Το Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων της σχολής Οικονομίας και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, με έδρα τη Σπάρτη είναι από τις χαμηλόβαθμες σε μόρια πρόσβασης πανεπιστημιακές σχολές πληροφορικής, όμως αποτελεί πρότυπο λειτουργίας, είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας (υπάρχουν ακόμη και περιπτώσεις φοιτητών που εργάζονται στον τομέα τους πριν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους), είναι δημοφιλής -καλύπτοντας φέτος και τις 200 προβλεπόμενες θέσεις πρόσβασης, παρά την επιβολή της βάσης του «10» στις πανελλαδικές εξετάσεις της Γ’ Λυκείου, που καταπόντισε άλλες σχολές ανά την Ελλάδα- και εμφανίζει μεγάλη δραστηριότητα, έχοντας ανάμεσα στους βασικούς στόχους της τη διασύνδεση και την προσφορά στην κοινωνία, όχι μόνο της λακωνικής πρωτεύουσας, αλλά της ευρύτερης περιφέρειας.
Ο Καλαματιανός αναπληρωτής πρόεδρος του τμήματος Βασίλης Πουλόπουλος μιλάει με ενθουσιασμό για όσα συμβαίνουν στο τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων της Σπάρτης, αλλά και στο Εργαστήριο Γνώσης και Αβεβαιότητας Γαβ Lab όπου διοχετεύεται όλη η (μη διδακτική) δημιουργικότητα καθηγητών και φοιτητών (ανήκει και εδρεύει στο τμήμα Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών της Τρίπολης, με πρόεδρο τον Μανώλη Γουάλλες).
Ο κ. Πουλόπουλος τονίζει ότι γίνονται πολλές προσπάθειες για την ενθάρρυνση των φοιτητών, όπως ήταν (πριν επιβληθούν οι περιορισμοί για τον κορωνοϊό) η εκδρομή στην Τρίπολη για την παρακολούθηση του επιστημονικού συνεδρίου που διοργανώθηκε εκεί με τη συμμετοχή επιστημόνων από το Cern και έδωσε μια καινούργια οπτική στα νέα παιδιά για την επιστήμη ή η διαρκής παρότρυνση των φοιτητών (μεταξύ άλλων προβλέπεται απαλλαγή από υποχρεωτικές εργασίες) να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς καινοτομίας που γίνονται συχνά στη χώρα μας. Όπως εξηγεί ο ίδιος μέσα από τέτοιους διαγωνισμούς γίνεται συστηματική και ολοκληρωμένη προσπάθεια, τα νέα παιδιά μαθαίνουν τις διαδικασίες λειτουργίας της επιστημονικής κοινότητας, βλέπουν τις ιδέες τους να γίνονται πράξη και επιπλέον μαθαίνουν πώς να αναζητούν πληροφορίες και ανθρώπους που μπορούν να τους βοηθήσουν στα σχέδιά τους.
Ο Βασίλης Πουλόπουλος μεταφέρει ότι η «ζωτικότητα» του τμήματος ξεκινάει σε μεγάλο βαθμό από τον ενθουσιασμό που και οι ίδιοι οι νεαροί στο σύνολό τους, καθηγητές (σχεδόν όλοι τους κάτω από 40 ετών) έχουν για την επιστήμη τους και αυτή την αγάπη θέλουν να μεταφέρουν στους φοιτητές τους.
Το «αδύνατο σημείο» των Ψηφιακών Συστημάτων Σπάρτης, το ότι βρίσκεται σε μια μικρή πόλη στο νοτιοανατολικό άκρο της Ελλάδας, είναι ταυτόχρονα και το δυνατό, καθώς οι φοιτητές έχουν άμεση συνεργασία με τους καθηγητές. Οι δημοσιεύσεις έρευνας, η συμμετοχή των φοιτητών, το ερευνητικό έργο στο εργαστήριο βρίσκονται σε ένα διαρκές ανοδικό επίπεδο παραγωγικότητας, το τμήμα είναι «ένας χώρος έντασης γνώσης και παραγωγής επιστήμης», όπως χαρακτηριστικά λέει ο κ. Πουλόπουλος, με νέες ιδέες να συζητιούνται και να μπαίνουν σε τροχιά υλοποίησης.
Ένα μεγάλο στοίχημα αποτελεί το άνοιγμα στην κοινωνία και ο ίδιος εκφράζει την ικανοποίησή του ότι και στη Σπάρτη και στη Μεσσηνία και ευρύτερα στην Πελοπόννησο αναγνωρίζεται όλο και περισσότερο το τμήμα, ως αποτέλεσμα της μεγάλης προσπάθειας που καταβάλλουν όλα τα μέλη με υπερβάλλοντα ζήλο και πολλές ώρες δουλειάς εκτός ωραρίου.
«Διεκδικούμε έργα που φέρνουν γνώση, συνεργασίες και χρήματα που είναι απαραίτητα για τη λειτουργία μας. Υπάρχουν πάρα πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα για μαθητές και φοιτητές που έχουν υποβληθεί προς έγκριση στο Υπουργείο Παιδείας (σ.σ. μεγάλο δώρο-έκπληξη αποτέλεσε την περίοδο της “καραντίνας” το Γριφομπότ για μαθητές Δημοτικού). Πολλά προγράμματα αφορούν άμεσα την κοινωνία και μάλιστα έχουν ξεκινήσει συνεργασίες με το Δήμο Ερμιονίδας και με το Δήμο Μεσσήνης για καινοτόμες δράσεις. Αφορούν και οι δύο αγροτικές περιοχές και θέλουμε να βοηθήσουμε τους νέους ανθρώπους να αξιοποιήσουν τα ψηφιακά εργαλεία και να προσαρμοστούν στις αλλαγές του ψηφιακού κόσμου.
Μας ενδιαφέρει ευρύτερα η αλληλεπίδραση των νέων με τον ψηφιακό κόσμο, καθώς και η επίδραση αυτής της σχέσης στον πολιτισμό της καθημερινότητας και μάλιστα συγκριτικά με τις ρίζες μας. Υπάρχει πρόγραμμα που συνδέει τον καταδυτικό τουρισμό με τον πολιτισμό. Είναι πραγματικά πολύ μεγάλο το εύρος και επιπλέον στη συνεργασία μας με τους δήμους υπάρχει το σκεπτικό της δημιουργίας ενός χώρου καινοτομίας που θα φέρνει σε επαφή ανθρώπους κάθε ηλικίας με τεχνολογίες αιχμής. Αυτό υλοποιήθηκε στο Ναύπλιο με πολύ μεγάλη ανταπόκριση, προσφέροντας ένα εισαγωγικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη ρομποτική, στο οποίο βοήθησαν εθελοντές καθηγητές και έφερε τα παιδιά σε επαφή με έναν διαφορετικό κόσμο», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Βασίλης Πουλόπουλος.
Η εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευση
Η περυσινή εμπειρία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης ήταν δύσκολη περισσότερο για τους καθηγητές, εκτιμά ο Βασίλης Πουλόπουλος, μεταφέροντας το δικό του βίωμα: «Για τους μαθητές και τους φοιτητές ήταν σχετικά εύκολα τα πράγματα και το μεγαλύτερο πρόβλημα που είχαν είναι ότι έχασαν τους φίλους τους. Για εμάς τους καθηγητές ήταν πιο δύσκολο το να κάνεις διδασκαλία 3-4 ώρες μπροστά από μια οθόνη χωρίς να βλέπεις πρόσωπα αντί να είσαι στο αμφιθέατρο όπου μπορείς να διακρίσεις αντιδράσεις, π.χ. αν υπάρχει ανία, οπότε καταλαβαίνεις ότι πρέπει να αλλάξεις μονοπάτι στη μετάδοση της γνώσεις για να κεντρίσεις το ενδιαφέρον.
Η ζωή ενός πανεπιστημιακού καθηγητή είναι διδακτική, διοικητική και ερευνητική. Μέσα από την έρευνα διεκδικείς ένα έργο και προσπαθείς να υλοποιήσεις μια ιδέα που θα βοηθήσει τον κόσμο. Εκεί εκφράζεται και όλη η δική μου δημιουργικότητα και η λύτρωση έρχεται όταν αντικρίζω τους φοιτητές μου, μέσα από την επαφή με τους οποίους μου επιστρέφεται η ενέργεια. Τα εξ αποστάσεως μαθήματα μου στερούν αυτή τη ενέργεια που παίρνω από τους ανθρώπους.
Στο πανεπιστήμιο όλη η αξία βρίσκεται στην ευκαιρία να κουβεντιάσεις για μια απορία ή μια εργασία, να δώσεις κάτι καινούργιο που θα κάνει τα μάτια των νέων παιδιών να λάμψουν σκεφτόμενα το επόμενο βήμα που έχουν να κάνουν. Εδώ δεν είναι όπως στο σχολείο, δείχνουμε κάποια βασικά πράγματα και μετά οι φοιτητές μας παίρνουν μόνοι τους το μονοπάτι να ανακαλύψουν τη γνώση. Το Πανεπιστήμιο είναι χώρος δημιουργίας, έρευνας και ανακάλυψης».
Τι θα γίνει τη νέα χρονιά;
Αν και επιτέλους το υπουργείο ξεκαθάρισε ότι τα πανεπιστημιακά μαθήματα της νέας σαιζόν θα γίνουν δια ζώσης, με τις αναγκαίες προφυλάξεις και περιορισμούς (π.χ. είσοδος για εμβολιασμένους ή ράπιντ τεστ) και ο Βασίλης Πουλόπουλος είναι επιφυλακτικός για το αν έχουν προβλεφθεί όλα για μια ασφαλή χρονιά που θα ολοκληρωθεί ομαλά. Μάλιστα επικαλείται μια μελέτη 40 σελίδων για την ασφαλή λειτουργία των πανεπιστημίων που εκπονήθηκε κατόπιν συνεργασίας του κ. Γουάλλες με τον γνωστό πολύ έμπειρο υγειονομικό Γιώργο Παππά που θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν. Όπως και να ‘χει «εμείς θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να ανταποκριθούμε στις οδηγίες που θα δοθούν», λέει ο κ. Πουλόπουλος, τονίζοντας όμως την ανάγκη όλες οι οδηγίες και αποφάσεις να είναι ξεκάθαρες και έγκαιρες, καθώς οι παλινωδίες είναι αυτές που δημιουργούν κλίμα ανασφάλειας, αβεβαιότητας, αλλά και δυσπιστίας απέναντι στην επιστήμη.
Σε ερώτηση για την επιβολή φέτος της βάσης του 10 ως ελάχιστης προϋπόθεσης για την είσοδο στα ΑΕΙ ο Βασίλης Πουλόπουλος ανέφερε: «Δεν ξέρω αν οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι αξιολόγηση ή κατάταξη και η στατιστική είναι μία περίεργη επιστήμη και είναι λίγο επικίνδυνο να παίζουμε με μέσους όρος και ποσοστά. Και ακριβώς επειδή η βάση πατάει πάνω στο μέσο όρο και ορίζει ένα ποσοστό αυτού, δεν ξέρω κατά πόσο ανταποκρίνεται σε κάποια αλήθεια. Ωστόσο δεν έχω μελετήσει τον τρόπο με τον οποίο επιλέχθηκε η συγκεκριμένη μέθοδος οπότε δεν μπορώ να ξέρω».
Ο ίδιος όμως έχει άποψη για τη σημασία της καλής «επικοινωνίας» που πρέπει να έχουν οι πανεπιστημιακές σχολές για τα προγράμματα σπουδών τους, τα οποία χρειάζεται να είναι προσαρμοσμένα στη σύγχρονη εποχή και στις ανάγκες των φοιτητών. Μάλιστα τα Ψηφιακά Συστήματα της Σπάρτης ανανέωσαν φέτος τον οδηγών σπουδών τους, δίνοντας ξεκάθαρη κατεύθυνση στην πληροφορική που προσφέρει.
«Οι αποτυχίες σημαίνει ότι μαθαίνουμε»
Τέλος, η κουβέντα για την πανδημία ανέδειξε και μια άλλη διάστασή της, με τον Βασίλη Πουλόπουλο να επισημαίνει ότι ο χειρισμός της κρίσης του κορωνοϊού έφερε στη δημοσιότητα τη διαδικασία της έρευνας που περιλαμβάνει πολλές αποτυχίες. «Ξεκινάς από ένα πρόβλημα και ψάχνεις να βρεις τη λύση. Κάνεις κάτι λάθος και γυρίζεις πίσω με μια νέα υπόθεση. Το υγιές είναι να …χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο πολλές φορές, να σηκωνόμαστε και να ξαναδοκιμάζουμε. Οι αποτυχίες σημαίνει ότι μαθαίνουμε κάτι και με αυτόν τον τρόπο προοδεύουμε και φτάνουμε να βρούμε την τελική λύση. Αυτό ισχύει και στην προσωπική μας ζωή. Βρίσκεις τη γνώση μέσα από το λάθος σου και πηγαίνεις στο επόμενο βήμα πιο έτοιμος και πιο έμπειρος. Η ζωή μας είναι τα λάθη που μας έκαναν σοφότερους».
Της Χριστίνας Ελευθεράκη