Ο πολίτης των άλλων πόλεων της Ελλάδος, συνηθισμένος από τον εν γένει καλλωπισμόν της πόλεως εις ην κατοικεί, δεν ευρίσκει ίσως τίποτε το θελκτικόν, τίποτε το οποίον να του κινή την όρεξιν και να επισκεφθή ακόμη, εις την πόλιν μας.
Δι’ ημάς όμως τους συνηθισμένους εις την μονοτονία, καθ’ όλας τας εποχάς του έτους, εις την ζωή την εστερημένην ενδιαφέροντος, τα νέα έργα, τα νέα προϊόντα, ούτως ειπείν, άτινα απεκτήσαμεν, μας κινούν το ενδιαφέρον, μας γεννούν την αγάπην προς αυτά, μας κάνουν να είμεθα ενθουσιασμένοι μαζί των.
Και πολύ δικαίως, νομίζω.
Ο λόγος ούτος είναι, ίσως, ο οποίος κάθε βράδυ μέχρι βαθυτάτης νυκτός και με όλον το οπωσδήποτε ακατάλληλον των νυκτών, ένεκα του χειμωνικού καιρού, μαζεύει κόσμον ποικίλον υπό τα δενδρύλλια του ο Νέος Δρόμος, υπό την δροσιάν των οποίων διανυκτερεύουσιν οι περιπατηταί ούτοι.
Ο δρόμος ούτος κατήντησε το εντευκτήριον κάθε βράδυ των κατοίκων όλων της πόλεως, οι οποίοι θεωρούν αναγκαιότατον τον περίπατον υπό του άλσους τούτου.
Και χωρίς να λάβωμεν υπόψιν μας ότι ο κόσμος επισκέπτεται τον δρόμον τούτον, διότι δεν έχει πού καλύτερα αλλού να υπάγη, παραδεχόμεθα, ότι ούτος ένεκα των προτερημάτων του, ούτως ειπείν, γεννά την προτίμησιν αυτήν.
Τα φουντωτά δενδράκια του και εν ημέρα και εν νυκτί γεννούν το ενδιαφέρον εις καθένα, αποσπούν την προσοχήν του περιπατητού, ο οποίος δεν θα τα προσέξη αν δεν έχει ούτε κόκκον αισθήσεως προς το καλόν, καλόν φανερώτατον, προς το ωραίον, το οποίον εν συνόλω παριστούν ταύτα και το οποίον εκ πρώτης όψεως κινεί το ενδιαφέρον.
Ο υπό του άλσους τούτου περίπατος είναι θαυμάσιος καθ’ όλα.
Η ωραία μυρωδιά των μοσχοϊτεών και των άλλων δένδρων μεθά κυριολεκτικώς.
Ο ψίθυρος των συγκρουομένων ελαφρά, επιχαρίτως, φύλλων των δενδρυλλίων τούτων ενθουσιάζει!
Περίπατος καθ’ ον το σώμα κοπιασμένον από το άχθος της ημέρας, ανοίγει τους πόρους του και ροφά τόνους ζωής και δυνάμεως με ηδονήν απερίγραπτον!
Περίπατος, κατά τον οποίον η τάλαινα ψυχή και η βεβαρυμένη καρδιά, η συντετριμμένη από την βιοπάλην, από τας θανατηφόρους συγκρούσεις της αναλγήτου Ειμαρμένης, αι οποίαι την έχουν πληρώσει βαθειά, πολύ βαθειά, ευρίσκει επ’ ολίγας στιγμάς ανάπαυσιν, ανακούφισιν, αποβάλλουσα το άχθος της τούτο το καλύπτον, το πιέζον αυτήν.
Ευρίσκει στιγμάς, καθ’ ας δικαιολογείται πληρέστατα το του εξόχου Γαλάτου ποιητού Ουγκώ «υπάρχουσι στιγμαί καθ’ ας οιανδήποτε στάσιν και αν έχη το σώμα, η ψυχή προσεύχεται».
Υποκάτω αυτών το φίλημα των ερωτευμένων έχει τον λόγον του να λέγεται αγγελικόν, διότι η ουρανία μουσική του ενουμένη με τον μεθυστικώτατον ψίθυρον των αρωματωδών τούτων δένδρων ανέρχεται προς τον Πλάστην, ως θυμίαμα άκρως ευπρόσδεκτον.
Και είναι αδύνατον υπό τοιαύτας συνθήκας ευρισκομένη μια καρδιά της οποίας αι χορδαί ηχούν εις το κτύπημα παντός ιδανικού, παντός ωραίου, να μη μείνη καταμαγευμένη, να μην αναζωογονηθή, να μη εισέλθη εις νέους – επ’ ολίγον – κόσμους απηλλαγμένους των κοινωνικών προσκομμάτων, να μη εντρυφήση και να μη διδαχθή από το πλούσιον μεγαλείον της γύρω απλουμένης θαυμασίας, εκλάμπρου ταύτης εικόνος!
Είναι αδύνατον να μη μαγευθή τις κυριολεκτικώς από την μεγαλοπρέπειαν του άνωθεν αστερόεντος ουρανίου θόλου, ο οποίος νωχελώς και υπερηφάνως προβάλλει τα θέλγητρά του, και να μη ερωτευθή με τας μελιχράς ακτίνας της ουρανοδρομούσης νυκτοβάτιδος Θεάς, ως άλλος Ενδυμίων και να μη ψάλλη τα θέλγητρά των, έστω και ασθενώς!
Δι’ αυτό ο περίπατος αυτός είναι θαυμάσιος, δι’ αυτό τον ποθεί η καρδία, τον αισθάνεται η ψυχή.
ΠΛΑΝΟΣ ΔΙΑΒΑΤΗΣ
__________________
O ΑΝΤΙΒΡΑΧΙΩΝ
«ΘΑΡΡΟΣ» 27 Μαΐου 1906
Η ακμή και η παρακμή με όλα τα πράγματα του κόσμου τούτου είναι αρρήκτως συνδεδεμένες, καθώς λέγουν οι ιστορικοί. Με την διαφοράν πως δια το ένα πράγμα η μία ή άλλη είναι συντομωτέρα ή διαρκεστέρα.
Ούτως αφ’ υψηλού θέλω ν’ αρχίσω δια τον Αντιβραχίονα, ο οποίος από της κατασκευής του συνεδέθη στενά με κάθε γούστο και κάθε ιδιοτροπίαν του Καλαματιανού, τα οποία περιπατών επ’ αυτού θα αναπτύξη ούτος κατά την καλαματιανήν του αντίληψιν πάντοτε.
Η ουρανοδρομούσα, δια να μεταχειρισθώ την γλώσσαν των λογικευομένων, του Ενδυμίωνος ερωμένη με το γλυκύ, με το μεθύον των ακτίνων της φως περιβάλλει ούτως ειπείν αυτόν, τον σφίγγει στενά, τον πλαισιώνει θαυμασίως.
Η εξ αυτού ευκρινώς παρατηρουμένη ευρεία θάλασσα με την μαρμαίρουσαν καθρεπτίνην επιφάνειάν της παριστά έξοχον εικόνα, από την οποίαν αριστουργηματικώς δύναται να προδιατεθή μία καλλιτεχνική φύσις και αιθερίως να εμπνευσθή ποιητικό μυαλό, ουρανοβάμων φαντασία!
Η θαλασσία αύρα, η οποία μυρόεσσα έρχεται προς αυτόν, ζωογονεί το κουρασμένο σώμα, εισέρχεται εις αυτό και το αναγεννά κυριολεκτικώς.
Το εις τα πλευρά του με αιθερίαν μουσικήν φλοισβίζον κύμα, το γλυκά γλυκά εναγκαλιζόμενον αυτόν, συμπληρεί την έκλαμπρον, την θαυμασίαν όλην εικόνα.
Η ονειροπόλος νεανίς, η εν τω αναπαυτικώ καθίσματι εξηπλωμένη, διέρχεται τας ώρας με τον δεξιά της ερωμένον της, πλέουσα εις πέλαγος ευδαιμονίας, εις παραδεισίους απολαύσεις.
Εκεί πλέκουν ούτοι ευτυχές μέλλον των, εκεί εξιστορούν το εύδαιμον παρόν των!
Στιγμαί, ώραι τοιαύται, ας δυσκόλως ευρίσκει τις.
Δια τούτο προτιμάται κάθε βράδυ ο γλυκύς και ωραίος, ο υπερήφανος και θελκτικός Αντιβραχίων.
Ο Καλαματιανός μίαν από τας απολαύσεις του θεωρεί και να εκδράμη μέχρι του Αντιβραχίονος.
Δι’ αυτό βλέπετε αυτόν κατάμεστον πάσης ποιότητος κόσμου.
Ο αγαπών να φλυαρή μέλλων δικηγόρος φοιτητής, πρώτον αφού αποτολμήση να πη δια τας Γενικάς Αρχάς του δείνα συγγραφέως και τα λοιπά παρόμοια τοιαύτα ζητήματα, θα καταλήξη εις τους Δαν-Ζουανικούς έρωτάς του, διότι τοιούτους έρωτας προτιμά, επειδή η αισθηματολογία και η ποίησις αρχίζουν να φεύγουν από τα κεφάλια αυτού και φυσικόν τούτο, αφού απεφάσισε να διαβάζη τα νομικά βιβλία του!
Εκεί ο εργατικός και έντιμος νέος με την μέλλουσαν σύζυγόν του θα εννοήση ολίγων ωρών ζωήν.
Δεν θα παραλείψει δε να περάση και η πεταλουδοειδής δις και να ευφυολογήση και να πειράξη καθώς αυτή νομίζει αρμόζον.
Και δεν ωκνήθη ο διοπτροφόρος κορτάκιας να σημειώση την συλουέτταν του και να πετάξη και μερικά γαλλικά ως απόδειξιν ενός ακόμη των κοσμούντων αυτόν… χαρισμάτων, ούτε θα παραλείψη να υποτονθορίζη το τραγουδάκι της εποχής δια να πιστοποιήση, ότι δεν υστερεί και προς τούτο εις την καλλιτεχνίαν, ότι δηλαδή εις το όλον του είναι ενσφηνωμένη η υψηλή αυτή θεά!
Τοιαύτα… εκτελούμενα καθ’ εκάστην, ιδίως κάθε βράδυ, εν τω Αντιβραχίονι θα απήττουν ίσως περιγραφήν μεγαλυτέραν και χρονοτριβήν μείζονα και βαθυτέραν ανάλυσιν, αλλά δεν σκέπτομαι επί του παρόντος, δια τον… φόβον των επαναστάσεων των μελλόντων να γίνωσιν ήρωες του αναγνώσματός μου, διότι καθόλου δεν μου αρέσουν αι επαναστάσεις, επειδή ανέκαθεν είμαι υπέρ των καθεστώτων, άνευ ουδεμιάς τροποποιήσεως! Εν… ευθέτω όμως χρόνω μπορεί να τους τιμήσω!
ΠΛΑΝΟΣ ΔΙΑΒΑΤΗΣ
