“Η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο”. Αυτή η περίφημη και διαχρονική φράση εκστομίζεται από τον πρίγκιπα Μίσκιν, τον ευαίσθητο και καλοσυνάτο πρίγκιπα στο περίφημο έργο του Φίοντορ Ντοστογιέφσκι με τον τίτλο “Ο ηλίθιος”.
Στην περίπτωση, όμως, του έργου ανάπλασης της πλατείας 23ης Μαρτίου έχουμε ένα “απόψε αυτοσχεδιάζουμε”. Η Δημοτική Αρχή Καλαμάτας, εν προκειμένω, λησμονώντας ότι ένα δημόσιο έργο είναι συγχρόνως πράξη αισθητική αλλά και πολιτική, θα υλοποιήσει περιχαρής ένα έργο που δεν έχει καμία σχέση με τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που είχε προκηρύξει “μετά βαΐων και κλάδων” η προηγούμενη Δημοτική Αρχή.
Το θέμα συζητήθηκε στην προχθεσινή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας, αλλά οι περισσότερες δημοτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης συμφώνησαν διαφωνώντας!
Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας, Βασίλης Κοσμόπουλος, αφού ξεκαθάρισε ότι δε συμφωνεί με αυτό που θα δούμε στο μέλλον ως ανάπλαση, σημείωσε ότι το Δημοτικό Συμβούλιο έχει συνέχεια. Εφόσον, λοιπόν, ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός δεν ελήφθη υπόψη και ψηφίστηκε μεταγενέστερη μελέτη, στέκεται στο “λευκό”, ευελπιστώντας ότι η σημερινή Δημοτική Αρχή θα υλοποιήσει τους αστερίσκους που έθεσε στην τελευταία συνάντηση με τις παρατάξεις.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο επικεφαλής της πρώτης ελάσσονος μειοψηφίας, Βασίλης Τζαμουράνης, ο οποίος στην παρέμβασή του είπε ότι θα προτιμούσε να υλοποιηθεί η μελέτη που κέρδισε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, αλλά από τη στιγμή που αυτό ακυρώθηκε, σχολίασε ότι θα πρέπει να υπάρξουν βελτιώσεις στην υπό υλοποίηση.
Η Μαρία Οικονομάκου συνηγόρησε στα παραπάνω, ενώ ο Μανώλης Μάκαρης υπογράμμισε ότι, με αφορμή και την κλιματική κρίση, στην υλοποίηση των έργων που σχεδιάζει η Δημοτική Αρχή, θα πρέπει να φροντίζει οι παρεμβάσεις να έχουν και περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Η Τόνια Κουζή ξεκαθάρισε ότι είναι κάθετα αντίθετη στην υπό υλοποίηση μελέτη, μια και ανήκει στην ομάδα που κέρδισε στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό, επομένως έχει και εντελώς διαφορετική φιλοσοφία, γι’ αυτό και απείχε από την ψηφοφορία.
Τέλος, ο Τάσος Νιάρχος από τη “Λαϊκή Συσπείρωση” κατέκρινε το γεγονός ότι η Δημοτική Αρχή δεν έλαβε υπόψη το δημόσιο αρχιτεκτονικό διαγωνισμό και προχωρεί σε ένα έργο που αποφάσισε μόνη της.
Για το τέλος, υπενθυμίζουμε ένα απόσπασμα από τη χθεσινή δημόσια παρέμβαση της Τόνιας Κουζή: “Πώς σχεδιάζω το δημόσιο χώρο; Πώς επιλέγω υλικά; Πώς αναδεικνύω την ιστορικότητα των τόπων; Πώς παράγω σύγχρονο αποτέλεσμα σεβόμενος το παλιό; Πώς και πού τοποθετώ έργα τέχνης στο χώρο, ώστε να αναδεικνύονται και να προσθέτουν υπεραξία στον τόπο; Πώς επιτυγχάνω συρραφή παλιού και νέου; Ιστορικού και εμπορικού; Σύγχρονου και νεότερου;
Τον Ιανουάριο του 2016 προκηρύχτηκε πανελλήνιος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών με τίτλο «Επανασχεδιασμός της οδού 23ης Μαρτίου με σκοπό την ενοποίηση του ιστορικού και εμπορικού κέντρου της πόλης της Καλαμάτας».
Τα αποτελέσματα αυτού 12 προτάσεις στο σύνολό τους, οι οποίες κατέληξαν όλες σε έναν κουβά αχρήστων. Κατ’ ελάχιστον, 12*2 = 24 τουλάχιστον αρχιτέκτονες, ασχολήθηκαν με την επίλυση του ζητήματος, αλλά όλες οι ιδέες τους αγνοήθηκαν.
Αν αναζητήσει κανείς το γιατί, η κύρια απάντηση που θα λάβει είναι ότι όλες οι προτάσεις δεν επίλυαν το θέμα της κίνησης – κυκλοφορίας των αυτοκινήτων στη συγκεκριμένη οδό.
Ας πούμε ότι αυτός που αναζητά την απάντηση σήμερα είναι η υποφαινόμενη Κουζή Τόνια, αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ, μέλος της ομάδας που κέρδισε το α΄ βραβείο σε αυτό το διαγωνισμό (μαζί με τους εξαίρετους συναδέλφους Μαρία Μαρλαντή και Ανδρέα Πετρόπουλο). Διερωτώμενη γιατί καλούμαι, 5 χρόνια μετά, να αξιολογήσω μια «δωρεά» – ο έξυπνος τρόπος του αναθέτειν κατά βούληση τις μελέτες του δημόσιου χώρου σε υμετέρους – κατώτερη της αισθητικής μου και των προσδοκιών μου”…
Α.Π.