Μια μεγάλη παρέμβαση που θα αναζωογονήσει την Ανατολική Γειτονιά, ύψους 16.374.134,56 ευρώ, κατατίθεται από το Δήμο Καλαμάτας στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”, σε υλοποίηση του σχεδιασμού του δημάρχου Θανάση Βασιλόπουλου και της Δημοτικής Αρχής.
Η πρόταση προβλέπει παρεμβάσεις αναζωογόνησης στο χώρο των πρώην λυομένων «Βάγια» και του Παλιού Στρατοπέδου. Προβλέπει, επίσης, διαμόρφωση των οδών διασύνδεσης των περιοχών αυτών με το Ιστορικό Κέντρο και την παραλία. Για την πρόταση ενημέρωσε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου χθες, δίνοντας σχετικά στοιχεία, ο αντιδήμαρχος Νίκος Μπασακίδης.
Υφιστάμενη κατάσταση
Η περιοχή χρησιμοποιήθηκε, μετά το σεισμό του 1986, αρχικά για την κάλυψη των ανθρώπινων αναγκών, αλλά και για την εγκατάσταση αναγκαίων υποδομών της πόλης. Έτσι η Ανατολική Γειτονιά παραμένει ακόμη και σήμερα ένας χώρος που ονομάζεται μεν Ανατολικό Κέντρο, αλλά εξακολουθεί να είναι χωρίς ταυτότητα και καμία κεντρικότητα, τόσο ως προς τα χαρακτηριστικά όσο και ως προς τις λειτουργίες.
Η περιοχή στα πρώην λυόμενα ΒΑΓΙΑ (30 στρέμματα) μετά την απομάκρυνση αυτών, ετοιμάζεται να φιλοξενήσει το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο, ενώ από το ΓΠΣ οι χρήσεις γης προβλέπουν την κατασκευή αθλητικών υποδομών, πεζοδρόμων και Παιδικής Χαράς. Σήμερα, εκτός της λειτουργίας του 6ου Νηπιαγωγείου, ο δημοτικός χώρος λειτουργεί ως μια ανοικτή και ρυπογόνος, τουλάχιστον οπτικά, αποθήκη κάθε είδους.
Το παλιό στρατόπεδο, έκτασης 110 στρεμμάτων, περιλαμβάνει ως τώρα: Το Πανεπιστήμιο, τη Φοιτητική Εστία, το κλειστό Γυμναστήριο «Τέντα», γήπεδα (ποδοσφαίρου, Tennis, Μπάσκετ), το Γ’ Παιδικό Σταθμό, τον Σταθμό του ΕΚΑΒ Άμεσης Βοήθειας, το ΚΕΚΥΚΑΜΕΑ, συγκρότημα βιοκλιματικών κατοικιών, συγκρότημα κτηρίων εμπορικής εκμετάλλευσης, το ραδιοφωνικό σταθμό ΕΡΑ Καλαμάτας.
Οι εγκαταστάσεις αυτές καταλαμβάνουν έκταση 70 στρεμμάτων περίπου, λειτουργούν ασύνδετα μεταξύ τους και μαζί με τον αδόμητο χώρο έκτασης 40 στρεμμάτων, εμφανίζουν μία όψη χωρίς ταυτότητα, αλλά και καμία κεντρικότητα.
Η διασύνδεση της περιοχής με την Παραλία γίνεται κυρίως από τη οδό Ηρώων, όπως οι παρεμβάσεις ανοικοδόμησης των παρόδιων οικοπέδων έχουν αφήσει τα σημάδια τους, τόσο στο οδόστρωμα όσο και στα πεζοδρόμια. Με το Ιστορικό Κέντρο γίνεται μέσω των οδών Μαυρομιχάλη και Καλλιπατείρας, δρόμοι στους οποίους αναπτύσσεται εμπορική δραστηριότητα η οποία απαιτεί παρεμβάσεις αισθητικού και λειτουργικού χαρακτήρα
Με τον περιμετρικό μέσω των οδών Καλλιπατείρας και Μαρίας Κάλλας, που λειτουργούν όμως ως απλοί συνοικιακοί δρόμοι, μη ανταποκρινόμενοι στα σημερινά δεδομένα. Με αποτέλεσμα η προσβασιμότητα, αλλά και η κίνηση εντός αυτής, να είναι δυσχερής για πεζούς και ποδηλάτες και το αυτοκίνητο να κυριαρχεί.
Αξιολογώντας σήμερα την κατάσταση της Ανατολικής Γειτονιάς, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι το Ανατολικό Κέντρο παρουσιάζεται άναρχο, απόμακρο και δυσλειτουργικό, χωρίς κέντρο βάρους, σημεία έλξης και επισκεψιμότητα.
Η Ανατολική Γειτονιά είναι μια συνοικία χωρίς “καρδιά”, χωρίς κινητήρια δύναμη, η λειτουργία της οποίας αποτυπώνει την αποτυχία της εφαρμογής των στρατηγικών στόχων που τέθηκαν για την αποκέντρωση των λειτουργιών της πόλης.
Στρατηγικοί στόχοι
Α. Ανάπλαση των ενδιάμεσων αδόμητων περιοχών του ανατολικού κέντρου έκτασης 40 στρεμμάτων περίπου. Βασικοί στόχοι της παρέμβασης είναι: Η δημιουργία μιας κεντρικής δράσης που θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης. Εμπλουτισμός με νέες χρήσεις, για όλους. Διαμόρφωση διακριτών εισόδων. Δημιουργία αξόνων κυκλοφορίας. Κατασκευή χώρων αναψυχής. Κατασκευή πολιτιστικών και εμπορικών υποδομών.
Β. Ανάπλαση των κοινόχρηστων χώρων της περιοχής των πρώην λυομένων Βάγια έκτασης 30 στρεμμάτων περίπου. Βασικοί στόχοι της, εν λόγω, ανάπλασης είναι:
Η διασύνδεση των υπό κατασκευή κοινοχρήστων χώρων και υποδομών της περιοχής (Ειδικό Δημοτικό Σχολείο), χώροι άθλησης, παιδική χαρά) με τις υπάρχουσες λειτουργίες της γειτονιάς, με τρόπο υψηλής αισθητικής, καινοτόμο και φιλικό προς το περιβάλλον.
Η κατασκευή των οδών κυκλοφορίας και των πεζοδρομίων εντός της περιοχής, τα δίκτυα πεζοδρόμων, οι ποδηλατόδρομοι, οι χώροι πρασίνου και όποιες άλλες παρεμβάσεις γίνουν, θα είναι ενιαίας φυσιογνωμίας που θα δημιουργήσουν ένα πρότυπο αστικό χώρο.
Γ. Ανάπλαση της περιβάλλουσας οδοποιίας, πεζοδρομίων και των συνδέσεων με το Ιστορικό Κέντρο και την παραλία ( 48.900 τετραγωνικών μέτρων). Δημιουργία λειτουργικών διασυνδέσεων με το Ιστορικό Κέντρο (μέσω της οδού Μαυρομιχάλη), την παραλία (μέσω της οδού Ηρώων), τον περιμετρικό μέσω των οδών Καλλιπατείρας και Μαρίας Κάλλας.
Ανάπλαση της περιβάλλουσας οδοποιίας και των συνδέσεων με το Ιστορικό Κέντρο και την παραλία, με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και την καινοτομία.
Μετατροπή της οδού Σφακιανάκη, σε οδό ήπιας κυκλοφορίας με στόχο την ασφαλή και ανεμπόδιστη πρόσβαση του Ανατολικού Κέντρου.
Δημιουργία ενός συνεχομένου περίπατου / ποδηλατοδρόμου αναψυχής από το ιστορικό κέντρο της πόλης έως την παράλια, μέσω του Ανατολικού Κέντρου.
Υλοποίηση
Η υλοποίηση της πρότασης, εφόσον λάβει χρηματοδότηση, θα γίνει σε δύο στάδια.
Στο πρώτο θα γίνουν: Οι απαραίτητες μελέτες για την υλοποίηση του έργου: «Ολοκληρωμένες παρεμβάσεις αναβάθμισης αστικού περιβάλλοντος Ανατολικής Πολεοδομικής Ενότητας Καλαμάτας», οι οποίες θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο Προγραμματικής Σύμβασης του Δήμου με την Αναπτυξιακή Μεσσηνίας. Στο στάδιο αυτό οι προτεινόμενες παρεμβάσεις θα τεθούν σε δημόσια διαβούλευση και θα λάβουν όλες τις προβλεπόμενες από το νόμο εγκρίσεις. Παραδοτέο του σταδίου θα είναι οι μελέτες, αλλά και τα τεύχη δημοπράτησης του έργου.
Στο δεύτερο στάδιο, το έργο θα αρχίσει να υλοποιείται μετά την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής φάσης.
Με την παρούσα πρόταση ικανοποιείται ο στόχος για τη δημιουργία μιας πολυκεντρικής πόλης, με αποκεντρωμένες υποδομές και τη δημιουργία ενός αστικού τοπίου υψηλής αισθητικής και λειτουργικότητας, που ενσωματώνει πολιτικές: Για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, για την Βιώσιμη Κινητικότητα, για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό των πόλεων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της Κλιματικής Αλλαγής.
