Αφού ο Δήμος Καλαμάτας αδυνατεί να τα προστατέψει, ας τα δώσει κάπου αλλού…
Όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν, το Πάρκο του ΟΣΕ στην Καλαμάτα είναι το μοναδικό στο είδος του υπαίθριο μουσείο στην Ελλάδα, ενώ είναι γνωστό σε όλους τους φίλους των σιδηροδρόμων ανά τον κόσμο. Παρ’ όλα αυτά, η κατάσταση στην οποία βρίσκεται είναι «τραγική», με τα βαγόνια να έχουν παραδοθεί στο χρόνο και τις φθορές.
Μέχρι σήμερα στα Δημοτικά Συμβούλια των τελευταίων ετών έχουν γίνει δεκάδες ερωτήσεις για το ζήτημα, με τις απαντήσεις της εκάστοτε Δημοτικής Αρχής να είναι αόριστες και, τελικά, τα τρένα να παρουσιάζουν μιαν εικόνα που μόνο την πόλη δεν τιμά.
Αν υποθέσουμε ότι αυτά τα τρένα βρίσκονταν σε άλλη πόλη, προφανώς δε θα είχαν αυτή την τύχη και θα αποτελούσαν αυτό που αναφέρει και η ιστοσελίδα του ΟΣΕ: πραγματικά μουσειακά αντικείμενα.
Στην περίπτωση της Καλαμάτας, όμως, τα περισσότερα είναι λεηλατημένα, σαπισμένα, γεμάτα σκουπίδια, αλλά και καταφύγιο για αστέγους.
Μήπως ήρθε η ώρα αυτή η Δημοτική Αρχή, σε συνεργασία με ειδικούς, να εξετάσει το θέμα της συντήρησης των μοναδικών εκθεμάτων και να δει, αφού γίνει αποκατάσταση των ζημιών, πώς μπορούν να εκτίθενται όπως αξίζει στην ιστορία τους;
Αν όχι, δεν είναι ντροπή να παραδεχτεί ότι αδυνατεί και να τα προσφέρει σε κάποιον Δήμο που θα μπορέσει να τα διατηρήσει σε καλύτερη κατάσταση…
Τα ξύλινα βαγόνια που συναντά κάποιος πρώτα διασχίζοντας το Πάρκο από τη βόρεια πλευρά: για ακόμα μια φορά σπασμένα και γεμάτα σκουπίδια. Μάλιστα, αυτά είχαν φτάσει για να αντικαταστήσουν άλλα ίδια που είχαν καταστραφεί από φωτιά
Στο ένα από τα δύο ξύλινα βαγόνια κάποιοι έχουν βρει στέγη. Υπάρχουν στρώματα και κουβέρτες, ενώ με σεντόνια έχουν κλείσει περιμετρικά τα τζάμια του συρμού
Κατηφορίζοντας προς τις επιβλητικές μηχανές… Αυτές έχουν πολλές ζημιές, ενώ σε διάφορα σημεία έχουν σαπίσει
Οι περισσότεροι συρμοί πριν από τη λίμνη είναι διαλυμένοι, με τις πόρτες να έχουν ξηλωθεί, ενώ κάποιοι έχουν εισέλθει στο εσωτερικό προκαλώντας τεράστιες ζημιές.
Τα περισσότερα από τα βαγόνια δόθηκαν σε συλλόγους, με την πλειονότητα όμως να τα αφήνουν, αφού βαρέθηκαν να πληρώνουν για αποκατάσταση των βανδαλισμών
Μπαλώματα για αποκατάσταση ζημιών που σε καμία περίπτωση δεν αξίζουν σε μουσειακά εκθέματα
Θα γράφαμε για το είδος του κάθε τρένου που υπάρχει στο πάρκο, αλλά δυστυχώς οι ενημερωτικές πινακίδες εδώ και χρόνια είναι κενές. Ως εκ τούτου, ο επισκέπτης δε γίνεται να πληροφορηθεί για το τι βλέπει
Η ιστορία του Πάρκου
Το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1986, αλλά λόγω του καταστρεπτικού σεισμού που έπληξε την πόλη το ίδιο διάστημα η ολοκλήρωσή του έγινε το 1990.
Ο χώρος που επιλέχθηκε για να δημιουργηθεί το ανοιχτό αυτό μουσείο – εκθετήριο ήταν ο παλαιός σταθμός «Καλαμάτα – Λιμήν», καθώς και η γειτονική έκταση του ΟΣΕ Α.Ε., που την εποχή του ατμού ήταν χώρος με καρβουναποθήκες.
Το Δημοτικό Πάρκο Σιδηροδρόμων Καλαμάτας καταλαμβάνει συνολική έκταση 54 στρεμμάτων σε ένα από τα πιο κεντρικά σημεία της πόλης. Τα 24,6 στρέμματα παραχωρήθηκαν από τον ΟΣΕ Α.Ε., τα οποία περιλάμβαναν το διώροφο κτήριο του παλιού σταθμού «Καλαμάτα – Λιμήν», καθώς και έναν υδατόπυργο. Επίσης 28 στρέμματα παραχωρήθηκαν από το Δήμο Καλαμάτας και 1,4 στρέμματα από την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος.
Στα εκθέματα του Μουσείου περιλαμβάνονται ο σταθμός και η περιοχή του, με διώροφο οικίσκο σταθμαρχείου, τέσσερις πλατφόρμες επιβίβασης με περίπτερο εισόδου, o υδατόπυργος, τρεις κρουνοί ατμαμαξών και τιμονιέρες, μεταλλική πεζογέφυρα μήκους 28 μ., κατά τον άξονα του σταθμαρχείου, καθώς και μικροστοιχεία οργάνωσης του σιδηροδρομικού τοπίου (κλειδιά αλλαγής, φανοί, στάνζες).
Εκτίθενται
επτά ατμάμαξες και μια ντηζελάμαξα, ένας χειροκίνητος γερανός (1890), δύο
δραιζίνες (ποδήλατη και χειροκίνητη), τρία επιβατηγά οχήματα Α’ θέσης, πέντε
Α’-Β’ θέσης (1885) και οκτώ φορτηγά οχήματα διαφόρων τύπων (1885-1947).
Όλο το τροχαίο υλικό προέρχεται από τον ΟΣΕ Α.Ε. (από το δίκτυο της
Πελοποννήσου και της Θεσσαλίας), εκτός από το συρμό του ΗΣΑΠ, και έχει
παραχωρηθεί στο Δήμο Καλαμάτας με καθεστώς χρησιδανείου. Βρίσκεται σε μια
απόσταση μόλις 5 λεπτών από την κεντρική πλατεία Καλαμάτας, ακολουθώντας την
οδό Αριστομένους με κατεύθυνση προς λιμάνι.
Η έκταση του πάρκου οριοθετείται από την οδό Μακεδονίας μέχρι την οδό Κρήτης
κοντά στο λιμάνι και από τις δύο κάθετες οδούς, Αριστομένους και Ψαρών.
Το
πάρκο, πέραν των σιδηροδρομικών εκθεμάτων, διαθέτει γήπεδο μπάσκετ και βόλεϊ,
καθώς και άλλες εγκαταστάσεις για την ψυχαγωγία των παιδιών.
Επίσης στο σημείο στεγάζονται διάφοροι σύλλογοι, όπως ο Σύλλογος Φίλων
Σιδηροδρόμου Μεσσηνίας (ΣΦΣΜ), είτε στα σιδηροδρομικά οχήματα είτε στα κτήρια.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
Φωτογραφίες: Στασινός Μουτσούλας
