Από τινών ημερών εν τω ενταύθα Νεκροταφείω εδημιουργήθη κατάστασις όχι ευχάριστος, προκαλούσα τας διαμαρτυρίας και αυτών ακόμη των εκκλησιαζομένων.
Οι εφημέριοι του Ναού τούτου, κατά την προχθεσινήν νυκτερινήν των χαιρετισμών ακολουθίαν, δεν μετέβησαν και επομένως εματαιώθη ούτη προς μεγάλην λύπην των εκκλησιαζομένων.
Χθες δε, αντί να ιερουργήσουσιν εν τω ναώ του Νεκροταφείου, εκόντας άκοντας, υπεχρέωσαν τους έχοντας μνημόσυνα να μεταφέρωσι ταύτα εις τον παρακείμενον ιδιόκτητον Ναόν των Εφεσίων, όπου και ιερούργησαν υπό τας διαμαρτυρίας των αγανακτησάντων πιστών, τινές των οποίων εν αγανακτήσει προσελθόντες εις τα γραφεία μας ηξίωσαν να διαμαρτυρηθώσιν δια την τοιαύτην κατάστασιν.
Λέγεται, ότι αιτία των ανωτέρω είναι η πρόσληψις νέου ιεροψάλτου.
Και ημείς ερωτώμεν, έχει γνώσιν ο Σος Επίσκοπος, διότι οιονδήποτε και αν ώσιν οι λόγοι, πρέπει να τεθή τέρμα εις την τοιαύτην κατάστασιν, η οποία όχι ολίγον δύναται να συμβάλη εις την χαλάρωσιν του θρησκευτικού αισθήματος.
Προς άρσιν ακαίρων συζητήσεων και παρεξηγήσεων σχετικώς προς την κατάστασιν εν τω Νεκροταφείω, δημοσιεύομεν τα σχετικά άρθρα του Νόμου περί Ενοριών.
Άρθρον 1. εδ. 2. «Εξωκκλήσια και παρεκκλήσια, πλην των δυνάμει τίτλων ιδιοκτήτων ναών και νεκροταφεία, υπάγονται εις τους ενοριακούς ναούς ως εξαρτήματα αυτών μετά ομόφωνον γνωμοδότησιν του Επισκόπου και Δημοτικού Συμβουλίου και εν διαφωνία αυτών κατ’ απόφασιν του Υπουργού των Εκκλησιαστικών».
Άρθρον 1. εδ. 3 του κανονιστικού Β. Διατάγματος από 16 Απριλίου 1912. «Η περιουσία των εξωκκλησίων και παρεκκλησίων ανήκει εις τον ναόν εις ον δια Β. Διατάγματος συνεχωνεύθησαν».
Η συγχώνευσις του Νεκροταφείου ωρίσθη δια Β. Διατάγματος της 17ης Μαρτίου 1912 εις τον ναόν της Υπαπαντής.
Άρθρον 12 εδ. 2 του νόμου περί ενοριών.
«Τους ψάλτας και νεωκόρους προτείνουσιν οι επίτροποι εν συμπράξει μετά του Επισκοπικού επιτρόπου, διορίζει δε ο Επίσκοπος κατά τους όρους του προηγουμένου εδαφίου και απολύει δε αυτούς εάν καταδειχθώσιν ανεπαρκείς κατά την εκτέλεσιν των καθηκόντων αυτών».
Η παρά τας ανωτέρω διατάξεις του Νόμου επέμβασις του Δημάρχου εις τα του Νεκροταφείου, επέφερε την ανώμαλον κατάστασιν. Έχομεν Νόμους ή όχι;
Ιδού το ζήτημα περί ο δέον να στραφή η εξουσία των αρχών και η προσοχή του κοινού.
Έγγραφον προς τον Νομάρχην
Χθες ο Σος Επίσκοπος Μεσσηνίας απέστειλεν έγγραφον προς τον Νομάρχην σχετικώς με το ζήτημα του Νεκροταφείου, δι’ ου ζητεί την άμεσον εφαρμογήν των νόμων.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΣ ΕΝ ΤΩ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΩ
Προς την Σύνταξιν «Θάρρους»
«ΘΑΡΡΟΣ» 15 Μαρτίου 1913
Εν τω φύλλω ημών της 13ης τρέχοντος εδημοσιεύθη ότι ακαίρως συζητείται η εν τω Νεκροταφείω της πόλεως κατάστασις και ότι το Νεκροταφείον ανήκει συμφώνως τοις εν τω δημοσιεύματι αναγραφομένοις νόμοις και Β. Διατάγμασιν εις τον ενοριακόν Ναόν της Υπαπαντής, προς δε ερωτάται παρά του γράψαντος, αν έχωμεν Νόμους και πώς ούτοι δεν εφαρμόζονται.
Εις απάντησιν των γραφέντων ανακοινούμεν, ότι ατυχώς η εν τω Ναώ του Νεκροταφείου της πόλεως «Η Κοίμησις της Θεοτόκου» και ουχί εν τω Νεκροταφείω, ως εγράφη υπό του γράψαντος, ακαταστασία θέλει ατυχώς εξακολουθήση και εν τω μέλλοντι, εφόσον δεν γίνεται αντιληπτή εκατέρωθεν η δικαιοδοσία εκάστου, διότι η δημοτική αρχή Καλαμών εν τη συναισθήσει των δικαίων της, ουδαμώς προτίθεται να εγκαταλείψη αναφαίρετα αυτής δικαιώματα, ουδέ παύσηται προστατεύουσα τα δημοτικά συμφέροντα, υπείκουσα εις αδικαιολόγητον πεισμοσύνην αναρμοδίως εκδηλωθείσαν.
Εξηγούμεθα. Το Δημοτικόν Συμβούλιον του Δήμου Καλαμών, άμα τη εφαρμογή του Νόμου περί ενοριών και εν πλήρει γνώσει του αρθρ. 1 εδ. 2 του ειρημένου Νόμου, δια του υπ’ αριθμ. 93 της 8 Ιουνίου π.έ ψηφίσματός του, νομίμως υποβληθέντος και εγκριθέντος υπό της Νομαρχίας Μεσσηνίας, καθώρισε τους εν τη περιοχή του Δήμου, δυνάμει τίτλων, ιδιοκτήτους Ναούς, εν δε τω αριθμ. 12 τούτου, εψηφίσατο ότι ο Ναός του Νεκροταφείου της πόλεως «Η Κοίμησις της Θεοτόκου», οικοδομηθείς υπό του Δήμου επί οικοπέδου αγορασθέντος υπ’ αυτού, ανήκει εις τον Δήμον ως ιδιοκτησία τούτου αναφαίρετος και αναπαλλοτρίωτος, πλην όμως το Υπουργείον πριν ή ερωτήση και μάθη τίνι ανήκει ο εν τω Νεκροταφείω της πόλεώς Ναός, αγνοούν και την τούτου ύπαρξιν, δεν απεφάνθη περί τούτου, ειμή μόνον ερεισθέν επί της διατάξεως του περί ενοριών Νόμου, ότι τα Νεκροταφεία υπάγονται εις τους ενοριακούς Ναούς δια Β. Διατάγματος. Υπήγαγε το Νεκροταφείον και μόνον χωρίς να ομιλήση περί του Ναού εις τον ενοριακόν Ναόν της Υπαπαντής. Ο προϊστάμενος όμως της Δημοτικής αρχής Καλαμών, διαγνούς το αυθαίρετον και ανεξέταστον της εν τω Διατάγματι Υπουργικής αποφάσεως, δι’ αναφοράς του προς το Υπουργείον, υπέδειξεν ότι εσφαλμένως υπήχθη το Νεκροταφείον εις τον ενοριακόν Ναόν της Υπαπαντής. Ούτω δε του Διατάγματος, μη αναγράψαντος ειδικώς και περί της υπαγωγής του Ναού τινι ενοριακώ Ναώ, ουδέ απαντήσαντος του Υπουργείου περί της καταστάσεως του Ναού, δεν δυνάμεθα να δεχθώμεν ότι ο ναός ούτος υπάγεται εις την περί Εξωκκλησίων και Παρεκκλησίων διάταξιν, πολλώ δε περισσότερον δεν δύναται να θεωρηθή ως υπαχθείς ο Ναός ούτος εις τον ενοριακόν της Υπαπαντής, καθόσον ο Ναός του Νεκροταφείου και αυτό το Νεκροταφείον είναι ιδιοκτησία του Δήμου, του μεν χώρου του Νεκροταφείου αγορασθέντος δι’ επισήμων τίτλων παρά διαφόρων δικαιούχων, του δε Ναού ανεγερθέντος αναλώμασι και δαπάναις του Δήμου, επομένως ως ιδιόκτητα και κατ’ αυτόν τον περί ενοριών Νόμον, ιδία ο Ναός δεν δύναται να υπαχθώσιν εις ενοριακούς τοιούτους.
Ίσως όμως υποστηριχθή ή τουλάχιστον τούτο να προϋτίθετο ο γράψας, αφού ο περί ενοριών Νόμος ανεξετάστως υπήγαγε τα Νεκροταφεία εις τους ενοριακούς ναούς, είναι αδιάφορον εάν ταύτα ηγοράσθησαν συνεπεία τίτλων ως δημοτική ιδιοκτησία, άπαξ δε των Νεκροταφείων υπαχθέντων δια Νόμου εις τους ενοριακούς Ναούς και οι εν αυτοίς Ναοί υπάγονται εις τον Ενοριακόν Ναόν εις ον υπήχθη και το Νεκροταφείον, ούτω δε του Νεκροταφείου Καλαμών υπαχθέντος εις τον Ναόν της Υπαπαντής, κατά φυσικόν λόγον και ο εν αυτώ Ναός υπήχθη εις τον Ναόν της Υπαπαντής. Αλλά τούτου ουδέν παραλογώτερον, διότι εάν τούτο είναι ακριβές, ευρισκόμεθα προφανώς προ αντισυνταγματικού Νόμου, όντινα ουδείς πρέπει να σεβασθή, καθόσον κατ’ άρθρον 17 του Συντάγματος, ουδείς στερείται άκων της ιδιοκτησίας του, είτε Νομικόν πρόσωπον, είτε ιδιώτης, άνευ προηγουμένης αποζημιώσεως, ο δε Νόμος περί ενοριών, θεσπιζόμενος παρά τω Σύνταγμα, είναι άκυρος, αλλά βεβαίως το Νομοθετικόν Σώμα ψηφισάμενον ότι τα Νεκροταφεία υπάγονται εις ενοριακούς ναούς, βεβαίως δεν εννοεί και τα ιδιόκτητα, αλλ’ εκείνα όπερ προ αμνημονεύτων ετών διετέλουν τη κοινή χρήσει και εφ’ ων οι Δήμοι δεν κατέχουν τίτλους, ουδέ ο σκοπός ον προτίθενται τα Νεκροταφεία περιενδεδυμένος δημοσίας περιβολής, δύναται να αποξενώση ταύτα της κυριότητος εκείνου εις ον υπάγονται, ουδέ εσκόπει ο Νόμος περί ενοριών παρά το Σύνταγμα να παραδώση την δημοτικήν περιουσίαν εις τους Ναούς ους κατέστησε νομικά πρόσωπα.
Ούτω δε και το ενταύθα Πρωτοδικείον εδικαίωσε τον Δήμον δεχθέν την νομιμοποίησιν τούτου εις την συζήτησιν την γενομένην επ’ ανακοπή του Γεωρ. Αν. Μασουρίδου κατά της προσκλήσεως του δημοτ. εισπράκτορος, επιζητούντος την πληρωμήν δια υπ’ αυτού καταληφθέντα εν τω Νεκροταφείω οικογενειακόν τάφον, διατάξαν αποδείξεις επί της ουσίας και δεχθέν ως έγκυρον το ψήφισμα του δημ. συμβουλίου το διακρίναν εις τάξεις τα οικογενειακά μνημεία.
Συνεπώς, Νεκροταφείον ως ιδιοκτησία του Δήμου ερειδομένη επί επισήμων τίτλων και προ παντός ο εν αυτώ ναός «Η Κοίμησις της Θεοτόκου», περί ου το διάταγμα της 17ης Μαρτίου 1912 δεν προνοεί ως ανεγερθείς εν δημοτικώ χώρω και δαπάνη του Δήμου, ων ιδιόκτητος, κατ’ αυτόν τον Νόμον περί ενοριών εξαιρείται της υπαγωγής εις ενοριακόν Ναόν επί των οποίων απεριόριστον και αναφαίρετον δικαιοδοσίαν και προστασίαν κέκτηται ο Δήμος, ασκών ταύτην δια των νομίμων αντιπροσώπων του, πως δι’ έτερος επεμβαίνων και δικαιοπρακτών εν αυτώ, είναι εκτός του Νόμου, ούτινος την παρέμβασιν και επιβολήν εξαιτείται ο Δήμος προς κατάπαυσιν της υπαρχούσης ακαταστασίας.
Εκ του Δημαρχείου Καλαμών
ΔΙΑΤΑΓΗ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
«ΘΑΡΡΟΣ» 20 Μαρτίου 1913
Δια το εγερθέν ζήτημα του Νεκροταφείου, μεταξύ του Σου Επισκόπου Μεσσηνίας και του Δημάρχου Καλαμών, εκ του διορισμού αριστερού Ιεροψάλτου εν τω Ναώ του Νεκροταφείου υπό του Δημάρχου, ους απόρροια υπήρξεν η αποχή των Ιερέων από πάσης Ιεροπραξίας και το κλείσιμον επομένως του Ναού, απήντησε χθες το Υπουργείον των Εκκλησιαστικών εις τον Νομάρχην, δι’ αναφοράς του οποίου είχον ανακοινωθή αυτώ τα συμβαίνοντα.
Το Υπουργείον τηλεγραφικώς γνωρίζει εις τον Νομάρχην, ότι δια διαταγής του προηγγέλθη ο εις Αθήνας παρεπιδημών Επίσκοπός μας, ίνα μέχρι νεωτέρας διαταγής του απόσχη πάσης αναμίξεως εις τα του Νεκροταφείου, ενεργήση δε τα δέοντα τηλεγραφικώς προς αναστολήν πάσης σχετικής αυτού ενεργείας.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΕΙΣΕΤΙ ΕΚΚΡΕΜΕΣ
«ΘΑΡΡΟΣ» 23 Μαρτίου 1913
ο ζήτημα του Νεκροταφείου παρά την εκδοθείσαν διαταγήν του Υπουργείου προς τον εν Αθήναις παρεπιδημούντα Επίσκοπόν μας, παραμένει εισέτι εκκρεμές.
Ο Σος Επίσκοπος ουδεμίαν εισέτι έδωκεν εντολήν εις τον ενταύθα αντιπρόσωπόν του σχετικήν προς το ζήτημα και επομένως οι Ιερείς του Νεκροταφείου εξακολουθούν απέχοντες συμφώνως προς την δοθείσαν αυτοίς εντολήν.
ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΟΥ ΦΕΡΕΤΑΙ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΛΥΣΙΝ ΤΟΥ
«ΘΑΡΡΟΣ» 26 Μαρτίου 1913
Χθες δια του Επισκοπικού αντιπροσώπου εδόθη η άδεια εις τους ιερείς του Νεκροταφείου να ιερουργήσωσιν. Νομίζωμεν ότι το αναφυέν ζήτημα φέρεται προς την λύσιν του και λίαν προσεχώς θα έχωμεν την οριστικήν διευθέτησιν συμφώνως με την διαταγήν του επί των εκκλησιαστικών Υπουργείου.
