-Κίνησις του κόσμου
-Οι Σύλλογοι
-Αι διαλέξεις και τα συμπεράσματα
Η εφαρμογή του Νόμου της Κυριακής Αργίας παρουσίασεν αγαθά αποτελέσματα προχθές.
Οι ενδιαφερόμενοι υπαλληλικοί κύκλοι από του Σαββάτου δεν αντέσχον και εξεδήλωσαν την χαράν των, δια της συνήθους τακτικής, να περιέρχωνται τας οδούς την νύκτα εν σχετική ευθυμία. Το διάβημά των αυτό ήτο έμπρακτος εκδήλωσις του ενθουσιασμού των. Και προκαταβολικώς παρετηρήθη, ότι τα κέντρα ήσαν γεμάτα κόσμου.
Καλός οιωνός. Και δεν διεψεύσθη το πράγμα. Η Κυριακή επαρουσίασεν όλον τον αργούντα κόσμον εις τας πλατείας. Δεν ήργει… περιπάτει, αδιάφορον, και συνεζήτει τα πράγματα της πατρίδος.
Αλλά προτού παρουσιασθή το φαινόμενον τούτο του αργούντος κόσμου, παρετηρήθη πρωτοφανής συρροή εις τας εκκλησίας.
Όλαι αι εκκλησίαι ανέκτησαν την δόξαν των και… ικανοποιήθησαν και αυταί και ηυχαριστήθη και ο κόσμος.
Μετά τας εκκλησίας κυρίως ήρχισεν η εφαρμογή του μέτρου. Κακοσυνειθισμένος ο κόσμος έσπευδεν εις διάφορα κέντρα, αλλά τα εύρισκε κεκλεισμένα, ελησμόνει προς στιγμήν την αργίαν.
Και έτσι όλοι αποδιωκόμενοι από τα παλαιά εντευκτήριά των, τις ταβέρνες και τα άλλα τοιαύτα κέντρα συνεκεντρούντο εν τη πλατεία και ούτως ενόμιζε κανείς ότι διοργανούτο συλλαλλητήριον.
Και πράγματι ήτο πάνδημος η εκδήλωση υπέρ της Κυριακής αργίας. Προετιμάτο το ζήτημα τούτο και ηκολούθουν τα… πολιτικά και τα εθνικά ζητήματα, εις τα οποία ασχολείται ο Ρωμηός πάσης τάξεως, ηλικίας και φύλου ακόμη, τώρα μάλιστα εις τας «κρισίμους στιγμάς» που λέγουν οι αρθρογράφοι. Είναι τούτο συνταγματικόν δικαίωμα και το να ασκεί ο Ρωμηός ελευθέρως. Αν τεθή απαγόρευσις αλλάζει το πράγμα.
Αλλά είναι αξιοπαρατήρητον ότι και τα ανοικτά κέντρα, τα καφενεία, οινοπνευματοπωλεία κ.λπ. δεν ήταν εν τη δόξη των. Ο κόσμος ευχαριστείτο να μένει εις το σπίτι του παρά να σπεύδη εις αυτά. Ούτως δε εδείχθη ανώτερος των προσδοκιών του νομοθέτου, ο οποίος εξήρεσε μερικά κέντρα της αργίας.
Μαζί με τα άλλα κέντρα τα μη εν αργία περιελαμβάνετο και η Αστυνομία. Αυτή ευρίσκετο εν ζωηροτάτη κινήσει. Έσπευδε παντού να επιβλέπη εις την εφαρμογήν του Νόμου.
Πολλοί καταστηματάρχαι ισχυρίζοντο, ότι δεν επεκτείνεται το ενδιαφέρον του νόμου μέχρις αυτών. Ο Νόμος, το βιβλίον, ηνοίγετο και εκλείοντο αυτοί εις τα μαγαζιά των.
Και το αρκετά νόστιμο επαρουσιάζετο ότι ερμηνευταί του νόμου ήσαν υπενωματάρχαι και χωροφύλακες, οι οποίοι συνελάμβανον το πνεύμα του νόμου και εξήρθωνον τα άρθρα του. Εν τούτοις έπρεπε να επιβληθή το κράτος του νόμου…
Πολλά ζητήματα προέκυψαν και οι κουλουροπώλαι μεταξύ των άλλων διεμαρτύροντο ότι δεν περιελαμβάνοντο εις την κουλούραν του νόμου. Αλλά αργία και κουλούρας νηστεία…
Το απόγευμα εν Παραλία
Αλλ’ αν εν τη πόλει παρουσιάζετο η εικών αύτη εν Παραλία το απόγευμα παρουσιάσθη όλως διαφορετική. Όλη η πόλις κατήλθεν εκεί. Το τραμ μετέφερεν αδιακόπως τον κόσμον και η ωραία λιακάδα εκίνει την όρεξιν κινήσεως και… κουβέντας.
Τα καφενεία ήσαν κατάμεστα κόσμου. Καλοκαιρινή ημέρα. Οι διάφοροι κύκλοι εύρον τον προορισμόν των τον οποίον είχον χάση από το καλοκαίρι. Δεν έμεινε κανείς και καμιά να μη εκτιμηθή δεόντως. Μερικαί τουαλέτται και ιδία καπέλλα της τελευταίας εξελίξεως της μόδας και άλλα παράξενα και αξιοπαρατήρητα φαινόμενα εκράτουν εις ζωηρόν ενδιαφέρον τους ενδιαφερομένους και διέψευδον ότι η αργία είναι η μήτηρ της κακίας!
Εν τω συνόλω της όμως η εικών της κινήσεως αυτής εν Παραλία ήτο ενθουσιώδης. Η Μουσική δε δεν συνέβαλεν ολίγον εις τούτο και εν γένει τα φαινόμενα και τα πράγματα εκράτησαν μέχρις εσπέρας ζωηρόν το ενδιαφέρον πάντων και πασών.
Αλλά η κίνησις δεν ήτο μόνον εν τη Παραλία. Τα εξοχικά κέντρα ευρίσκοντο εν τη δόξη των.
Τα περιβόλια, ο Αλμυρός, τα Γιαννιτσάνικα εδέχθησαν πολλούς, οι οποίοι περάσαντες τα όρια της πόλεως ετέθησαν εκτός του νόμου και κάθε άλλο παρά ήργουν.
Ειργάζοντο φιλοτιμότατα δι’ ό,τι επήγε καθένας και έκαμαν όλοι το μέρος των, ώστε όλοι σχεδόν απέστρεψαν θύματα…
Αλλ’ αδιάφορον εγλέντησαν, ηυφράνθησαν. Οίνος ευφραίνει… μήπως αυτό δεν το επιδιώκει η αργία;
Η πνευματική κίνησις
Αλλά της όλης κινήσεως εν τη αργία πρέπει να πλέξωμεν το εγκώμιον της πνευματικής τοιαύτης.
Ο νεοσύστατος «Σύνδεσμος της Αλληλοβοηθείας» έκαμεν επισήμως την έναρξίν του εν τη αιθούση του α΄ σχολείου των αρρένων περί την 3ην μ.μ. ώραν.
Η αίθουσα κατάμεστος κόσμου.
Ο επίτιμος πρόεδρος Σος εκήρυξε την έναρξιν δι’ ωραίου λογυδρίου.
Ο πρόεδρος ιατρός Χρυσικόπουλος ανέπτυξε τον σκοπόν του συνδέσμου και ο Γυμνασιάρχης Μπαρμπαρρήγος διεξοδικώτερον ενδιέτρεψε περί τα αποτελέσματα της Κυριακής αργίας.
Τα μέλη του Συνδέσμου υπέρ τα 100 ευρίσκοντο εν ζωηρά χαρά δια τον Συνδεσμόν των.
Πλείστοι δι’ άλλοι έσπευσαν εν τη ωραία εκείνη συγκεντρώσει εν η τόσα καλά και ωφέλιμα ηκούσθησαν από τον Ποιμενάρχην ημών και τους λοιπούς ομιλήσαντας.
Εν τω Συλλόγω των Εμποροϋπαλλήλων
Εξαίρετος όμως και η λαμπρά συγκέντρωσις εγένετο εν τω Συλλόγω των Εμποροϋπαλλήλων το εσπέρας. Είχεν αναγγελθή ότι θα ωμίλει ο Σος και προ της ταχθείσης ώρας η αίθουσα κατελήφθη ασφυκτικώς τόσον από τον επαγγελματικόν κόσμον, όσον και από τον επιστημονικόν.
Δικηγόροι, πολιτικοί, ιατροί, αξιωματικοί, καθηγηταί και άλλοι αντιπρόσωποι των γραμμάτων και επαγγελματίαι και υπάλληλοι συνέρρευσαν.
Ο Σος ωμίλησε περί των αποτελεσμάτων της Κυριακής αργίας. Εν αρχή εξήρε το έργον του Συλλόγου και εξήτασε το θέμα του από της απόψεως της θρησκευτικής, της κοινωνικής και της οικονομικής.
Δι’ ωραίου, καλλιεπούς, απλού πρακτικού λόγου ανέπτυξε τα αποτελέσματα του μέτρου τούτου. Από θρησκευτικής απόψεως ετόνισε τι θα ωφεληθή ο χριστιανός και από κοινωνικής οποία και οπόση η ωφέλεια και εν τέλει από οικονομικής, καταδείξαν την πλάνην των ισχυριζομένων, ότι θα προκύπτη σπατάλη εν τη αργία.
Κατόπιν ο Σος κορυφουμένου του ενδιαφέροντος των ακροατών εξηκολούθησε του λόγου ωμιλήσας περί της ιστορίας της Κυριακής αργίας ειπών ότι αύτη δεν είναι εφεύρεσις των νεωτέρων χρόνων, αλλά είχε θεσπισθή επί του Μεγάλου Κωνσταντίνου και ετηρείτο αυστηρότατα. Και εν τέλει επεράτωσε την λαμπράν ομιλίαν του ο Σος δια πρακτικών συμβουλών, η οποία εκαλύφθη υπό παρατεταμένων χειροκροτημάτων του πυκνού και εκλεκτού ακροατηρίου, το οποίον συνεχαίρετο και ηυχαρίστει το Σον δια την ωραίαν δημιουργηθείσαν εορτήν.
Η νυξ εύρε τον κόσμον εις τα διάφορα ανοικτά κέντρα ησυχάζοντα και τον περισσότερον εις τα σπίτια του.
Δεν έλειπον αι συνήθεις άλλωστε παρέαι των γλεντώντων, αλλά εν ησυχία και ουδέν εγένετο έγκλημα ούτε συμπλοκαί και τα τοιαύτα ετάραξαν το θρησκευτικόν της ημέρας, εξ ου απεδείχθη, ότι επέτυχε το μέτρον τούτο εν τη πόλει μας.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΤΟΥ ΑΛΗΤΣΕΛΕΠΗ
«ΘΑΡΡΟΣ» 23 Μαρτίου 1910
Τον Δήμον Οιχαλίας απασχολεί το προκύψαν ζήτημα εάν εις την καθιέρωσιν της Κυριακής αργίας περιλαμβάνεται ή ου και η εβδομαδιαία αγορά του χωρίου Αλητσελεπή.
Ο Νόμος εξαιρεί τας πανηγύρεις της αργίας, συνεπώς αι αγοραί αι διενεργούμεναι την Κυριακήν περιλαμβάνονται εις την αργίαν.
Ως εκ τούτου το Αλητσελεπή και τα άλλα χωρία της παλαιάς Οιχαλίας ευρίσκονται εν εξεγέρσει. Διότι εις την αγοράν αυτήν μετέχουν χωρία 3-4 Δήμων της επαρχίας Μεγαλουπόλεως, όταν δε απαγορευθή θα προσγίνη μεγάλη ζημία τόσον εις το Αλητσελεπή, όσον και τα λοιπά χωρία.
Προς τούτο, διεμαρτυρήθησαν προς τον Νομάρχην. Προχθές κατήρτισαν επιτροπήν η οποία μετέβη εις Αθήνας, ίνα ενεργήση να εξαιρεθή η αγορά της αργίας.
Το ζήτημα όμως εξετάζεται κατ’ άλλον τρόπον. Ο Νόμος της Κυριακής αργίας ορίζει την καθιέρωσιν της αργίας εις πόλεις και κώμας.
Αλλά η διάκρισις της κώμης δεν εννοείται, διότι κατά την απογραφικήν επιστήμην δεν υπάρχει τοιούτος όρος. Διακρίνονται επαρχίαι, δήμοι, πόλεις και χωρία.
Ο Νόμος όμως της Κυριακής Αργίας ορίζει κώμην εξ ου ορισμού η ασάφεια, διότι αν μεν λογισθή κώμη το Αλητσελεπή επιβάλλεται η αργία, εάν δε χωρίον ουχί.
Γίνεται λοιπόν αγών… κωμηκών και χωρικών, κατά ευφυή χαρακτηρισμόν! Αλλά καθώς αποδεικνύεται κωμικός πράγματι είναι ο νομοθέτης, ο οποίος διακρίνει κώμας, αδιακρίτως!
