Από 1η Ιουνίου ανοίγει νέα πλατφόρμα…
Από 1η Ιουνίου 2021 ανοίγει νέα πλατφόρμα για μια ακόμα ρύθμιση χρεών σε 240 δόσεις (20 ολόκληρα χρόνια!). Στο πλαίσιο της «δεύτερης ευκαιρίας του πτωχευτικού νόμου και της εξωδικαστικής ρύθμισης χρεών», του στενού έως ανύπαρκτου δημοσιονομικού χώρου και των ενωσιακών κανόνων.
«Χρεοκρατία γενεών»; Φορολογούμενοι και επιχειρήσεις καλούνται να… αγοράσουν μεγαλύτερο «ημερολόγιο χρεο-δόσεων», για να σημειώσουν δόσεις και αναστολές και ημερομηνίες καταβολών είκοσι ετών…
Πτωχοκρατία; Μερικές ακόμα γενιές που δε θα μπορέσουν να ρυθμίσουν τα χρέη τους θα κληθούν να πτωχεύσουν «με συνοπτικές διαδικασίες» και να ξαναρχίσουν…
Αυτή η «δεύτερη ευκαιρία» θα αποδειχθεί ένας πειστικός ή ένας παραπλανητικός ευφημισμός; Θα καταφέρει να «ταρακουνήσει το βάρος – το χρέος»; Και δε γίνεται λόγος για «εξ ολοκλήρου διαγραφή των χρεών» (δε γίνονται αυτά), αλλά για πιο δραστική ανακούφιση των πραγματικά καταπιεζομένων. Ούτε και η «σεισάχθεια» του σοφού προγόνου μας Σόλωνα δεν αφορούσε, παρά τα όσα μερικοί -ακόμα και από τους αρχαίους συγγραφείς- διατείνονται, σε «εξ ολοκλήρου διαγραφή χρεών», γεγονός που απέκρουαν ακόμα και οι ίδιοι οι Σολώνιοι νόμοι.
Θα δείξει!
Πάντως, ενδιαφέρουσα είναι η προσέγγιση ενός φοιτητή της Νομικής, «παιδιού υπερχρεωμένων γονιών», με αντικειμενική αίσθηση περί του δικαίου, έστω «οικονομικά αμόρφωτου»: «Είκοσι χρόνια είναι μια ολόκληρη ζωή. Ακόμα και για μια ολόκληρη ανθρώπινη ζωή έχει γίνει αποδεκτός… ο μόχθος, ο ελεύθερος προσδιορισμός του τόκου και οι δόσεις, αλλά ‘‘το επί ταις ψυχαίς δανείζεσθαι’’ είναι ανθρωπίνως απαράδεκτο».
ΜΕ 238 ΔΙΣ… ΤΡΕΧΕΙ ΤΟ ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΧΡΕΟΣ
Έχει ξεπεράσει τα 234 δισ. και κινείται προς τα 238 δισ. ευρώ το ιδιωτικό χρέος προς εφορία, ταμεία, τράπεζες και ΔΕΚΟ, επιταχύνοντας με ανοδική πορεία, λόγω των δυσμενών συνεπειών από την πανδημία στα εισοδήματα νοικοκυριών και στον τζίρο των επιχειρήσεων.
Από τα 234 δισεκατομμύρια, σχεδόν το 40% (92 δισ. ευρώ) αφορά σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, το 45,2% (106 δισ. ευρώ) είναι οφειλές προς τη φορολογική αρχή και τα υπόλοιπα 36 δισ. ευρώ είναι χρέη προς τα ασφαλιστικά ταμεία.
Τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων τον περασμένο Νοέμβριο αποκάλυψαν ότι στο εντεκάμηνο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2020 οι απλήρωτοι φόροι άγγιξαν τα 5 δισεκατομμύρια, ενώ μόνο το Νοέμβριο οι φορολογούμενοι άφησαν φέσια 751 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, τον Ιανουάριο τα φορολογικά έσοδα ήταν μειωμένα κατά 20%, ενώ του ΕΦΚΑ κατά 30%. Όσο παρατείνεται η πανδημία, τόσο αυξάνονται και οι υποχρεώσεις των φορολογουμένων προς το Δημόσιο και διαιωνίζεται ένας φαύλος κύκλος, όπου πολλές επιχειρήσεις και νοικοκυριά προσπαθούν να τα φέρουν βόλτα όπως μπορούν
«ΚΑΤΩ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΛΙ» ΚΑΙ ΤΟ 2021
Μπορεί η κυβέρνηση να έδωσε μια ανάσα ρευστότητας για αποπληρωμή μέρους των χρεών της πανδημίας, αλλά το πρόβλημα παραμένει και διογκώνεται. Μια σειρά απλήρωτοι φόροι και ασφαλιστικές υποχρεώσεις συσσωρεύονται, με τους φορολογούμενους να έχουν τη δυνατότητα να εντάξουν τις οφειλές τους στην πάγια ρύθμιση της εφορίας.
Άλλωστε, μόνο τα χρέη προς την εφορία των πληγέντων της πανδημίας, που δεν πληρώθηκαν κατά το τετράμηνο Μαρτίου – Ιουνίου 2020, αφορά η αναστολή της πληρωμής τους μέχρι και το Δεκέμβριο του 2021 και η αποπληρωμή τους σε πολλές δόσεις.
Το 2022;
Το 2022, κατ’ ελπίδα «έτος επιστροφής στην κανονικότητα», θα βρει την οικονομία και τις επιχειρήσεις «στο κόκκινο», με τις περισσότερες να κινδυνεύουν να… σκάσουν σε αυτό το πρωτόγνωρο «μακροβούτι» της πανδημικής κρίσης, που ήρθε πριν καλά καλά… αναρρώσουν από τη δεκάχρονη οικονομική κρίση, αλλά και να πρέπει να «σηκωθούν» και να τρέξουν στο… ταμείο. Να πληρώσουν… τα σπασμένα.
Κι αυτό αποτελεί μια αναντίρρητη διαπίστωση όλων, μηδενός εξαιρουμένου.
Αφορά και στις επιχειρήσεις, αλλά και στα δημοσιονομικά έσοδα, τον πολύ στενό δημοσιονομικό χώρο που έχει απομείνει, και στο κράτος.
Ζητούμενο, λοιπόν, για όλους (αλλά με διαφορετική… οπτική) είναι η περιβόητη «επιστροφή στην κανονικότητα»: Άλλοι περιμένουν να δουν μιαν «άσπρη μέρα» και άλλοι να επιστρέψει το συντομότερο η κανονικότητα πληρωμών δανείων, καρτών, δόσεων σε ΔΟΥ, δόσεων σε ΕΦΚΑ, επιστροφών «επιστρεπτέων προκαταβολών», πληρωμών αναστολών χρεών εν καιρώ πανδημίας… Δηλαδή, να πληρωθούν με την «επιστροφή στην κανονικότητα» δεκάδες δισ. ευρώ!
Κανένας ακόμα δεν… τολμάει να απαντήσει στο «πώς να (θα) εισπράξεις από τους μη πραγματικά έχοντες». Γιατί, εάν μέχρι τώρα οι «μπαταχτσήδες» ήταν… υπαρκτοί, τώρα πρέπει θα μας απασχολήσει κυρίως η πραγματικότητα του «κακομοίρη επιχειρηματία», του «κακομοίρη φορολογούμενου»…
Το επόμενο διάστημα (μερικά χρόνια, ακόμα δηλαδή) το «παιχνίδι του πνιγμού» θα… παίζεται πολύ, με τους πρωταγωνιστές να αλλάζουν συνήθως ρόλο.
ΕΞΩΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ΣΕ 240 ΔΟΣΕΙΣ
Από το υπουργείο Οικονομικών (προβλέποντας) παραπέμπουν στη λεγόμενη δεύτερη ευκαιρία του πτωχευτικού νόμου και την εξωδικαστική ρύθμιση χρεών, που επιτρέπει την αποπληρωμή των οφειλών στην εφορία τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, και τρίτους πιστωτές έως και σε 240 δόσεις.
ΑΠΟ ΙΟΥΝΙΟ ΜΠΡΟΣΤΑ ΠΑΛΙ ΣΤΗΝ… ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ
Η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής της αίτησης θα τεθεί σε λειτουργία από την 1η Ιουνίου από τη Γενική Γραμματεία Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους και στο μεσοδιάστημα (δηλαδή από την 1η Μαρτίου έως την 1η Ιουνίου) οι επιχειρήσεις, εφόσον επιθυμούν να καταθέσουν αίτηση, θα το πράττουν στο Πρωτοδικείο της έδρας τους.
Με το νέο μηχανισμό, η επιχείρηση, όπως και το φυσικό πρόσωπο, θα δηλώνει πού και σε ποιον χρωστά, συν τα περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει, αλλά και τα οικονομικά της μεγέθη και, με βάση έναν αλγόριθμο, θα προκύπτει το ύψος του «κουρέματος» (επί του συνολικού χρέους). Εν συνεχεία, για τη συνολική οφειλή που θα απομείνει θα προσδιορίζονται οι δόσεις.
Στόχος της κυβέρνησης με την εφαρμογή του νέου πτωχευτικού πλαισίου είναι η ουσιαστική αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους. Προϋπόθεση είναι, επίσης, οι οφειλές αυτές να υπερβαίνουν τα 10.000 ευρώ και να μην οφείλονται σε ένα και μόνο φορέα κατά 90%. Και αυτό, διότι δεν μπορούν να προχωρήσουν μέσω της εξωδικαστικής διαδρομής που προσφέρει η «Δεύτερη Ευκαιρία» όσοι οφειλέτες χρωστούν σε ποσοστό 90% σε έναν πιστωτή (εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες κ.λπ.).
Ειδικά για τα δάνεια της επιχείρησης ή του φυσικού προσώπου, αξίζει να αναφερθεί ότι μπορούν να ενταχθούν στην ολιστική ρύθμιση εξυγίανσης, ακόμη και στην περίπτωση που είναι ενήμερα ή έχουν ρυθμιστεί στο παρελθόν. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι οφειλές του ενδιαφερομένου για ένταξη στη ρύθμιση εξυγίανσης να μην εξαντλούνται σε ποσοστό έως 90% μόνο στο δάνειο.
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Οικονομολόγος/ Νομικός