Σε παρέμβασή του στον ΑγροΤύπο ο δημοτικός σύμβουλος Καλαμάτας Μιχάλης Αντωνόπουλος, πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Καλαμάτας, γεωλόγος – περιβαλλοντολόγος και αντιπρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος, αναλύει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η κατασκευή φραγμάτων σε μια περίοδο όπως η σημερινή, που όλοι μιλούν για τα μεγάλα προβλήματα που θα δημιουργήσει η κλιματική κρίση στον πρωτογενή τομέα.
Ειδικότερα αναφέρει: “Στο Νομό Μεσσηνίας ολοκληρώνεται το αρδευτικό δίκτυο του Φιλιατρινού φράγματος και αναμένεται η έγκριση και η δημιουργία δύο νέων φραγμάτων για την κάλυψη των αναγκών των καλλιεργειών κατά τη θερινή περίοδο.
Στη Δυτική Μεσσηνία υπάρχει αυτήν την στιγμή το Φιλιατρινό φράγμα άρδευσης, το οποίο έχει ολοκληρωθεί και θα τροφοδοτήσει με νερό μία έκταση περίπου 40.000 στρεμμάτων.
H κύρια δενδρώδης καλλιέργεια είναι η ελιά, ενώ καλλιεργούνται και πρώιμα κηπευτικά στο Δήμο Τριφυλίας και συγκεκριμένα στα Φιλιατρά και τους Γαργαλιάνους.
Στην περιοχή, παροχή νερού χορηγείται από παλιά πηγάδια και γεωτρήσεις, ωστόσο πλέον οι αυξημένες ανάγκες σε νερό των καλλιεργειών, ιδίως κατά τη θερινή περίοδο, δεν καλύπτονται επαρκώς.
Το νερό που υπάρχει στο φράγμα κανονικά θα διοχετευόταν στη θάλασσα ενώ τώρα αποθηκεύεται. Περίπου αποθηκεύεται ποσότητα της τάξης των 10 εκατ. κυβικών μέτρων νερού. Τώρα κατασκευάζεται το αρδευτικό δίκτυο το οποίο θα μεταφέρει το νερό στα χωράφια. Για το λόγο αυτό θα συσταθεί από το Δήμο ΤΟΕΒ. Η διαχείριση του φράγματος γίνεται από την περιφερειακή αυτοδιοίκηση και τον ΓΟΕΒ. Κάθε αγρόκτημα θα έχει μία παροχή, όπου θα υπάρχει και ένα υδρόμετρο, το οποίο θα μετράει την ποσότητα νερού που θα λαμβάνει κάθε παραγωγός.
Ο παραγωγός δε θα πληρώνει το νερό, αλλά τη διαχείριση του νερού. Υπάρχουν κάποια έξοδα για τη διαχείριση, το ποσό των οποίων είναι αμελητέο. Είναι τεράστια η οικονομική διαφορά από το να έχει κάποιος δική του γεώτρηση.
Υπάρχουν περιβαλλοντικές μελέτες οι οποίες έχουν εγκριθεί και αφορούν στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και της βιοποικιλότητας των γύρω περιοχών.
Επίσης η λειτουργία του φράγματος δεν επηρεάζει τις γεωτρήσεις. Προφανώς όμως στην περιοχή που θα λειτουργεί το φράγμα θα εξυπηρετούνται οι αγρότες.
Στην περιοχή των Φιλιατρών υπήρχε πρόβλημα με την ποιότητα και την ποσότητα του νερού που προέρχεται από τις γεωτρήσεις. Τώρα δε θα υπάρχει τέτοιο πρόβλημα. Αυτό το δίκτυο πιστεύω ότι του χρόνου, στην επόμενη δηλαδή αρδευτική χρονιά, θα λειτουργήσει.
Η εξαγγελία του έργου ξεκίνησε πριν περίπου 20 χρόνια, ο σχεδιασμός κράτησε 10 χρόνια, αλλά τα αρδευτικά δίκτυα υλοποιήθηκαν τώρα. Δηλαδή το φράγμα είναι έτοιμο τα τελευταία 8 χρόνια περίπου. Η υλοποίηση του αρδευτικού δικτύου καθυστέρησε και το φράγμα δε χρησιμοποιούνταν. Προσωπικά, δεν είχα εμπλοκή στο σχεδιασμό του Φιλιατρινού φράγματος, ο σχεδιασμός και οι μελέτες έγιναν από το ΥΠΑΑΤ.
Ανήκει στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με κάποια προγράμματα που είχαν και η μελέτη και η κατασκευή έγινε από το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω μιας διαγωνιστικής διαδικασίας. Προσωπικά, το παρακολουθώ σαν γεωτεχνικός γεωλόγος και επειδή είμαι αντιπρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου με έδρα την Πάτρα. Μας ενδιαφέρει να λειτουργήσει το έργο στο μέτρο του δυνατού, κι επίσης και γεωλογικά έχουμε κάποια στοιχεία κατασκευαστικά για το φράγμα.
Για το έργο, όμως, που είναι σε εξέλιξη όσον αφορά στο σχεδιασμό και είχα κι εγώ μία ενασχόληση στα περιβαλλοντικά του, είναι το φράγμα που θα κατασκευαστεί στο Δήμο Πύλου-Νέστορος και αφορά στο Μιναγιώτικο υδατόρεμα, στη νοτιοδυτική Μεσσηνία.
Αυτήν τη στιγμή είναι στο σχεδιασμό, είναι στην οριστική φάση δηλαδή, για να πάρει έγκριση για δημοπράτηση. Είναι λίγο πιο μικρό από το προηγούμενο έργο, καθώς η ζώνη περιφερειακά του φράγματος θα είναι γύρω στα 38.000 στρέμματα. Θα καλύπτει ανάγκες άρδευσης και πιθανόν και ύδρευσης, γιατί και οι δύο περιοχές, του Φιλιατρινού και του Μιναγιώτικου, είναι τουριστικές, οπότε σε περίπτωση μεγάλης ζήτησης νερού μπορεί να καλυφθούν και υδρευτικές ανάγκες ή και σε περιπτώσεις πυρόσβεσης.
Άρδευση και ύδρευση μπορεί να γίνει με το ίδιο πρωτεύον δίκτυο, ωστόσο το νερό για την ύδρευση πρέπει πρώτα να υποστεί μία επεξεργασία. Το αρδευτικό έργο αφορά στην ελαιοκαλλιέργεια, η οποία σε κάποιες περιοχές είναι και μονοκαλλιέργεια. Αυτές οι περιοχές θα αποκτήσουν μεγάλο πλεονέκτημα λόγω χαμηλότερου κόστους παραγωγής και καλύτερης ποιότητας τελικού προϊόντος. Αυτό το φράγμα ενδέχεται να λειτουργήσει σε ένα-δύο χρόνια.
Αναφορικά με το φράγμα Ταΰγετου, είναι μία πολύ σημαντική ενέργεια που αφορά και άλλες δράσεις του Δήμου Καλαμάτας. Ο Ταΰγετος θα μου επιτρέψετε να πω ότι είναι ένας ορεινός όγκος, ο οποίος έχει μεγάλη σπουδαιότητα από άποψη βιοποικιλότητας και έχει καεί πολλές φορές στο παρελθόν. Είναι πολύ σημαντική η δημιουργία του φράγματος στην περιοχή αυτή.
Το φράγμα είναι σχετικά μικρό. Είναι μία πρόταση η οποία έχει γίνει από το Δήμο Καλαμάτας με μία προμελέτη που έχουν κάνει και αναμένουμε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και τον προϊστάμενο κ. Καρνέση να εξετάσουν το αίτημα. Η πρόταση για τη δημιουργία φράγματος έγινε σε συνεργασία με τον κ. Καρνέση και την κατασκευαστική εταιρεία Μορέας.
Η εταιρεία Μορέας έχει αναλάβει τη δημιουργία αντιπλημμυρικού έργου στην περιοχή και η πρόταση του φράγματος από το Δήμο Καλαμάτας έγινε με σκοπό να εξισορροπηθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα προκληθούν από το αντιπλημμυρικό έργο. Η πρόταση έγινε αυτές τις μέρες, αλλά η απάντηση δεν έχει έρθει ακόμα”.
