Οι γιατροί ήταν πάντα σημαντικοί στα μάτια των… απλών ανθρώπων και κατά την εποχή του κορωνοϊού που διανύουμε αναδείχθηκαν σε καθημερινούς πρωταγωνιστές, σχεδόν σε… υπερ-ήρωες, από τη δουλειά -στα νοσοκομεία και στην έρευνα- και τα χείλη των οποίων κρεμόταν όλη η ανθρωπότητα.
Η καλή εκπαίδευση, η συνεργασία και η διεπιστημονικότητα είναι τα δυνατά χαρτιά που επέτρεψαν στον επιστημονικό κόσμο να επιτελέσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την αποστολή του -σε αντίθεση με τους πολιτικούς, ο ρόλος των οποίων αμφισβητείται.
Το πλέον κατάλληλο περιβάλλον για τη διεύρυνση και την ανταλλαγή επιστημονικών γνώσεων και απόψεων αποτελούν τα συνέδρια και το Θερινό Συμπόσιο της Επιστημονικής Ένωσης για τη Μυοσκελετική Υγεία που έλαβε χώρα στο ξενοδοχείο Φιλοξένια από 24-27 Ιουνίου, συνιστά μια ιδανική εκδοχή τους.
Η Καλαμάτα βρέθηκε το συγκεκριμένο 4ήμερο στο επίκεντρο του ιατρικού κόσμου, οπότε διαμοιράστηκαν σημαντικές πρακτικές επιστημονικές γνώσεις, δίνοντας παράλληλα την ευκαιρία για ανθρώπινη κινητικότητα και διαπροσωπική επαφή (που αναδείχθηκε πόσο σημαντική και καθόλου δεδομένη είναι λόγω των περιοριστικών μέτρων για τη διάδοση της πανδημίας), ενώ για την ίδια την πόλη και εν γένει τη Μεσσηνία απέφερε άμεσα οικονομικά οφέλη και σημαντική διαφήμιση και προβολή.
Ήταν ένα πραγματικά εντυπωσιακό συνέδριο, προσαρμοσμένο μάλιστα στους προβλεπόμενους περιορισμούς λόγω covid-19, με περίπου 300 συμμετέχοντες και 100 ομιλητές, που παρουσίασαν με διαδραστικό τρόπο 74 περιστατικά τα οποία σχετίζονται με διάφορες ασθένειες και για την αντιμετώπιση των οποίων απαιτούνταν η συνεργασία διαφόρων ειδικοτήτων.
Το «Θ» είχε την ευκαιρία να πάρει μια γεύση από το συνέδριο λίγο πριν από το φινάλε της Κυριακής και να συνομιλήσει με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο της ΕΠΕΜΥ, κ. Πατρίκο και κ. Τρόντζα αντίστοιχα, καθώς και με το διακεκριμένο Μεσσήνιο καθηγητή Παθολογίας και Ανοσολογίας στην Κλινική και το Εργαστήριο Παθολογικής Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παναγιώτη Βλαχογιαννόπουλο, ο οποίος ήταν δικαιολογημένα υπερήφανος για τα «παιδιά του» και τις παρουσιάσεις που έκαναν και που επίσης μίλησαν στην εφημερίδα μας, δίνοντας τη ματιά των νέων επιστημόνων.
Δήμος Πατρίκος: στοχεύουμε να εκπαιδεύσουμε και να επανεκπαιδεύσουμε τους γιατρούς
Ο ρευματολόγος και πρόεδρος της ΕΠΕΜΥ, Δήμος Πατρίκος, ανέφερε- μεταξύ άλλων- απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις: «Κατ’ αρχάς, δεν είμαστε μια Εταιρεία μιας ειδικότητας, είμαστε ρευματολόγοι, ορθοπαιδικοί, γαστρεντερολόγοι, δερματολόγοι, γενικοί γιατροί και γιατροί άλλων ειδικοτήτων. Προσπαθούμε τα συνέδριά μας να έχουν μια διεπιστημονικότητα και προσπαθούμε να ανανεώσουμε τη γνώση σε όλο το φάσμα των νοσημάτων του μυοσκελετικού ιστού. Οπότε τα συνέδριά μας συνήθως είναι έτσι, έχουν ένα πρόγραμμα γεμάτο, που αναφέρεται σε καθημερινούς προβληματισμούς του γιατρού στο ιατρείο του κυρίως, αλλά και στο νοσοκομείο. Είναι ένα συνέδριο σημαντικό και ουσιαστικό, διότι ο γιατρός, ο οποίος θα το παρακολουθήσει φεύγει με πρακτικές γνώσεις που τον βοηθούν στην καθημερινότητά του. Μάλιστα, υπάρχει παράλληλη διαδικτυακή παρακολούθηση του συνεδρίου και στο site μας, epemy.gr, ανεβαίνουν όλες οι ομιλίες και κατά καιρούς αυτούσιες οι παρουσιάσεις σε βίντεο των ομιλιών που γίνονται στο συνέδριο.
Βεβαιότατα υπάρχει πρόοδος. Σήμερα πια για τις περισσότερες σοβαρές παθήσεις του μυοσκελετικού, τις φλεγμονώδεις και τις αυτοάνοσες, έχουμε φάρμακα που μπορούν να βάλουν έναν ασθενή σε χρόνια ύφεση και η ποιότητα ζωής του, η οποία επηρεάζεται πάρα πολύ από αυτά τα νοσήματα, να βελτιωθεί σημαντικότατα.
Χρειάζεται η συνεχόμενη εκπαίδευση των γιατρών και σε αυτό στοχεύουμε, να εκπαιδεύσουμε και να επανεκπαιδεύσουμε τους γιατρούς. Αυτή τη στιγμή αριθμούμε περίπου 280 μέλη. Στο συνέδριο συμμετείχαν 91 ομιλητές, ενώ έγινε παρουσίαση 74 περιστατικών πάνω στα οποία συζητούνται τα διάφορα θέματα που αναπτύχθηκαν. Φαίνεται ότι αυτός είναι πολύ πιο ελκυστικός τρόπος, από το να κάνεις μια τυπική ομιλία με μπάρα ή να αναφέρεσαι σε μελέτες. Κι εδώ αναφερόμαστε σε μελέτες, αλλά με βάση τα περιστατικά τα οποία παρουσιάζουμε. Ζητάμε τη διαδραστικότητα και τη διεπιστημονικότητα, ο ρευματολόγος να πάρει τη γνώμη του γαστρεντερολόγου, του δερματολόγου, του ορθοπαιδικού, ούτως ώστε να υπάρχει μια ολιστική αντιμετώπιση στα περιστατικά μας».
Αν και οι υποχρεώσεις του κ. Πατρίκου δεν του επέτρεψαν να έχει πολύ χρόνο έξω από το ξενοδοχείο, μίλησε με τα καλύτερα λόγια για την Καλαμάτα. «Έχω έρθει πολλές φορές. Είναι πανέμορφη, ένας πολύ εύκολος προορισμός να φτάσει κανείς από την Αθήνα με το νέο οδικό δίκτυο, είναι μια πόλη που προσφέρει τα πάντα. Την παρομοιάζω με την πόλη τη δική μου, που είμαι από το Βόλο, είναι και αυτή παραθαλάσσια. Έχετε θάλασσα, έχετε βουνό, έχετε πολλές επιλογές για τον επισκέπτη», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παναγιώτης Τρόντζας: Σαν να ξεκινάμε σε μια νέα εποχή…
Ο αντιπρόεδρος της Επιστημονικής Ένωσης για τη Μυοσκελετική Υγεία, ρευματολόγος, Παναγιώτης Τρόντζας, με καίρια συμβολή στη διοργάνωση του συνεδρίου, αναφέρθηκε στις σημαντικότερες συμβολές του 4ημέρου στην Καλαμάτα: «Υπήρχαν τεράστιες δυσκολίες την περίοδο του lock down και λόγω της ανάγκης υποκαταστάθηκε η συνεργασία και η ιατρική εκπαίδευση από τη διαδικτυακή συμμετοχή. Αυτό στην αρχή ήταν ενδιαφέρον, αλλά μετά από λίγο κουράζει απίστευτα και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστά τη δια ζώσης παρουσία. Ουσιαστικά έπειτα από κάποιον καιρό δεν μπαίνεις για να παρακολουθήσεις από το διαδίκτυο ή μπαίνεις αλλά δεν παρακολουθείς στην ουσία. Βλέπεις το πρόσωπο του άλλου, δε βλέπεις τις κινήσεις του, δεν μπορείς να του μιλήσεις, δεν μπορεί να σου μιλήσει, άρα σιγά σιγά αυτό ατόνησε και αν συνέχιζε να είναι κλειστά τα συνέδρια, δε θα υπήρχε ιατρική εκπαίδευση.
Το σημαντικό στοιχείο είναι, λοιπόν, ότι έπειτα από πάρα πολύ καιρό βρεθήκαμε ξανά μαζί, γιατί η ιατρική εκπαίδευση δεν είναι μόνο διάβασμα, δεν είναι μόνο δεδομένα, είναι και προσωπική επικοινωνία και ανταλλαγή απόψεων. Το ότι ξαναβρεθήκαμε μαζί είναι σαν να ξεκινάμε σε μια νέα εποχή. Αυτή ήταν η πρώτη επιτυχία του συνεδρίου. Οι άλλες επιτυχίες είναι ότι είχαμε πολλές ειδικότητες μαζί, γιατί πολύ σημαντικό πια στην ιατρική είναι η συνεργασία των ειδικοτήτων. Στο συνέδριο συζητούμε διαφορετικές ειδικότητες για τον άρρωστο, όχι ο καθένας από τη μεριά του αλλά όλοι μαζί. Και το τρίτο είναι ότι δίνουμε ευκαιρίες σε νέα παιδιά, νέους γιατρούς να ανέβουν στο βήμα για να παρουσιάσουν δεδομένα και αυτό δημιουργεί μια προοπτική. Σκεφτείτε ότι οι μισοί από τους ομιλητές ήταν νέοι γιατροί που μόλις έχουν πάρει την ειδικότητά τους ή πρόκειται να την πάρουν σε λίγο. Αυτά τα τρία θα έβαζα ως βασικά στοιχεία του συνεδρίου, συν το ότι είμαστε στην όμορφη Καλαμάτα, έστω και με καύσωνα, κι αυτό μας έχει αλλάξει τη διάθεση».
Το… νέο αίμα και η «φρέσκια» ματιά
Οι ειδικευόμενοι ρευματολόγοι, Αλεξάνδρα Κουτσογιάννη και Παναγιώτης Παναγόπουλος, εκπαιδεύονται στο Εργαστήριο Παθολογικής Φυσιολογίας του ΕΚΠΑ, στο ΓΝ Λαϊκό, υπό την επίβλεψη των καθηγητών Αθανάσιου Τζιούφα, Παναγιώτη Βλαχογιαννόπουλου και Ανδρέα Γουλέ και έκαναν τις παρουσιάσεις τους υπό την εποπτεία των δύο τελευταίων.
Για το αν κρατάει την παιδικοεφηβική «μαγεία» του να γίνει γιατρός ρωτήσαμε την Αλεξάνδρα, η οποία απάντησε: «Όταν ερχόμαστε σε επαφή με ασθενείς δε σκεφτόμαστε τίποτε άλλο από το να πάει καλά κι εμείς να μάθουμε μέσα από αυτό. Η μαγεία είναι πάνω απ’ όλα και το βλέπω με όλα τα παιδιά της κλινικής. Πάντα έχουμε το άγχος το περιστατικό μας να πάει καλά, να μάθουμε, να δούμε κάτι ενδιαφέρον, να το ψάξουμε. Ό,τι παρουσιάσαμε, ενώ θα μπορούσαμε να έχουμε σταματήσει κάπου, το πήγαμε μέχρι το τέλος, είναι κουραστικές οι πολλές ώρες δουλειάς, εφημερίες, αλλά είναι κάτι που πρέπει να γίνει και είμαστε προσηλωμένοι».
«Πώς αντιμετωπίζουμε την εκπαίδευση στην Ελλάδα» ήταν η ερώτηση προς το μεσσηνιακής καταγωγής νεαρό γιατρό, Παναγιώτη Παναγόπουλο, ο οποίος είπε μεταξύ άλλων:
«Η εκπαίδευση ξεκινάει από την αρχή, από 18 χρόνων, όταν περνάμε στη σχολή και πρέπει να συνεχίζεται μετά το πτυχίο, να συνεχίζεται όταν παίρνουμε την ειδικότητα, όταν γινόμαστε ειδικοί, όταν κάποιοι γίνονται επιμελητές στα νοσοκομεία ή καθηγητές και δεν πρέπει να σταματάει ποτέ. Συνεχίζεται μέχρι τη συνταξιοδότηση και οι περισσότεροι γιατροί τη συνεχίζουν και μετά για να βοηθούν τους νεότερους γιατρούς. Η εκπαίδευση είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Πρέπει να την προάγουμε, σε αυτό πρέπει να βοηθάει και η Πολιτεία.
Όσο για τα συνέδρια, το σημαντικότερο που κερδίζουμε είναι, νομίζω, ότι βλέπουμε την οπτική γωνία άλλων συναδέλφων από άλλα μέρη, ενώ η Ιατρική είναι ίδια, πολλές φορές η οπτική γωνία αλλάζει. Είναι σημαντικό να μην είμαστε απομονωμένοι και να ερχόμαστε σε επαφή. Αυτή η αλληλεπίδραση και η ώσμωση διαφορετικών απόψεων χρειάζεται και δεν είμαι σίγουρος πόσο μπορεί να την αντικαταστήσει το διαδίκτυο, ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον μπορεί».
Ο Παναγιώτης Χριστοφόρου, αν και ειδικευόμενος αιματολόγος, μελέτησε ασθενή με πολύπλοκο ιστορικό, εποπτευόμενος από τον καθηγητή Αιματολογίας κ. Βουλγαρέλη και την αιματολόγο κ. Στεργίου, αλλά και τον κ. Βλαχογιαννόπουλο, και παρότι ρευματολογικό κατά βάση περιστατικό, ανέλαβε την παρουσίαση στο συνέδριο της Καλαμάτας, «επειδή στην επιστήμη δεν υπάρχουν στεγανά», όπως εξηγεί ο καθηγητής του.
«Κατ’ αρχάς είμαι ευγνώμων για την Κλινική (σ.σ. Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών) και τον κ. Βλαχογιαννόπουλο, γιατί σαν άλλη ειδικότητα, εκτός της Ρευματολογίας, μου δόθηκε η δυνατότητα να παρουσιάσω ένα περιστατικό, το οποίο ήταν πολυσυστηματικές εκδηλώσεις -κάτι στο οποίο πολύ συχνά οι αιματολόγοι δε δίνουν αρκετή σημασία και εστιάζουν πολύ στη θεραπεία, ενώ είναι πολύ σημαντική η διάγνωση. Γι’ αυτό και ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η όλη τριβή με το περιστατικό και γενικότερα τη συμμετοχή και τη συνεργασία με τους ρευματολόγους και τους παθολόγους της Κλινικής.
Στο συνέδριο δείχνουμε πόσο σημαντική είναι αυτή η συνεργασία των ειδικοτήτων, γιατί κανένας δεν τα ξέρει όλα. Μέσα από τη συνεργασία κερδίζουμε όλοι, αλλά προπάντων ο ίδιος ο ασθενής, ο οποίος επωφελείται.
Παρότι απαισιόδοξος άνθρωπος, γενικά είμαι αισιόδοξος, γιατί βλέπω συναδέλφους οι οποίοι αγαπούν αυτό που κάνουν και έχουν έντονο το συναίσθημα της συνεργασίας. Αυτό με καθησυχάζει και γενικά είμαι αισιόδοξος για το μέλλον», ανέφερε ο κ. Χριστοφόρου.
Βλαχογιαννόπουλος: Να αγκαλιάσει η Καλαμάτα τέτοια συνέδρια
Αφήσαμε τον επίλογο για το συμπατριώτη μας Παναγιώτη Βλαχογιαννόπουλο, ο οποίος ανέφερε ανάμεσα σε άλλα: «Το συνέδριο ήταν καλό και ενδιαφέρον, γιατί ήταν από πολλαπλές πλευρές αντιμετώπιση σύνθετων περιστατικών. Ακριβώς αυτό το multidisciplinary, αυτή των πολλαπλών παράλληλων ειδικοτήτων αντιμετώπιση του περιστατικού, κάνει τους γιατρούς περισσότερο ολιστικούς, περισσότερο πλήρεις στην αντιμετώπιση του αρρώστου. Και έτσι δομήθηκε και η εταιρεία αυτή, η ΕΠΕΜΥ, με πολλές ειδικότητες μαζί για να συζητάνε ένα περιστατικό πιο πλήρως και περισσότερο αποφασιστικά σε ό,τι αφορά τη θεραπεία.
Οι γιατροί έμαθαν να συνεργάζονται. Το συνέδριο διδάσκει πώς θα συνεργάζονται και πώς θα βάζουν ερωτήματα πολύ πιο λεπτά και σύνθετα στην αντιμετώπιση μερικών πλευρών της παθολογίας του ασθενούς. Και γι’ αυτό νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να συμμετέχουμε σε τέτοιου τύπου διοργανώσεις».
Όχι χωρίς φόρτιση ο κ. Βλαχογιαννόπουλος αναφέρθηκε στην Καλαμάτα, την πατρίδα του, για την οποία έχει εξασφαλίσει τη φιλοξενία εναλλάξ με την Αλεξανδρούπολη, του ετήσιου συνεδρίου Παθοφυσιολογίας των Νόσων (το διοργανώνει η Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας του ΕΚΠΑ), το οποίο έγινε εδώ και το 2019, εκφράζοντας κάποια πικρία που αγνοήθηκε από τις τοπικές Αρχές, όπως ο Δήμος, αλλά ακόμη και τον Ιατρικό Σύλλογο, καταλήγοντας ότι «οι Καλαματιανοί θα πρέπει να αγκαλιάζουν τέτοιες διοργανώσεις. Να ξέρουν ότι εδώ ήρθαν σήμερα (σ.σ. 24-27/6) 300 άτομα, κάτσανε 3-4 μέρες, δώσανε χρήματα στην πόλη και επίσης λατρέψανε την πόλη. Η Καλαμάτα τους άρεσε και πολλοί θα ξαναέρθουν για διακοπές».
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
