Ανεπαρκείς πόρους για σοβαρά θέματα αποφάσισαν στο τελευταίο συμβούλιο οι ΥΠΕΣ της Ε.Ε., αφού από το σύνολο των πόρων των 1,8 τρισ. ευρώ του πολυετούς δημοσιονομικού προϋπολογισμού εγκρίθηκαν μόλις 18 δισ. ευρώ για τα λεγόμενα Ταμεία εσωτερικών υποθέσεων για όλη την περίοδο 2021 – 2027. Αυτό συνάγεται από το δελτίο Τύπου της 14ης Ιουνίου 2021. Φαίνεται πως η μιζέρια στις αποφάσεις της Ε.Ε. ευνοεί τη «μετακίνηση» πόρων, χωρίς εξέταση του κόστους οφέλους. Στα ταμεία εσωτερικών υποθέσεων με την υπο-χρηματοδότηση εντάσσονται το Ταμείο ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης, το Μέσο οικονομικής στήριξης για τη διαχείριση των συνόρων και των θεωρήσεων, και το Ταμείο εσωτερικής ασφάλειας.
Όταν εγκρίθηκε το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027, σημειώναμε το «πράσινο φως από όλα τα κράτη μέλη» για δαπάνες ανάκαμψης της Ε.Ε.1, αφού ήδη άρχισε η διάθεση κεφαλαίων στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκτησης και ανθεκτικότητας. Με χρηματοδοτικό κονδύλιο 672,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, η διευκόλυνση είναι το κεντρικό μέρος της Ε.Ε. επόμενης γενιάς, το μέσο της Ε.Ε. για οικονομική ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19. Ένα σύνολο πόρων για τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό έφτανε τα 1.074,3 δισ. ευρώ. Μαζί με τα 750 δισ. ευρώ του Μέσου ανάκαμψης της Ε.Ε. νέας γενιάς είχαμε ένα σύνολο 1,8 τρισ. ευρώ τα επόμενα 7 χρόνια για να στηρίξουμε την ανάκαμψη από την πανδημία COVID-19 και τις μακροπρόθεσμες προτεραιότητες της Ε.Ε. σε διαφορετικές πολιτικές περιοχές.
Και δυστυχώς, από τα σύνολα αυτά το δελτίο Τύπου του τελευταίου συμβουλίου ΥΠΕΣ λέει ότι «η Ε.Ε. αυξάνει το εύρος της χρηματοδότησής της για μέτρα στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης, της ολοκληρωμένης διαχείρισης των συνόρων και της εσωτερικής ασφάλειας, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες προκλήσεις σε αυτούς τους τομείς πολιτικής.
Στην ουσία η αύξηση αυτή αναφέρεται στα ψιχία που διέθετε η εφαρμογή των κοινοτικών αυτών πολιτικών τα προηγούμενα χρόνια, και η χώρα μας είναι μέρος του υποχρηματοδοτούμενου αυτού προβλήματος. Και η Ε.Ε. δε σέβεται ούτε αυτά που λέει η ίδια, όπου διαβάζουμε ότι «η ανάπτυξη μιας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής και η βελτίωση της ασφάλειας των πολιτών μας εντός του χώρου Σένγκεν απαιτούν τα κεφάλαια να ανταποκρίνονται στις φιλοδοξίες μας».
Ταμείο ασύλου, μετανάστευσης και ένταξης
Αυτό το ταμείο θα εξοπλίσει την Ε.Ε. με τα απαραίτητα εργαλεία για την αντιμετώπιση των εξελισσόμενων μεταναστευτικών προκλήσεων, τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και σε συνεργασία με τρίτες χώρες. Θέτει τέσσερις συγκεκριμένους στόχους: πολιτική ασύλου, νόμιμη μετανάστευση και ένταξη, παράνομη μετανάστευση και επιστροφές και αλληλεγγύη και κατανομή ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών. Τα ελάχιστα ποσοστά του ταμείου συνδέονται με ορισμένους από τους στόχους, με τουλάχιστον 15% να διατίθεται σε καθέναν από τους στόχους για το άσυλο και τη νόμιμη μετανάστευση στα προγράμματα των κρατών μελών και 20% για το στόχο αλληλεγγύης στη θεματική διευκόλυνση.
Το 5% της θεματικής διευκόλυνσης θα στοχεύει τις Τοπικές και Περιφερειακές Αρχές για να τις βοηθήσουν στην ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών.
Βάσει του στόχου αλληλεγγύης, το ταμείο θα αυξήσει τα κίνητρα για μεταφορές αιτούντων και δικαιούχων διεθνούς προστασίας μεταξύ των κρατών μελών. Θα συνεχιστούν, επίσης, τα κίνητρα για την είσοδο ατόμων μέσω επανεγκατάστασης και ανθρωπιστικής εισδοχής.
Δυστυχώς, διαπιστώνουμε ότι στα πενιχρά αυτά οικονομικά μέσα συμπεριλαμβάνονται και οι δράσεις σε τρίτες χώρες.
Θετική, βέβαια, είναι η αναβάθμιση της ευρωπαϊκής υπηρεσίας στήριξης για το άσυλο (EASO) σε έναν πλήρως οργανισμό, αρμόδιο για τη βελτίωση της λειτουργίας του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, παρέχοντας ενισχυμένη επιχειρησιακή και τεχνική βοήθεια στα κράτη μέλη2.
Μέσο οικονομικής στήριξης για τη
διαχείριση των συνόρων και των θεωρήσεων
Το μέσο αυτό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την επέκταση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, τον εκσυγχρονισμό της κοινής πολιτικής θεωρήσεων και την ανάπτυξη και διαλειτουργικότητα συστημάτων πληροφορικής μεγάλης κλίμακας (συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού συστήματος πληροφοριών και αδειών ταξιδιού και η είσοδος / έξοδος).
Προβλέπεται πως η προικοδότηση με 10% των προγραμμάτων των κρατών μελών θα διατεθεί στην πολιτική θεωρήσεων, και αναμένεται οι νέες διατάξεις να ενισχύσουν την απλούστευση, ευελιξία, και σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, αλλά και το συντονισμό μεταξύ των εθνικών αρχών.
Στις δράσεις αυτές συμπεριλαμβάνονται τα τελωνεία και οι θαλάσσιες δραστηριότητες.
Ταμείο εσωτερικής ασφάλειας
Το ταμείο βασίζεται σε ό,τι ισχύει σήμερα, αλλά με προσαρμογές στις νέες εξελίξεις, όπως η ανάγκη εντατικοποίησης της καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της ριζοσπαστικοποίησης, του σοβαρού και οργανωμένου εγκλήματος και του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο. Σημειώνεται ότι θα υποστηρίζονται και μέτρα για τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών, και δράσεις των κοινών επιχειρήσεων για την τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, αυξάνοντας τις δυνατότητες πρόληψης και καταπολέμησης του εγκλήματος.
Η χρηματοδότηση για την αγορά εξοπλισμού αυξήθηκε στα προγράμματα των κρατών μελών στο 35% κατ’ ανώτατο όριο, ενώ για τη λειτουργική υποστήριξη αυξήθηκε στο 20% κατ’ ανώτατο όριο. Οι αποκεντρωμένοι οργανισμοί θα είναι εξαιρετικά επιλέξιμοι για χρηματοδότηση όταν βοηθούν στην υλοποίηση δράσεων της Ε.Ε. που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους και δεν καλύπτονται από τη συνεισφορά της Ε.Ε. στον προϋπολογισμό τους που πραγματοποιείται μέσω του ετήσιου προϋπολογισμού της Ε.Ε.
Υπενθυμίζουμε ότι τον Ιούνιο 2018, στο πλαίσιο του επόμενου πακέτου ΠΔΠ, η Επιτροπή εξέδωσε τρεις τομεακές προτάσεις στον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων, που αναλύσαμε παραπάνω. Η πρόταση προικοδοτήθηκε με το ποσόν των 18 δισ. ευρώ.
Του Γιώργου Μαρκατάτου
