί από μαρτυρίες) εγκατέλειψε την πυρκαγιά (της Μάνης) χωρίς εντολή και επέστρεψε έπειτα από αυστηρή επίπληξη και εντολή του κ. Καπέλιου».
Β.Β.
