Σπονδυλωτή έκθεση ελληνικών ενδυμασιών σε πέντε πόλεις της Πελοποννήσου διοργανώνει, ήδη από τις αρχές Ιουνίου και έως το τέλος του 2021, το Ίδρυμα Γεωργίου & Βικτωρίας Καρέλια σε συνεργασία με το Λύκειον των Ελληνίδων Καλαμάτας και τη Συλλογή Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτωρία Γ. Καρέλια».
Με αφορμή ιστορικά γεγονότα που διαδραματίστηκαν στην Καλαμάτα, την Τρίπολη, την Αρεόπολη, την Πύλο/Ναυαρίνο και το Ναύπλιο, όπως αυτά περιγράφονται μέσα από ισάριθμα κείμενα της εποχής, η έκθεση, με τίτλο «Ο Μοριάς της Ελευθερίας», παρουσιάζει ελληνικές ενδυμασίες από την Πελοπόννησο και τα νησιά του Αργοσαρωνικού, που διηγούνται την ιστορία με το δικό τους μοναδικό τρόπο.
Οι φορεσιές εκτίθενται σε επιλεγμένα δημόσια κτήρια, στα οποία λειτουργεί παράλληλα χώρος ψηφιακής προβολής με θέματα εμπνευσμένα από την επανάσταση, στο πλαίσιο του επετειακού προγράμματος του Ιδρύματος Καπετάν Βασίλη και Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και της ΤΕΜΕΣ Α.Ε., «Μοριάς ‘21».
Στην Καλαμάτα (Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο) φιλοξενείται η παλαιότερη τοπική αστική φορεσιά με το πολύτιμο μεταξωτό καβάδι, το μεταξωτό ζωνάρι και τον βελούδινο τζουμπέ, για την οποία αντλούμε σημαντικές πληροφορίες από το προικοσύμφωνο της κόρης του ισχυρού Προκρίτου της Καλαμάτας, Παναγιώτη Μπενάκη, πρωτεργάτη της εξέγερσης των Ορλωφικών.
Στην Τρίπολη (Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο) παρουσιάζεται η γυναικεία φορεσιά της Τεγέας, στα όρια της οποίας είχε στρατοπεδεύσει ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης προετοιμάζοντας την πολιορκία της Τριπολιτσάς.
Βασικό στοιχείο της φορεσιάς, το φουστάνι με τον ολοκέντητο ποδόγυρο από πολύχρωμα μεταξωτά νήματα και το τελείωμα από κόκκινη τσόχα, του οποίου οι άκρες ανασηκώνονται και στερεώνονται στο πίσω μέρος της μέσης.
Στην Αρεόπολη (Παλαιό Δημαρχείο) θα παρουσιαστεί, στο τέλος Ιουλίου, η γυναικεία φορεσιά της Μάνης, προς τιμήν των δρεπανηφόρων γυναικών της, που δοξάστηκαν στη μάχη του Διρού και υμνήθηκαν από τον Τύπο της εποχής σαν γνήσιες απόγονοι των γενναίων Σπαρτιατισσών. Κύριο χαρακτηριστικό της φορεσιάς, το βελέσι, αμάνικο μάλλινο φόρεμα σε σκούρο μπλε χρώμα, στολισμένο με μία φαρδιά κόκκινη λωρίδα, το μπουγάζι. Το δρεπάνι στερεώνεται στο υφαντό ριγωτό ζωνάρι που τυλίγεται γύρω από τη μέση.
Στην Πύλο (Aρχοντικό Τσικλητήρα), όπου μετά την Πτώση της Σφακτηρίας το θρυλικό μπρίκι του Υδραίου Αναστάσιου Τσαμαδού, «Άρης», πραγματοποίησε ηρωική έξοδο μέσα από τις γραμμές του εχθρού, εκτίθεται η γυναικεία φορεσιά της Ύδρας ή «Μικράς Αγγλίας», όπως την αποκαλούσε ο Ιμπραήμ για τη ναυτοσύνη και την πολεμική της ικανότητα.
Κυριαρχεί το πολύπτυχο αμάνικο πράσινο μεταξωτό φουστάνι με τον βελούδινο ποδόγυρο, η εφαρμοστή μεταξωτή τζάκα και το τριγωνικό ολοκέντητο μεταξωτό μαντήλι. Η νεώτερη φορεσιά του νησιού, που επηρεάστηκε σημαντικά από την ενδυμασία της βασίλισσας Αμαλίας, κρατώντας, ωστόσο, τον παραδοσιακό υδραίικο κεφαλόδεσμο, φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις της Costa Navarino (Westin Resort).
Στο Ναύπλιο (Boυλευτικό), όπου είχε το ραφείο του ο διάσημος για την ικανότητά του στο χρυσοκέντημα, Σταύρος Κρεμμύδας, δημιουργός της μπλε ενδυμασίας με φουστανέλα που υιοθέτησε ο βασιλιάς Όθωνας έως το θάνατό του, φιλοξενείται μία παλαιά γυναικεία φορεσιά τύπου «Αμαλία». Πρόκειται για τον τύπο της αυλικής ενδυμασίας με τη μακριά μεταξωτή φούστα σε στυλ Biedermeier, το κοντογούνι, το βελούδινο χρυσοκέντητο γιλέκο και το φέσι με τη μεταξωτή φούντα, που δημιούργησε η πρώτη βασίλισσα των Ελλήνων.
Η φορεσιά έγινε το εθνικό αστικό ένδυμα της μετεπαναστατικής εποχής, προτού η δυτική μόδα κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στον ελληνικό χώρο.
«Ο Μοριάς της Ελευθερίας» καλεί τους επισκέπτες που περιηγούνται φέτος στην Πελοπόννησο να αναζητήσουν τα παραπάνω εκθέματα και να έχουν την ευκαιρία να προσεγγίσουν την επαναστατική και πρώτη μετεπαναστατική περίοδο μέσα από μία διαφορετική οπτική: αυτή της καθημερινής ζωής των ανθρώπων που βίωσαν από κοντά τις αγωνίες, τις λύπες, τις απογοητεύσεις, τις ελπίδες και τις χαρές του μεγάλου αγώνα μέχρι την τελική του δικαίωση.
