Διάβασα στις 12 Ιουνίου ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο στην εφημερίδα «Θάρρος» γραμμένο από Καλαματιανούς που ασχολούνται με το ποδήλατο, το οποίο είχε δύο χαρακτηριστικούς τίτλους:
«Δεν έχω κανέναν λόγο να σταματήσω να κυκλοφορώ με ποδήλατο, αλλά πια προσέχω πάρα πολύ» και «Η Καλαμάτα αγαπά το ποδήλατο, αλλά…».
Διαπίστωσα ότι με την πάροδο του χρόνου όλο και περισσότεροι πολίτες της πόλης μας και, κυρίως, νέα παιδιά δείχνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη χρήση του ποδηλάτου, με τη διπλή του βεβαίως ιδιότητα, δηλαδή τόσον της άσκησης και της διασκέδασης όσον και της μετακίνησης, δηλαδή της χρήσης του ως μεταφορικού μέσου δια μικρές αποστάσεις. Πλην όμως εις την πορεία των πραγμάτων και με την πληθώρα των κινούμενων ποδηλάτων, διαπιστώθηκε ότι η κυκλοφορία με το ποδήλατο άρχισε να προκαλεί ιδιαίτερα προβλήματα στους κυκλοφοριακούς ρυθμούς της πόλης μας και αυτό, προφανώς, από άγνοια υπό των οδηγών των διατάξεων και των κανόνων της κυκλοφοριακής αγωγής.
Το παραπάνω οφείλεται, κυρίως, εις την εσφαλμένη πεποίθηση μικρού ευτυχώς αριθμού οδηγών ποδηλάτων ότι μπορούν να κυκλοφορούν εντός και εκτός της πόλης της Καλαμάτας χωρίς ιδιαίτερο έλεγχο και προσοχή, έχοντας προφανώς κατά τη γνώμη τους την απόλυτη προτεραιότητα στην κίνηση των οχημάτων και τούτο, κυρίως, στις διασταυρώσεις των οδών.
Πιστεύω ότι το πρόβλημα με την κίνηση των ποδηλάτων οφείλεται εις την έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης των οδηγών για τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που αφορούν αποκλειστικά στους οδηγούς των ποδηλάτων.
Για το λόγο αυτό κρίνω σκόπιμο με το σημερινό μου άρθρο να κάνω γνωστό στους οδηγούς των ποδηλάτων ότι ο νόμος προβλέπει και τους κάτωθι κανόνες δια την ορθή κυκλοφορία των ποδηλάτων (τους οποίους οφείλουν να τηρούν οι οδηγοί τους και τούτο, κυρίως, για την προστασία της σωματικής ακεραιότητας τόσον των ίδιων όσον και κυκλοφορούντων τρίτων). Η παραβίαση των κανόνων καταγράφεται κατωτέρω, κατά τα βασικά τους βέβαια στοιχεία, προς εγρήγορση και συμμόρφωση:
1. Το ποδήλατο είναι ΟΧΗΜΑ δύο τροχών και δια τους ΟΔΗΓΟΥΣ του ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ ισχύουν οι ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ του ΚΩΔΙΚΑ ΟΔΙΚΗΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
2. Το ποδήλατο κινείται στους ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥΣ και όπου υπάρχουν ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΙ, η επιλογή τους δια τους ΧΡΗΣΤΕΣ είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ.
Το ποδήλατο υπακούει στις ΟΔΗΓΙΕΣ των ΤΡΟΧΟΝΟΜΩΝ, συμμορφώνεται προς τους ΦΩΤΕΙΝΟΥΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΣ και, βεβαίως, στις γενικές διατάξεις των άρθ. 12, 16, 19, 42 και 76 του ΚΟΚ, δηλαδή στις διατάξεις ως προς τη ΓΕΝΙΚΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ των ΟΔΗΓΩΝ, ΤΗ θέση επί της οδού, την ΤΑΧΥΤΗΤΑ, την απαγόρευση χρήσεως ΟΙΝΟΠΝΕΥΜΑΤΟΣ και την ύπαρξη ΦΩΤΩΝ επί του ΠΟΔΗΛΑΤΟΥ.
Σημειωτέον, επίσης, ότι δια τα ποδήλατα ισχύουν οι ειδικοί κανόνες του άρθ. 40 του ΚΟΚ, οι οποίοι προβλέπουν και τα κάτωθι:
ΚΟΚ και ποδήλατο. Ειδικά άρθρα
ΑΡΘΡΟ 40: Ειδικοί κανόνες για οδηγούς ποδηλάτων
1. Οι οδηγοί ποδηλάτων απαγορεύεται:
α) Να ρυμουλκούνται από άλλο όχημα
β) Να ρυμουλκούν ή ωθούν διάφορα αντικείμενα
γ) Να μεταφέρουν αντικείμενα τα οποία εμποδίζουν την οδήγηση του οχήματός τους ή εκθέτουν σε κίνδυνο τους λοιπούς χρήστες της οδού
δ) Να κινούνται ανά δύο ή και πλείονες παράλληλα
ε) Να σύρουν μαζί τους ζώα δεμένα με λουρί
στ) Να χρησιμοποιούν εν κινήσει ακουστικά που έχουν συνδεθεί με φορητά ραδιόφωνα και άλλες παρεμφερείς ηχητικές συσκευές. Από τη διάταξη αυτή εξαιρούνται ακουστικά και κεφαλόφωνα ανοικτής ακρόασης φορητών συσκευών ραδιοεπικοινωνίας που χρησιμοποιούνται για την επικοινωνία σε μικρή απόσταση μεταξύ των οδηγών ποδηλάτων ή μεταξύ των οδηγών των οχημάτων αυτών και σταθμών βάσης
ζ) Να χρησιμοποιούν εν κινήσει κινητό τηλέφωνο το οποίο δεν είναι τοποθετημένο σε ειδική θέση για ανοικτή ακρόαση.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Αν θέλετε να μιλήσετε στο τηλέφωνο, η καλύτερη επιλογή είναι να κάνετε μια σύντομη στάση!
1. Οι οδηγοί ποδηλάτων υποχρεούνται να κρατούν το τιμόνι και με τα δύο τους χέρια, εκτός αν δίνουν σήμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος ΚΟΚ
2. Οι οδηγοί ποδηλάτων υποχρεούνται να κατεβαίνουν από αυτά και να τα οδηγούν βαδίζοντας, όταν δημιουργείται εμπόδιο ή κίνδυνος για την κυκλοφορία των πεζών
3. Οι οδηγοί ποδηλάτων απαγορεύεται να μεταφέρουν επιβάτες στα οχήματά τους.
Η μεταφορά δεύτερου ατόμου – στο δρόμο όπου κινούνται αυτοκίνητα – απαγορεύεται!
Κατ’ εξαίρεση, επιτρέπεται η μεταφορά ενός μόνο επιβάτη σε ποδήλατο που έχει δύο ζεύγη ποδοστροφάλων και διαθέτει, από κατασκευή, μόνιμο πρόσθετο κάθισμα (tandem).
Σε οδούς οι οποίες έχουν λωρίδα κυκλοφορίας για την κίνηση ποδηλάτων ή μοτοποδηλάτων, απαγορεύεται στους οδηγούς αυτών να χρησιμοποιούν το υπόλοιπο του οδοστρώματος.
Αυτός που παραβαίνει τις διατάξεις του άρθρου αυτού τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο 80 ευρώ πλην των περιπτώσεων στ και ζ της παραγράφου 1, όπου ο παραβάτης τιμωρείται με διοικητικό πρόστιμο 150 ευρώ και αφαίρεση επιτόπου της άδειας ικανότητας οδηγού για 30 ημέρες.
Ανακεφαλαιώνοντας
•Ο οδηγός ποδηλάτου είναι… οδηγός! Άρα ισχύουν και γι’ αυτόν όσα ισχύουν για τους υπόλοιπους οδηγούς!
•Το ποδήλατο είναι «όχημα», άρα έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις!
•Ο οδηγός ποδηλάτου είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει και να εφαρμόζει τον ΚΟΚ
•Οι οδηγοί άλλων οχημάτων είναι υποχρεωμένοι να αναγνωρίζουν και να σέβονται το χρήστη ποδηλάτου στους δρόμους, καθώς ο ΚΟΚ αναγνωρίζει το ποδήλατο ως όχημα που επιτρέπεται να κινείται στο οδόστρωμα
•Το κράνος δεν είναι υποχρεωτικό από τον ΚΟΚ (και ευτυχώς από κανέναν ΚΟΚ σε Ευρώπη και Αμερική)
•Μόνο στην Αυστραλία έχει εφαρμοστεί η υποχρεωτική χρήση κράνους, με αποτέλεσμα την απότομη μείωση χρήσης ποδηλάτου. Κατά τη γνώμη μου, απολύτως δικαιολογημένα καθώς το ποδήλατο δεν πρέπει να ταυτίζεται με κάτι επικίνδυνο
•Οι ταχύτητες κίνησης στην πόλη δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 20 χιλιόμετρα την ώρα και αυτή η ταχύτητα είναι σχεδόν ταχύτητα… γρήγορου δρομέα
•Τέλος, προς αποφυγήν ατυχημάτων με ποδήλατο και επειδή όλο και πιο συχνά παρατηρείται το φαινόμενο της μη τήρησης των κανόνων της οδικής συμπεριφοράς από τους ποδηλάτες, οι λοιποί οδηγοί των οχημάτων πρέπει να γνωρίζουν ότι η κατηγορία των κακών οδηγών ποδηλάτων παραβιάζουν κυρίως τα κάτωθι:
•Δεν ακολουθούν την ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ εντός τον ορίων του ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥ
•Δεν παραχωρούν την ΠΡΟΤΕΡAIΟΤΗΤΑ βάσει του ΚΟΚ, όταν διασχίζουν ΔΙΑΒΑΣΕΙΣ ΠΕΖΩΝ
•Δεν τηρούν τις απαιτούμενες ΑΠΟΣΤΑΣΕΙΣ μεταξύ τους
•Δεν τηρούν τα ΟΡΙΑ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ όταν διασχίζουν ΔΙΑΒΑΣΕΙΣ ΠΕΖΩΝ, ή όταν διασχίζουν το ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
•Δεν τηρούν τους ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ που προβλέπει ο νόμος για να μπορούν οι χρήστες των οδών να τους διακρίνουν από ικανοποιητική απόσταση.
1. Βάσει όλων των παραπάνω θα πρέπει να γίνει κατανοητό στους ΧΡΗΣΤΕΣ των ΠΟΔΗΛΑΤΩΝ ότι θα πρέπει να χρησιμοποιούν το ποδήλατο βάσει των ΚΑΝΟΝΩΝ ΟΔΙΚΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ
2. Θα πρέπει η ΤΟΠΙΚΗ ΑΡΧΗ να διαμορφώσει και να καλυτερεύσει το ΔΙΚΤΥΟ του ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥ
3. Θα πρέπει η ΤΟΠΙΚΗ ΑΡΧΗ να διασφαλίσει την ΑΣΦΑΛΕΙΑ του ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΥ, ειδικά στα ΣΗΜΕΙΑ που συναντάται με το ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ (ΝΑΥΑΡΙΝΟΥ, ΦΡΑΤΖΗ, ΒΑΣ. ΟΛΓΑΣ κ.τ.λ.).
4. Θα πρέπει η ΤΟΠΙΚΗ ΑΡΧΗ να τοποθετήσει ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΣΗΜΑΝΣΗΣ ή ΦΩΤΕΙΝΟΥΣ ΣΗΜΑΤΟΔΟΤΕΣ στα σημεία όπου διασταυρώνεται ο ΠΟΔΗΛΑΤΟΔΡΟΜΟΣ με το ΚΥΡΙΟ ΟΔΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ.
Του Γιώργου Μπούρα
Δικαστικού πραγματογνώμονα, αναλυτή τροχαίων ατυχημάτων