Τι προβλέπει εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας για την προστασία των εργαζομένων εν μέσω καύσωνα
Με αναλυτική εγκύκλιό της η γενική γραμματέας Εργασίας, Αννα Στρατινάκη, αναφέρεται στους στοχευμένους ελέγχους του ΣΕΠΕ και στις υποχρεώσεις των εργοδοτών για την προστασία των εργαζομένων, οι οποίοι καλούνται να εργαστούν εν μέσω καύσωνα.
Το υπουργείο Εργασίας & Κοινωνικών Υποθέσεων και η Γενική Γραμματεία Εργασίας καλούν τους εργοδότες να προβούν τόσο στη λήψη των απαραίτητων τεχνικών και οργανωτικών μέτρων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, όσο και σε μείωση απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά τις ώρες θερμοκρασιακής αιχμής (12.00 – 16.00), όπου αυτό κριθεί, κατά περίπτωση, απαραίτητο.
Παράλληλα, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας εντατικοποιεί την περίοδο αυτή τους στοχευμένους ελέγχους σε εργασιακούς χώρους, σύμφωνα με την εγκύκλιο, και σε συνέχεια της από 22 Ιουνίου 2021 σχετικής εγκυκλίου (αριθ. πρωτ. 41935), με έμφαση σε υπαίθριες εργασίες (π.χ. οικοδομές, οδικά και άλλα τεχνικά έργα), σε εργασίες σε στεγασμένους χώρους όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επί πλέον θερμική καταπόνηση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε χυτήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανίες πλαστικών, μαγειρεία κ.α.), καθώς και σε χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών). Σε κάθε περίπτωση, εφιστάται η προσοχή για εργαζόμενους που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ειδικότερα συστήνονται:
Οργανωτικά μέτρα για την πρόληψη της θερμικής καταπόνησης
– Οργάνωση του χρόνου εργασίας με προγραμματισμό διαλειμμάτων κατάλληλης διάρκειας για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων.
– Προγραμματισμός των εργασιών που συνεπάγονται υψηλή θερμική καταπόνηση των εργαζομένων, κατά το δυνατόν, σε ώρες εκτός θερμοκρασιακών αιχμών.
– Μείωση της απασχόλησης ή παύση εργασιών σε ιδιαίτερα επιβαρυμένους θερμικά χώρους όπως είναι τα μηχανοστάσια, χυτήρια, υαλουργεία, κεραμοποιεία, ναυπηγικές εργασίες κ.λπ. μεταξύ των ωρών 12.00-16.00.
– Διαμόρφωση κυλικείων, ή άλλων κατάλληλων χώρων για το χρόνο διαλείμματος. Οι χώροι αυτοί, ανάλογα με τις αντικειμενικές ανάγκες και δυνατότητες, να εξοπλίζονται με σύστημα κλιματισμού. Οι χώροι αυτοί θα επιλεγούν μετά από συνεργασία του εργοδότη και του Τεχνικού Ασφάλειας, Ιατρού Εργασίας και μελών ΕΥΑΕ και όπου δεν υπάρχουν των εκπροσώπων των εργαζομένων.
– Παροχή πόσιμου δροσερού νερού σε θερμοκρασία 10 -15 °C.
Ειδικές προβλέψεις για υπαίθριες εργασίες
Τα μέτρα που μπορεί να ληφθούν για να αντιμετωπιστεί τυχόν θερμική καταπόνηση των εργαζομένων περιλαμβάνουν:
– Χορήγηση και χρήση κατάλληλου καλύμματος κεφαλής όπου δεν προβλέπεται χρήση κράνους προστασίας, καθώς και προστατευτικών μέσων δέρματος.
– Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους για διαλείμματα.
– Διαμόρφωση / επιλογή σκιερού μέρους ή κατασκευή κατάλληλων στεγάστρων για την εκτέλεση των εργασιών, όπου αυτό είναι δυνατόν.
– Προγραμματισμός των εργασιών έτσι ώστε οι πλέον επιβαρυμένες (π.χ. εργασίες ασφαλτόστρωσης) να γίνονται τις ώρες που οι θερμοκρασίες είναι χαμηλότερες.
– Μείωση της απασχόλησης ή/και παύση εργασιών κατά το χρονικό διάστημα μεταξύ των ωρών 12.00-16.00
– Χορήγηση πόσιμου δροσερού νερού (10-15 °C).
Αναλυτικά η εγκύκλιος
Αναλυτικά στην εγκύκλιο τονίζεται ότι για την προστασία των εργαζομένων ενόψει της πολυήμερης επικράτησης υψηλών θερμοκρασιών στη χώρα μας και την αποφυγή φαινομένων θερμικής καταπόνησης υπό συνθήκες καύσωνα, η δραστηριότητα των κατά τόπους υπηρεσιών Επιθεώρησης Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του ΣΕΠΕ την περίοδο αυτή πρέπει να επικεντρώνεται σε εντατικούς ελέγχους εφαρμογής μέτρων που στοχεύουν στη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Άμεση δε ανταπόκριση πρέπει να υπάρχει στις περιπτώσεις σχετικών καταγγελιών εργαζομένων ή συλλογικών τους φορέων.
Οι παραπάνω έλεγχοι διενεργούνται σε όλους τους εργασιακούς χώρους όπου αναμένεται ότι θα υπάρξει μεγαλύτερη θερμική καταπόνηση και προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στις υπαίθριες εργασίες (π.χ. σε οικοδομές, οδικά και άλλα τεχνικά έργα) και στις εργασίες σε στεγασμένους χώρους όπου λόγω της φύσης των παραγωγικών διαδικασιών μπορεί να υπάρχει επί πλέον θερμική καταπόνηση από υψηλές τιμές θερμοκρασίας-υγρασίας και ακτινοβολούμενη θερμότητα (π.χ. σε χυτήρια, μεταλλουργίες, βιομηχανίες πλαστικών, μαγειρεία κ.α.) και ιδίως στις χειρωνακτικές εργασίες (π.χ. μεταφορά βαρέων αντικειμένων, οικοδομικών υλικών).
Κατά τους ελέγχους, οι εργοδότες πρέπει να ενημερώνονται για τις επιπτώσεις στην υγεία (θερμική εξάντληση, θερμοπληξία κ.ά.) που εγκυμονούν οι υψηλές θερμοκρασίες και οι συνθήκες καύσωνα για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων – ιδιαίτερα εκείνων που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Η ένταξη των εργαζομένων στις παραπάνω ομάδες θα γίνεται από τον Ιατρό Εργασίας της επιχείρησης και, όπου δεν προβλέπεται η απασχόληση Ιατρού Εργασίας, με ιατρική βεβαίωση που θα προσκομίζει ο ίδιος ο εργαζόμενος.
Επιπλέον, πρέπει να υποδεικνύονται στους εργοδότες τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, σε περίπτωση δε μη συμμόρφωσης να επιβάλλονται οι προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις.
Τονίζεται ότι στις υποχρεώσεις των εργοδοτών, μεταξύ των άλλων συμπεριλαμβάνονται οι εξής:
1. Ο προσδιορισμός των εργασιών και των χώρων εργασίας όπου ο κίνδυνος θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων αναμένεται να είναι αυξημένος – με βάση τη σχετική βιβλιογραφία, την εμπειρία από προηγούμενα έτη και τα αποτελέσματα μετρήσεων θερμοκρασίας και υγρασίας και άλλων δεικτών μικροκλίματος – και η αναλυτική εξειδίκευση των τεχνικών και οργανωτικών μέτρων που πρέπει κατά περίπτωση να ληφθούν για την αντιμετώπισή του, πραγματοποιείται με την ενεργό συμμετοχή του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας (όπου προβλέπεται να απασχολείται), σε συνεργασία με τους εργαζομένους και τους εκπροσώπους τους.
Όλα τα παραπάνω πρέπει να αποτυπώνονται στη γραπτή εκτίμηση των υφιστάμενων κατά την εργασία κινδύνων για την υγεία και ασφάλεια που προβλέπεται βάσει των παρ. 1- εδάφιο α’ & παρ. 3-7, του άρθρου 43, του Κώδικα νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ, ν. 3850/2010, ΦΕΚ 84 Α’).
2. Η λήψη των κατάλληλων κατά περίπτωση τεχνικών και οργανωτικών μέτρων για τη μείωση της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων. Ενδεικτικός κατάλογος τεχνικών και οργανωτικών μέτρων παρατίθεται στο συνημμένο Παράρτημα 1.
3. Η οργάνωση της κατάλληλης υποδομής για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και
την παροχή πρώτων βοηθειών που προβλέπεται βάσει των παρ. 1 & 2, του άρθρου 45, του ΚΝΥΑΕ (ν. 3850/2010).
4. Η ενημέρωση και παροχή οδηγιών στους εργαζόμενους.
5. Η χορήγηση στους εργαζόμενους κατάλληλων μέσων ατομικής προστασίας.
6. Σε κάθε περίπτωση, η θερμοκρασία στους χώρους εργασίας πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού λαμβανομένης υπόψη της φύσης της εργασίας, της σωματικής προσπάθειας που απαιτείται για την εκτέλεσή της και των κλιματολογικών συνθηκών των εποχών του έτους, σύμφωνα με το π.δ. 305/96 “Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας που πρέπει να εφαρμόζονται στα προσωρινά ή κινητά εργοτάξια σε συμμόρφωση προς την οδηγία 92/57/EOK” και το π.δ. 16/96, “Ελάχιστες προδιαγραφές ασφάλειας και υγείας στους χώρους εργασίας σε συμμόρφωση με την οδηγία 89/654/EOK”, όπου και αναφέρεται η υποχρέωση εφαρμογής των ειδικών μέτρων που προβλέπονται από τις ισχύουσες διατάξεις και τις εγκυκλίους οδηγίες σε περίπτωση καύσωνα.
7. Δεδομένης της παρούσας επιδημιολογικής κατάστασης και της ανάγκης αποφυγής μετάδοσης της λοίμωξης COVID-19 στους εργασιακούς χώρους, η συστηματική εφαρμογή της μάσκας προσώπου, ενδεχομένως να αυξάνει την αναπνευστική προσπάθεια του εργαζόμενου σε συνθήκες υψηλής θερμοκρασίας περιβάλλοντος, προκαλώντας μεγαλύτερη εφίδρωση και μειώνοντας ταυτόχρονα την ταχύτητα εξάτμισης του ιδρώτα και την δρόσιση του ατόμου. Λαμβάνοντας λοιπόν υπόψη την, κατά τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, αναγκαιότητα χρήσης μάσκας προσώπου, θεωρείται σκόπιμο οι εργοδότες, με τη βοήθεια του ιατρού εργασίας:
Α. να είναι ευαισθητοποιημένοι σχετικά με τους εργαζόμενους που πάσχουν από χρόνιες ασθένειες και δυνητικά διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο θερμικής καταπόνησης
Β. να εφαρμόζουν αυστηρά τα ενδεικνυόμενα μέτρα για την αποφυγή θερμικής καταπόνησης στους εργασιακούς χώρους
Γ. να εφαρμόζουν συγχρόνως τα απαραίτητα οργανωτικά μέτρα στο χώρο εργασίας, τα οποία περιλαμβάνουν την μείωση του κινδύνου για την μετάδοση της νόσου COVID-19.
Στο τέλος της παρούσας εγκυκλίου προσαρτώνται:
α) Το Παράρτημα 1, το οποίο περιλαμβάνει, αφενός μεν συνοπτικές πληροφορίες για τη μέθοδο υπολογισμού της θερμικής καταπόνησης των εργαζομένων σε συγκεκριμένο εργασιακό περιβάλλον που – αν και μη υποχρεωτικής γενικής εφαρμογής στο πλαίσιο της ισχύουσας εργατικής νομοθεσίας – είναι αναγκαία για το σωστό σχεδιασμό των μέτρων, και αφετέρου ενδεικτικό και μη εξαντλητικό κατάλογο τεχνικών και οργανωτικών μέτρων για την ελάττωση της θερμικής καταπόνησης και την προστασία της υγείας των εργαζομένων,.
β) Το Παράρτημα 2, στο οποίο αναφέρονται οι επιπτώσεις της θερμικής καταπόνησης στην υγεία, καθώς και οι κατηγορίες εργαζομένων που αποτελούν ομάδες υψηλού κινδύνου.
Καλούνται οι προϊστάμενοι των Δ/νσεων και Τμημάτων να μεριμνήσουν για την ενημέρωση όλων των υπαλλήλων με υπογραφή και για την οργάνωση και δράση συνεργείων ελέγχου.
imerisia.gr
