Η απόφαση του ΣΤΕ θα κρίνει το μέλλον των δασικών χαρτών
«Στον αέρα» βρίσκεται προς το παρόν το θέμα των δασικών χαρτών και όλα φαίνεται να εξαρτώνται από την αναμενόμενη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, αφού στις 19 Μαρτίου συζητήθηκαν οι προσφυγές που έχουν κατατεθεί για την ακύρωση της απόφασης του υπουργού κ. Χατζηδάκη για την αναμόρφωσή τους.
Στη Μεσσηνία, ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα είναι τα αιτήματα εξαγοράς. Όπως μας διευκρίνισε ο αρμόδιος προϊστάμενος του Τμήματος Χαρτογράφησης της Διεύθυνσης Δασών Παναγιώτης Αγγελόπουλος, έχουν κατατεθεί 5.500 αιτήματα εξαγοράς, δηλαδή για πρώην δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν και φυτεύτηκαν ελιές είτε πριν από το 1975 είτε μετά.
Υπενθυμίζεται ότι το ΣτΕ έχει κρίνει αντισυνταγματική τόσο τη ρύθμιση για την εξαγορά των εκχερσωμένων εκτάσεων όσο και την εξαίρεση των οικιστικών πυκνώσεων από τους δασικούς χάρτες.
Η απόφαση του ΣτΕ
Η απόφαση που θα εκδοθεί από το ΣτΕ αναμένεται να ξεκαθαρίσει τι, τελικά, θα ισχύσει απ’ όσα ξέρουμε για το θέμα των δασικών χαρτών και τι όχι. Το κυριότερο δε ζήτημα αφορά στις περιοχές που ξαναέκαναν ανάρτηση των δασικών χαρτών, όπως η Μεσσηνία. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου έγινε επανάληψη της ανάρτησης για όλους τους νομούς, πλην της Αργολίδας και της Κορινθίας.
Η παράταση για άλλους 6 μήνες για τις αντιρρήσεις ανακοινώθηκε ήδη από το υπουργείο, όμως για να ισχύσει πρέπει να συμπεριληφθεί σε νομοθετική ρύθμιση και να λυθούν ζητήματα που αφορούν στα αιτήματα εξαγοράς, τους δασωμένους αγρούς, τις φυτικές διαπλάσεις κ.ά.
Ιδιαίτερο είναι και το θέμα της Δυτικής Μάνης, όπου στη νομοθετική ρύθμιση θα συμπεριληφθεί επίλυση για το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου και εκτός από τη Μάνη, θα αφορά σε Δωδεκάνησα, Κρήτη, Ιόνια Νησιά, Κύθηρα – Αντικύθηρα, Λέσβο, Σάμο και Χίο.
Φυσικά, εκτός από τα νομοθετικά ζητήματα, πρέπει να ενισχυθούν με δυναμικό και οι υπηρεσίες που ασχολούνται με το θέμα των δασικών χαρτών, ιδιαίτερα της Πελοποννήσου που είναι υποστελεχωμένες.
Σε 3 άξονες
Κατά την επίσκεψή του προχθές στο Νότιο Αιγαίο, από τη Ρόδο, ο υφυπουργός ΠΕΝ, Γιώργος Αμυράς, ανακοίνωσε ότι η νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζει το υπουργείο για την επίλυση των θεμάτων που έχουν αναδειχθεί από τις αναρτήσεις των δασικών χαρτών θα κινείται σε τρεις άξονες.
Σύμφωνα με τον κ. Αμυρά, οι νομοθετικές παρεμβάσεις θα ρυθμίσουν οριστικά όλα τα ακανθώδη ζητήματα:
-Για τα πρόδηλα σφάλματα το βάρος μετατοπίζεται από τον πολίτη στη δημόσια διοίκηση
-Αντιμετώπιση των χαρακτηρισμών εκτάσεων με φρύγανα και ασπαλάθους
-Επίλυση για το τεκμήριο κυριότητας του Δημοσίου σε Μάνη, Δωδεκάνησα, Κρήτη, Ιόνια Νησιά, Κύθηρα – Αντικύθηρα, Λέσβο, Σάμο, Χίο.
Επίσης, από το υπουργείο ανακοινώθηκε ότι η ομάδα εργασίας πάντοτε σε συνεργασία με τους κατά τόπους Δήμους, τεχνικά επιμελητήρια και δικηγόρους βρίσκεται στην τελική ευθεία για τη δημιουργία της νομοθετικής ρύθμισης σε απόλυτη αρμονία με τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Αρείου Πάγου.
Όπως προαναφέραμε, ανακοινώθηκε ήδη παράταση έξι μηνών για υποβολή αντιρρήσεων και μειώθηκε κατά 50% το τέλος άσκησης αντιρρήσεων.
Σύμφωνα με το ecopress, η αναγνώριση της κυριότητας των ιδιωτών στις χορτολιβαδικές εκτάσεις και η επ΄ αόριστον παραχώρηση των δασωμένων αγρών, που διατηρούν τον αγροτικό χαρακτήρα τους τουλάχιστον επί εικοσαετία στους κατόχους τους, είναι οι λύσεις που βρίσκονται στον πυρήνα της νομοθετικής πρωτοβουλίας που εξετάζει το ΥΠΕΝ.
Νομοθετική ρύθμιση
Οι πληροφορίες από το ΥΠΕΝ για τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζεται για τους δασικούς χάρτες αναφέρουν ότι αυτή θα προβλέπει:
-Για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις του δασικού χάρτη περιοχών που δεν εμπίπτουν στο τεκμήριο του Ελληνικού Δημοσίου του άρ. 62 Ν.998/1979 ως ισχύει, αναμένεται νομοθετική ρύθμιση για την αναγνώριση της κυριότητας των ιδιωτών και τη μεταβίβασή τους. Ειδικότερα εξετάζεται για τις εκτάσεις, που μετά τις διορθώσεις των Δασικών Χαρτών τελικώς δε θα υπάγονται στις κατηγορίες ΔΔ (ανέκαθεν δασικές εκτάσεις) και ΔΑ (εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις) και θα χαρακτηριστούν χορτολιβαδικού χαρακτήρα, να γίνει η παραχώρησή τους στους ιδιώτες, εφόσον διαθέτουν οποιουδήποτε τύπου και κατηγορίας στοιχεία, τα οποία θα περιγραφούν αναλυτικά στη ρύθμιση, νόμιμης κατοχής και χρήσης των εκτάσεων
-Για τις εκτάσεις που τελικώς μετά τις διορθώσεις των δασικών χαρτών θα διατηρήσουν το χαρακτηρισμό ΔΑ (δασωμένοι αγροί), η νομοθετική λύση που εξετάζει το ΥΠΕΝ είναι να παραχωρηθούν στους ιδιώτες με δύο προϋποθέσεις οι οποίες είναι: αφενός μεν να επιβεβαιώνεται ο αγροτικός χαρακτήρας τους τα τελευταία είκοσι χρόνια καθοιονδήποτε τρόπο (αποδεικτικά επιδοτήσεων ΟΠΕΚΕΠΕ κ.λπ.), αφετέρου δε να ανήκουν στους ιδιώτες και να συνεχίσουν να τις χρησιμοποιούν όσο καιρό διατηρούν τον αγροτικό χαρακτήρα τους, με πρόβλεψη εάν και όποτε χάσουν τον αγροτικό χαρακτήρα τους να περιέλθουν στο Δημόσιο.
Ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο οι παραχωρήσεις στους ιδιώτες να γίνουν με τίμημα, το οποίο συζητείται να αντιστοιχεί σε ποσοστό 10% της αντικειμενικής αξίας της έκτασης.
Οι ρυθμίσεις για τις χορτολιβαδικές εκτάσεις συνδυάζονται με το γεγονός ότι για τα φρύγανα υπάρχει ήδη υπουργική απόφαση, που καθορίζει ότι δεν προσδίδουν δασικό χαρακτήρα σε μία έκταση. Παρόλα αυτά υπάρχουν χάρτες όπου φρυγανώδεις εκτάσεις παρουσιάζονται ως δασικές και αποτελεί δέσμευση του ΥΠΕΝ ότι θα διορθωθούν και θα «ξεπρασινίσουν».
Μεγάλης σημασίας είναι η αντιμετώπιση των εκτάσεων με ασπάλαθο. Το ερώτημα για το αν ο ασπάλαθος χαρακτηρίζει μία έκταση ως δασική ή όχι έχει παραπεμφθεί από την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ στο Τεχνικό Συμβούλιο Δασών. Το ΥΠΕΝ στοχεύει σε εξαίρεση του ασπάλαθου από τις κατηγορίες δασικής βλάστησης, ώστε εκτάσεις χιλιάδων στρεμμάτων από χαρακτηρισμένες δασικές να μεταταχθούν σε χορτολιβαδικές.
Από πού ξεκινάει η μέτρηση
Ο υπουργός Περιβάλλοντος κ. Σκρέκας, μιλώντας στην ΕΡΤ για τα ιδιοκτησιακά των δασικών χαρτών, είπε: «Δεν είναι τι θέλουμε, αλλά τι επιβάλλεται από το Σύνταγμα και τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Άρα, πάμε στο 1945, που ήταν οι πρώτες ολοκληρωμένες αεροφωτογραφίες και κάνουμε τη σύγκριση με εκείνες του 2007 ή και το 2013. Πρέπει να δοθεί λύση αναφορικά με τις εκτάσεις που με χαρακτηρισμό του 1945 είναι δασικές και κατόπιν χαρακτηρίστηκαν αγροτικές και επίσης για εκτάσεις που το 1945 ήταν αγροτικές κι επειδή εγκαταλείφθηκαν, σήμερα έχουν δασωθεί, οι λεγόμενοι δασωμένοι αγροί».
Σχετικά με την οριζόντια παράταση έξι μηνών στη διαδικασία υποβολής αντιρρήσεων, που ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ, έπειτα από συνάντηση με τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναμένεται να διευκρινίσει αν στο μεταξύ παγώνουν οι αντιρρήσεις μέχρι να διορθωθούν τα λάθη και οι αστοχίες στους αναρτημένους δασικούς χάρτες, καθώς επίσης ότι η παράταση θα «μετρήσει» από το τέλος Ιουνίου, που λήγει η προθεσμία των 105 ημερών (από την ημερομηνία ανάρτησης του δασικού χάρτη ανά περιοχή). Δηλαδή, ουσιαστικά η νέα διαδικασία των αντιρρήσεων παραπέμπεται από τις αρχές του 2022.
Αγρότες και κτηνοτρόφοι
«Δεν έχουν να φοβούνται τίποτα από τους δασικούς χάρτες οι πολίτες της Κρήτης, του Αιγαίου ή του Ιονίου για το ιδιοκτησιακό καθεστώς. Δε θα χάσουν ούτε σπιθαμή που κατέχουν νόμιμα, είτε για βοσκή, είτε για καλλιέργεια, είτε για άλλη χρήση», τόνισε μιλώντας στην ΕΡΤ ο κ. Σκρέκας.
«Αγρότες και κτηνοτρόφοι δεν κινδυνεύουν να χάσουν ούτε ένα ευρώ επιδότησης», πρόσθεσε και αναφέρθηκε αναλυτικά στο τι έχει συμβεί και «γιατί ξαφνικά κάποιοι βλέπουν έκταση που χρησιμοποιούν επί δεκαετίες ως αγροτεμάχιο για βοσκή, να έχει δασικό χαρακτήρα».
Ο κ. Σκρέκας μίλησε για τιτάνια προσπάθεια να διορθωθούν τα λάθη εσωτερικά χωρίς ταλαιπωρία και χωρίς κόστος για τους πολίτες. «Εδώ θα είμαστε μετά 5-6 μήνες να δούμε αν πράξαμε με ορθό τρόπο», είπε, ενώ διαβεβαίωσε ότι «η αναρχία πρέπει να σταματήσει και θα σταματήσει».
«Υπάρχουν φρυγανώδεις εκτάσεις, δηλαδή καλυμμένες με θαμνοειδή βλάστηση που ενώ έπρεπε να χαρακτηρίζονται ως χορτολιβαδικές, εντούτοις φαίνεται να έχουν δασικό χαρακτήρα. Και αυτό το σφάλμα θα διορθωθεί, οριζόντια, μέσα από τις υπηρεσίες, χωρίς να ταλαιπωρηθεί ο πολίτης και χωρίς κανένα κόστος», είπε ο Κώστας Σκρέκας.
Για τα φρύγανα υπάρχει ήδη υπουργική απόφαση που καθορίζει ότι δεν προσδίδουν δασικό χαρακτήρα σε μία έκταση. Παρόλα αυτά υπάρχουν χάρτες όπου φρυγανώδεις εκτάσεις παρουσιάζονται ως δασικές. «Δε θέλουμε να γεμίσουμε με εκατοντάδες χιλιάδες αγωγές όλη την Ελλάδα», τόνισε ο υπουργός, προσθέτοντας ότι γι’ αυτό «δίνουμε τη δυνατότητα μέσα από Επιτροπές Αντιρρήσεως που αποτελούνται από ένα δασολόγο από τη Δημόσια Διοίκηση, και δικηγόρους, καθώς και μηχανικούς από τον ιδιωτικό χώρο και την κοινωνία, να κρίνουν αν ο πολίτης έχει δίκιο ή όχι».
Της Βίκυς Βετουλάκη