Από προχθές αφίκοντο εις την πόλιν μας ο ανάδοχος της υδρεύσεως Βουτσινάς μετά του υδραυλικού Γούναρη, σκοπόν έχοντες όπως λάβωσι τελειωτικάς αποφάσεις δια το ζήτημα της υδρεύσεως της πόλεως.
Κατόπιν των γενομένων αναλύσεων, αι οποίαι παρουσίασαν ακατάλληλα πάντα τα ύδατα, εκτός εκείνου του φρέατος Μπογράκου, ελήφθη η απόφασις όπως η πόλις προμηθευθή ύδωρ εκ της περί το φρέαρ Μπογράκου τοποθεσίας.
Ένεκα τούτου θα εφαρμοσθή σύστημα υδρεύσεως δι’ αρτεσιανών φρεάτων, αποκλειομένης της μεταφοράς επειδή δεν υπάρχουσιν ύδατα κατάλληλα προς πόσιν και όμοια με το ως υπόδειγμα ληφθέν φρέαρ Μπογράκου.
Πώς θα γίνη η ύδρευσις
Προς τον σκοπόν τούτον περί την τοποθεσίαν Μπογράκου θα ανορυχηθώσιν αρτεσιανά φρέατα εις βάθος 70 – 100 μέτρων, εξ ου βάθους ανυψούμενον το ύδωρ κατά φυσικόν νόμον μέχρι της σημερινής του επιφανείας θα αντλήται εκείθεν δι’ ηλεκτρικής δυνάμεως διαβιβαζόμενον εις τας εν τω φουρίω ανεγερθησομένας δεξαμενάς.
Αι δοκιμαστικαί εργασίαι θέλουσιν αρχίσει μετ’ ολίγον γινομένων των αναγκαίων απαλλοτριώσεων.
ΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΙ ΤΗΣ ΥΔΡΕΥΣΕΩΣ
Διάνοιξις αρτεσιανών
«ΘΑΡΡΟΣ» 11 Ιανουαρίου 1912
Ο μετακληθείς παρά του αναδόχου της υδρεύσεως Βουτσινάς υδραυλικός μηχανικός Γούναρης μετά την εκτέλεσιν των προπαρασκευαστικών εργασιών ανεχώρησε χθες εις Αθήνας. Ο Βουτσινάς συνεβλήθη μετά του Λουκαρέα δια την δοκιμαστικήν άνοιξιν αρτεσιανού φρέατος πλησίον εκείνου του Μπογράκου. Η δοκιμαστική εργασία θα γίνη επί εδάφους ανήκοντος εις τον Δήμον. Θεωρείται δε βέβαιον ότι εις βάθος έλασσον των 70 μέτρων θέλει ευρεθή ύδωρ καλής ποιότητος και κανονικής θερμοκρασίας.
Όσον αφορά στα γραφέντα ότι δήθεν τα πηγαία ύδατα εχαρακτηρίσθησαν επίτηδες ανθυγιεινά δια να καταλήξη η ύδρευσις εις τα αρτεσιανά, είμεθα εις θέσιν να γνωρίζωμεν ότι αι γενόμεναι αναλύσεις παρά του αναδόχου είναι απολύτως επίσημοι, ευσυνείδητοι και επιστημονικώς ανακριβείς, πράγμα το οποίον δύναται να αναγνωρισθή και δια δευτέρας τοιαύτης ην δύναται να επιχειρήση πας ο αμφιβάλλων. Ούτε επίσης αληθή είναι τα γραφόμενα περί κλεισίματος των δημοτικών εν χρήσει φρεάτων, διότι η σύμβασις αντιθέτως ρητώς ορίζει ότι θα είναι ανοικτά ταύτα και μετά την εγκατάστασιν της νέας υδρεύσεως.
Ο Βουτσινάς αναχωρεί αύριον εις Αθήνας, επανερχόμενος θα παρακολουθήση τα αποτελέσματα της πρώτης δοκιμής αρτεσιανού.
Χωροσταθμήσεις
«ΘΑΡΡΟΣ» 22 Μαρτίου 1912
Ο αφιχθείς προ ολίγων ημερών μηχανικός της υδρεύσεως Γούναρης κατά την ενταύθα διαμονήν του προέβη εις διαφόρους εργασίας σχετικώς με την ύδρευσιν της πόλεως.
Ο Γούναρης εκ των επικαιροτέρων μερών της πόλεως εξήτασε την χωροστάθμησιν της πόλεως προκειμένου περί της εγκαταστάσεως του σωληνωτού δικτύου, όπερ θα χρησιμεύση δια την διοχέτευσιν του ύδατος προς τα διάφορα μέρη της πόλεως.
Της χωροσταθμήσεως ταύτης κατήρτισε σχεδιάγραμμα ίνα χρησιμεύση δια την μετ’ ολίγον συζήτησιν εν τω Δημοτικώ Συμβουλίω.
Η συλλεκτήριος
Οσαύτως προέβη εις τον καθορισμόν του μέρους, εις το οποίον θα ανεγερθή η συλλεκτήριος δεξαμενή, εξ ης θα μετοχετεύεται το ύδωρ εις τας εν τω φρουρίω ετέρας.
Το μέρος εις το οποίον θα ανεγερθή η συλλεκτήριος δεξαμενή θα παραχωρηθή υπό του Δήμου προς την Εταιρείαν της Υδρεύσεως δια ψηφίσματος του Δημοτικού Συμβουλίου.
Ο Γούναρης εντός 15 ημερών θα υποβάλλη τα σχεδιαγράμματα της τε χωροσταθμήσεως του σωληνωτού δικτύου ως και της συλλεκτηρίου δεξαμενής προς τον Δήμαρχον, ίνα υποβαλλόμενα εις το Δημοτικόν Συμβούλιον εγκριθώσιν.
Άλλαι πληροφορίαι
Αι εργασίαι της ανευρέσεως ύδατος εις τα ανοιγόμενα φρεάτια εξακολουθούν. Το βάθος των φρεάτων ήδη έχει φθάση περί τα 35 μέτρα. Κατά την γνώμην ειδημόνων το βάθος θα φθάση τουλάχιστον μέχρι 100 μέτρων, καθόσον πλησιώταται υδροφόροι φλέβες ευρίσκονται, αίτινες θα αποδίδουν αφθόνους ποσότητας ύδατος.
Η ύδρευσις του Λιμένος
«ΘΑΡΡΟΣ» 10 Απριλίου 1912
Πρόχειρον μεν και προσωρινόν αλλά πάντως ωφελιμώτατον μέτρον ελήφθη παρά της Λιμενικής Επιτροπής δια την ύδρευσιν του Λιμένος.
Εις το επί της σιδηροδρομικής γραμμής και παρά τον βραχίονα γνωστόν φρέαρ Καμινάρη κατεσκευάσθη υπόγειος σωλήν, δια του οποίου πολλή ποσότης διαυγεστάτου και ψυχρού ύδατος εκρέει εις την δεξαμενήν του Λιμένος.
Η ποσότης του ύδατος είναι επί του παρόντος επαρκής δια την ύδρευσιν των πλοίων, κυρίως όμως η γενομένη εργασία διευκολύνει την παραλαβήν ύδατος, η οποία εγίνετο πρότερον δι’ αντλήσεως.
Άφιξις αναδόχου
«ΘΑΡΡΟΣ» 28 Απριλίου 1912
Κατήλθεν εξ Αθηνών ο ανάδοχος της υδρεύσεως της πόλεως Καλαμών Παν. Βουτσινάς όπως υποβάλη προς έγκρισιν τα σχεδιαγράμματα της κατασκευής δεξαμενών και του σωληνωτού δικτύου. Την σχετικήν εργασίαν εξεπόνησεν ο επανειλημμένως επισκεφθείς την πόλιν μας επί τούτω μηχανικός Χρ. Γούναρης.
Ο Βουτσινάς εύρε σχεδόν περαιωμένην και την εργασίαν της διανοίξεως του δοκιμαστικού αρτεσιανού φρέατος του αναρυχθέντος ως γνωστόν, παρά το κτήμα Μπογράκου.
Το βάθος του διανοιγέντος φρέαντος είναι 55 μέτρα, το δε ευρεθέν εις δύο στρώματα ύδωρ είναι άριστον.
Τα σχεδιαγράμματα θα υποβληθώσιν εις το Δημοτικόν Συμβούλιον, το οποίον ίσως κληθή εις συνεδρίασιν επί τούτω την μεθαυριανήν Δευτέραν. Ο Βουτσινάς θα παραμείνη μέχρι της εγκρίσεως ενταύθα.
Η ΥΔΡΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΚΑΛΑΜΩΝ
-Το προτιμητέον σύστημα
-Υπόμνημα μηχανικού Χρ. Γούναρη
«ΘΑΡΡΟΣ» 29 Απριλίου 1912
Ο διευθύνων το υδραυλικόν τμήμα του Δήμου Αθηναίων Μηχανικός Χρ. Γούναρης επανειλημμένως επισκεφθείς την πόλιν μας εξεπόνησε κατ’ εντολήν του αναδόχου Π. Βουτσινά πλήρη τα σχεδιαγράμματα των αρτεσιανών φρεάτων, δεξαμενών και σωληνωτού δικτύου της υδρεύσεως των Καλαμών.
Μετά των σχεδιαγραμμάτων τούτων εγκριθέντων ήδη παρά της Δημοτικής Αρχής, ο Γούναρης υπέβαλεν υπόμνημα, ενώ εξετάζει τους λόγους δι’ ους δέον να προτιμηθή το σύστημα της δι’ αρτεσιανών φρεάτων υδρεύσεως της πόλεώς μας.
Το υπόμνημα του Γούναρη έχει ούτω:
Η πόλις των Καλαμών, εν τω σταδίω της διαμορφώσεως και αναπτύξεως αυτής ευρισκομένη, ασφαλώς δε προαγομένη και εκ της γεωγραφικής και εκ της εμπορικής αυτής θέσεως και κινήσεως, υστερεί μέχρι σήμερον σημαντικώς εις γενικά τινά στοιχεία απαραίτητα δια την σύνθεσιν πάσης πόλεως υπό συνθήκας υγιεινής και κοινωνικού βίου, οίας ο σημερινός πολιτισμός των πόλεων απαιτεί.
Πρώτιστον τούτων είναι η καλή και υπό επιστημονικούς υγιεινούς όρους ύδρευσις, ενώ η πόλις των Καλαμών σημαντικώς μειονεκτεί, υδρευομένη πρωτογενώς υπό φρεάτων ανωρυγμένων εντός αυτής της περιοχής της πόλεως, πυκνότατα ήδη κατωκημένης.
Το ύδωρ των φρεατίων τούτων, προερχόμενον εξ υδροφόρου στρώματος απαρτιζομένου εκ των αμμοχαλικωδών προσχώσεων της κοιλάδος του Νέδοντος, αυτό καθ’ εαυτό δυνάμενον να καταλεχθή εκ της χημικής του συστάσεως, μεταξύ των καλών ποσίμων υδάτων, υφίσταται ουσιώδεις επιδράσεις και αλλοιώσεις εκ της συνεπαφής αυτού μετά των ακαθάρτων προϊόντων και απορριμμάτων της οικιακής και δημοσίας χρήσεως, διευκολυνομένας σημαντικώς εξ αυτής της διαπεραστής φύσεως του αμμώδους εδάφους εφ’ ου ολόκληρος η πόλις των Καλαμών εκτείνεται.
Ορθώς όθεν η Δημοτική αρχή εθεώρησεν ως πρωτίστως επιβεβλημένην την ύδρευσιν της πόλεως δι’ ύδατος καλού και αφθόνου, προελθούσα εις την πρακτικωτέραν και ταχυτέραν λύσιν του ζητήματος δια της συνομολογήσεως, κατόπιν συναγωνισμού, συμβάσεως υπό ευνοϊκωτάτους δια τον Δήμον όρους μετά του Π. Βουτσινά, όστις προς πραγματοποίησιν της μετά του Δήμου Καλαμών συμβάσεως ταύτης, συνομολογηθείσης οριστικώς δια του υπ’ αριθμ. 26706 του 1911 συμβολαίου του Συμβολαιογράφου Καλαμών Αγγ. Χ. Λίγγρη και των δια ταύτης αναληφθεισών υποχρεώσεών του, ανέθετο ημίν την σύνταξιν της προκειμένης μελέτης.
Ποσότης και ποιότης διοχετευτέου ύδατος
Κατά το άρθρο 5 της συμβάσεως ο ανάδοχος υποχρεούται να προμηθεύση ποσότητα ύδατος μετριουμένην εν ταις δεξαμεναίς της πόλεως, αντιστοιχούσαν προς εξήκοντα λίτρας ανά 24ωρον κατ’ άτομον και θεωρουμένης της πόλεως ως εκούσης σήμερον πληθυσμόν 20.000 κατοίκων ορίζεται το ποσόν τούτο εις μέτρα κυβικά ημερησίως 1.200.
Ως προς την ποιότητα το διοχετευθησόμενον ύδωρ κατά το άρθρο 6 της συμβάσεως, δέον να μη ή κατώτερον του αρίστου φρεατίου ύδατος της πόλεως αφιεμένης πλήρους ελευθερίας τω αναδόχω δια την προμήθειαν τοιούτου.
Η λύσις του ζητήματος της προμηθείας του ύδατος συμφώνως της αρθρ. 5 και 6 της συμβάσεως αποτελεί το πρώτιστον θέμα της προκειμένης μελέτης.
Δύο εν γενικαίς γραμμαίς προέκειντο λύσεις του θέματος. Η διοχέτευσις δηλονότι ύδατος εκ των γνωστών πηγών και η προμήθεια τοιούτου εκ των υπογείων υδροφόρων στρωμάτων, διοχετευομένου δια μηχανικής ανυψώσεως μέχρι των δεξαμενών.
Ύδατα Αλαγωνίας
Τα ύδατα της Αλαγωνίας ων η διοχέτευσις είχε και άλλοτε μελετηθεί θα ηδύναντο παρά τας δυσχερείας της μεταφοράς να δώσωσι την λύσιν του ζητήματος. Η χημική όμως σύνθεσις αυτών καθά απεδείχθη εκ παλαιοτέρων αναλύσεως του Π. Ζαλακώστα και νεωτέρας τοιαύτης του Α. Δαμβέργη είναι τοιαύτη ώστε τα ύδατα Αλαγονίας να μη καταλέγωνται μεταξύ των ποσίμων.
Ύδατα Πηδήματος
Τα ύδατα Πηδήματος ευρισκόμενα εις απόστασιν 13.500 μ. από της πόλεως και εις υψόμετρον 1.500 μ. περίπου πηγάζοντα εκ των υπωρειών βραχώδους λοφοσειράς και εν μεγίστη ποσότητι (1,00 μ. κ. ανά 1΄΄) θα ηδύναντο επίσης να διοχετευθώσιν εν Καλάμαις δια μηχανικής ανυψώσεως, αλλά και ταύτα εκ της γενομένης αναλύσεως εθεωρήθησαν ακατάλληλα προς πόσιν ως περιέχοντα ποσότητα θειικού οξέως διπλασίαν του ανωτάτου ανεκτού ορίου δια τα πόσιμα ύδατα.
Ύδατα υπόγεια
Απέμεινεν όθεν ως μόνη δυνατή και πραγματοποιήσιμος λύσις του θέματος η προμήθεια του αναγκαιούντος ύδατος εκ των υπογείων τοιούτων του τε απλού υδροφόρου στρώματος της κοιλάδος του Νέδοντος και των αρτεσιανών υπό ταύτην υδροφόρων διαστρώσεων, εγκαθισταμένων των έργων της προμηθείας του ύδατος προς τα Βορειοανατολικά του Φρουρίου, έξω του σχεδίου της πόλεως και μακράν παντός συνοικισμού. Όντως το εδαφικόν ύδωρ των Καλαμών είναι εκ των καλλίστων ποσίμων υδάτων, θερμοκρασίας μέσης 13ο – 14ο βαθμών Κελσίου, η δε μακρά και αποκλειστική αυτού χρήσις υπό των κατοίκων απέδειξε τούτο.
Αλλά και εκ των χημικών αναλύσεων του ύδατος πλείστων φρεάτων κατεδείχθη ότι ταύτα καταλέγονται μεταξύ των καλών ποσίμων υδάτων.
Αρτεσιανά ύδατα
Αφ’ ετέρου δε ανόρυξις υπό της Εταιρείας Οίνων και Οινοπνευμάτων αρτεσιανών υδροφόρων, διαστρώσεων παρεχουσών εν αφθονία ύδωρ αρίστης υπό πάσαν έποψιν ποιότητος, χημικής συστάσεως ανωτέρας των εδαφικών υδάτων του Νέδοντος και θερμοκρασίας 13ο βαθμών Κελσίου.
Η ύδρευσις της πόλεως των Καλαμών δια των υδάτων τούτων, συλλεγομένων και λαμβανομένων δι’ εγκαταστάσεων πληρουσών πάσας τας συνθήκας της υγιεινής και δια μεθόδων και τεχνικών μέσων επί τη βάσει των τελευταίων τεχνικών προόδων και κατά τα υποδείγματα των τελειοτάτων και τελευταίων ομοίας φύσεως εγκαταστάσεων εν τω πεπολιτισμένω κόσμω, θέλει κατατάξει τας Καλάμας εν τη πρωτευούση θέσει μεταξύ των νέων πόλεων υπό την έποψιν της υδρεύσεως.
Ενεκρίθη παμψηφεί το σύστημα δι’ αρτεσιανών φρεάτων
«ΘΑΡΡΟΣ» 7 Ιουλίου 1912
Κατά τας εξ Αθηνών πληροφορίας το Συμβούλιον των Δημοσίων Έργων ενέκρινε παμψηφεί το σύστημα της δι’ αρτεσιανών φρεάτων υδρεύσεως της ημετέρας πόλεως κατά το σχέδιον του μηχανικού Γούναρη. Εις τούτο προσθέτομεν ημείς ότι κατά την γενομένην εν τω Συμβουλίω συζήτησιν ανεγνωρίσθη ασυζητητί η γνώμη του εισηγητού Βελλίνη υποστηρίξαντος ότι το σύστημα της δι’ αρτεσιανών υδρεύσεως όχι μόνον είναι καλόν αλλά δέον να θεωρηθή το άριστον δια τας Καλάμας.
