Με τη σημερινή μου επιστολή θα ήθελα να αναδείξω ένα θέμα που μοιάζει να έχει διαφύγει της προσοχής των θεσμικών φορέων και της Πολιτείας, παρά την τεράστια δυναμική που κρύβει για την τουριστική αξιοποίηση της ευρύτερης περιοχής της Καλαμάτας. Πρόκειται για το κληροδότημα «Βασιλείου και Ευδοκίας Παναγιώταρου» που βρίσκεται στην Κοινότητα Μικράς Μαντίνειας, 10 χλμ. από την πόλη της Καλαμάτας – και 15 χλμ. από το διεθνή αερολιμένα «Καπετάν Βασ. Κωνσταντακόπουλος» – με διοικούσα και διαχειριστική επιτροπή την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου Καλαμάτας ως κεφάλαιο αυτοτελούς διαχείρισης.
Το κληροδότημα συνολικής έκτασης 18394,82 τ.μ., περιλαμβάνει και κτηριακό συγκρότημα εμβαδού 1.767,51 τ.μ. κι έχει άμεση γειτνίαση με τη θάλασσα και πρόσωπο επί της παραλιακής οδού – δρόμου μεγάλης επισκεψιμότητας ιδιαίτερα κατά την τουριστική περίοδο. Από τα κτήρια που είχαν παλιότερα χρήση καταστημάτων και κατοικιών, το πιο σημαντικό είναι το παλιό εργοστάσιο (υδρόμυλος ελαιοτριβείο) επιφάνειας 600 τ.μ.
Αυτό που χαρακτηρίζει το κληροδότημα Παναγιώταρου, πέρα και από τη στρατηγική του θέση του με θέα στο Μεσσηνιακό Κόλπο, είναι το ποτάμι που διέρχεται κάτω από το παλιό εργοστάσιο κι έρχεται από τα σπλάχνα του Ταϋγέτου. Ο υπόγειος ποταμός ρέει καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου με σχετικά σταθερή παροχή υφάλμυρου νερού, έχει σταθερή θερμοκρασία νερού (περίπου 17οC) και εκβάλλει περίπου πέντε μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και 30 μέτρα από την ακτογραμμή.
Το «ποτάμι του Παναγιώταρου» αποτελεί σήμα-κατατεθέν της περιοχής τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους επισκέπτες.
Τα υπόγεια νερά αξιοποιηθήκαν κατά το παρελθόν, με αποτέλεσμα εντός του χώρου του εργοστασίου να έχει κατασκευαστεί μια επιβλητική νεροτριβή και εκτός να έχει δημιουργηθεί μια μικρή λίμνη. Δεν είναι της παρούσης, αλλά σίγουρα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης η πιθανή (σύμφωνα με μαρτυρίες) ύπαρξη σπηλαίων και μεγαλοπρεπών θαλάμων με εσωτερικό καταρράκτη, μετά τα τόσα χρόνια ροής του ποταμού εσωτερικά των πρανών. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ιδιοκτήτες Βασίλης κι Ευδοκία Παναγιώταρου εκμεταλλεύτηκαν τη ροή του νερού για να παράξουν ηλεκτρικό ρεύμα μέσω γεννήτριας, ενώ είχαν επίσης δημιουργήσει υπόγεια ψυγεία.
Οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης (που μπορούν να προβλεφθούν σε μια μελέτη εφαρμογής) εντός του κληροδοτήματος έκτασης 18 στρεμμάτων επί του παραλιακού μετώπου είναι χώροι εκπαίδευσης, χώροι πρασίνου και γενικής κατοικίας. Πρόκειται για εκτάσεις δηλαδή που μπορούν να φιλοξενήσουν, για παράδειγμα, καλοκαιρινά camps από πανεπιστήμια ή τμήματα σχολών, όπως τουρισμού ή ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, κοινόχρηστους χώρους με πάρκα και πλατείες, καθώς και κτήρια πολιτιστικών δραστηριοτήτων (παλιός υδρόμυλος) κι ενοικιαζόμενων δωματίων.
Κλείνοντας τη σύντομη αυτή παρουσίαση για το Κληροδότημα Παναγιώταρου, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μία απορία που προκύπτει εύλογα από τα παραπάνω: πόσα παραπάνω δεδομένα θα χρειαζόταν κανείς για την εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης μελέτης για τη δημιουργία ενός σημείου αναφοράς στην πόλη της Καλαμάτας, συμβάλλοντας στην αναβάθμιση της περιοχής;
Γ. Φ. Σπίνος
Κάτοικος Μ. Μαντίνειας
Υ.Γ. 1. Για οικονομία χρόνου δεν ανέφερα εδώ περισσότερα ιστορικά στοιχεία και μαρτυρίες σχετικά με το κτήριο και τη χρήση του, ούτε σε ποιο στάδιο της διαδικασίας αξιοποίησης βρίσκεται αυτήν τη στιγμή από το Δήμο Καλαμάτας. Θα επανέλθω σχετικά με δεύτερη επιστολή.
Υ.Γ. 2. Θεωρώ υποχρέωσή μου να αναφέρω ότι πολλές αναφορές προέρχονται από επιστολή σε τοπική εφημερίδα του μονίμου κάτοικου της περιοχής Δημοσθένη Ντουραμάκου, συνταξιούχου ναυπηγού-μηχανολόγου.
